Zwilazkowiec Alliancer, July 18, 1972

              Ti" YAJq iriin --'ff'infCJ-jtiru-i- M u ummuk - 'i i
'pt"t Jw H- - —- - -- - i ' ti"f— -- "iip -- - '¥f"" J"" ' f : j IJ U -- 4" lt' V flir7' fl " 4i „ Ił- t -
Nit 51 a- - "ZWIAZKOWieC" - LIPIEC (July) wtorek 18 - 1972 STR 7
WIADOMOŚCI MONTREALSKIE
NOPELLES DE MONTREAL MONTREAL NEWS
BIURA REDAKCJI I ADMINISTRACJI: 4617 Park Ave„ Tel 288-195- 3
Redaktor: ADAM JURYK
W Mazurkiewicz przedstawiciel: 4926 Dunn Av Córę Sr Paul Montreal 205 PQ
Tel 766-648- 9 — Przyjmuje prenumeraty i ogłoszenia
Odpowiedzialność czy postrach
Od Redakcji: Publikujemy ostatni z serii artykuł p F
Krakowskiego na temat Ustawy Nr 65 doniosłego aktu
ustawodawczego mającego zreorganizować i uregulować
działanie nowej struktury służby zdrowia i opieki spo-łecznej
w prowincji Quebec W publikacjach ogłoszo-nych
na łamach ''Związkowca" autor ograniczył się do
przedstawienia Ustawy 65 oraz wyrażenia uwag w za-sadniczych
kwestiach Sadrimy że cykl artykułów speł-nił
swoje informacyjne zadanie i będzie w jakiś sposób
służył działaczom skupionym w ich normalnej pracy
a jednocześnie za pomocą tych artykułów społeczność
polonijna w Montrealu miała mozncść zapoznać się z
całością zagadnienia Tymbardziej ze chodzi tu wciąż
o naszą naczelną polonijną instytucje charytatywna
Polsko-Kanadyjs- ki Instytut Dobroczynności wraz z jego
przybudówkami organizacyjnymi której los formujący
sie na tle nowych przemian socjalnych napawa każ-dego
z nas głęboką troską
Ostatni z cyklu artykuł omawia problem ochrony
sektoru charytatywno-społeczneg- o wyłoniony w Ustawie
Nr 65 jak się wyraża Autor w sposób niemal drasty-czny
w stosunku do grupy pracowników społecznych
Można się dodatkowo zastanawiać czy dział sankcji
musiał sie znaleźć w tekście ustawy której podłożem
ma być mimo wszystko miłosierdzie i chęć niesienia
pomocy bliźnim
Jedną z najważniejszych
konsekwencji wejścia w życie
ustawy Nr 65 jest fakt wpro-wadzenia
sankcji administra-cyjnych
i sankcji karnych o-kreślo- nych
postanowieniami
Sekcji 5 i 7 ustawy stosowa-nych
w przypadkach uchy-bień
przekroczeń i ewentl
przestępstw popełnionych w
czasie pełnienia funkcji w in-stytucji
spoleczno-charylatyw-n- ej
Sekcja V — sankcje
administracyjne
Sankcje administracyjne za
przekroczenie postanowień u-sta- wy Nr 65 i odnośnych re-gulaminów
objęte są artyku-łami
120-12- 8 ustawy i przewi-dują
następujące główne
sankcje administracyjne w
stosunku do winnych przekro-czenia
ustawy:
a) przejęcie administracji
instytucji społecznej przez
Ministerstwo
b) w pewnych wypadkach
zawieszenie rady administra-cyjnej
w pełnieniu funkcji
c) zarządzenie dochodzeń i
mianowanie przez Minister-stwo
do Spraw Społecznych
administratora instytucji na
okies prowadzenia docho-dzeń
Punkty c) i d) wymienione-go
artykułu budzą pewne
wątpliwości z uwagi na ich
nie precyzyjne ogólnikowe
sformułowania mogące spo-wodować
pewne nadużycia i
na pewno niepotrzebne wdro-żenie
dochodzeń i wywołanie
tym samym zakłóceń w nor-malnej
działalności instytucji
Zwłaszcza ze pewne osoby
lub grupy mogą wykorzystać
przepisy prawa i zgłaszać
skargi i zażalenia — czego by-liśmy
już świadkami w prze-szłości
1
— Swoje
— Schuft! Schurke! Gauner! Halunke!
Moerder! — posypały się wyzwiska
Józek zerwał się z ławki aby wrzasnąć
że to nieprawda ale go Roweg szarpnął
i krzyknął: — Ruhig!
cicho ujął głowę w'dłonie i oparł
łokcie na kolanach W mózgu kotłowała
się ciągle ta sama myśl: Za co? Przeciem
niewinny!
W Neu-Strelit- z zamknęli go od razu do
osobnej celi Kiedy go Roweg oddawał
w ręce dozorców Józek zdobył się nagle
na całe okrągłe zdanie:
— Herr Landjeger powiedzcie staremu
Eggertowi i Friedzie że ja dziecka nie za-biłem
I powiedzcie że ich z serca pozdra-wiam
— Wypowiedział to wszystko swoją
łamaną niemczyzną tak że dozorcy ryknęli
śmiechem A potem wyciągnął rękę Ro-we- ga
— Bądźcie zdrowi
Ale Roweg dostojny w paradnym mun-durze
i pikelhaubie bez pokrowca
się i mruknął:
— Weg mit der Hand!
Józek się cofnął i spuścił rękę
Tego samego dnia zaprowadzili do
sędziego śledczego a na drugi dzień do
prokuratora Sędzia śledczy mówił z Józ-kiem
krótko Przeczytał mu jakieś proto-kóły
charkbcząc po berlińsku pisał też
coś przy tym a potem kazał Józkowi pod-pisać
Józek podpisał wielkimi literami:
Józef Jakubowski a potem cofnął się o
dwa kroki odkaszlnął i zaczął swym ory-ginalnym
żargonem:
— Ja panie sędzio zawsze wiedziałem
że August :i Kreutzfeld
— Maul halten! — przerwał mu młody
nerwowy sędzia
Józek zrozumiał
Kiedy go na drugi dzień
do prokuratora chłop myślał że zemdle-je
wielkim biurkiem siedział zabity
przez Żajczykowa kapitan dowódca obozu
jeńców w Magdeburgu! sama trupia
twarz! Takież samo szkiełko w oku takie
same wielkie" szerokie zęby! Tylko star-szy
jakiś zniszczony jakby wprost z grobu
wyszedł i odziany na czarno Patrzył ju-parc-ie
na Józka oczyma koloru wody] z
których biła martwota chłód i złość
Jakubowski stał przy drzwiach jak za
7
Dla przykładu przytaczam
takie postanowienia ustawy
które budzą zastrzeżenia Art
120 pkt c cytuje jako powód
do zastosowania sankcji: "je-żeli
instytucja stosuje lub to-leruje
sytuacje która by mo-gła
narazić zdrowie lub samo-poczucie
Cbien-etre- " — "do- li obyt") pensjonariuszy któ-rych
instytucja przyjmuje i
mogła by przyjąć w przyszło-ści"
W punkcie d) tego samego
artykułu 120 podano jako po-wody
do zastosowania sankcji
administracyjnych: "Naduży-cie
zaufania lub złe zachowa-nie
sie jednego lub więcej
członków Rady Administra
cyjne"
Postanowienia te sa moim
zdaniem zbyt ogólnie sformu-łowane
i mogą wywołać za-mieszanie
# i przynieść szkodę
samej instytucji Kwestia "za-chowania
sie" jest sprawą
zbyt rozciągliwa i nie
przypadek mógłby być inter-pretowany
jako pociągający
za sobą możliwość lub konie-czność
zastosowania sankcji
Moim zdaniem chodzi tu o
takie '"zachowanie sie" które
może pociągnąć szkodliwe
skutki dła instytucji lub pen-sjonariuszy
Miejmy jednak
nadzieje ze regulaminy i roz-porządzenia
wykonawcze wy-jaśnią
te sprawę odpowiednio
Ten sam artykuł 120 prze-widuje
administracyjne sank-cje
za dokonane wydatki na
cele nie przewidziane w bud-żecie
lub takie które "nie zo-stały
uprzednio zatwierdzone"
przypadła uchybień czy
wykroczeń są bardziej uchwy-tne
i oczywiste w rozumieniu
ustawy Nr 65
Należy zwrócić szczególną
uwagę na artykuł 128 ustawy
mówiący o mianowaniu przez
Gubernatora Prowincji na
I Jerzy Kossowski 34 y
ŚMIERĆ W SŁOŃCU
- 1
Usiadł
do
nadął
go
zaprowadzono
Za
Ta
każdy
Te
hipnotyzowany a ze zdrewniałych warg
wypłynął mu szept: śmierć
Po długiej chwili prokurator drgnął za-dzwonił
Wszedł sekretarz i skłonił się
głęboko
— Patrz pan na ten słowiański pysk —
zaskrzeczał prokurator — Idealny typ
mordercy
Józek słów nie rozumiał ale głos wydał
mu się jakby kapitana — Tak to moja
śmierć — pomyślał opuszczając głowę
Przesłuchanie u prokuratora trwało kró-tko
bo Józek prawie nie odpowiadał Nie
mógł się opanować nie rozumiał o co go
pytano i powtarzał w kółko: Ik nicht wis-se- n
— ik nicht schuldig
— Szczwany drań! Ein durchtriebener
schlauger Gauner! — skwalifikował go
prokurator Mueller
Józek podpisał co mu kazano i wrócił
do celi Przesłuchiwano go później w taki
sam spos"ób jeszcze trzy razy a w sześć
tygodni później przysłano mu do celi ad-wokata
Józek zląkł się z początku bardzo
gdy mu dozorca powiedział że odwiedzi
go pan "Rechtsanwalt" Nie wiedział że
to znaczy adwokat Pamiętał słowo "Staats-anwalt- "
prokurator i nie widział różni-cy
między jednym słowem a drugim
Uspokoił się dopiero gdy do celi wszedł
pulchny rumiany pan i powitał go uśmie-chem
Koch mówił adwo-kat
— Nazywam się —
— i mam was bronić z urzędu
Józek nie bardzo rozumiał ale ośmieli-ło
go dobre spojrzenie pogodnego pana
— Ja rozumiem tylko platt-deutsc- h —
wykrztusił stojąc skromnie
— A to świetnie Znam platt-deutsc- h
porozumiemy się Otóż mam was bronić
Jesteście oskarżeni o zamordowanie swe:
go syna Opowiedzcie jak to było
— Co? -
— Dlaczegoście go zamordowali?
— Ja?! Ja go przecie nie zamordowa-- '
łem
— Przecież przyznaliście się
— Kiedy? Nie mogłem się przyznawać
panie bom dziecka nie zamordował
— Podpisaliście przecie protokół u pa-na
prokuratora
— Zawsze protokóły się podpisuje Ale
ja się nie przyznałem
wniosek Rady Ministrów Pro-wincji
Komisarza kwestiono-wanej
instytucji dla przepro-wadzenia
dochodzeń w spra-wach
odnoszących się do ad-ministracji
lub działalności
'fonctionement) instytucji
Artykuł 127 przewiduje po
zbawienie administratorów in
stytucji ich funkcji oraz zasta
wienie ich nominacja lub wy
borem nowych członków Ra
dy Administracyjnej
Sekcja VII — sankcje karne
Ustawa Nr 65 przewiduje
s?nkcje karne w stosunku do
członków Rady Administra-cyjnej
lub do całej koropora-cj- i
za przekroczenia ustawy
lub regulaminów Sankcje
karne wyrażają sie w nałoże-niu
grzywny czyli kary pie-niężnej
oraz zapłacenie kosz-tów
sądowych Osoby poje-dyncze
są narażone na uisz-czenie
grzywny w wysokości
od minimum S200 do $1000
maksimum natomiast instytu-cja
— korporacja na mini-mum
S500 do maksimum
$5000 grzywny
— Kto podlega karze w
przypadku naruszenia ustawy
Nr 65?
Jeśli Korporacja (instytu-cja)
naruszy przepisy ustawy
i regulaminów każdy admin-istrator
urzędnik lub agent
Korporacji który zarządził
lub upoważnił do działania
powodującego przekroczenie
przepisów ustawy — albo
który zgodził się na to przy-stał
lub uczestniczył — win-ny
jest współdziałania w prze-kroczeniu
przepisów ustawyŁ
bez względu nartp czyKpr- -
poracja została pociągnięta
do odpowiedzialności lub bez
względu na to czy została za
winną
Są to moim zdaniem bar-dzo
ostre sankcje karne jeśli
weźmie się pod uwagę że od--
noszą się przede wszystkim do
społecznego elementu Dlate-go
tez każdy administrator
dyrektor generalny i inni po-winni
by zapoznać się dokła-dnie
z ustawą Nr 65 i pochod-nymi
regulaminami aby po-bierając
uchw -- y i decyzje w
sprawach finansowych byli
pewni że działają zgodnie z
literą prawa i intencją ustawy
oraz powinni znać dokładnie
problemy budżetowe swojej
Korporacji
Ramy niniejszego artykułu
nie pozwalają mi na dokładną
analizę wszystkich aspektów
prawnych ustawy Nr 65 Bę-dzie
to możliwe z chwilą ogło-szenia
regulaminów i zarzą-dzeń
wykonawczych które
jak wiadomo nadają zwykle
kierunek w realizacji aktów
ustawodawczych
Fr Krakowski
—'TWSPOMNIENIE
POŚMIERTNE
w pierwszą rocznicę zgonu
f
śp Eugeniusz
Rzepki
który zginał śmiercią tra-giczną
18 lipca 1971 w
Montrealu licząc lat 37 —
wyrażamy głęboki żal i
tęsknotę które pozostają w
naszej pamięci wciąż żywe
po utracie Ciebie ukocha-ny
Synu i Bracie
W tym dniu składamy
wiązankę kw ialów na
Twym grobie Twoja nie
obecność wśród nas wcia?
nas boli ale duchową jed
ność z Tobą głęboko odczu-wamy
śpij w spokoju
Pogrążeni w żalu
Matka Siostra
i Kuzynki
ba
wn Wiriuwi 11
842-550- 4 Miiszk
M St Jtmu St Wart 400 —
— To może jakieś nieporozumienie?
— Nie wiem
— Więc dlaczegóż kiedy pytał czy
to wyście zabili chłopca powiedzieliście
tak?
— ' Nie panie Nikt mnie o to nie py-tał
i ja nic takiego nie mówiłem
— Więc słuchajcie Musimy całą spra-wę
omówić dokładnie: jesteście oskarże-ni
o to że w dniu 9 listopada udusiliście
swoje dziecko i zakopaliście je w króliczej
jamie Później szukaliście go
głośno po chatach pytaliście wszystkich
dookoła by odwrócić od siebie podejrze-nie
i przez trzynaście dni wprowadzaliście
w błąd tamtejszych żandarmów Prawie
wszystkie zeznania świadków są przeciw-ko
wam więc musicie mi dokładnie opo-wiedzieć
całą sprawę a przede wszystkim
godzina po godzinie: coście robili gdzieś-ci- e
byli żebym się zorientował jak mam
was bronić
— Proszę pana! Cóż ja tu będę wiele
mówił kiedy tu nie ma wiele do powie-dzenia
Wszyscy we wsi wiedzą żem się
kochał z Idą że Ida pomarła że dziecko
zostało na mojej opiece żem chciał je za-brać
od babki bo jest pijaczka i chciałem
je chować u siebie za Eggertowym zezwo-leniem
Przychodzę ja do Nogensowej te-go
dnia co to chłopak zginął chcę dziec-ko
zabrać a tu w chacie jest tylko ten
głupi Hannes Pytam go gdzie mój Ewald
on ot jak głupi powiada: ym-m- a Niby
że nie ma Obszukałem cały dom byłem
u Kreutzfeldów poszedłem na wieś myś-lałem
że stara zostawiła bachora może
u sąsiadów ale nie Nie ma nigdzie
trzynastego dnia znalazł' Faust w
króliczej jamie Ot i tyle panie wszyst-kiego
Cóż ja mogę więcej wiedzieć Szko-da
tego dzieciaka bo to było i ciche i do-bre
i oczy miał takie samusieńkie jak nie-boszczka
Ida
— A pamiętacie dokładnie o której go-dzinie
byliście w jakim miejscu?
— Pamiętam Jak się ściemniło naobro-czyłe- m
i poszedłem do Nogensów
— A któraż to była godzina?
— No mówię jak się ściemniło
— To pewnie szósta?
— Może
— A nie wiecie dokładnie?
— Zegarka nie mam ale pewnie koło
szóstej
— Kiedy widzicie to trzeba wiedzieć
dokładnie No ale to się może jakoś
I cóż dalej?
— Dalej już nic Potem dziecko zna-leźli
mnie zaaresztowali i to wszystko
Adwokat zrozumiał że bez szczegóło-wych
pytań niczego nie ustali
— Więc twierdzicie że wyście tej zbro-dni
nie spełnili?
— E cóż też mówicie panie! Jakie ja
Zmęczenie -- wróg nr 1 kierowcy
ślady wypadków drogo-wych
znaleźć można na każ-dej
autostradzie Tam gdzie
po dłuższym prostym odcin-ku
następuje zakręt widać
ciemne ślady opon na pobo-czu
na skraju nasy-pu
pozostałości po
uderzeniach na drzewach
j Poślizg? Nadmierna szyb
kość czasem tak ale naj-częściej
są to nader wymow-ne
dowody senności za kie-rownicą
wroga kierowcy nie
mniej groźnego aniżeli alko-hol
Jest rzeczą oczywistą iż
człowiek przemęczony nie po-winien
prowadzić samocho-du
gdyż stwarza na drodze
stan wielkiego zagrożenia W
razie wypadku stanowi to o-kolicz- ność
poważnie obciąża-jąca
Jednak w związku z tym
nasuwa się szereg wątpliwo-ści
Przemęczenie trudno jest
bowiem zmierzyć jak procent
zawartości alkoholu we krwi
a odporność indywidualna
wykazuje dużą rozpiętość Co
więcej ten sam kierowca re-aguje
pod tym względem bar- -
dzo różnie zależnie od stanu
fizycznego i psychicznego od
warunków atmosferycznych
a nawet od pory roku —
wiosna jest pod tym wzglę-dem
najgorsza jak się prze-konano
Odrętwienie charak-terystyczne
dla stanu prze-męczenia
ogarnia kierowcę
stopniowo i najuczciwiej
podchodząc do rzeczy trudno
jest ocenić przed którym za-krętem
jazdę należałoby
przerwać
Powstaje więc potrzeba
znalezienia metod obiektyw-nej
oceny tych zjawisk a
także sposobów ostrzegania i
zapobiegania Właśnie wy-padki
drogowe powstające z
TEXTILE EXP0RT
Sky krepolina zamsz i inne
atrakcyjne materiały
Ceny eksportowo — Dosko-nała
jakość — Wielki wybór
Wysyłamy paczki do Polski
gwarantowany przelicznik
200 zł za 1 dolara
TEXTILE EXPORT
112 St Paul St West
Room 405 4 piętro
Montreal Que Tel 844-692- 0
43-S-1- 05
TADEUSZ KONBRAT lim
ADWOKAT
Kopernika
Tl Biur: 6844532
poktj Montrul
was
naumyślnie
Aż
dziecko
konie
usta-li
czasem
czasem
bym mógł zrobić coś podobnego! Porwać
się na takie dzieciątko co ani bronić się
nie potrafi! A i to wam powiem że mnie
to dziecko bardzo lubiło! Więc jakże takie
stare chłopisko jak ja mogłoby zabić nie-winne
dzieciątko?!
— świadkowie mówią że wam to dzie-ciątko
było ciężarem
— Nie rozumiem
— No że było wam ciężko płacić na
utrzymanie dziecka
— Pewnie lekko nie było bom się za-dłużył
na chorobę Idy alem płacił regu-larnie
Tyle jeszcze miałem Inom żałował
że to na darmo bo stara wszystko przepi-jała
— Więc jednym słowem mówicie żeś-cie
dziecka nie zabili?
— Na moją duszę nie zabiłem! Powiedz-cie
to panie i panu sędziemu temu mło-demu
i temu co ma szkiełko w oku
— Cóż ja im mam mówić! Sami powie-cie
za trzy tygodnie na rozprawie Prze-wiozą
was do Schoenbergu dziś w nocy
pociągiem
— Dlaczego do Schoenbergu?
— Bo Palingen tam przynależy
— Aha — odparł Józek ale nie zrozu-miał
dlaczego Było mu przykro że w po-ciągu
znowu będą się nań gapić ludzie
a może i wymyślać
Adwokat pożegnał go zwyczajnym "auf
wiedersehen" i wyszedł
Józek został sam i uśmiechnął się: taki
ten adwokat dobry i miły i widać że ro-zumny
a jakiś taki jak małe dziecko!
Oczy ma jasne uśmiechnięty rumiany
i tak łagodnie mądrze mówi a przecie
Jakże mógł przypuszczać że on Józef Ja-kubowski
Polak i katolik mógłby zabić
małego Ewalda! Uczeni są owi panowie
pdwokaci owszem ale przecie żaden
chłop z Dunajówki ani nawet żaden soł-d-at
towarzysz z dawnej sotni nigdy by
go o-ta-ką
rzecz nie posądzili! Nie darmo
mówią: chłopski rozum — dobry rozum!
Wieczorem kiedy Józek kładł się spo-kojnie
spać wszedł dozorca i kazał mu
się zabierać na kolej Przyjechali spokoj-nie
a w Schoenbergu zamknięto Józka w
miejskim areszcie Przesiedział tam trzy
tygodnie aż pewnego zimowego ranka za-prowadzono
go do sądu Był to ten sam
budynek w którym swego czasu sądzono
Augusta tylko teraz pomalowany był świe-żo
na biało Trzy lata temu kiedy był
sczerniały i odrapany nie wyglądał tak
groźnie Sala sądowa też była odnowio-na
jakaś jaśniejsza niż wówczas ale Józ-kowi
zrobiło się chłodno gdy żandarm
kazał mu usiąść na prostej ławie przed
wielkim stołem stojącym na podniesieniu
Józek spojrzał na czerniejący na ścianie
krucyfiks i przeżegnał się
tego powodu zainteresowały
bardziej uczonych sprawami
przemęczenia wypoczynku i
snu
Co dzieje się jeżeli czło-wiek
nie przespał jednej no-cy?
Tętno ilość oddechów
temperatura ciała morfolo-gia
krwi itp pozostają nie
zmienione chociaż samopo-czucie
pogarsza się wyraźnie
Ustalono jednak pewne te-sty
— sprawdziany służące
do badania tych spraw Je-den
z nich polega np na ob-serwowaniu
w ciaau 40 mi-nut
słabych sygnałów świetl-nych
Okazuje się iż po nie-przespanej
nocv koncentra-cja
uwagi obniża się i spo-strzegawczość
jest znacznie
zmniejszona
Jeżeli natomiast każemy
badanemu po nieprzespanej
nocy wykonywać czynności
mniej nużące jak np ryso-wanie
figur geometrycznych
to stwierdza sie że wykazu-je
on je równie dobrze jak
człowiek który spal normal-nie
Dlatego przemęczenie
kierowców powoduje więcej
wypadków na autostradach
niz w mieście gdzie jazda
jest bardziej urozmaicona
Badania wykazały iż skut-ki
powiększają się przy dłuż-szym
niedosypianiu Dotych-czas
przyjęto za normę 8 go-dzin
snu na dobę chociaż
bardzo wiele osób sypia
mniej Naukowcy zadają więc
pytanie czy nie czynią one
tego kosztem zdrowia Pyta-nie
to ma niezmiernie ważne
znaczenie i powinno być roz-strzygnięte
jako problem na-ukowy
Wiele osób wykonu-je
pracę nerwową w usta-wicznym
napięciu i kosztem
normalnej ilości godzin snu
i coraz częście spotyka się
ludzi którzy regulują sen je-dynie
tylko przy pomocy
proszków uspakajających i
nasennych A te 'właśnie
środki są niezwykle niebez-pieczne
dla kierowców po-nieważ
powodują ogranicze-nie
uwagi i refleksu jeszcze
(Dokończenie ze str 4)
Na polecenie przełożonych z
'„dwójki" do "których należaf
m in płk Wiktorowski (auten-tyczność
tego nazwiska nie jest
pewna) w 1938 r
zlikwidował swoją firmę
i od Bronisława
Maternę kupił sklep tytoniowy
przy ul 78
Sklep ten zapewniał mu stałe i
wysokie dochody — przy sto-sunkowo
małym wysiłku osobi-stym
Miał
_
wtedy stopień po-rucznika
W sierpniu 1939 r zmobilizo-wan- o
go by z chwilą wybuchu
wojny przejął kierownictwo
gdyńskiej komórki wywiadow-czej
Wojska Polskiego i konty-nuował
pracę w wypadku wkro-czenia
Niemców Po zajęciu mia-sta
zwerbował do swej komórki
m in właściciela palarni kawy
— znanego fotografika Tadeusza
Wańskiego oraz byłego pracow-nika
magazynu portowego GAL u
— Stanisława Hickicwicza Sam
nie unikał towarzystwa Niem-ców
stwarzając wokół siebie fa-mę
zasłużonego pruskiego ofi-cera
Wykorzystywał doskonała
znajomość niemieckiego a nade
wszystko bogate zapasy tytoniu
i żywności „Mam u siebie pól
magazynu portowego" — cheł-pił
sie przed Ilickiewiczem
Kiedy w końcu 1939 r w spo-sób
brutalny hitle-rowcy
wysiedlili z Gdyni więk-szą
część polskiej inteligencij i
właścicieli domów Wiśniewski
był już „Niemcem" i nazywał się
Anton Wiens Posługiwał się
rzecz jasna wyłącznie językiem
niemieckim Wzbudzało to
wśród Polaków powszechne obu-rzenie
i potępienie które1' —
kiedy w klapie marynarki Wien-s-a
zauważono wpięty-- Hackcn-kreut- z
— zamieniło się w soli-darną
nieukrywaną pogardę
Przed Wickiewiczem Wiens
postawił zadanie jak najszybsze-go
wejścia do którejkolwiek in-stytucji
hitlerowskiej w porcie
który stopniowo zmieniał się w
wielką coraz ruchliwszą i cor?z
ważniejszą bazę Kriegsmarine
Zadanie Hickiewicz spełnił szyb-ko
i zręcznie Dzięki znajomości
z młodym pochodzącym z pod
Wejherowa porucznikiem Pagla-sche- m
— znalazł pracę w maga-zynie
Kriegs-marine
ulokowanym w dawnym
budynku firmy Pantarei przy ul
Polskiej Odtąd nosił przy sobie
legitymację „Kriegsmarine Ge-raetela- ger —
Gotenhaf en" gdzie prowa-dził
kartotekę materiałów Był
jak najdokładniej zorientowany
kiedy i jakie okręty wrócą z mo-rza
które i na jak długo opusz-czą
port Ten sam magazyn zao-patrywał
rozbudowywane stop-niowo
wokoło Gdyni i Gdańska
przez wiele godzin następne-go
dnia
Aby doraźnie zapobiec
skutkom zmęczenia propono-wane
są obecnie i badanie
doświadczalnie różnego typu
urządzenia alarmowe
Naukowcy brytyjscy pra-cują
obecnie nad takim apa-ratem
który zapala światło
lub dzwoni czy też sygnalizu-je
w inny sposób gdy czło-wiek
znajduje sie na pogra-niczu
uśnięcia Główną część
układu stanowią elektrody z
tkaniny prąd
elektryczny Człowiek usypia-jący
ma bowiem inna elek-tryczna
odporność skóry niż
normalnie co próbuje się
wykorzystać do uruchomie-nia
aparatu sygnalizacyjnego
Bardziej prosty w układzie
jest inny typ takiego '"bu-dzika"
zbudowany przez jed-na
z firm w Stanach
Obok pedału gau
znajduje sie
nrzycisk który po włączeniu
cuzika trzeba stale
lewą noga gdyż ina-czej
zaczyna działać klakson
Doświadczenia wykazały iż
spadkowi uwagi przy
się drętwieniu
orzed zaśnięciem towarzyszy
ównież osłabienie napięcia
mięśni Klakson odzywa się
wtedy podobno niezawodnie
ostrzegając nie tylko kierów-n-e
ale i pasażerów auta o gro-żącym
niebezpieczeństwie
Z bardziej prostych i do-stępnych
każdemu metod na-leży
polecić krótkie przerwy
w prowadzeniu wozu i roz-prostowanie
członków najle-piej
w lesie dobrze jest rów-nież
przemyć twarz przezor-nie
zabraną wodą Jechać
trzeba raczej szybko ponie-waż
powoduje to koncentra-cje
uwagi podczas gdy szum
wolno pracującego silnika
wozu działa wybitnie usypia-jąco
Unikać też należy je-dzenia
w czasie drogi a za-brać
z sobą zapas czarnej ka-wy
w termosie No i przede
wszystkim wyspać się nale-życie
przed wyruszeniem w
podróż (r)
W samej paszczy Iwa
Wiśniewski
Ship-chandlers- ką
świętojańskiej
niezwykle
zaopatrzeniowym
Stsndartverwal-tun- g'
przewodzącej
Zjedno-czonych
sprężynujący
przytrzy-mywać
rozp-oznającym
należące do Kriessmarine-- sta-nów
iska „jrtylęrjj nizeciwlolni- -
czej zwane w skrócie „MFA" —
Marinę Flak-ArtPIeri- e
W tym samym mniej więcej
czasie Wański ropoczął palenic-kaw-y
dla Kriegsmarine i nawią-zał
liczne stosunki z Niemcami
Każdy z nich znał wielu Pola-ków
zatrudnionych w" porcie
stoczniach czy innych instyiu-cjac- h
hitlerowskich często mie-li
oni dobre kontakty z Niem-cami
lub z Polakami blisko z
nimi zaprzyjaźnionymi W ton
sposób stopniowo w rękach
Wicnsa znalazły się nici wiel-kiej
siatki wywiadowczej która
swoimi nitkami sięgała równic":
w głqb Rzeszy — do Berlina
Hamburga i innych wielkich
miast gdzie Wiens miał znajo-mych
lub krewnych "swych zna-jomych
Utrzymywanie z tymi
ludźmi kontaktów nie przedsta-wiało
dla niego większej trud-ności
Jeśli „w celach handlo-wych"
nie mógł tam wyjechać
I osobiście wysyłał kogoś ze swe- -
IV 11 łUUŁIl lllJllIIV II ł J WjUŁII
do swego stryja w Berlinie a
dla zmylenia uwagi policji za-bierał
skrzynię 7 jajkami jed-nocześnie
zaś przewoził d!a
Wiensa „drobne" przesyłki któ-re
zostawiał w określonym skle-piku
z tytoniem jako „papiery
handlowe"
Łączność z różnymi miastami
Pomorza czy Wielkopolski rów-nież
nie sprawiała większych
kłopotów Do Inowrocławia np
jeździła co pewien czas na ku-rację
żona Antona — pani Ju-lianna
Również Hickiewicz prze-woził
tam dla niej jakieś prze-syłki
od męża A do Berlina' i
Generalnej Guberni w celach
rodzinnych podróżowała pocho- -
dząca z rodziny niemieckiej żona '
Hickiewicza
Do Warszawy jeździł 'najeżę- - i
ściej sam Wiens i to regulirnłe '
co miesiąc zwykle po zakończe-niu
rozrachunków z urzędem go-spodarczym
w okupacyjnym za-- :
rządzie miejskim w Gdyni Po
powTOcie już po kilku dniach
znowu pakował walizki i wybie--1' rał się do Niemiec Podróżował
[zawsze pierwszą klasą w przc-- [
ciziałacn zajętycn przez hitlerow-skich
oficerów raz nawetodbył :
podróż w towarzystwie samego
dra Lbellgena z którym 'w Wer- -
„ szawie wysiadł razem Widok
paradującego u boku Wiensa
wyższego oficera gestapo w
mundurze z trupią główką i '
znaczkiem SD na iękawie — w
pierwszej chwili wzbudził po- -'
płoch wśród łączników którzy
oczekiwali Wiensj na warszaw- -
skim dworcu Odtąd w Warsza-wie
mówiono że „Wiens siedzi
w samej paszczy lwa"
- (Cbui dalszy nastąpi)
r