Zwilazkowiec Alliancer, January 03, 1959

              lu
vt W -t- 1 Wca-JSK?r- 1 ir51 & ' 4?'"
m!&r '
łł#
)
!-- jłłJnted tut titrj Ytanetaty ud Saturday by:
"Związkowiec" (The Alliancer) Tel LE 1-2-
492
POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED
Orjan Związku Polaków w Kanadzie wydawany przez Dyrekcje Pfuową
lUdaldór F Głogowski Kler Drukarni K i Mazurkiewicz Kltr Adm K Frlkke
PRENUMERATA
Roczna w Kanadzie _ $600 W Stanach Zjednoczonych
Półroczna S350 i innych krajach $700
Kwartalna $200 Pojedynczy numer 10?
1475 Queen Sfreet West — Toronto Ontario
Authorised as Second Cłass Mail Post Office Department Ottawa
SKARBY WAWELSKIE
Problem Skarbów Wawelskich należy bezsprzecznie do naj-bardziej
interesujących bo pasjonujących Polonię 'Kanadyjską
Naturalnie nie tylko ją gdyż chodzi tu przecież o cenne zabytki
narodowe a więc obchodzące żywo wszystkich Polaków Szcze-gólne
zainteresowanie Polonii Kanadyjskiej wynika oczywiście
z faktu że znajdują się one tutaj że na kanadyjskim terenie toczy
się' od lat uporczywa walka o nie Skarby Wawelskie najzupełniej
zzbosętdanłaie tastkałyzagsimę atowbaienkatemCałpoośćlitytcezjnysmprawi ydlajteesgto dwosłakśonniaelespwraswzya
stkim znana gdyż setki razy była omawiana W artykułach komu- -
Numieaumiiaii wijęiacidpiioiwiosdyuicujeiisAzcuzwe rauswzj-iuudi- oi tego puozywiirilaiKcaUćW uncjainycn
Obecnie jednak jak to informowaliśmy w poprzednim nume-rze
"Związkowca" zaszedł fakt ruszający — częściowo — cały
ten problem z martwego punktu Dokonano mianowicie przeglądu
tej części Skarbów Wawelskich które umieszczone zostały' w
schowkach Bank of Montreal w Ottawie Znajduje się tam
zaledwie cząstka ogólnych zbiorów nie mniej jednak dojście do
niej po 9 latach podjęcie prac zabezpieczających je posiada duże
znaczenie
W Bank of Montreal przechowuje się w wodoszczelnych
skrzyniach m in: tekę rękopisów muzycznych Chopina składa-jącą
się z 20 oddzielnych oprawnych w karton zeszytów oraz 13
listów skierowanych do Chopina modlitewnik Królowej Bony
pergaminowy rękopis łaciński pochodzący z początku XVI wieku
ozdobiony licznymi miniaturami i inicjałami Na jednej z minia- tur herb Polski na innej połączony herb Litwy oraz rodu Sforzów
Znajduje się tam też kronika Kadłubka i Galla — rękopis
liczący 286 stron z roku 1486 oprawny w skórę z wytłoczonym herbem króla Stanisława Augusta z dedykacją królewska dla
Biblioteki Załuskich Biblia Gutenberga w dwóch tomach Inicja-ły
w tekście ręcznie malowane Stanowi ona własność biblioteki
Seminarium Duchownego w Pelplinie Psałterz pochodzący z po- czątku XVI wieku Pergaminowy rękopis łaciński z inicjałami
Również własność biblioteki w Pelplinie
Nie wyczerpuje to listy drogocennych ze względów histo-rycznych
rękopisów są tu bowiem także: Psałterz Floriański kró-lowej
Jadwigi z końca XIV wieku Rękopis pergaminowy z ini- cjałami pisany no łacinie Dolsku i niemiecku Kazania Swiotn
krzyskie pergaminowy rękopis pochodzący z XIV wieku Ro- cznik Świętokrzyski (Annales St Crucis Vetusti) pergaminowy rę- kopis łaciński z4pierwszej połowy XII wieku Kalendarz z końca
XIV wieku na lata 1347—1374 wydany we Francji Rękopis ła- ciński oprawny w skórę z tłoczonym herbem króla Stanisława
Augusta i dedykacją królewską dla Biblioteki Załuskich perga-minow- e rękopisy godzinek Najświętszej Marii Panny Cztery od- dzielne egzemplarze pochodzące z różnych lat XV wieku Ewan-gelistariu- m z' XI wieku — pergaminowy rękopis łaciński z mi- niaturami i inicjałami oprawny w skórę Mszał' biskupa Erazma
Ciołka pergaminowy rękopis łaciński z liniaturami i inicjałami
trwłęoykckozoponinsaynmypehrwgearKbmerimankoowSwytiaenwiswłajwę1z5ay0k4Au urgłaucsBitńiabslkiiaimtezgokożopńrdacewadnyXykIaIIcwjąwsiedkklóauręB—i-z bKlriootneikkia ZKałaudsłkuibchka —Chro4n0i0ca strPoonliocnoowruympearugcatmotienowKyadłruębkkoopnise —ła-cińs-kiz
XV wieku również z herbem króla Stanisława Augusta
i z dedykacją dla wymienionej już kilkakrotnie Biblioteki Za- łuskich
Nie są to wszystkie pożycie ale nie chcemy ovn 7P:tnwipnia
przedłużać Chodzi nam jedynie o'przypomnienie że w schowkach
ofrMontreal bezcenne! nió
zas skarby 'przedstawili nam
je przed zniszczeniem w f"IbK? 0Decnie wyglą- -
naruszonym stanie prawowitemu właścicielowi jakim jest naród
KpoalnskaidzieZ otgjólnwejyżieljoścwiym32i5enipoonzaycjBi ibSlikaarGbóuwtenbzneragjdaujoąrcayzchPsasiłęterwz
zarXraVs I z wXieIVku wsta0no0wiAą uwgłuasstnioaśnćówSewmiKnararkiuomwiew oPdedlpalninyiezreaszjetądewn na 99 lat państwowym zbiorom sztuki na Wawelu Dzie- - "Qś£ucebeicnnyncahleżyprzdeodm8iorótóżwnychznaojsdóubjączyctyhm siięz nwiekptrózreechzoowstaanłyiu odw- - danetw depozyt instytucjom publicznym
&Na miejscu zamieszczamy przekład artykułu wstepne-godziennik- a "Globe & Mail" omawiającego również problem
qSdknaorbśónwie Wkoanwieeclzsnkoicśhci Wi ymdoażjeliwonśacmi ssziyębkiżeej' waykwcjoidyrzątdeugofedeprali-nsemgoj-a" jeśli chodzi o obiekty -- znajdujące się w Bank' Montreal
V PllawJe- - szybkiej akcjsiąwnakjizeurupnełknuiejprzsełuksazznaeniaIsitcnhiePjeolscmeożlMiwaomśćy npaoddzjięeciiea że stanie -- się to niebawem
Warszawa i Ottawa
W związku z artykułem ja- - Warszawie — uznanym przez 11 1on1 in 11-- 7 -- „-I „„ I R1 UHU&UI ili"- - ŁkVll}£IV'JVi:U zdnia17 XII "Globe & Mail"
„zamieścił dn 27 XII poniższy
artykuł
Rząd kanadyjski ostatnio za-mianował
nowego charge d'af-faires'- wi
Warszawie Jest nim p
Gordon H Sotitham który przej-muje
urząd po p P Erichsen
Brown powracającym do" Otta-wy
P ' Brown jak okazuje się
dobrie wywiązał się z swego za
dania ' Torontonskie pismo pol-skie
"Związkowiec" komentując
zmianę- - oświadcza że stosunki
polityczne pomiędzy Kanadą a
Polską uległy znakomitej popra-wie-
wskutek czego Kanada sta-ła
się' popularna u Polaków
Niemniej jednak (i nic bez po-V0vl- u)'
"Związkowiec" dalej wy-suwa
drażliwy problem polskich
skarbów sztuki i oczekuje że p
Southąm znajdzie należyte roz-wiązanie
dla tego zagadnienia
W skład skarbów wchodzą in-sygnia1
dawnych królów Polski
złote i srebrne naczynia litur-giczne
i inne sakralne' przedmio-ty
biblia Gutenberga razem z
'peyną liczbą cennych manu-skryptów
średniowiecznych i
vspaniała kolekcja arrasów oraz
pewna ilość manuskryptów u- -
Kanadę i inne państwa Zacho
du — a rządem czasów wojny na
uchodźtwie w Londynie Przed-stawiciele
grupy londyńskiej
przedsięwzięli wszelkie kroki by
one nie wpadły w ręce reżymu
warszawskiego W rezultacie
skarby zostały rozdzielone
Częsc ich się w ban-kowym
schowku w Ottawie
Czfść jest w posiadaniu nadu
qiebeckiego w Muzeum Prowin
cjonalnym w Ouebec-Cit- y a pre
mier uupiessis zapewnił ze "nie
wejdzie w żadne układy czy
kompromisy w sprawie ich zwro-tu
z godnym pogardy rządem
Polski"
Rząd Polski od 1946 roku za-biegał
bezskutecznie o ich zwrot
Rząd dominialny kiedy sie
niego zwracano oświadczał —
przypuszczalnie słusznie — że
nie jest kompetentny w nowyż- -
zej sprawie Mimo tceo Polacy
przypuszczalnie nie obznajomie-- n
i w skomplikowanym naszym
systemie konstytucyjnym odnie-śli
wrażenie że kanada jako
odpowiedzialna jest za
zwrócenie tej własności '
Jest to sytuacja w zupełności
niezadawalajaca Abstrahując od
strony technicznei jasne jest
tworów: Fryderyka Chopina że skarby należą narodu pol- -
-- — ff3rjM
ZWIĄZKOWIEC STYCZEr (Jłruary) SoLcta i — 1959
Polonia Kanadyjska w 1958 roku
Rok 1958 dobiegł końca W
okresie 12 miesięcy dokonało się
wiele zmian w świecie Jedne
narody podciągnęły się inne o-sła- bły
w wyścigu o postęp
Z jakim obliczem staje Polo-nia
Kanadyjska u schyłka 1958
roku? Czy jest zadowolona i
szczęśliwa ponieważ osiągnęła
zamierzone cele? Czy też "mija-jący
rok był świadkiem spadku
jej działalności?
Polonia nasza w 12 miesiącach
ub roku odniosła wiele sukce-sów
ale też spotkały ją porażki
Spróbujmy zrobić przegląd wy
darzeń na podstawie wiadomoś- -
opublikowanych w iNiesieiyj
Otrzymamy obraz v juz di i parlament został roz- -
przybliżeniu dość wierny ponie
waż pismo nasze w 85% pokry-wało
wszystkie wydarzenia polo-nijne
Dla łatwiejszego uchwyce-nia
obrazu Polonii uszeregujmy
wydarzenia według pewnych za-sadniczych
problemów
STOSUNEK DO KRAJU
Mijający rok to dalszy krok w
ożywieniu stosunków między Po-lonią
a Narodem w Polsce Trwa-ła
jeszcze zapoczątkowana w
1956 roku przez "Związkowiec"
ogólnopolonijna pod ha-słem
"Pomoc rolsce"! W marcu
komisja kontrolna przeglądnęła
księgi Komitetu Zbiórkowego i
stwierdziła że zebrano ogółem
$16300000 (w sumie tej jest
$1278428 zebrane za pośrednic
twem "związkowca") Zdaniem
władz kościelnych w Polsce któ-re
kierowały rozdziałem pienię-dzy
zbiórkowych nieliczna i
wciąż będąca na dorobku
kolonia Kanadyjska wyprzedziła
pod tym względem wszystkie
polskie ośrodki w świecie dużo
starsze liczniejsze i zamożniei- -
sze Tym samym zadokumento
wała ze żywo interesuje się do-la
a raczej niedola Narodu w
Kraju
Do zacieśnienia stosunków
mięazy roionią a żoisKą przy- czyniły się w dużej mierze wy- jazdy na wakacje do Kraju Pod
tym względem należy się uzna- nie Stów Polskich Kupców
Przem i Prof w Toronto za zor-ganizowanie
zbiorowej wyciecz-ki
do Polski w czerwcu Wszyscy
uuiBMuicy wyiuesu jaK najmil-sze
wspomnienia z pobytu w
Kraju
Dla tych których na razie nie
stać na spędzenie wakacji w Pol-sce
duża atrakcia bvłv artvkn- - ły p B Heydenkorna pt "Z wy- -
PIOn7lfO lir Dftlcrtrtł i r t?iUnM
Głogowskiej oczyma ko-biety"
drukowane w "Związ
kowcu" Autorzy emigranci od
wielu lat wychwytali wszystkie
Bank znaiduia sin wartki ni™ m°Fiemy nresujące każdego
tąpione kultury namfatki narnnW ™Aa S?1S™n?
nie tylko uratować ale nrzelcan nip" iaK- - --
aK
depozyt
innym
óf
znajduje
do
państwo
Po do
jeszcze
"Polska
da
Dużą rolę w zacieśnieniu ser-decznych
stosunków pomiędzy Narodem w Polsce a Polonia by- ła wizyta polskiej drużyny śzer-mierczej-któ-ra
w Toronto zdruz-gotała
reprezentację Ontario o
raz teatru "Gwiazdy z nad Wi-sły"
Niestety nie wszystko ułoży-ło
się tak pomyślnie na polu
zbliżenia jak by można się było
iegu spoaziewac uenwaia VIII
Zjazdu Delegatów oreanizacii
zrzeszonych w Kongresie Polo-nii
Kanadyjskiej w sprawie zwro-tu
Polsce murszejacych w piwni-cach
Quebecu i Ottawy Skarbów
problemem Niemniej jednak te
niewłaściwie ulokowane przed-mioty
ulegną zniszczeniu jeżeli
będą przechowywane w schow-kach
czy piwnicach a wtedy ca-ła
wina spadnie na nas Najwyż-szy
czas aby rząd federalny
przedsięwziął kroki w celu zwró
cenia ich
Nie będzie to rzeczą łatwą Po-zycja
prawna rządu nie jest wy- raźna zwłaszcza w odniesieniu
do tej części skarbów które są
przechowywane w Quebec Tu-taj
trudno Jbędzie uczynić coś
więcej jak usiłować nakłonić
premiera Duplessisa bv zmienił
swoje zdanie zwłaszcza że zmia
ny polityczne w Polsce w ostat-nich
dwu latach a przedewszyst- -
światb- - żadna osoba ani w 'nnainctńm'!- wejlrząd polski w 1939 rovu Kanadzie nie ma - mał ji przesłał te Kanady sobie do
"vj iiłuiui aiPU VŁIU NIP ~r 'przedmiotem z si'zaPewne równjężjDrezEjrdjjj
dzy rządem komunistycznym w Warszawie zupełnie
Wawelskich zalecająca ich za-Qu- e zwiedził przewodniczący
trzymanie jest przykrym zgrzy- - ZHP poza granicami Polski p
iem za Kiory Deaziemy sie aiu- -
go wstydzie Na nie
jest to ogólna opinia Polonii
która jak mamy prawo sadzić z
wypowiedzi na łamach "Związ-kowca"
w dużej większości jest
za zwrotem Skarbów Wawel-skich
w Polsce
STOSUNEK DO KANADY
Zwiększyło się niezawodnie za
interesowanie politycz-nym
Kanady Rok 1958 rozpo
częliśmy mając swego przedsta
wiciela dr b Haidasza w parła
ci "Zwiąż- - mencie leueramym
kowcu"
zbiórka
nolskiei
wiązany W wyborach
ubiegało się o mandat pięciu Ka-nadyjczyków
polskiego pocho-dzenia
a to w Toronto dr S
Haidasz mec J Williams z ra-mienia
partii liberałów i p J
Kędzierzykowski z ramienia CCF
i dwóch w Montrealu p R Rak
liberał p M Woźniak CCF
Wszyscy przegrali a tym samym
utraciliśmy jednego przedstawi-ciela
jakiego mieliśmy przez
KUKa miesięcy w parlamencie
W dodatkowych wyborach w o-krę- gu Trinity w Toronto 15-e- o grudnia dr J Leśniak
z ramienia partii konser-watywnej
również przepadł
uoniesiismy zatem przykre
wyborcze ale nie poli
tyczne Dziś jesteśmy bowiem
bardziej wyrobieni politycznie
na gruncie kanadyjskim niż kie-dykolwiek
w przeszłości Polacy
pracują intensywniej przy wszy- stkich trzech czołowych partiach
pumyuzuycn ar a naiaasz
jest wiceprezesem Partii Libe-ralnej
na cała Kanadę Nasi kan
dydaci na są ludźmi mło-dymi
mającymi przyszłość przed
sobą Niepowodzenia wyborcze
to normalny objaw polityczny
Nie trzeba się nimi przej
mować lecz zakasać rękawy
przygotować grunt pod nowe
Do trzech czy pię-ciu
razy sztuka
Innym momentem były sukce-sy
pilotów pp J Żurakowskiego
i Potockiego wypróbujących
najnowszy ocirzuiewiec superso
niczny "Arrow" Wprawdzie na
skutek osiągnięcia granicy wie
ku Janusz żurakowski zrezygno-wał
z dotychczasowej kariery
niemniej' pozostał w Aw-r- o drugi rodak p W Potocki
Miasto Toronto z racji przejścia
Jdo Żiunrnaekjowsłsukżibeymu ofiarowało p
plakietę w uznaniu zasług jakie
dla kanadyjskiego lot-nictwa
ORGANIZACJE POLONIJNE
Zacznijmy od Kongresu Polo-nii
Kanadyjskiej Początek roku
wyitaaf ze w arząuzie Ułów- - nvm sa nnwainp tarnin Tlnin OR
p J zrezy-'i- w
swego a raczcJ wieczory noce
jego urząa oojąi wiceprezes p
Szczepkowski
VIII Zjazd delegatów organi-zacji
Kongresu odbył w
w Domu Kombatanta
11-12-- 13 października osiągnął
duży sukces usuwając tarcia w
kompromisowy sposób ku zado-woleniu
wszystkich W nowym
Zarządzie Głównym wybranym
na Zjeździe znalazło się szereg
luiui o uiuwersyiecKim ceniu tak polskim jak kana-dyjskf- m
Autoryter-Jlenjgres- u mimo
chwilowych tarć w dalszym cią-gu
wzrastał czego dowodem
jest że pod koniec roku przystą
kinu uu megu yicu organizacji idzie o Okręgi KPK to
najżywotniejszym bvł Okręg
Surfbury Potrafił zorganizować
nie imprezy narodowe na
poziomie ale międzyetniczne
rozwinąć a podczas
strajku INCO nieść pomoc dla
bezrobotnych
Z Okręgów wykazały
się działalnością Okręg Ed-monton
III
w Albercie i
Montreal gdzie szczególna tro
ską harcerstwo i 'dziat
wę w wieku szkolnym
Rok 1958 był świadkiem pow- stania kilku nowych organi-zacji
oraz poszerzenia dzia-łalności
dotychczas istniejących
kim poprawa stosunków między riYaHcjuaua KoorbeieatnizPaocilaskicnhanw "KFaonrat-?- ' wczugclęildinieu olYsłuasbciłiyoiemgłówunsyunępłoy- - adgzieen"dy pootr1a0fi0ł%a zwpoięwksozłyućjąc swdeo
tiuu nut c lunnm lycn vvid ugmwu ir j w tramon--W wypadku części ich przecho-- ton ' Nr w Vancou-wywanyc- h
w Ottawie ver Zwiazek Polaków w Kana-federaln- e
mopa byc natomiast w dzie z°rganizował dwie Grupy
pozycji prawnej m°gą % to' GlioPę 4i w E1i10t Mke '
zażądać wydań a ich Grupę w Bancroft Obie w
(dziewiczym terenie zgodni? ze
W każdym wypadku akcja po-- swa tradycja nie rozbijania in
winna być bez zwłoki nvcn organizacji Poza tym Gru- -
Te klejnoty manuskryp- - Pa 1U Zw- - Polakow w 'Brant- -
Polski 1 jako takie należą tylko Park "Polonia" a" Grupa 5-t- a do Polski tZPwK powołała do życia silne
urono 38 Zw
MIKOJAN NIE ZAPROSZONY Polaków w Fort Frances po za
lPfKviO HVll1nf nim icłntnnln
wybuchu drugiej wojny skiego rząd Prem Diefenbaker zaprzeczył kupiła i otworzyła Dom Zwiaz
prawa rościć wystoso- -
skarby do na nich
nawet
W
Jeżeli
Grupa
a urupa ZPwK w Red
rozooczcła budowę Domu
pretensji Przyje-- iwoc zaProszenie do sowieckiego Polskiem- - ktńrv ipeł nhonnip
przechowanie Rząd kanTWd-- j cie ich przez Kanadyjczyków na (Wicepremiera Mikojana aby od- - wykończeniu Będzie on 19-tv- m dopuścił je bez opłaty celnej do- - przechowanie podczas wojny wiedził Ottawę Mikoian przv- - z kolei D°mem ZPwK
ijumugj uu iu-viivnwii-ni
lecz ieanvm oroD emem a za- - hprf? ™nnłi--a -- 4 _ j ' """" "
mewzlał'na siebie odpowiedział- - trzymanie na niprmrnnir7r„iv „ : -- '"'""" ma cały szereg sukce
nośći żabich stan czas dlatpra l 7p -- pIp „„ I "asjyngtonu )™o specjalny 2 została -- otwarta
PM knnipp u-nłn- u d-or-K rł-- ł !„„„ j~ - _r ł-wysłan-nik
Chruszczowa i snntlrn w iomu Kombatanta w
-- -~ -- w"-- lł vii lilC aVlllUrtLYll IM -- nJ -- I się sporu pomię- - rządem dzierżącym wf
jest 'senhowerem JBarrys'
szczęście
życiem
nowych
i
i
kandy-dujący
porażki
a
posłów
zbytnio
i
wy- bory
jednak
pamiątkową
położył
jaki
i
organizując
arrasv
3o
ifi
22
uiiiesu
viii juncie
sów Dnia
Harcówka
Z Szadkowski z Angin i odbył
szereg konferencji z kierowni-kami
ruchu harcerskiego w
Obydwa ośrodki
cić się mogą akcją obo-zowa
Po udałej "akcji letniej on-taryjsk- ie harcerstwo wystąpiło
z projektem budowania stanicy
dla dziewcząt w Bay
Skrzydła Lotnicze zorganizo-wane
w RCAFA miały dwa pię-kne
osiągnięcia to po-darowanie
pucharu im Mynar-skieg- o VC lotnictwu kanadyj
skiemu podczas VIII Konwencji
RCAFA w Edmonton a drugi to
poświęcenie sztandaru Skrzydła
"Warszawa" w Toronto podczas
Święta żołnierza
SWAP po uzyskaniu Domu
Weteranów przy 783 College St
w Toronto rozpoczął nowy okres
swej działalności czego wido
mym znakiem było połączenie
się Placówek 114 i 133
Pod koniec roku zawiązał sie
Klub Polskich Studentów w Ed
monton i Związek Ziem Wschod
nich RP w Toronto
W l9oo r szereg organizacji
obchodziło 25-lec- ie swej działal-ności
Wśród nich były: Parafia
Narodowa w Toronto Grupa
znvtt w liuelph i Grono Mło-dzieży
Grupy 2 ZPwK w Hamil-ton
Kilku księży obchodziło iubi--
leusz kapłaństwa Pierwszy to
ks A J Svlla 7 Rama Rask 7
złotym jubileuszem dalej ks P
Capiga (Hamilton) ks F Kwiat-kowski
(Oshawa) i ks T Nowak
w Sask obchodzący
srebrny jubileusz duszpasterski
W 1958 r się następu- -
Zazdrość jest ślepa nieobliczal-na
— o tym każdy wie Ale istnie-je
jeszcze forma niejako zazdrości
abstrakcyjnej zazdrości dla za-zdrości
Bo w przeciwnym wypad
ku cóż mogło kierować osobą któ-ra
wystosowała anonimowy donos
do policji w Glasgow w
Szkocji?
Żył sobie tam spokojnie niejaki
William Johnson Jeden z tysięcy
noszących to nazwisko Zdawało
się że nikomu nie zawadzał niko
go nie krzywdził A jednak? John-son
miał dwa mieszkania To ra-czej
nie częste no ale w
Glasgowie mieszkań jest pod do-statkiem
więc człowiek może sobie
na zaspokojenie zachcia-nek
Nie na tym jednak się
"odmienność" Williama Johnsona
5 prezes jcdnym mieszkaniu wędzał dni
gnował ze stanowiska a i tygodnia
A
Toronto się
wyKSZtai
i
tylko
szkółkę
rodaków
innych
dużą
"Zjazd
Polaków Okręg
otoczono
sKarDow
Ogniwo 4
Władze
podjęta
Młodzieży
Polskim
o v
Ka-nadzie
poszczy
piękną
Barry's
Pierwsze
Sturgis
odbyły
dyrekcji
zjawisko
pozwolić
kończyła
Kurosad
lepszej
władzę
innym
roboczego w drugim dnie wolne
pracy I w każdym mieszka-niu
miał żonę Tylko nie tą samą
Z obiema miał legalny ślub i każ-da
małżonka wiedziała o drugiej
Niewiarygodne ale prawdziwe Nic
nie zakłócało tego zgodnego poży-cia
do chwili zjawienia się na biur-ku
dyrektora policji anonimowego
listu Nastąpiło krótkie śledztwo
które nie nastręczało żadnych tru
dności i William Johnson skazany
został na 6 miesięcy więzienia za
bigamie
W samotnej celi więziennej ob-myśla
zapewne teraz nad ułoże-niem
swego życia po odzyskaniu
wolności
#
Nic nie ginie bez śladu każdy
wysiłek daje rezultaty — powin-ni
byli zawołać uczeni brytyjscy
specjaliści atomowi gdy doszła
ich wieść o nagrodzeniu dr
Bruno Pontecoryo
Przybył do Anglii ten młody
Włoch jako emigrant politycz-ny
a że był rodakiem genialne-go
fizyka Enrico Fermi miał
drogo ułatwioną Wkrótce zna-lazł
sie w grupie uczonych —
wśród których był również osła-wiony
szpieg dr Klaus Fuchs
w zakładach atomowych w Los
Alamos w Stanach "Zjednoczo-nych
w Chalk Rivcr w Kana-dzie
oraz oczywiście w zakła
dach brytyjskich
W 1950 r dr Pontecoryo u-d- ał
się na urlop do Włoch z któ-rego
nie powrócił Gdy zaniepo-kojeni
koledzy brytyjscy poin-formowali
władze bezpieczeń-stwa
te stwierdziły że uczony
odleciał z Włoch do Finlandii a
stamtąd do ZSRR Była to bar-dzo
przykra i kompromitująca
wiadomość Dopiero wówczas u- -
jawniono że Pontecoryo był oso- -
milczała
Ani nie potwierdzała ani nie
o dr
Nie udało sie
go" Prze-padł
jak kamień w wodę Dopie-ro
ViR-i-i lałnnh wlrl-r- o e-- i- Toronto
iopo -- roipkMP ziazdv: Kongresu
Kanadyjskiej (Toronto)
SWAP z całej Północnej Amery-i- -
rHamirnn) Polaków w Alber
ta (Edmonton) Skrzydeł Pol-skich
(Edmonton) Mło-dzieży
ZPwK (Brantford) SWAP
— VII Okręg (Toronto) i PTWP
(Montreal)
MŁODZIEŻ
Nie było miesiąca aby w
"Związkowcu" nie znalazło się
kilka ' fotografii dokto-rów
aptekarzy dentystów in-żynierów
nauczycieli adwoka-tów
pielęgniarek którzy
ukończyli wyższe studia Oni
stanowić mogą słusznie durne
Polonii Młode pokolenie am
bitne 1 prezne sięga po laury
nauki Podnisy pod fotografia
mi często ze da-ny
studia z
odznaczeniem do pol-skich
organizacji mówi
po polsku do polskiej
szkółki
Zagadnienie właściwiego
do młodzieży było głów-nym
problemem dyskusji i do-ciekań
Okręgu KPK Montreal
który zorganizowawszy wzorowo
szkolnictwo polskie daleko wy-przedził
inne Możliwie
ze z powodzeniem rozwiąże 1 ten
problem
W 1958 r powstały dwie or-ganizacje
młodzieżowe a mia-nowicie
Grono Młodzieży Grupy
5 ZPwK w i Klub Pol-skich
Studentów w Edmonton
Wzrosło również zanitereso-wani- e
się młodzieżą studiującą
Obok Funduszu Mickiewiczow-skiego
z stypendiami pospieszy-ły
inne a Mło-dzież
Związku Polaków w Kana-dzie
Stów Polskich Kupców w
loronto oraz szereg osób pry
watnych
(dokończenia na str 6)
gnował z obywatelstwa brytyj-skiego
uzyskał sowieckie i pra- cuje nad użytkowaniem energii
atomowej dla celów pokojowych
I znowu nastała kilkuletnia ci-sza
przerwana dnia 13 grudnia
br komunikatem z Moskwy do
noszącym o przyznaniu dr Pon-tecorv- o nagrody im na
polu fizyki
Koledzy odetchnęli
Ich wysiłek nie poszedł na mar-ne
Wkład w dr Pontecoryo nie
przynosi wprawdzie korzyści dla
Brytanii ale ZSRR Za-pewne
to ale pracu
je naukowo Miłe pocieszenie
sa w dalszym ciągu naj
popularniejszymi bohaterami
nauki Okazuje się że najlepiej
nadają się do bardzo wielu doś-zwwiaidecrzzeąńtka
Wsaątpzliwteego jensot wnrclzuy
szczęśliwe czy" rozpiera je duma
z odgrywanej roli ale nie maja
wyboru Umieraia masowo dla
nauki ponieważ posiadają
podobny do ludzi u- - strój fizjologiczny
O rozmiarach używania myszy
w doświadczeniach naukowych
świadczą dane przez a-meryka- nski Instytut Zdrowia Pu-blicznego
A więc w Stanach Zjednoczo-nych
się rocznie dla ce- lów doświadczalnych 20 milio-nów
myszy Ponad milion myszy
juuiiint: muzv Daaan nan ra
kiem na tysięcy milio-nach
się działanie
wszelakiego rodzaju le- ków Co dobre dla myszy"
się doskonałe dla ludzi i na-odwr- ót Innymi słowy myszy gi- ną by uratować ludzi od wszela-kiego
rodzaju chorób i dolegli- wości
myZśdlaunmoiewdoatjyąccheczajesst naiżd nwieznipeo-- sieniem pomnika dla ofiarnych
Żując tytoń połyka się niko-tynę
niewątpliwie Za-new- ne jednak nie bardzo szkod-liwa
jak wie o tvm wiele osób
starszego pokolenia używają-ncGyirccahhnd—
tyVtoaFńlrlaenvdko MDżaunciitWaohoaoJdec—doecnk nhzz
chodził ostatnie w licznym gro
1 P9
rocznice urodzin — żuac w dal
szym ciągu tytoń
"Bardzo powolna trucizna
— zauważył złośliwie ale i sin
sznie — skoro ciągle żvje i żuje"
Włosi poczuli sie obrażeni o "ima oiytyjskiego marszałka
iuoniRomery o wartości żołnie
rza włoskisgo
W pamiętnikach swoich rtat
nio ogłoszonych marsz Monlpo- -
iimiy udiirzo niSKO ocenia linin
wa wartość Włochów Rz?d wło- biście i rodzinnie związany z par-- ssłkoimwywsotąbpeicł z oficjablrnyytymjskoireogtoe
tią komunistyczna że do wyprą- - który sookoinie ndnnwipiii
wy moskiewskiej przygotował że nie bierze" odpowiedzialności
snBiaęrlyetsaknwriziyęstznpkiooezlinłaPłosięprowstuWideolskkioej zdaajpmcaegrsoz sMwooniatgoomsoebriysta wyopnoiwniiae -- adiangdyodpwowZieSdRnRiewpiwerlzaeyrugntoaktjoiewmpanrani--col nNaaNntiavemozdascdpionrwakwoulaiłoofziocs'jtabolłnaymżałatwio--
cy spakował manatki i wyniósł npcionaMstów włoskich których
sie
11
od
Moskwa oczywiście
za- przeczała wiadomościom
Pontecoryo rów-nież
nikomu spotkać
nn
wieckie wezwały knrpsnnndpn
Polonii
RCAFA
młodych
ostat-nio
mówią Bardzo
graduant skończył
należy
biegle"
chodził
po-dejścia
okręgi
Toronto
organizacje to
Lenina
brytyjscy
Wielkiej
przykre
Myszy
zdu-miewająco
ogłoszone
używa
nia
setkach
sprawdza
nowvch
okazu-je
myszy!
truciznę
nie rodzinnym przyjaciół
to
rządu'
oc7vwicie
™ viuv-enz- o apuio wezwał
nmeakrszAleMsołnatwgnoymedroywóndacapojedy- wzru-szy- ł tylko ramfonimi oświadera-ia- c u nip obchodzi go p Canuto
Znalazł sie jednak ochotnik
wvrazaincv gotowość wystąpie-nia
w imionii mll' --
_ _
_
letniego obydwa tńV na knnfprpnnip nracnu-- a ng fiporńw Rtedprj z byłych al — -- — -- _n ---- -% iaw iw fhttuJWttutjju VW-- J L II 111 IIIUIIIM
~iy-- — -
NR 1
Polski Chińczyk
Takim mianem obdar?nnn m_
nleitenibeegzo popwiaanżisnteęgoFouuzasTaodnngieaniaI
rPrzsetbuydwiuajłącw fWoratrespziaawnie poodd 1k9i5e9"
rownictwem najlepszych ™i
skich profesorów Spolszczył sie
yny1 u iam m uaiece ze nie tylko włada bezbłędnie językiem
npoaljslekpimszycahle osdttawłórscięówjedmnyumzykiz polskiej Gdy wybił się na mię- dzynarodowym konkursie rhX
pinowskim w Warszawie entu- FzjoauzmoTwsiongniebyłbył"oswkóoj"ńcaM0Bno
się zagraniczni sędziowie dziwić
mityvmyiinvŁojd(jtvwójrccoai mmmuziiyiki znakon-i
skiej ale Polacy byli tylko dum- - ju ich imuuy muzyic Dył bo- wiem dowodem niepospolitej
szk-ołyjpianistyczn- ej w Warsza-wie
oraz siły i uroku polskości
Chińczyk czuł się w Polsce znakomicie Wrósł w otoczenie1
Ukończył studia stał sie znafcn!
nmiietymkrywtyikrtóuwozemale zbipeorzaołstuazwnaa-ł
w Polsce Niektórzy twierdzili
że bardzo chętnie zamieniło
pUFni rnc7rvrłł-j „u - vn nAll! ryt 1 jednakjootai)f:ljuherneutvcpzunivstcuh uninoosinao
dów nie wypowiadano Być md- - ic suŁicnieguit uziwiono się że obywatel wielkiego mocarstwa
zasiedział się w małej ale so- juszniczej Polsce nie podawano
jednak w wątpliwość jego komu- - niMycziiego patriotyzmu Różne-go
rodzaju "niezdrowe" komen- tarze domysły przerwała wiado- mość że rząd chiński wezwał
Pmołopderogostu wMiartouoTzsae TduongponwierontWu
że się obejść bez Fou Tsong koncerty niezbędne są ' dje-lga- o rozwoiu komun rnlnyph nr- - śpieszenia uprzemysłowienia kra
ju
Naturalnie w Polsce to wez- wanie należyde zrozumiano i oceniono Odbł się więc pożeg- nalny koncert w Filharmonii
Narodowej w Warszawie Zjawi- li sie obok miłośników muzyki dygnitarze partyjni i rządowi
członkowie komusu dyninma
tnyicazlneegoZdawCahłoińczsyiek gzprałnr7wPsp&a-i
gnał siebie samego Krytyka mu- zyczna nie miała słów 7aphwvtn
nad wykonaniem knnrertn rĄr K V 503 Mozarta knnpprtn p
moll Chopina oraz mazurków te- - wgoażł knoamstrpooizyetonrraii7tNa7amsnalii pnainoon-ła
żegnano przecież kogoś bar- dzo bliskiego I pianista żegnał przyjaciół profesorów wiernych
słuchaczy Chował jednak tajem- nicę Grał najlepiej jak mógł
gdyż tylko on wiedział iż rzeczy-wsci- e żegna sie nn Hłnoi nirw£
Fou Tsong kwiat Chin knmiini!
stycznych postanowił bowiem nie wracać do raiu komunisiwn?
lnioagko dWługPoolsmceógcł zutałmsięsieddozbirezće siedział chętnie nawet manife-stował
swoje przywiązanie do
komunizmu
Kiedy jednak nakazano mu o
Zpurzsuciccił tzensiekbriaej cazłybunbtaolawsatł posliię- ctyhcazłnydo ZamLoiansdtynduo Chin wyje-
zlsbeuWnTtoPuwonlgascćeGsdniyęież pmnrazówegcłeitwockpzoryzwyiMśncaaij-eo większej sympatii społeczeństwa
polskiego odtransportowano by
go przymusowo do Chin A wów-czas
czekałby go raczej bardzo
mcwusuiy los
chwMiłloi dymiasptiandiostasamwolootus'tatlneciąe-j
cego przez Moskwę do Pekinu
wsiadł do samolotu odlatującego do Londynu Ze strony władz
polskich nie napotkał na żadne
trudności Fou Tsong polski
Chińczyk odleciał doŁLońdynu
Ztaampewdnoestatedclzantaegoi'MćpżeP'niLz-nAa- jdzie - 'i
rboęddzaikeówmórgołzmwoiweśyć dałuogbieoknotecgnoe Azdolbeydwnaakć Zpaucbhlóicdznookśćazaswł osijęą bgarr-dazi- ei aniżeli pobcuiąńgcazjuącczynmy dkloamuanrtiyzmsty
kMoonzknraebtynymzarwyzyypkaodwkuać twiwerdze-xlt?y'£-me
{m Polska "zdegenerowa-LffJesię- z
wPoplłsvkWa ow wnsatyd'tVzoi?ełaomautasliepęnotwowosadwnueo-gic-bhvo Chińczyka9
ER T
mi iakoże prawo włoskie niepo-Twrl- a 19o9 rna pojedynki w styczniu
ooOjegdnyinsteyk nWałocrhewoplwroepryonowaaleł
Anglik korzystając z przysługu-lacer- o mu kodeksem "honoro-wym
prawa wyboru broni orl-rzuc- ił te propozycje Panowie
rweikeacchspotkają się ze" szpadami w
—dtJyrInzvknhnuioeaznia—omlrenżwineziłieoosswtkaiocnmdhievwisioiyłcnzziykbsurzoczjnpooynjyceh-go
kodekni "honorowego"'
Narodziny dziWfca ńUłi
radość w domu alo - „„„„ij
rodzinie robotniczej w Crisolles
PrezyFczraynncaji ieiwhyvwłnołanłyi„ tr♦a„g!„edie
pI-c0„- :„
--:-
-_ ''"' _L'"Ł :c_ '"- - żeeńjisrknidezj iło sicsięjoun7iiejmivownleę fapkłcti
tnyRobcóortnkiik naktówryieśćnoosiamdroadłze-Jiju- żm sie czwartej nonełnił sarno- -
u-isiw-o
0Wrrieadarvdłokonaniem tego -- - lulaniu iiioisiKa wi miaM'vi"i £_:_i " rowicie cijegjo o- - że chętnie widziałby domTełen ' m„~„a
_ harcerskie a mcc w której spotkali ' dr przerażają go' --Pontecor-- ci-obu--
stron uzgodnili że wiej 'dziewczęta die
Bay Ont i "Gniezno" vo Poinformował ich że zrezy- - dynefc odbędzie się poza Włocha-- ' M SZPAK
iii
t?rij
1
?i m
w
n
'il
&
w
m
l
sn
!£
1
u