Zwilazkowiec Alliancer, August 10, 1971

              £~u wiwSŁymm' i——— i ' —————— ——————— ' --"T™— '
fStt RH r£?R 5TPPłr!lT T '"WJffy! mnPKMSHR
i
O
4
V
i '
I
&'l
sMK-J- w
?ł[ "ji (I) '(
f li
'k
m:w'iPwr:m tt-s- tt'
r V?l WTflf I""} TMWBS" związkowiec f(The Mliancer)
Prlnted and ¥" POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED
Offlclal Organ The Pollsh Alllance Frlendly Soclety Canada
K J Mazurkiewicz Chalrman of
' l I I I l
lltor-In-Cble- f ' p Hęyenkprn --r- General Manager Konopka
Bualneai Manager Frikke
Subacrlptlon: In Canada SQ0 per
Second cUu mail reglatratlon number 1873
475 Queen Sr W Toronto 156 Ontario Tl 531-249- 1 531-249- Z
PRENUMERATA
floczna w Kanadzie S900
Półroczna S500
Kwartalna $300
"W— '"ftfTVł ł '1fTM j -- ( Wl
of of
— S P
--r R
Pakistan w ogniu
fjw '
for Tuesday
and by
the Board H
!
yer In Countrle $I0M
Zagranicą — $1000
Półroczna $ 600
Pojedynczy numer 151
się obecnie jedna z największych tragedii lat
powojennych Na obszarze wsch Pakistanu i graniczą-cych
z nim prowincji indyjskich ginie codziennie tysiące
ludzi z głodu i w walkach Te ostatnie mają charakter nie-zwykle
brutalny towarzyszą im masakry ludności nie wal-czącej
się bowiem wojna domowa a te — jak histo-ria
świadczy — są najbezwglpdniejsze i obfitują w zbrod-nie
pospolite
W ciągu kilku miesięcy kraj objęty walkami opuściło
około 7000000 osób Nie sposób nawet w przybliże-niu
dokładnej ofiar Kanadyjscy parlamentarzyści
Którzy odwiedzili Pakistan utrzymują iż waha się w grani-cach
od do 1 miliona Od tego czasu miesiąc
a wjęc niewątpliwie liczby szacunkowe należy odpowiednio
podwyższyć
Przed rokiem zakończyła się krwawa wojna domowa w
Nigerii przedtem w innym państwie afrykańskim a mia-nowicie
dawnym Kongo belgijskim a teraz toczy się naj-większa
i zapewne obfitująca w największą ilość ofiar w
Pakistanie Naturalnie ilość ofiar jest proporcjonalna do
ludności Wymienione wojny domowe nie wyczerpują roze-granych
na terenach dawnych afrykańskich i azja-tyckich
Uderzające jest iż we wszystkich młodych
państwach po krótkim okresie administracji cywilnej do
władzy doszli wojskowi Przewroty są ich dziełem
Byłoby zapewne zbytnim uproszczeniem twierdzić iż li
tylko względy personalne odgrywają rolę w tych powsta-niach
— udanych i stłumionych — gdyż istnieją wcale uza-sadnione
powody obiektywne natury gospodarczej społecz-nej
i politycznej Państwa kolonialne proklamowały niepod-ległość
poszczególnych obszarów w ramach ich granic admi-nistracyjnych
Ale były najzupełnie dowolne i wynikały z
aktualnych potrzeb administracji kolonialnej
Przykładowo dawne Kongo belgijskie nie stanowiło zwar-tego
obszaru ani pod względem ludnościowym ani gospodar-czym
Różnice między szczepami wielkimi (nie mówiąc już
o licznych małych) były poważne Dotyczą one tradycji
zwyczajów wyznania itp Świadomość narodowa była poję-ciem
— i 'praktycznie po dziś dzień jest — słabo
rozwinięta
Może w stopniu jeszcze silniejszym to zjawisko występuje
W NipPfii flawnpi lrnlnnii hrvtuiltioi T urlninin no nkco
ize tych krajów rozgorzały naidłuższe 'i naibardziei zaciekłe
ivoinv domowe
Granice państwowe Indii i Pakistanu zostały
1947 r na mocy orzeczenia specjalnej komisji
brytyjskiej Wiadomo powszechnie że na terenach tych dwu
państw żyje wiele różnych narodów posługujących się róż-nymi
językami Granica podziału z grubsza przebiega po
linii wyznaniowej z tym jednak iż spora ilość muzułmanów
znalazła się w granicach Indii Ponadto obiektem spornym
gitóry spowodował wojnę jest prowincja Kaszmir
(Odległość 1600 km dzieli
Bezywiście wystarczyłoby dla
iloszły zasadnicze różnice w
obu Już to samo
łecznej a wreszcie różnice typu etnicznego
Wschodnia część jest biedniejsza rolnicza zacofana
zaniedbana i była administrowana przez wysłanników z za-chodniej
Zdaniem niektórych zachowywali się oni
jak kolonizatorzy a więc nie dbali o interesy ludności ale
o wydostanie z tych obszarów możliwie jak najwięcej dla
zachodnich prowincji Administracja państwowa składała
cię głownio z ludności z zach Pakistanu r podobnie jak mie-szkańcy
tej części piastowali najwyższe stanowiska w siłach
zbrojnych
Czy wschodni Bengalczycy stanowią istotnie inną naro-dowość
aniżeli pozostała ludność Pakistanu jest sprawą
sporną Zapewne nie są nawet tacy sami jak ich "bracia w
Indiach ale też nie są to zasadnicze różnice narodowościo-we
Świadomość narodowa jest i tam słabo rozwinięta a po- nadto inaczej się kształtuje aniżeli' np w Europie Na pod-stawie
europejskiej klasyfikacji gdy przyjąć klucz etnicz-ny
należałoby utworzyć mnóstwo państw na obszarze daw-nych
Indii a obecnych państw: Indie i Pakistan
rządcy młodych państw nie są oczywiście zaintere-sowani
w podziale terytorium otrzymane od kolonizato-rów
i stąd zbrojnie przeciwstawiają się wszelkim ruchom
powstańczym itp W ich oczach żaden nie jest uzasadniony
Wybuchają więc wojny domowe Zdumiewający jest sto-sunek
wielkich mocarstw do tej wojny w Pakistanie For-malnie
nikt się do niej nic wtrąca Ale rzeczywistość jest
inna
r Pakistan otrzymuje przecież broń od różnych państw w
tym od Stanów Zjednoczonych Polityczne poparcie w akcji
i zgniecenia rewolty we wsch Pakistanie rząd otrzymał od
Chin Indie naturalnie popierają wsch Bengalczyków a
ZSRR udziela pomocy rządowi indyjskiemu Wielka
nia nie jest obojętna ale znajdując się między dwoma pań-stwami
Wspólnoty Narodów zachowuje się powściągliwie
stara się doprowadzić do kompromisu
Światowa opinia publiczna ogranicza się do westchnień
Publikuje się zdjęcia obrazujące rozmiary klęski wojennej
ale na tym koniec Nie chodzi o to iż wysokość pomocy
materialnej w środkach medycznych odzieży i żywności
jest minimalna ale o brak zdecydowanej akcji celem pow-strzymania
zarówno rzezi ludzkiej niszczenia dobytku i ma-sctw- ej migracji to dziwna reakcja!
Kolizja na morzu
': Gdynia - radio odebrała 1 groźna Licząca 380 DWT
sygnały SOS nadawane z ["Christa" wioząca ładunek
duńskiego statku "Christa" (pszenicy do Gdańska błyska- -
W gęstej mgle zderzyły się
dwa statki: "Christa" z gre-ckim
"Nordheide" w odleglo- -
ści kilku niil od brzegu po-między
Rozewiem i Włady-sławowem
Polskie Ratownictwo Okrę-towe
wysiało na miejsce wy
padku jednostki 'ratownicze:
"Muszla" z Władysławowa
"Sztorm" z Helu i "Tumak"
z Gdyni W pobliżu znajdował
sie statćk PŻM "Wiła" Na
miejsce kolizji przybyły rów-nież
jednostki marynarki wo-jennej
oraz statek badawczy
PRO "Czapla" który zbada
przyczyny wypadku
Kolizja ok'aźala się bardzo
'£'''
1)'
Publlshed very
Prlday
Loplńakl SecreUry
other
Roczna
Toczy
podać
liczby
500000 minął
kolonii
niemal
bardzo
granice części
części
Bryta- -
Bardzo
powstania tarć ale do tego
strukturze cospodarczei i spo
wicznie zatonęła
Cala załoga zatopionego
statku została uratowana i
przyjęta na pokład "Nord-heide"
Wśród ocalałych ma-rynarzy
duńskich sa ranni
Do "Nordheide" dobiła jed
nostka WOP która zabrała
na swój pokład uratowanych
10 osób Oprócz marynarzy
jest 1 kobieta i 2 dzieci
Statek "Nordheide" który
opuścić port gdański z ładun-kiem
4 tys ton węgla sygna-lizował
początkowo niewielkie
uszkodzenia
Jak sie później okazało ma
on jednak duże przecieki i
poprosił o P-om- pc PRO
ii?BtS3SVreJi(f" --- "t "
V"T
Wojciech Krajewski
Jednolitość
Na wiosennym zebraniu Rady Kongresu Polonii Kanadyj
sklej poruszono bardzo ważny
rzecz tj kwestie stosunku na-czelnych
władz Kongresu do za-rządów
organizacji ich wzajem-ną
zależność ich wzajemne zobo-wiązania
Zastanawiano się nad
tym czy uchwały Zjazdów KPK
obowiązują ściśle wszystkie or-ganizacje
(takie stanowisko było
dotychczas) czy winny' one sta-nowić
jedynie wskaźnik postępo-wania
którego praktyczne stoso-wanie
i interpretacja byłyby po-zostawione
organizacjom człon-kowskim
(to nowe podejście
mógłby przyjąć Walny Zjazd
Kongresu)
Propozycja tak doniosłych
zmian nie zjawiła się bez pwy-czy- n
Wiceprezes pan Rudolf
Kogler w swym znakomicie przy-gotowanym
referacie wyraźnie
podał szereg faktów które do-wodziły
że jest iluzją jakoby w
ramach Kongresu organizacje
trzymały się ściśle uchwał Zjaz-dów
lub interpretowały je jed-nakowo
Tyczyło to przede wszyst-kimi
Związku Polaków w Kana-dzie
który w swych poczyna-niach
wykazywał zawsze duła
niezależność i swobodę
Na zebraniu Radv Doruszano
i szeroko stosunki skich ale na Kongres łożą bar-nasz- e
z Polska z narodem w dzo mało Związek pro- -
Kmin 7 7nainmvmi i rodzinami!
"""-"-M — — 4 " -- "i "- - - -- „ — ---- --
w Polsce — wszystko na tle wa
runków Polski Lu- -
dowej — w związku z systemem
z komunizmem itd
musu czy
dyskutowano
politycznych
politycznym
naszych spor-Kraje- rr
rozpatruje ma
i tak emocjonalnie
że wszyscy są z nim obeznani
jednak potrafi chłodno
je ułożyć w ramach takiego po-stępowania
aby ono mogło za-dowolić
naszą wprost życiową
(dosłownie "życiową" bo w pew-nym
sensie to kwestia życia i
śmierci) konieczność łączności z
Polską a by nie
narażać na szwank naszej
czystości ideowej '
Na temat spraw łączności z
Kem- - można wicc Pisać bar--
dzo szeroko Nie to jednak chcę
tu omówić Chodzi mi głównie o
J--
"—
ków różnych organizacyjnych
Zjednocze-deracyjn- ą
Twierdzę dem jc-wpr- ost
prowadzoną
do tym
ideowej organizacyjnej słabszy
Kanadyjskiej rewi-- ' całkowicie
tym Zjednoczenia
wykazało Kongresu
jest dobrowolnym zrzeszeniem
różnych socjalnie
tradycjonalnie i
dyscyplinarnie
zachowania cię na- -
dane przez Kongresu win- -
ny być stosowane
rękoj-mię
zaciętych
organi-zacji
cier-pliwie
Kombatan-tów
zauważyć
granicami
olbrzymie
centralnej
organizacje
niezależnie
stwierdzić
federacją
zespołami teatralnymi
następstwie
przeważnie
równocześnie
memoriały Londyński
sprawach równocześnie
centralnie
kierowana yyęletnie nierealnym
personalnie
poglądów
organizacji
członkowskie
Nałkowska: Dzienniki wojny War-szawa
opracowanie przypisy
Solżenicyn: Oddział chorych
Literacki
477
nabycia księgarni
wyrzut sumienia leżą
przede mną zapiski o
książkach Na-zbierało
tego
że znacznie szybciej
iniżeli nocach nie
sposób jednak tłuc na maszy-nie
podczas gdy ślęczenie nad
Psiątkami nikomu nie prze-szkadza
najwyżej
lasnym oczom
W prasie literackiej
dyskusja
Nałkowskiej z powodu ukaza-nia
wyboru fragmentów
pamiętnika z woj
Jest to istotnie lekturą
Nałkowska należa-ła
wyjątkowych osób
prowadziły
dziennik Zapisywała w nim
obserwacje wrażenia
rozmowy na przestrzeni 55
Rozpoczęła ćiennik w
a skończyła dokładnie
na pnęed śmiercią w
grudniu 1954 r Publikacja
cąłqści zajmie oczywiście wiec
Chwjlqwo jednak uka-zał
wybór fragnentów z
okresy wojny Miesięcznik
"Twórczość" pgląszą dalsze
wyjątki "Dziennika" odnoszą-cy
poszczególnych
osób
"Dziennik" wyjątko-wym
po-zwalającym
poznanie
pisarki Zapewne
byłoby zakładać że jest
bezgranicznie że
w nim --jakiejkolwiek
że Nałkowska niczego
nie ukrywała i wszystko po-wierzyła
kartkom
Zdaje bowiem ulegać
wątpliwości ? chwilą gdy
"Pzjęn
z
Polaków
nie i wtedy
dobrowolnej szczerej
wymiany uniknięcie tarć
i sporów
Przecież w przeszłości nieraz
tak postępowano nieraz go-dzono
się Przecież wiele
nie płaciło składek lub
uiszczało wykrętnie w małych
sumach Jednak Kongres
usuwał tych organizacji —
tłumaczył i per
swadował Taka jest rola Kon-gresu
Ile to było
wykonywanych przez organiza-cje
— a było pominiętych
w
spojrzymy na Stowarzy-szenie
Polskich
czy na Weteranów Polskich
na "Canadian Legion
Branch" na Harcerstwo —
że te organiza-cje
mają łączność pozapolonijną
w Kanadzie albo
Kanady a nawet jak SPK za
Atlantykiem w Londynie Tak
idąc rozważać czy
dla SWAP — nie są ważniej-sze
decyzje w Nowym Jorku a
dla SPK w Anglii — niż de-cyzje
na Zjeździe Kongresu
Polskie Placówki Kanadyjskie-go
Legionu pobierają
składki na rzecz władz kanadyj
wadzi od własną możnaby
nazwać "politykę" jeśli o
r&ne sprawy tyczące
"Skarby Wawelskie" wycieczk
Polski- - ostatnio nad
I nnćrorlnin _ nfiniiilna stvp7nnśp
z konsularnymi władzami PRL
co oczywista
Stosunek władz kanadyj-skich
— federalnych czy pro-wincjonalnych
niezawsze znaj-dował
się na płaszczy-źnt- e
Zarządu Głównego Kongre-su
Sprawy weterańskie
szły drogami kombatanckimi
też były za-łatwiane
równolegle przez
i główne Okręg
Montreal Vłamyva sic !
przeprowadzał w wielu dziedzi- -
nach Związek Pola--
runek pewne zabarwienie ideo- -
we inicjatywę ale
przeprowadzano oddzielnie od
że
Kongres jest luźną or- -
ganizacji a jego zjazdy nadają!
Problem kontaktów z czy
się tak 'owymi i w tego
Mało kto
tzw
tak
nie
zastanowienie się nad brgąniza- - pisał w rząd
cją Kongresu i jego istotą fe- - z Zarzą-- ( emigracyjny czy tzw
że życie KPK Czy więc była fak-ni- e czy tzw stają się
zmusza kierowników pra- - tycznie jdpą wielką iluzją czymś kom-c- y
Kongresowej rozpatrzenia i praca społeczna bar-ro- li
'i w Kanadzie? Nie zawsze i nigdy dziej że im
Polonii i do (ostatnio ustąpił z przewodnie- -
zji w kierunku' Zarząd KPK Zjazdy Rada twa Rady prezes
życie że Kongres — dawały pewien kie- - Bielecki — starej daty przed- -
wielu ideowo
jako
taki nie może wy- - dolnie rozliczne organi-musza- ć
na organizacjach jedno- - zacje
litego Ramy
statut
liberał- -
lofia czasu Czytelnik
19-7-0 r str 506 Wstęp ł
Kirchner
Aleksander na raka Przełożył
z rosyjskiego Lobodowski — Instytut —
Paryż 1971 r — str
Do w "Związkowca" 1
przeczytanych
sie wiele jako
czytam
pisze Po
Szkodzi
toczy
sie na temat Zofii
się
jej okresu
ny
niezwykła
do tych
które regularnie
swoje
lat
1899 r
trzy dni
ie lat
się
się do
jest
wręcz materiałem
na i
ocenę błę
dem
on szczery
brak
pozy
swoim
się nie
że
weszła do literatury
tylko dadzą
zgody
zdań
je
czekał
uchwał ściśle
ile
ogóle
czy Polisb
czy
można
poza
dalej można
lat
chodzi
Polski np
do opieka
wielu drażni
do
często
sprawy imigracyjne
Kon-gres
akcje
pewną resztę
Należy więc
często
Zamek
To
poprzez
luźno
Han-na
Józef
nlk" jej — mimo charakteru
osobistego i mimo iż nić był
przeznaczony do publikacji za
życia — poddany został pew-nym
rygorom Nie mniej jed-nak
nie przestają te 'Dzienni-ki"
stanowić materiału cha-rakteryzuiace-go
osobowość i
twórczość Nałkowskiej a po-nadto
są niezwykle interesu-jącym
dzieleni literackim
"Dziennik czasu wojny" —
co trzeba stwierdzić na wstę-pie
— stanowią wprawdzie
wybór zapisków z tego okre
su ale pozwalają na bezspor
ne ustalenie iz Nałkowska nie
zajmowała się w tych latach
zasadniczymi problemami
Nie brała też udziału w żad-nej
organizacji podziemnej
Zapewne posiadała pewne
kontakty być może była o
wielu sprawach poinformo-wana
ale warunki bezpie-czeństwa
wymagały by o tym
nie znajdowała sie żadna pi-sana
wzmianka Przecież Nał-kowska
musiała sie liczyć z
tym że jej "Dzienniki" mogą
wpaść w ręce Gestapo Tym
argumentem właśnie posłu-guje
się sporo osób Zapew-ne
nie jest pozbawiony słu-szności
ale gdyby istotnie
odegrała role chociażby łącz-niczki
czy skrzynki ukrywała
cokolwiek lub" kogokolwiek
znalazłyby się wzmianki u in
nych Ąle nie należy z teeo
powodu surowo oceniać Nał-kowskiej
Po prostu była ko
bietą innego pokroju
"Dzienniki czasu wojny'
zajmują zapiski odl wrześ
nia 1939 r a więc od wybu-chu
wojny aż do 10 luteEo
1945 r Jest to zarówno boga-ta
kronil$ą codziennych wy
jedność z
tylko kierunek pozostawiając
dużą swobodę do interpretacji
i działania swym organizacjom
członkowskim I
Dlaczego więc takie wątpliwo-ści
taka dyskusja na Radzie
Kongresu i takie tarcia między
Związkiem Polaków zwłaszcza a
Zarządem Głównym KPK czy
delegatami na Radzie Kongresu
lub na Zjazdach
Ostatnio te sprawy objawiają
się też i na terenie Innych or-ganizacji
i tyczą podobnych
spraw
że dwie przyczyny
składają się na obecną
psjehozę naszej polonijnej pra-cy
społecznej Jedna to od daw-na
już nabrzmiały guz ścisłego
wiązania pracy społecznej z po-litk- ą
emigracyjną co na złe
w j chodzi obydwu stronom Dru
ga to upływający czas starzenie
się powojennej imigracji pol-skiej
która głównie zasilała krę-gi
pracowników kongresowych i
zmiana warunków politycznych
w świecie w Europie w Polsce
— w ogóle wszędzie
Praca społeczna winna biegnąć
równolegle do pracy politycznej
jeśli taka istnieje wśród emigra-cji
polskiej poza granicami Kra-ju
Praca społeczna by była sku-teczna
musi się obracać w swo-bodniejszych
ramach obejmo-wać
szersze kręgi polskiej spo-łeczności
obywateli różnych kra-jów
kontakty z innymi Polonia-mi
kontakty z Krajem Tak po-jęta
pracą społeczna może być
i napewno będzie pomocą emi-gracji
politycznej będącej na-turalnym
wynikiem braku wol-ności
w Kraju ale ona nie może
znajdować' się pod dyktandem
polityków emigracyjnych a czę-sto
wprost pod dyktaturą W
tym sensie należy rozdzielić pra-ce
społeczną od politycznej
Minęło już około 25 lat od 7a-kończe- nia
drugiej wojny świato-wej
Nasi politycy emigracyjni
wymierają Umarł gen Sosnkow-sk- i
gen Anders — w Anglii co
miesiąc ktoś ubywa Emigracja
polityczna dosłownie się kruszy
i personalnie i w swych formach
wojenny polityk) — tym więcej
staje się skłócony Paryż pod
przewodnictwem "Kultury" pro-wadzi
swoją politykę — więcej
literacką niż z prawdziwego zda- -
rżenia -- Zjawiają sie na horyznn'
cie emigranci polityczni z Pol
ski — przynajmniej mający chwi
darzeń jak i dzieło literackie
oparte wyłącznie na auten-tyku
Nałkowska zapisuje
wiele o najbliższych ale i o
przyjaciołach znajomych o
przeczytanych książkach Snu-je
wspomnienia i rozmyśla o
teraźniejszości Są w tych za-piskach
zarysy różnych jej
postaci powieściowych bo w
gruncie rzeczy żaden autor —
poza oczywiście piszącymi po-wieści
fantastyczne i krymi-nalne
— nie wychodzi poza
swój własny krąg Naturalnie
nie przenosi żywcem real-nych
ludzi w tym i własnej
osoby do powieści ale czę-sto
ich przeżycia są bardzo
i to bardzo zbliżone
"Dzienniki czasu wojny" sa
pasjonującą książka Zostały
starannie wydane i opraco
wane przez Hannę Kirchner
która zaopatrzyła je w ob-szerne
przypisy zawierające
informacje o osobach wymie-nianych
przez Nałkowską
własne przeżycia i ob-serwacje
O oparte są po-wieści
Aleksandra Sołźenicy-n- a
ostatniego laureata lite-rackiej
' Nagrody Nobla Po-dobnie
jak po nagrodzeniu
Borysa Pasternaka podniosła
się wrzawa w ZSRR i całej
prasie krajów rządzonych
przez komunistów Dowodziła
ona ii nagrodzenie Sołżenicy-n- a
ma charakter jyyłącznię
polityczny i nie jest uzasad-nione
z obiektywnego litera-ckiego
punktu Przyznają iź
nie jest to zły pisarz ale zno-wu
nie tak doskonały b_y na-leżała
mu się Nagroda Nobla
Jest to wykrętne i zakłama-ne
stanowisko
Prasa komunistyczna wy-stępuje
przeciwko Solżenicy-now- i
ze względów politycz-nych
Nie jest bowiem kon-formistą
nie podporządkował
sie wytycznym paityjnym
nie chce milczeć o obozach
miejscach zesłania o warun- -
[kach ?ycią i stosunkach pa
Dwie różne pozycje
-
" f"Xi' v ł- -° '--
afi
— 19711 "' f!C rs fl'J M -- i -- I ' ' - - „- - łnnniłonK -- _
"" JftJ
dobrej woli
lowo takie aspiracje Czy polity
ka emigracyjna czy emigracja
polityczna — znikną? Nie Mu-szą
one zmienić swe formy mo-że
częściowo i treść — ale one
nie znikną dotąd dopóki naród
w Kraju nie uzna w swobodny
sposób tego co jest w Polsce za
normalne Jak na razie nic ta-kiego
nie następuje i nie ma
widoków by to szybko nastąpiło
Dlatego pracownicy społeczni
dlatego organizacje społeczne
muszą przyjąć za fakt istnienie
emigracji politycznej i takiej
czy innej niocniejszej czy słab
szej jej działalności i swą pracą
nie przeszkadzać tej emigracji
politycznej Ale też emigracja
polityczna musi się pogodzić z
niezależnością pracy społecznej
Celem pracy politycznej na
emigracji jest uzyskanie wolno-ści
dla Polski celem pracy spo-łecznej
w krajach polskiej dias-pory
jest zachowanie świadomo-ści
swego pochodzenia łączności
z Krajem tradycji kulturowych
i językowych Te cele nie wy-kluczają
się mogą układać się
równolegle mogą się nawzajem
wspomagać
25 lat po wojnie — do-chodzą
W do głosu nowe ele-menty
nowe fale imigracyjne
ludzie tu urodzeni Oni inaczej
czują inaczej rozumują ale są
ludźmi wolnymi i na ustach w
swych sercach i myślach mają
też słowo "wolność" wypisane
Trzeba im zawierzyć i trzeba im
umożliwić oddanie się pracy spo
łecznej Kongres winien przejść
transformację nie tyle organiza-- 1 (
cyjną co myślową ideową We-dług
mnie Kongres zawsze-- był
luźną federacją i nic nie trzeba
zmieniać w jego formach — nie-stety
prowadzili Kongres ludzie
zanadto ulegli polityce emigra-cyjnej
W pierwszej dekadzie powo-jennej
można hyło na to 'nie
zwracać uwagi Dzisiaj w czasach
zapowiedzianej wizyty Nixona w
Chinach po dwu czy trzech prze-wrotachv- w
Polsce w czasach lo-tów
na Księżyc czy wkrótce kur-sujących
do Europy ponaddźwię-kowyc- h
samolotów pasażerskich
— nie można się nie zmieniać
Stanie w miejscu czy myślenie
przesłaniami z lat wojennych
czy Jeszcze przedwojennych ró-wna
się śmierci Tamte rzeczy
należą do historii a my musimy
myśleć o przyszłości
Wierząc w podstawową zasadę
wolności człowieka i społeczeń
stwa a tym samym i Narodu w
Kraju Kongres Polonii Kana-dyjskiej
może prowadzić polską
pracę społeczną w nowoczesny
sposób — niekoniecznie w jed-nolitości
ale za to w większej
jedności i zgodzie
nujących w ZSRR Dlatego
też nie wydaje sie jego po-wieści
dlatego wykluczono go
ze Związku Pisarzy dlatego
zwalcza się go wszelkimi do
stępnymi środkami Po-wstrzymano
sie jedynie od
powtórnego aresztowania go
i wywiezienia do obozu w
którym spędził 10 lat swego
życia
Dwie jego powieści: "Je
den dzień w życiu Iwana De- -
nisowicza oraz "Pierwszy
krąg" omówiliśmy już na
tym miejscu Obecnie ukaza
ła się najobszerniejsza po
wieść "Oddział chorych na
raka" Akcja jej toczy sie jak
można wnioskować z tekstu
w szpitalu w Taszkiencie
Nie nie jest to powieść poli-tyczna
ani też symboliczna
Oddział rakowy bynajmniej
nie oznacza Związku Sowiec-kiego
ale jako powieść bar-dzo
realistyczna pełna jest
wszelakich obrazów codzien-nego
życia w ZSRR
Przyjaciele lekarze zapew-nili
mnie że opisy przebiegu
różnego rodzaju chorób raka
metody leczenia i reakcje pa-cjentów
wskazują iż Solżeni-cyn
jest doskonałym wręcz
obserwatorem Wszystkie je-go
relacje w tej mierze sa
absolutnie ścisłe Ale przecież
nie jpst to ODowieść medyczna
ani dzieło lekarza a więc gdy-by
nawet znalazły sie błędy
nie byłoby to jakimś obcią-żeniem
dzieła literackiego
Czy 0}eg Kostogłotow jest
jedynym bohaterem tej po-wieści?
Chyba nie jakkolwiek nie
wątpliwie jest to postać cen
tralna zapewne najbliższa
iiitorowi Można zakładać że
jest wyrazicielem jego poglą-dów
podobnie jak Paweł Ni-kolajewi- cz Rusanow jest
wręcz idealnym reprezentan-tem
aparatu partyjnego W
tym szpitalu toczy się wpraw-dzie
walka o ?ycie ludzkie
TWTT -- Tfc '"I "-
- 1 wieści z jroisKf
Optacoiuane na poditcuaie piaiy kaiotoej- -
WICHURA l PURZA
Nad woj katowickim prze-szła
niezwykle silna wichura
Miasta pogrążyły cię w ciem-nościach
Tumany kurzu i
dymu z górnośląskich zakła-dów
przemysłowych spowo-dowały
gwałtowny spadek wi-doczności
Samochody poru-szały
się z zapalonymi reflek-torami
Wichura pozrywała
wiele przewodów elektrycz-nych
Na drogach porusza-nie
sie utrudniały połamane
gałęzie drzew Po dniach
niezwykłych upałów nastąpił
też poważny spadek tempe-ratury
C t 'i
W Lodzi i woj łódzkim wy-stąpiła
w późnych godzinach
popołudniowych niezwykle
silna burza której towarzy-szyły
potężne wyładowania
atmosferyczne Przez kilkana-ście
minut padał grad wiel-kości
wiśni Woda wdarła sie
do wielu piwnic i niżej poło-żonych
pomieszczeń Niezwy-kle
silny wiatr wyrwał na
centralnej arterii miasta —
Al Kościuszki — kilka drzew
Na terenie województwa od
uderzeń pioruna wybuchło
kilkanaście pożarów
TRAGICZNA ŚMIERĆ
Polski uczony biolog czło-nek
Polsktej Akademii Nauk
— prof Bogumił Pawłowski
przebywający w Grecji na
międzynarodowej wycieczce
specjalistów geografii- - roślin
zmarł wskutek ciężkich obra-żeń
i ran jakie odniósł spa-dając
w przepaść dwudziesto-metrowej
głębokości w czasie
wspinaczki na górę Olimp
WSTRZĄSAJĄCY FINAŁ
Wstrząsający tragiczny fi-nał
miała rozprawa cywilna
tocząca sie w Sądzie Powiato-wym
w Bydgoszczy 36-letn- ia
Krystyna L wniosła do sądu
sprawę przeciwko 40-letnie--
mu
Alojzemu M o uznanie
ojcostwa jej dziecka
Po przeprowadzonej roz- -
SENIORKA STEWARDES
się do
ividoku młodych i smukłych
stewardes na samolotach
Wydaje się że każda z nich
nie może mieć więcej niż 30
lat Tymczasem peioną linię
lotniczą obsługuje 58' letnia
panna Ida Staggers która
kaiieię swoją zaczęła w 1936
r kiedy samolot DC-- 2 mógł
zabrać jedynie 14 pasażerów
Panna Staggers czuje się bar
dzo dobrze w roli stewarde-sy
i zamierza przejść na pen-sj- ę
dopiero gdy osiągnie 65
rok życia
JAK PRZED WIEKAMI
W Kościelcu obok Koła w
Polsce znajdują się resztki
starego zajazdu pocztowego
gdzie zatrzymywały się kie-dyś
dyliżanse pocztowe ja-dące
traktem: Waiszawa —
Poznań Pozostały tam jesz-cze
jiagmenty starego budyń
ku pocztowego Będzie on
wkrótce
Stara szopa otrzyma po
renowacji oryginalny dawny
wystrój wnętrza i zamieni
się w urząd pocztoioy Roz-waża
się także projeM usta-wienia
tu dyliżansu Zamie-rza
się także otworzyć gospo
dę w której
turyści będą mogli otrzymać
staropolskie potrawy
REKORDY
Sum — "silurus glanis"
żyje w Polsce na dnie midi-styc- h
jezior i większych rzek
Ryba ta osiąga długość do 15
CSttSSaSS S3EOE 32SSS8ESS9
ale równocześnie Sołżenicyn
przedstawia nam szereg wiel
kich dramatów i tragedii nie
mających żadnych związków
z rakiem
Poznajemy rodziny zesłań
ców i skazańców naturalnie
Politycznych i to nie tylko
znajdujących sie w szpitalu i
Taszkiencie Nie brak bo
wiem ustępów
z obozów miejsca zesłania i
dalekich wspomnień z tych
niby szczęśliwych dni Nasu-wają
sie one właśnie u kresu
ziemskiej wędrówki Nikt
chyba nie oczekuje od Sołżę-nicyn- a
powieści optymistycz-nej
i właśnie dlatego tępią i
prześladują go w ZSRR On
ciągle przypomina że jest
stamtąd" To znaczy skąd?
"Stamtąd gdzie dziewięć
dziesięciu płaczę a jeden się
śmieje" — To chyba dosta-tecznie
jasne i dla wszyst-kich
zrozumiałe „
B H
fryTW
""! aiu ugiosii wyroK którego mocy ojcostwo ti
n:PS
nym dla
Alojzy M (funkSSI
MO) wyjął z kieszeni pj i oddał na sali sadou-o-i £
strzałów w !- - „i "-uu- dziecka Kvctvrmi „ i nw
sła śmipr _ no mi' f 1
ICJM M tarennł clo „- - '
: włas'nZe ży~cie strz"eKlaęjpąncie
™ oniun rrzewiP7 n„ crmtfolo -- łvil -- „ --mum—ej Odzyskv
WYTRUCIE RYR
W woj krakowskim fc1
stwierdzono zatrucie rze'uuudmi zyncy w pou v fc wiec na "odcinku ok 3 płyną ławice martwych ni napuszcza sie że iwfii
dem tego są ścieki z garf w TndvfrnvvinrVi rt&
PŁONIE LAS
T1 rH "M B'uiy —pożar i-osa1 p pograniczu powiatów: fc jft
muw i uąorowa Białostoc lL
na Oa f zaproszony przez nieznana &
sprawców szybko rozp--! %
strzenił się obejmując &!'
100 ha lasu i pobliskich i- -
r
fowisk Mimo prowadzi- - bez przerwy akcji ratowjt ed
z udziałem straży pożaru- - dc
i zomierzy nie udało sicjg
cze zioKanzowac pożaru fdla
POLANE ttt irj„ iix iuieuiyilcll UMj-O-WY UBKWtf
prps rftnnkńw FiinI™: JB'1
Jamesa Joyce'a — orra
cji poświęconej badaniom fll?
literatura XX wieku cbHPf
iacei ponad tvsiae nfe-f- f
tłumaczy
środków uniwersytecl
wydawców oraz badam
krytyków z 40 krajów
stkich kontynentów —
nał wyboru nowych t!
Fundacji Stanowisko
prezydenta i generalnego
rektora Fundacji pouien
polskiemu pisarzowi --
sjjssssacsie j oswi sSłomsczyińskdiemu
WAŻNE -- I' MEWAŻNH
' 1 (r kSSSSSSeSSSSSSSStfsfSSS
Przyzwyczailiśmy
odrestaurowany
przejeżdżający
WĘDKARSKIE
wstrząsających
Zbulwersowany
Białostocczyźnie
WYRÓŻNIENIE
reprezentantójP"
stóp a ciężar 620 jut
Rekordoioy tokaz tej rybi
wiony przez wędkarza u
lowej Woli WJadysfairai
pe w 1969 r ważył 85
tów i miał blisko 6 stópij
gości
Rekord zaś Warmii i i§
zur ustanowił 9 maja Iri
tynski wędkaiz Kam
Dąbrowski który złowit'
dzi na spinning w p
S _„ _:lH'l iy nyoa-oiorzy- m '™-K- $
sfÓD dłuaości a obwiwfj
luynosił 30 cali
Aby wydobyć zdobp
hwon ifiortlfnYy nr71l T]0!
przy -- brzegu wędkarzem}
czył dwu i poigoaziną
ke Trud iVrf-nnf- c nnłaClU- -
KOSZT ODKRYCIA
AMERYKI
Dopiero teraz udeb
ustalić na podstawie
zionych zapisków hisWi
mich które znaleziono
nym z klasztorów w mS[
nii ile wimiosł koszt
wy Krzysztofa Kolumb
kończonej odkryciem
nentu amerykańskiego
10 1492 roku
A więc wyprawa ta
towała po przeliczeniu u
cne pieniądze przeszło I
000 '
REKORDOWY MOST
Nad rzeką Hudson
ścia do nortu nowojow
został zbudowani! most t
dłuższym w świecie P
tmwnrtim Tirru O110 1™
rróio a wieże na któw
wieszano liny wznoszij
210 metrów nad wm
dwóch poziomach TflW
12 pasm ruchu
KWADRATOWE DRZEtf1
nt-ni- n m Ł-i- M nn DW"1
ei-ro- f Vnnn)v Pflnfll'1
znaiduie sie "dolina &
towych drzew" Jest t"J
vn fstrtno irYil&łsrP 710 "
rrf7iV dizewa mają PT$h
ne pnie Są to przedsm
lę tzwy drzew oawtw
Drzewa te 'posadzono
nie na terenie utiimern
na Florydzie dla spw
nia czy zachoicm
kształt w nowym ot
Pmmtnerr7n sie ze V
ten wywołany jest Vra'f
rfnhMiV inkimiś niezW
czysto lokalnymi iroP]
to i Prrnrzuna TMUSI 1
- tTi tkwić dosyć gięop
słoje drzew przew'
kwadraoice
o'-- rtr -
RF