Zwilazkowiec Alliancer, August 15, 1972

              „ j jajg- - ff-- -
V 4 1 i' 4 '5 !H"
W i i
STR 2 „ZWIĄZKOWIEC" SIERPIEŃ (August) wtorek 15 — 1972 NR 66
T
ii' "Związkowiec" (The Alliancer)
Printcd and Publlshed for ecry Tuesday
and Frlday by
POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED
Officlal Organ of The Pollsh Alllance Frlendly Soclety of Canada
K J Mazurkiewicz Chalrman of the Board S Lasek Secretary
Edlior-ln-Chle- f B He denkom — General Manager — S F Konopka
Business Manager — R Frlkke
Subscrlptlon: In Canada StOOO per jear In other Countries $1100
Second class mail registratlon number 1673
1475 Oueen St W Toronto 156 Ontario Tel 531-249- 1 531-249- 2
PRENUMERATA
Rpczna w Kanadzie S1000
Półroczna S 550
Kwartalna C 330
Zagranicą Roczna
Półroczna
Pojcdnczy numer
$1100
S 6C0
15
Prowincje i Rząd Federalny
Ostatnia konferencja premierów prowincjonalnych na szczególną uwagę jakkolwiek nie zapadły
na niej żadne wiekopomne postanowienia Ujawniło się na-tomiast
pevne solidarne nastawienie wobec Rządu Fede-ralnego
wyraźniej skrystalizowała się dążność do uzyska-nia
większych kompetencji rozszerzenia swoich upraw-nień
kosztem Ottawy Niektórzy szefowie rządów prowin-cjonalijc- h
z prem Bourassa na czele mówili o decentra-lizacji
w miejsce centralizacji Ale czy tak istotnie właśnie
j:st?
Pm-irzvim- v sie wnierw partyjnemu obliczu rządów
prowincjonalnjchn A więc liberałowie rządzą w: Prince Ed-ward
Island Nova Scotia i Quebec konserwatyści: New
Brunswick Ontario New Foundland Alberta Nowa Partia
Demokratyczna: Manitoba i Saskatchewan i Social Credit
— British Columbia W ręku pani opozycyjnych w stosun-ku
do Rządu Federalnego znajduje się ogółem 7 prowin-cji
Najmocniej usadowili się konserwatyści gdyż rządzą
w 4 prowincjach w tym dwóch bardzo zamożnych to jest
Ontario i Alberta
Gospodarzem tegorocznej konferencji był szef rządu
liberalnego prowincji Nova Scotia który był jak najbar-dziej
daleki od utożsamiania się z polityką Ottawy Można
nawet zaryzykować twierdzenie że inspirował coś w ro-dzaju
rzucania rękawicy Rządowi Federalnemu Jest to co
najmniej zaskakujące i to nie tylko dlatego iż od prowin-cjonalnego
rządu liberalnego można oczekiwać przynaj-mniej
poparcia dla liberalnego rządu w Ottawie ale dla-tego
iż Nova Scotia jest jedną z biednych prowincji i Rząd
Federalny pakuje tam setki milionów dla poprawy warun-ków
gospodarczych Wolno więc nawet powiedzieć że
znaczna część tych sum została tam po prostu utopiona
gdyż żadnego z nich pożytku nie ma i nie będzie Jest to
zapewne ostatnia prowincja która miałaby prawo utyski-wać
na Ottawę
Ale wdzięczność nie jest cnota polityczną — zresztą
i rzadko występująca w ogóle — wobec tego prem Regan
domaga się więcej Coraz więcej Chodzi o naftę
N wyspie natrafiono się prezesowi prof
wstępne wiercenia nie wiadomo boga- - w
te pokłady odkrycie się źródłem No- - ze bez- -
Szkocji Nie iż znajdzie na arogancla
innych obszarach z dala od wybrzeży A właśnie
ry i ich ewentualne bogactwa surowcowe należą do Rządu
Federalnego Zapewne z tej prostej przyczyny iż nie prze-widywano
prowadzenia poszukiwań podwodnych z dala od
wybrzeży
Pierwszy z pretensjami o prawa do takich
złóż wystąpił W A C Bennett premier Brytyjskiej Ko-lumbii
Sad Najwyższy iż należą one do Ottawy
Teoretycznie wolno przypuszczać iż pamiętając o tym orze-czeniu
sprzed żadna prowincja nie wystąpi z ro-szczeniami
ale będzie zabiegać o polubowne rozwiązanie
Prem Trudeau zresztą wszystkim prowincjom
50% wpływu z dochodów które wpływać będą z eksploa-tacji
surowców znajdujących się poza terytorialnym obsza-rem
ich wód Zainteresowani szefowie kilku rządów pro-wincjonalnych
w tym dziwnym zbiegiem okoliczności
wszystkich trzech liberalnych uznali jednak tę ofertę za
niewystarczającą Składali ostre deklaracje to
i owo ale w ostatniej chwili zrezygnowali z odwołania się
do Sądu Najwyższego i podejmą rokowania z Ottawą
Solidarność ujawniła się w domaganiu się większych
uprawnień Premier Quebecu mógł z zadowoleniem stwier-dzić
ża nie jest osamotniony w swoich dążeniach i jego
wszystkich poprzedników Nikt nie mówił o oder-waniu
się o stworzeniu niezależnego państwa ale wyłącz-nie
o potrzebie większych uprawnień Utyskiwano Rząd
Federalny który dyktuje to i owo nie pozwala inne
rzeczy wtrąca się w jeszcze inne a w kieszeni ma węża
Nie chce przyznawać sum ze skarbu państwa
Wszyscy oni zapewniali naturalnie iż Kanada będzie
silniejsza bardziej każdemu z będzie lepiej
kiedy prowincje będą miały więcej samodzielności Otta-wa
po prostu powinna swoje uprawnienia rozparcelować
I wtedy dopiero będzie wszystkim dobrze _
rządów prowincjonalnych nie przygotowali
wprawdzie jeszcze projektu uprawnień dla Rządu Fe-deralnego
ale przypuszczalnie gotowi byliby mu raczej zle-cać
od czasu do czasu różne funkcje reprezentacyjne jak
również najbardziej niepopularne i nieprzyjemne zadania
Na szczęście do daleko bardzo daleko Mamy nadzie-ję
iż nigdy nie dojdzie
Wbrew bowiem utyskiwaniom prowincje mają dosta-tecznie
szerokie uprawnienia Uzyskanie jeszcze większych
oznaczałoby osłabienie Rządu Federalnego pozbawienie go
możliwości efektywnego działania
W Halifaxie prowincje wykazały idealną solidarność
w natarciu na Ottawę ale we wzajemnych codziennych
stosunkach ścierają się ze sobą — czesem nawet bardzo
ostro Wystarczy np wspomnieć kurzo-jajow- ą wojnę mię-dzy
Gjuebec Ontario i Manitoba Sprawa ta jest zresztą
jeszcze nie załatwiona A by wskazać na
innych przyjaznych i sąsiedzkich nieporozumień Gdyby
tak jeszcze bardziej usamodzielnić prowincje zawrzałaby
dopiero na całego walka konkurencyjna
Prem Trudeau ściśle zauważył nie dawno iż spory
z prowincjami są naturalne Wynikają z faktu iż rządy pro-vincjonal- ne
są obecnie silniejsze i mają do z sil-nym
Federalnym Skoro obecny stan rzeczy do-starcza
już dostatecznie wiele nieporozumień i sporów to
powiększanie ich wydaje się zbędne a nawet niebezpieczne
dla przyszłości kraju
Wolno więc oczekiwać iż z jednej strony Ottawa nie
okaże skłonności do oddawania swoich uprawnień a z dru-giej
iż bojowe nastawienie i wielkie ambicje premierów
prowincjonalnych powoli zredukują się
Cenny dar
Muzeum Narodowe w Kra-kowie
otrzymało Rozalii
Hammer z Paryża cenny dar
y' postaci czterech obrazów
znakomitego malarza — Ta-deusza
Makowskiego Jedna
z prac znalazła się w Krako-wie
wcześniej — obecnie do
tarły trzy pozostałe "Dwaj
przyjaciele" "Martwa natu-ra"
i "Mała Gioconda"
Dzięki obok Muzeum
Narodów ego w Warszawie
muzeum krakowskie szczycić
się będzie jedną z cenniej-szych
kolekcji obrazów Ma-kowskiego
Grabarzom K P K Okręg Montreal pod rozwagę
Kiedy swego czasu zamie- - mniej nie sponsorem tej na łamach „Zwią- - akademii Jeżeli weźmiemy
zkowca" artvkul pt „Po- - pod uwagę ilosc osób figuru-dzwonn- e
dla' KPK Okręg jących na liście legalistyczne- -
Montreal" w duchu życzyłem
sobie abym się mylił Jednak-że
nieubłagana rzeczywistość ziała inanei i w dosyć kró- - zwyczajne posiedzenia Ra
tkim czasie potwierdziła mo-jd- y Okręgowej KPK i przeka-j- e
obawy o los instytucji ma-- ! zać wszystkie agendy Kongre-jące- j
reprezentować całość j sowę Związkowi Ziem Wseho-Poloni- i
Kanadyjskiej terę- - dnich która to organizacja
nie prowincji wobec jest niczym innym jak agen- -
władz rządowych bez wzglę-tur- ą marzycieli londyńskich
du na partyjne zabarwienie!
Również w kilku innych ar-tykułach
zamieszczonych na
łamach „Związkowca" ostrze-gałem
nie tylko KPK Okręg
Montreal lecz też i Zarząd
Główny ze wkroczyliś-my
na niebezpieczną drogę
lozprzezenia świetnie do-tychczas
działających or-ganizacji
na Montre-alu
Na rezultat nie potrzeba
hyło czekać długo Pamiętne
Zebranie KPK w dniu
1 kwietnia br ujawniło i po-twierdziło
w całości moje o-ba- wy
o los tej instytucji umi-łowanej
przeze mnie dla któ-le- j
poświeciłem blisko ćwierć-wiecze
żmudnej i wytrwałej
piacy
Bynajmniej nie
byłego prezesa KPK Okręg
Montreal prof' W Adamkie
wicza o zla wolę w jego za-miarach
Ufał tym którzy
mu mandat kierowa-nia
Polonii Montreal-skiej
i ci sami na Walnym Ze-braniu
KPK w dniu 18 kwiet-nit- a
w sposób bezczelny i nie
notowany w historii Polonii
Montrealskiej odebrali mu
prawo głosu i riie pozwolili
na złożenie sprawozdania z
dwuletniej jego kadencji
Padł on ofiarą własnego
który ja osobiście nie-ubłaganie
zwalczałem
odnotować że ani jeden z
delegatów nie wstał i nie za- -
protestował przeciwko ode- -
a bezludnej na naftę Prowadzi braniu głosu
i jeszcze jak są Adamkiewiczowi
To może stać rozwoju Podkreślam byl to
wej można wykluczyć nalta się czelny i postępeK
te obsza
własności
orzekł
kilku lat
zaofiarował
zapowiadali
przecież
na
na
wyższych
zwarta nas
tego
a
ciągle można wie-le
czynienia
Rządem
od
temu
jest
na
naszej
KPK
terenie
Walne
posądzam
po-wierzyli
losami
two-ru
War-to
w stosunku do prezesa KPK
Po pierwsze: dlatego ze dwaj
prezesi tej samej organizacji
zażądali zmiany porządku ob-rad
Walnego Zebrania zastę-pując
go własnym porząd-kiem
do czego jiie byli upra-wnieni
i co nie było niczym
uzasadnione
Drugim fatalnym błędem
był wybór przewodniczącego
Yalnego Zebrania który u-zurpo- wal
sobie prawem kadu-ka
odebranie głosu ustępują
cemu prezesowi KPK prof
W Adamkiewiczowi Mówiąc
innymi słowy wyrzucono u-stępują- cego
prezesa KPK za
drzwi
Jak już powiedziałem na rezultat tej de-strukcyjnej
roboty nie potrze-ba
było długo czekać Wpierw
jedna z największych i naj-starszych
organizacji na tere-nie
Montrealu Towarzystwo
Białego Orla wystąpiło z
Kongresu nie mogąc znieść
matactw i krętactw „wybit-nych
działiczy" nawet jedne-go
z nich odznaczonego złotą
odznaką KPK za jego „nie-zmordowaną"
prace rozbija-nia
KPK bynajmniej nie
tworzonego jego mozołem i
pracą
Dalej nie potrzeba było
długo czekać aby w ślad za
Towarzystwem Białego Orła
poszła inna organizacja tym
lazem druga również zasłu-żona
Polskie Towarzystwo
Patriotyczne Bratniej Pomo-cy
przy Wellington Street
Pragnę zaznaczyć że obie or-ganizacje
Tow Białego Orła
i Pol Tow Patriotyczne Brat-niej
Pomocy były pierwszymi
członkami Kongresu Polonii
Kanadyjskiej od 1931 roku
(dawniej Zjednoczenie Zrze-szeń
Polskich w Kanadzie) i
dopiero po czternastu latach
chyba nie bez powodów opu-ściły
KPK — daj Boże nie na
olugo Członek PTPBP śp
Jan Muszyński był pierwszym
prezesem Rady Okręgowej w
Montrealu rok 1931—1934
Lecz to nie wszystko! Na
dobitek tego wszystkiego co
sie dzieje w KPK wpakował
I się londyński fikcyjny zmur
szały i przeżyty legalizm i za-jął
miejsce naczelnej repre-zentacji
jakim powinien być
Kongres Polonii Kanadyj-skiej
Jak wynika z listy
imiennej wchodzących w
skład Komitetu Honorowego
sporządzonej przez Związek
Ziem Wschodnich RP w
Montrealu który zajmuje się
organizacją akademii na nie-dzielę
17 września br w celu
złożenia hołdii śp prez Augu-stowi
Zoleskiemu i na inten-cję
poległych Polaków pod-czas
ostatniej wojny figuruje
szereg osób z prezesem KPK
A Kawczakiem który bynaj- -
go Komitetu Honorowego na
leżałoby postawie pytanie
czy nie wartoby zwołać nad
TlViT ioeddjaenstieam hopłrdzueciwponliekgiełymm
D
Historia Grup Etnicznych
HOWARD Land of —
A Histouj of Groitps Southern Alberta —
The Lethbndge Lelhbrulge Alta pp287
zieje Kanady bez szero-kiego
uwzględnię- -
n i a grup etnicznych są nie
tylko niekompletne ale fał-szywe
Niektórzy utrzymywa-1- :
iż historycy nie mieli zró
dłowych materiałów i stąd
omijali rolę i wkład grup et-nicznych
Jest to jedynie czę-ściowo
uzasadnione uspra-wiedliwienie
gdyż matenalj
istnieją wyszukanie ich
wymaga wielkiego wysiłku
Potrzebna jest również zna-jomość
języków grup etnicz
nych historia krajów ich po-chodzenia
A to wymaga og-romnych
wysiłków Wielu hi-storyków
uznało iż to
bo przecież trzeba prze-de
wszystkim pokazać jak się
kraj rozwijał jak się zmie
riał i naturalnie w wyniku
działalności i pracy "założy-cielskich
narodowości" to
jest Anglosasów i Francu-zów
W praktyce zresztą po-za
nielicznymi wyjątkami
ścieśniało się to do
Hutterytów
o tym świadczy praca Howar-da
Palmera Otrzymaliśmy
klasyczny podręcznik
dziejów grup etnicznych w
Albercie ze szczególnym u-względnie-niem
południowej
tej prowincji
Autor jednak bynajmniej
nie ograniczył do tego
zresztą niezwykle interesu-jącego
terenu gdyż daje
zwięzłe ale ścisłe tło histo-lyczn- e
każdej omawianej
grupy Posługuje również
danymi statystycznymi ze
spisu ludności 1961 r
Płd Alberta jest
zróżniczkowana pod wzglę
dem narodowościowym i wy
znaniowym Można na pew
no zauważyć iż w innych
prowincjach występują po
dobne zjawiska ale nie w
takim stopniu Palmer zaj-muje
absolutnie wszyst
kimi "etnikami nawet naj-mniejszymi
liczebnie
— i to stanowi ogrom-ny
plus jego książki — nie
tylko na źródłach pisanych
dokumentach ale
na własnych badaniach tere-nowych
ft A-- 4 r s- -
lodakom w obronie Polski i
zawsze sam biorę udział w
takich imprezach Ale ta je-dyna
impreza należała do
KPK a do legalizmu w
poza małą grupką ma-rzycieli
nikt nie wierzy że
zawieziemy ten legalizm do
gdzie już drugie poko-lenie
dorasta po wojnie
Jeżeli ktoś chce być fikcyj-nym
ministrem i głosić ze on
jest jednym reprezentantem
Państwa Polskiego na Wy-chodźstwie
to jest jego spra-wa
Natomiast nie należy
PALMER: the Second Choice
Ethnic in
Ileiahl 1972
tylko
zbęd-ne
Anglo- -
niemal
części
się
bardzo
Opie-ra
się
nie
który
Polski
Ogłaszał w dzienniku
Lethbndge Herald" szkice
o poszczególnych grupach i
ten cały materiał następnie
uzupełnił i opublikował ja-ko
całosc Wpłynęło to na
konstrukcję pracy ale chy-ba
nie Można by na-wet
zaryzykować twierdze-nie
że Palmer wykazał jak z
dziennikarskiego warsztatu'
ale dobrze wyposażonego
wyjść może bardzo dobra
praca naukowa
I tak np wydaje nam się
iż znacznie lepiej jest gdy
u s agi bibliograficzne nie-zbędne
przypisy i noty znaj-dują
się na końcu pracy ani-żeli
na stronach pod teks-tem
ozaika ludnościowa płd
Alberty jest bardzo
barwna gdyż zawiera aż 24
grupy Autor zajmuje się
wyczerpująco problematyką
wyznaniową i dzięki temu
otrzymaliśmy doskonałe źró-dłowe
dzieje najmniei zna
nych giup a mianowicie:
Ale wysiłek popłaca jak
się
się
różnych
ujemnie
Mennomtow
Mormonów i Duchoborów
Palmer kreśli dzieje tych wy-znań
opisuje skąd i jak
pizybyli do Kanady następ-nie
do Alberty jak żyją
czym się zajmują jaka jest
ich liczebność Sa to grupy
najbardziej zwarte zamknię-te
od świata zewnętrznego
Istnieje ponadto w niektó-rych
łączność narodowościo-wa
i wyznaniowa Ale zwar-tość
ich ulega rozluźnieniu
przechodzą również ewolu-cję
Wysoce interesujące są
dane na temat wewnętrz-nych
rozbieżności wśród
nich
Palmer jest idealnie obiek-tywny
Przedstawia więc za-równo
trudności z jakimi
spotykali się imigranci nie
ukrywa i wrogości do nich w
różnych okresach ale rów-nież
informuje o pomocy ja
ka otrzymywali o sukcesach
jakie osiągnęli Bez udziału
imigrantów Alberta nie o-siągnę- łaby
obecnego stanu
ekonomicznego Stwierdza iż
w miarę adaptacji i integra-cji
grup etnicznych zatracać
będą one pewne swoje wła Pionierska droga ZPwK
Przyczynek dziejów organizacji polonijnej
Być może iż zarówno pmwódcy jak i członkowie
ZPwK wychodzili z założenia że "psie głosy nie idą w pie-bios- y"
i mając absolutne przekonanie w słuszność swojego
postępowania — przechodzili do porządku dziennego nad
najbardziej niewybrednymi atakami Dalszy bieg wypad-ków
kiżdocześnie potwierdzał słuszność stanowiska ZPwK
a to z kolei umacniało niezależną linię postępowania w każ-dym
-- następnym etapie
Historyczno-kronikarski- e dane o ZPwK są znane Zo-stały
opracowane w dwóch Księgach Pamiątkowych ZPwK
w Księdze Pamiątkowej Kół Polek ponadto można je zna
leźć w licznych numerach okolicznościowych "Związkowca"
oraz oczywiście niemal w każdym numerze tego pisma są
różnego rodzaju doniesienia o działalności ZPwK Zarówno
jednak te źródła jak i wzmianki obszerne i zwięzłe w książ-kach
dotyczących Polonii nie dają — niestety — obiek-tywnej
i krytycznej oceny Znajdują się tam niemal wy-łącznie
dane informacyjne W niektórych pismach polo-niejny- ch
i pseudopolonijnych (do tych ostatnich zaliczam
powielany biuletyn "Wiadomości" wydawany w Montrealu
wpierw przez komitet Skarbu Narodowego a później —
nieformalnie — przez przedstawicielstwo Tymczasowego
Zjednoczenia Narodowego) Ten "ideowy" organ ma w
swoim rejestrze' szereg artykułów kłamliwych — by nie
użyć ściślejszych i dosadniejszych określeń — pod adre--
Nie Niepodległości
wydawanego w Winnipegu po wybuchu drugiej wojny
światowej "Kronika Tygodniowa" rozpoczęła żywot w lo-ront- o
po znalezieniu się przymusowym — ZSRR
I to pismo mimo iż deklaruje "polonij-riość- "
jest dla odmiany głosem czynników zewnętrznych
a mianowicie władz PRL Obojętnie których czynników
oficjalnych a więc partyjnych czy rządowych Ataki i kry-tykę
ZPwK przeprowadza' się na łamach tego pisma z po-zycji
"patriotycznych" co praktyce sprowadza się do
ustosunkowania do poszczególnych problemów krajo-wych
polskich W zagadnieniach kanadyjskich "Kronika
Tygodniowa" oczywiście stanowisko tutejszej
partii komunistycznej
"Owe paszkwilanckie wystąpienia datujące się zresztą
jeszcze sprzed ostatniej wojny' światowej usprawiedliwia-łyby
nawet jak najbardziej pamfletowy charakter odpo-wiedzi
ZPwK Ale powstrzymamy się tego Dążyć nato--
wprowadzać anarchię i dezor-ganizację
w szeregi Polonii
której zwartość i tak jest nie-zmiernie
nadwyrężona o
czym była powyżej mowa
Mamy prawo domagać się
od Rady Okręgowej KPK w
Montrealu wyjaśnienia (jeżeli
wogóle jeszcze takowa istnie
je) wlośeiwie reprezentu
je Polonie Montrealska Za ta-kie
wyjaśnienie bylibyśmy
niezmiernie wdzięczni
Julian Topolnicki
ściwości W okresie gdy
spotykali się z wrogością o-tocz- enia
zachowywali wew-nętrzna
spoistość
Jest to naszym zdaniem
— proces naturalny i pow-szechny
Znakomity pisarz i
felietonista Zygmunt Nowa-kowski
zauważył kiedyś przy-słuchując
się angielskiej dys-kusji
młodzieży polskiej że
gdyby Anglicy zakazali mó
wić po polsku nie byli tole-rancyjni
to byśmy twar-do
stali na straży języka
prowadzono by i tajne na-uczanie
języka polskiego A
tak? Czyli iz dyskrymina-cja
posiada i dodatnie stro-ny
Praca Palmera jest historyczna jak i
1 socjologiczna Stanowi więc
cenny przyczynek do historii
I Kanady a równocześnie rzu-ca
światło na strukturę spo-łeczną
Alberty przemiany
społeczne grup etnicznych
Autor jest zdania iz w mia
rę urbanizacji zajdą dalsze
zmiany Jmigranci stanowili
i ongiś trzon ludności wiej-skiej
a ta ulega gwałtowne
mu kurczeniu się Wieś
stwarzała dalej lepsze wa-runki
dla zamkniętych grup
jak Hutteryci Mennonici
czy Duchoborzy Gdy nawią-że
się kontakt z miastem
więzy grupowe rozluźniają
się
Autor wypowiada się jed-nak
zdecydowanie za plural-izmem
za zachowaniem w
trzeciej i dalszych genera-cjach
świadomości pochodze-nia
tradycji kulturowych
Podkreśla iż należyte nasta-wienie
zrozumienie przez
społeczeństwo wartości plu
ralizmu kulturowego dzie-dzictwa
krajów pochodzenia
uchroni nas przed ujemny-mi
skutkami "społeczeństwa
mas"
Dążność do całkowitego
zlania się do wyrzeczenia
się swojego kulturowego
dziedzictwa przekreślenie
tradycji jest nie tylko fałszy-we
ale szkodliwe Zarówno
dla grup etnicznych jak i dla
państwa w którym żyją
Prem Trudeau podczas uro-czystości
otwarcia Place Po-lonai- se
zauważył trafnie:
"Jesteście prawdziwymi Ka- -
Wieści z Polski
Opzacoiuane na poditawk pzcuy krajowej
m
KU CZCI KOPERNIKA
W Częstochowie powołano
komitet obchodów Roku Ko-pernikowskiego
który prócz
bogatego planu imprez zwią-zanych
z jubileuszem wiel-kiego
astronoma ma też sze-reg
zamierzeń dotyczących
trwałego upamiętnienia rocz-nicy
Zajęto się m in opusz-czoną
wieżą pragnąc ją prze-kształcić
w małe planeta-liu- m
Remontowi poddane
zostanie istniejące w Często-chowie
obserwatorium astro-nomiczne
Oddział Polskiego Towa-rzystwa
Miłośników Astrono-mii
wystąpił z inicjatywą bu-dowy
w Częstochowie pom-nika
wielkiego uczonego
WYKOLEILI POCIĄG
Chuligański wyczyn był
przyczyną wypadku jaki wy-darzył
się na szlaku kolejo-wym
Olsztyn — Gdańsk W
pobliżu Pasłęka na łagod-nym
łuku niestrzeżonego
przejazdu kolejowego wyko- -
leił się przód lokomotywy po
ciągu osobowego relacji Bia-łystok
— Szczecin Nieznani
jeszcze sprawcy położyli na
torach deski oraz stertę ka-mieni
Ofiar w ludziach na
szczęście nie było Na prze
strzeni kilkudziesięciu me-trów
zostały uszkodzone tory
kolejowe Przerwa w komu-nikacji
trwała 15 godziny
GROŹNA PLAGA
Ostatnie upały okazały się
bardzo groźne dla wielu ko-szalińskich
jezior Nagrzana
do wysokich temperatur wo
da w jeziorach sprzyja szyb-kiemu
i masowemu rozwo-jowi
różnego rodzaju mikro
organizmów z których naj
groźniejsze to tzw brunatni
ca sinica
©©©SSSSSS®©©©©©!©©©©©©?©
WAŻNE NIEWAŻNE
WYKORZYSTAŁ URLOP
Z zachodnioniemieckiego
więzienia w Ebrach wypusz-czony
został na tygodniowy
"uńop tygodnia
letni więzień — się
głosiło zezwolenie na urlop
nadyjczykami z pewnym spe-cyficznym
dodatkiem" Ten
dodatek właśnie wzbogaca
społeczeństwo kraj Ujedno-licenie
to utrata wszystkich
elementów charakterystycz-nych
to dehumanizacja
Palmer sądzi że społe-czeństwo
kanadyjskie zdaje
sobie z tego sprawę Wolno
więc przypuszczać iż zakła-da
on że właściwości kultu-rowe
grup etnicznych będą
mogły być kultywowane i za-chowane
BH
do
(3)
miast będziemy prawdziwego przedstawienia wypad
ków oceny działalności poszczególnych jednostek — Imi-granci
polscy którzy przybyli tutaj na początku bieżącego
stulecia szukali ziemi lepszego jutra dla siebie i swoich
dzieci Byli tylko biedni ale również poza rolnictwem
nie posiadali żadnych zawodowych kwalifikacji Ich po-ziom
wykształcenia ograniczał się w najlepszym wypadku —
poza nielicznymi do szkoły podstawowej
W oparciu o wszystkie źródła statystyczne analizę hi-storyczną
przeprowadzoną w odniesieniu do głównego oś-rodka
osadnictwa polskiego (Victor Turek: The Poles in
Manitoba) stwierdzić można że tylko ci którzy osiedli na
farmach (homestead) na Zachodzie sami karczowali przy-dzieloną
im ziemię przygotowywali ją pod uprawę — nie
iparzyli o powrocie do kraju Tu znaleźli co szukali: ziemię
Ńic więcej — poza rodziną — nie obchodziło ich O
zaspokojenie ich potrzeb religijnych zadbali inni Nato-miast
większość imigrantów którzy zamieszkali w prowin-cji
Ontario i Cjuebec traktowali swój pobyt w tym kraju
jako czasowy Stąd też i odmienny charakter pierwszych
stowarzyszeń i organizacji polonijnych na Zachodzie i na
Wschodzie
Podczas gdy w prowincjach zachodnich powstawały
przede wszystkim jeśli nie wyłącznie stowarzyszenia przy
parafii i brak w haseł politycznych powiązania z
sem ZPwK i jego "szkodliwej" działalności inaczej też ( śką — w okresie — a poprzednio z krajem
w komunistycznym "Głosie Pracy" przemienionym w "Kro- - poti zaborami — to pierwsze organizacje w Ontario i Que-nik- ę
Tygodniową" po zawieszeniu pierwszego tygodnika uważały się nieomal że za filie politycznych 'ruchów
— w obo-zie
sojuszników
w
się
reprezentuje
od
"i
kto
—
—
i
i
do
jednostkami —
krajowych za reprezentantów Polski w Kanadzie Celem
tych organizacji było oczywiście utrzymanie w całej roz-ciągłości
patriotyczno-polskieg- o charakteru ich nazwy
w rodzaju "Synowie Polski" "Potęga" — jako odpowied-nik
socjalistycznej organizacji krajowej — są wymowny-mi
dowodami tego nastawienia Statuty nie pozostawiają
żadnej wątpliwości odnośnie celów które im przyświecały
Zamiary powrotowe zostały tylko w minimalnym stop-niu
zrealizowane jakkolwiek uciułanie gotówki na naby-cie
własnego gospodarstwa w kraju było przed pierwszą
wojną światową osiągalne Mimo to jednak na powrót de-cydowało
sie mało osób a niektóre po krótkim czasie zo-stawiwszy
gotówkę rodzinie wracały do Kanady tym ra-zem
iuż bez Dowrotowych ciaeotek Wróciła natomiast na
AAAAAA ' '
Pierwsza z nich zaatakowa-ła
m in jeden z najwięk-szych
zbiorników — Jezioro
Drawskie Pokryło się ono'
grubą warstwą brunatnych
mikroorganizmów które u-trudn- iają
żeglugę i polowy
ryb w jeziorze
Brunatnica zaatakował tak-że
jezioro Pniewy którego
woda tak jest nasycona mi-kroorganizmami
że nie na-daje
się do użytku
Natomiast sinica która w
nocy pobiera tlen z wody
spowodowała wyginięcie
wszystkich organizmów ży
wych w jeziorze Stary Borek
koło Kołobrzegu w tym ca-łego
rybostanu
Masowe pojawienie się za-równo
sinicy jak i brunatni-c- y
obserwuje się także w in-nych
jeziorach woj koszaliń-skiego
WYKONANIE
WYROKU ŚMIERCI
Wyrokiem Sądu Wojewódz-kiego
w Szczecinie z dnia 30
grudnia 1971 r zmienionym
wyrokiem Sądu Najwyższego
z dnia 8 maja 1972 r został
skazany na łączną karę
śmierci z pozbawieniem praw
publicznych na zawsze 23-let- ni Jan Gromski który w
dniu 4 maja 1970 r w Obo-rzana- ch
pow chojeńskiego
działając ze szczególnym o-krucień- stwem
polegającym
na parokrotnym uderzeniu
pięścią w głowę i doprowa-dzeniu
do stanu nieprzytom-ności
10-lelni- ej Ewy I dopu-ścił
się na jej osobie czynu
nierządnego a następnie po-zbawił
ją życia przez udusze-nie
Rada Państwa nie skorzy-stała
w stosunku do skazane-go
z prawa łaski Wyrok zo-stał
wykonany
I
— "nie stracił kontaktu z
domem rodzicielskim"
Młody człoioiek zjawił się
z powiotem w więzieniu z
ińezwukła minktualnościa- -
na słowo honoru" 19-lA- ie podczas tego
aby lak lułamał 38 lazy do pozo- -
nie
Kanady
nich Pol'
bec
Już
stawionych na ulicy samo-chodów
którymi jeździł do
znudzenia Ponadto ukradł 9
tysięcy marek radioodbior-- '
niki magnetofony i kambin
ZA MAŁA NA ZONĘ
Sędzia brazylijski miejsco-wości
Sertanejo odmówił ze-zwolenia
na zawarcie małżeńl
stwa z niespotykanego powo-du
Uznał że narzeczona jest
zbyt mała Narzeczony miał
167 wzrostu ona tylko 90r
cm Sędzia orzekł że takt
związek
wem
byłby przestępstw
RACJONALNA REKLAMA
Napis nad wejściem do
cukierni w Schwaiziualdzie
(NRF):
"Nasze ciastka smakują
tak jak tamte z okresu kie- -
dy mama nie umiała jeszcze
grać w brydża i nie paliła
papierosów"
LOTNICTWO
POMAGA RYBAKOM :
Zwiad rybacki polegaj
na lotniczym rozpoznaniu'
wód morskich (metodą jal
odbitych) i skierowaniu flo-ty- li
łowczych' w te akweny
w których ławice ryb są na)- -
bardziej obfite
Metoda ta nie pozwala je-dnak
dokładnie określić z ja-kiego
gatunku ryb składa się
ławica Może się więc okazać
że flotylla płynęła kilka dni
w oznaczony rejon by tam po
pierwszym zaciągu zrezygno-wać
z dalszego połowu ponie-waż
np zamiast poszukiwa-nych
makreli są mniej cenne
ryby
Na uniknięcie takich nie- -
spodzianek pozwala nowy
sposób opracowany niedawno
przez amerykańskich nau-kowców
Stwierdzono że każ--
dy gatunek ryb wydziela
charakterystyczny tłuszcz
który yjypływa na powierzch-nię
i bardzo cieniutką warst-wą
pokrywa wodę nad miej- -
I scem w którym znajduje st£
ławica Istnienie takie] war-stwy
można wykryć przy po-mocy
specjalnych przyrzą
dów które pozwalają również
precyzyjnie określić jaki ga-tunek
ryb kryje morska toń
GROŹNI GOŚCIE
700 właścicieli restauracji1
i innych zakładów gastrono-micznych
w NRF zostało w
rb tc'i-- u pobitych przez go- -
stałe pewna liczba osób po odrodzeniu niepodległego pan- - sa Prasa niemiecka o pooi-stw- a
polskiego Wówczas wraz z tęsknotą odezwała się na-- j ciu gościa przez pracownika
dzieją w lepsze jutro wśród swoich restauracji nie wspomina
iAWA-''- ł