Zwilazkowiec Alliancer, January 21, 1980

              Toronto Ontario — Canada mm Zwitku Polaków w Kanadzie
V Te!: 531-249- 1 531-249- 2 NR 6 TORONTO — PONIEDZIAŁEK 21 STYCZNIA (January) 1980 R Cena egzemplarza 30£ u'y ™leJ I1oboii w Kanadac
'eakcje europejskie na sowiecką
inwazję Afganistanu
Rozwój wydarzeń w Afga-nistanie
dominował w ubie-głym
tygodniu nad kilku waż-nymi
spotkaniami przedstawi-cieli
instytucji międzynarodo-wych
i wypowiedziami niektó-rych
mężów stanu
Parlament europejski potę-pi!
sowiecką inwazję na Afga-nistan
i wezwał Związek So-wiecki
do wycofania wojsk z
lego kraju Oświadczono że
członkowie parlamentu euro-pejskiego
byli wstrząśnięci in-wazją
sowiecką W ostro sfor-mułowanej
rezolucji 9 państw
członkowskich parlamentu
europejskiego stwierdziło że
inwazja sowiecka zagraża po-kojowi
i stanowi naruszenie
zasad Organizacji Narodów
Zjednoczonych
Rezolucja wzywa równio
Komisie Europejskiej Wspól-noty
Gospodarczej do doko-nania
przeglądu całości sto-sunków
handlowych 'i finan-sowych
z Moskwą zwłaszcza
w dziedzinie nowoczesnej te-chnologii
i produktów rol-nych
Tymczasem zastępca ame-rykańskiego
sekretarza stanu
Warren Christopher zakoń-czy!
rozmowy z przywódcami
europeiskimi Christopher
oznajmił- - że spotkał sic z so-lidarnością
z amerykańskimi
posunięciami gospodarczymi i
politycznvmi przeciwko Mos-kwie
podietymi w reakcji na
zbrojną interwencję sowiec-ką
W Bonn kanclerz Niemiec
Zachodnich Helmut Schmidt
skrvfykowal 17 hm ostro so-wiecka
inwazje na Afgani-stan
Kanclerz Schmidt o-świa- dczyl
w parlamencie że
inwazja ta jest oczywistym
atakiem zagrażającym wolno-ści
i stabilności na świecie
Wezwał jednak równocześnie
przywódców zachodnich o nie-zrywan- ie
wszystkich kontak-tów
z Moskwa a zalecił za-miast
togo bardzo rozważne
roznalrzenie kroków jakie
można podjąć w istniejącej
sytucji
Jugosławia będąca jednym
z państw niezaangażowanych
na łącznej sesji przywódców
rządowych 1 partyjnych U
Pogotowie wojskowe
Humuniu która wykazuje
coraz większą niezależność
wśród członków kierowanego
przez Związek Sowiecki Ukła-du
Warszawskiego otwarcie
skrytykowała sowiecką inwa-zję
na Afganistan i wezwała
do wycofania wszystkich ob-cych
wojsk z tego kraju
Rumunia ogłosiła oświad-czenie
polityczne popierające
rezolucje Zgromadzenia Ogól-nego
Organizacji Narodów
Zjednoczonych i stwierdzają-ce
że Rumunia która nie bra-ła
udziału w głosowaniu w
ONZ-ci- e pragnie rozwiązania
problemu które pozwoliłoby
Afganistanowi na decydowa-nie
o własnej przyszłości bez
ingerencji
Sekretarz generalny ONZ
Kurt Waldheim odwołał swą
planowaną podróż do Europy
Pakistanu wśród do-niesień
o nowych wysiłkach
w celu roz-wiązania
kryzysu
Meksyk wraz z innymi Kra-jami
Trzeciego świata rozwa-ża
możliwość zgłoszenia w Ra-dzie
projektu
rezolucji utwo-rzenie
miedz) narodowej ko
bm zaapelowała o wzmocnie-nie
obrony kraju w związku
z sowiecką inwazją na 'Afga-nistan
Prezydium władz państwo-wych
i partyjnych obejmuje
wszystkich" czołowych przy-wódców
z
wyjątkiem prezydenta Tito
który w swej rezydencji gór-skiej
kontynuuje leczenie w
związku z niedowładem na-czyń
Ale na
początku ubiegłego tygodnia
87-lel- ni założyciel ruchu
państw
odbył konsultacje z przywód-cami
zarówno rządowymi jak
i partyjnymi
Na łącznej sesji w Belgra-di- e
przywódcy
oświadczyli że Jugosła-wia
rnusi wzmocnić swą' obro-nę
czujność i
z powodu sy-lua- cji
Przy-wództwo
władz państwowych
i partyjnych stwierdziło że
sytuacja światowa uległa po-gorszeniu
w związku z inter-wencjami
wojskowymi f że le-go
rodzaju praklyki wysta-wiają
na
wielu krajów
Precedens stworzony przez
Związek Sowiecki klóiy wy-siał
swe 'wojską do kraju ' rządzonego
przez komunistów jest dla
Jugosławii czynnikiem budzą-cym
niepokój i niepewność
Belgrad idzie po linii polity-ki
'niezależ-nej
od Moskwy od przeszło 30
lat
Tymczasem w Wiedniu
przybyły tam z wizytą pre-mier
Danii Anker Jocrgen-se- n
łącznie z kanclerzem Au-strii
Bruno Kreisky'm dal
wyraz głębokiemu
z powodu sowieckiej
inwazji na Afganistan Obaj
mężowie stanu interpretują
to posunięcie jako nowy prze-jaw
postępowania Moskwy
'które narusza prawo naro-Idó- w
do Mi-mo
to premier Danii zaapelo-wał
o utrzymanie polityki od-prężenia
i o dalsze posługi-wanie
się procesem
W wywiadzie z dziennikiem
w
Indii
Tymczasem Rumunia ogło-siła
stan pogotowia sił zbroj-nych
Prezydent Nicolac
Ceausescu który prowadzi
niezależną politykę zagranicz-ną
powiedział że posunięcie
lo było konieczne wobec naj-bardziej
napiętej sytuacji od
czasu drugiej wojny świato-wej
' Waidheie odwołał
planowaną podróż
i
dyplomatycznych
Bezpieczeństwa
przewidującej
jugosłowiańskich
krwionośnych
niezaangażowanych
jugosłowiań-scy
bezpieczeństwo
skomplikowanej
międzynarodowej
niebezpieczeństwo
niepodległość
nie--zaangażowan-ego
komunistycznej
zaniepoko-jeniu
samostanowienia
negocja-cyjnym
Rumunii
Snrt
aincrjkań-sko-irańskieg- o
Irańska Rada Rewolucyjna
wydała polecenie wydalenia z
Iranu z dniem 18 bm wszy-stkich
dziennikarzy amery- -
misji w celu zbadania irań-skich
zarzutów przeciwko
obalonemu szachowi Iranu
W zamian za utworzenie ko-misji
Iran zwolniłby 50 ame-rykańskich
zakładników prze-trzymywanych
obecnie od CO
dni
W czasie wizyty w Iranie
11:1 początku stycznia Wald-heim
zaproponował tego ro-dzaju
rozwiązanie ale ostało
ono odrzucone przez władzo
irańskie
wiedeńskim "Die Pressc" dy-rektor
Instytutu Studiów
Strategicznych z siedzibą w
Londynie Christopher Be-tra- nt
wystąpił z apelem o
zwiększenie pomocy Zachodu
dla powstańców muzułmań-skich
walczących w Afgani-stanie
Dyrektor Betrant o-świąd- ezył
że podtrzymywana
i długotrwała rewolta da
Związkowi Sowieckiemu lep-szą
naukę aniżeli embargo na
zboże lub poddawanie w wąt-pliwość
odprężenia
Wojska sowieckie obsadzają
granicę afgańsko-irfmsk- ti
Wojska sowieckie kontynu-ują
zajmowanie Afganistanu
ale z doniesień z logo kraju
wnika ze nie wdały się —
jak dotąd — w poważniejsze
walki z siłami powstańców
Natomjast według wiado-mości
jakie doszły do Islanri-bad- u
17 bm doszło do walk
pomiędzy oddziałami wojska
sowieckiego a jednostkami
armii afganistańskiej Do
walk doszło w pobliżu lotni-ska
w Kabulua także w'okól
starego fortu v~Ylaiwlnej
części tego miasta gdzie w
sierpniu ubiegłego roku do-szło
do buntu żołnierzy regu-larnej
armii afganistańskiej
Wiadomości o wybuchu
walk zbiegły się z doniesienia-mi
że wojska sowieckie pod-jęły
zwiększoną akcję prze-ciwko
afganistańskim patrio-tom
nie mogąc liczyć na wy-datna
pomoc armii afgani-stańskiej
która jest osłabio-na
szerzącymi się przypadka-mi
dezercji
Korespondenci zachodni w
Kabulu donoszą że szósta z
kolei dywizja sowiecka w Af-ganistanie
zmotoryzowana
dywizja piechoty została skie-rowana
do zachodniego rejo-nu
kraju niedaleko granicy
z Iranem Korespondenci do-dają
jednak że wbrew wcześ-niejszym
doniesieniom woj-ska
sowieckie w większości
wypadków zdołały uniknąć
potyczek
źródła dyplomatyczne z Ka
Iranu
Teheran wydalił dziennikarzy
amerykańskich
Stany Zjednoczone rozpo-częli'
intensywne rozmowy ze
swymi sprzymierzeńcami i in-nymi
państwami w sprawie
sankcji gospodarczych prze-ciwko
Iranowi Biały Dom
oznajmił że Waszyngton za-mierza
wprowadzić bez zwlo- -
kańskich Jak można sądzić
decyzji w sprawie wydalenia
dziennikarzy amerykańskich
nic spowodował żaden kon-kretny
incydent
Irański minister resortu
naftowego występujący w ro-li
rzecznika Rady Rewolucyj-nej
powiedział że dziennika-rze
są winni stronniczego po- dawania wiadomości i zniewa-żania
rewolucyjnego rządu
islamskiego Wydalonych ma
być ponad !)0 koresponden-tów
fotografów i techników
telewizyjnych zatrudnionych
przez amerykańskie środki
masowego przekazu
Korespondentów i 11 11 y c h
państw poinformowano że
również grozi im wydalenie z
Iranu jeśli nic będą podawać
prawdy zgodnie z interpreta-cja
włacLs irańskich
PREZYDENT CARTER
PRZYGOTOWUJE ORĘDZIE
W Białym Domu ogłoszono
że prezydent Carter swe śro-dowe
orędzie o stanie spraw
państwowych w dużej części
poświęci — jak lo określono
— sprawie zagrożenia pokoju
światowego spow odowanego
inwazją sowiecką na Afgani-stan
Prezydent Carter bodzie
również mówił o trwającym
kryzysie w związku z prze-trzymywaniem
„ amerykań-skich
zakładników w Iranie
Korespondent ów poi n for-mowano
o przekonaniu Carte-ra
o potrzebie nowej strategii
amerykańskiej dla powstrzy-mania
ewentualnej ekspansji
sowieckiej w 19!U) roku
bulu podały że co najmniej
jedna dywizja sowiecka znaj-duje
się na granicy irańskiej
lub w pobliżu Związek Sowie-cki
zaprzeczył jednak donie-sieniom
że 10 tys żołnierzy
sowieckich" znajduje sfe na
granicy i stwarza poważne za-grożenie
dla kańskich pól
naftowych
Moskwa potępiła również
rezolucję -- z 14 bm Zgroma-dzenia
Ogólnego Organizacji
Narodów
r
Zjednoczonych i
wezwała do 'położenia' kresu
— jak to okreśbla"' — obcej
ingerencji 'w sprawy Afgan-istanu
W Waszyngtonie z Depar-tamentu
Obrony podano że
Moskwa rozpoczęła wysyłkę
oddziałów regularnej armii do
Afganistanu aby nią zastąpić
w
Działająca av obronie praw
człowieka w świecie organi-zacja
Amnesty International
oskarżyła Związek Sowiecki
o podjęcie zakrojonej na du-żą
skale akcji przeciwko dy-sydentom
Amnestia
z siedzibą w Londynie ogłosi-ła
że w ostatnich trzech mie-siącach
w Związku Sowieckim
aresztowano ponad 40 osób za
pokojową działalność na rzecz
praw człowieka W tym sa- -
ki sankcje przeciwko rządowi
w Teheranie w następstwie
zawetowania przez Moskwę
rezolucji w sprawie podob-njc- h
sankcji w casic głoso-wania
w Radzie Bezpieczeń-stwa
13 bm wieczorem
W o-świadcz- eniu
Białego Domu osobiście zatwierdzonym
przez prezydenta Cartera
określono sowieckie weto ja-ko
akt politycznego cynizmu
oburzający dla wszystkich lu- di szanujących ' wolność
Oświadczenie głosi również'
ze terroryści którzy od ponad
70 dni przetrzymują nielegal-nie
50 zakładników amery-kańskich
w Teheranie nie
powinni nabierać otuchy
wskutek sowieckiego weta
Oświadczenie stwierdza że
w rzeczywistości weto" ma na
celu przyspieszenie realizacji
sowieckich zamierzeń wobec
Iranu
Tymczasem Japonia oinaj-mil- a
że będzie stosować się
w ograniczonym stopniu do
przez Stany
Zjednoczone sankcji przeciw-ko
Iranowi pomimo irańskich
pogróżek całkowitego wstrzy-mania
dostaw ropy
W roku ubiegłym Japonia
zakupiła w Iranie 0SŁ potrzeb-nej
jej nafty
Coraz wypowiada ssę za przeniesieniem
im
Biały Dom oświadczył że
prezydent Carter opowiada
się za amerykańskim bojko-tem
letnich Igrzysk Olimpij-skich
w Moskwie jeśli Zwią-zek
Sowiecki nic wycofa
swych wojsk z Afganistanu
do polowy lutego Zaś wice-prezydent
Stanów Zjednoczo-nych
Walter Mondalc zapio-ponow- al
podjęcie zabiegów o
przeniesienie Igrzysk z Mos-kwy
do innego kraju
Sekretarz stanu Cyrus
Vance powiedział dziennikowi
"The New York Times"' że
dużą liczbę rezerwistów któ-rzy
brali udział w inwazji
Tymczasem amerykański
lotniskowiec o napędzie ato-mowym
"Nimitz" dołączył się
do dwóch innych lotniskow-ców
znajdujących się na wo-dach
Oceanu Indyjskiego
"Nimitz" zajmuje miejsce je-dnego
z tych lotniskowców
który powróci do Stanów Zje-dnoczonych
Pięć sowieckich okrętów
wojennych w tym krążownik
i "dwie fregaiy ~ ypośażońe w
rakiety wpłynęły na Chińskie
Morze Południowe Amery-kański
Departament Obrony
nie jest pewien czy sowiecka
Jlota dołączy się do 24 okre-ló- w marynarki wojennej już
znajdujących się na Oceanie
Indyjskim
Amnestio Międzynarodowa
Rozmowy sprawie sankcji
więcej krajów
letnich igrzysk
wicidz przeciwko dysydentom
Międzynarodowa
poniedziałkowym
proponowanych
mym okresie — jak stwierdza
Amnestia Międzynarodowa —
kilku działaczy ruchu praw
człowieka i obywatela skaza-no
na wieloletnie kary wię-zienia
a co najmniej o dwóch
wiadomo że 'zostali zamknię-ci
w szpitalach dla umysłowo
chorych co Amnestia Między-narodowa
uważa za najcięższy
i najsurowszy wymiar kary w
Związku Sowieckim
Wśród aresztowanych i są-dony- ch ostatnio jest" 9 człon-ków
nieoficjalnych grup zaj-mując)
eh się sprawdzaniom
ey i w jakim stopniu Zwią-zek
Sowiecki stosuje się do
postanowień układów helsiń-skich
dotyczących praw czło-wieka
Ośmiu należało do
ukraińskiej giupy działaczy
na rzecz praw obywatelskich
Inni aresztowani i sadzeni —
według informacji Amnestii
Międzynarodowej — to wy-znawcy
różnych religii dzia-łacze
im rzecz związków za-wodowych
osoby uchylające
się od służby wojskowej jako
niezgodnej z ich sumieniem
i wreszcie ewentualni emi-granci
A m n e s t y International
podkreśla że niektórym o-skarżo- u)m
zarzucono pizede
wszystkim wykroczenia poli-tyczno
a więc agitację i pro-pagando
antysowiecka Inni
natomiast są oskarżeni o prze-stępstwa
kryminalne jak sta-wian- ie
oporu policji chuli-gaństwo
i czarnoiynkowe spe-kulacje
walutowe Zdaniem
Amnestii Międzynarodowej
zarzuty te są bezpodstawne
Rzecznik Amnesty Internatio-nal
powiedział że wszystkie
aresztowania i rozprawy sądo-we
wydarzyły się od paździer-nika
ubiegłego roku od chwi-li
gdy grupy działające na
rzecz praw czlowiek'1 i oby-watela
wystosowały list olwa-ił- y
do przywódcy sowieckie-go
Leonida Breżniewa wdn-vują- c
w nim na szczególne za-niepokojenie
bpołecznoŁci
z Z5KK d© sranego państwa
decyzja w sprawie amerykań-skiego
udziału w Igrzyskach
Olimpijskich w Moskwie zo-stanie
podjęta w przyszłym
miesiącu Dziennik przytacza
wypiTwiedź sekretarza sfanu
że jeśli wojska sowieckie nie
zostaną wycofane z A I gani-stan- u
do polowy lutego to
Moskwa będzie musiała liczyć
sie z możliwością zbojkotowa-nia
Olimpiady przez Stany
Zjednoczone
Vancc powiedział również
że nie spodziewa sic wycofa-nia
wojsk sowieckich do tego
czasu
W Waszyngtonie kilku po-słów
do Izby Reprezentantów
zaproponowało uchwalenie re-zolucji
wzywającej do amor- -
kańskiego bojkotu Ig17ysk
Olimpijskich jeżeli nic będą
przeniesione z Moskwy
Z doniesień prasowych wy-nika
jednak że propozycja
zbojkotowania lub przeniesie-nia
Igrzysk z Moskwv nie
otrzymała na razie większego
poparcia ze strony poszczegól-nych
sprzymierzeńców Ame-ryki
w Europie
Zastępca amerykańskiego
sekretarza stanu Warren
Christopher powiedział że
snrawą ta bvla omawiana 15
bm na posiedzeniu NATO w
Brukseli Christopher zazna-czył
ie żadne' państwo człon-kowskie
przymierza atlanty-ckiego
nie udzieliło stanow-czych
zobowiązań dodając że
rozmowy najwyraźniej prze-sunęły
sio na kwestie odbycia
Olimpiady w innym krajii
Jednakże 16 bm w rezolu-cji
potępiającej inwazję so-wiecka
parlament europejski
międzynarodow ej pogwałce-niem
praw ludzkich i obywa-telskich
Organizacja Amnesty In-ternational
wskazała leż na
fakt że od czasu tego listu
władze sowieckie ogłosiły de-kret
o amnestii z okazji Mię-dzynarodowego
Roku Dziec-ka
ale o ile wiadomo w ra-mach
lej amnestii nie zwo-lniono
żadnych więźniów poli-tycznych'
o nowej kompanii
wobec
ihM
Zaniepokojenie jugosłowiańskich
komunistów
W Jugosławii odblo sio l"
Inn posiedzenie Komitetu
Centralnego partii komunisty-cznej
w następstwie nieuda-nej
operacji w celu przywró-cenia
krążenia krwi w lewej
nodze prezydenta Tito 7 do-niesień
wynika że n-igł-e
zwo-łanie
posiedzenia Komitetu
Centralnego odzwierciedla za-niepokojenie
stanem zdrowi)
U7-letnie-go
przywódcy jugo-słowiańskiego
Marszałek Tito ostatni z zv-jac)c- h
europejskich przywód-ców
państwowych z okresu II
wojny światowej od roku
BJ4U prowadzi polityko nieza-leżności
komunistycznej Ju-gosławii
od Moskwy Wyraża-ne
są liczne obawy w sprawie
intencji sowieckich wobec Ju- -
ZAMACH NA "AEROFLOT"
W DAMASZKU
Wybuch bomby spowodował
poważne zniszczenia w biurze
sowieckich linii lotircych
"Aerofłot" w śródmieściu
Damasku Bl to pierwszy
znany wpadek ataku na pla-cówkę
sowiecka w Syrii Nie
wiadomo kto podłoży! bombę
i w ladc prowadzą dochodze-nie
Kilka dni temu wjhueh
bomby spowodował poważne
szkody w biurze "Aeroflolu"'
w Nowym Jorku
wezwał Międzynarodowy Ko-mitet
Olimpijski a także ko-mitety
kraiowc i sportowców
do rozważenia kwestii czy
Jgrzjska Olimpijskie powinny
odbć sie w Moskwie jeśli so-wieckie
wojska inwazyjne po-zostaną
w Afganistanie
Dziennik "The New York
Times'' pisze że rząd prezy-denta
Cartera rozważa obec-nie
możliwość dalszego zabie-gania
o poparcie dla zorgani-zowania
olimpiady wolnego
świata w miejsce igrzysk mos-kiewskich
W Londynie premier Wiel-kiej
Brytanii Margarcl Thaf-clie- r
oświadczyła 10 bm w
Izbie Gmin że jej rząd opo-wiada
się za przeniesieniem
lei nich Igrzysk Olimpijskich
z Moskwy do innego miejsca
Tymczasem Orccja ponowi-ła
swa propozycje by letnio
Igrzyska Olimpijskie odbywa-ły
się zawsze w Grecji w ce-lu
uwolnienia ich od rosną-cych
wpływów komercyjn eh
i politycznych
Przewodniczący kanadyj-skiego
Stowarzyszenia Olim-pijskiego
oświadczył że Mię-dzynarodowy
Jśomitet Olim-piis- ki
mógłby zorganizować
Olimpiadę w innym kraju
Powiedział on że sprawa ta
będzie dogłębnie omawiana
na pryszłoniicsiecznym" po-siedzeniu
Międzynarodowego
Komitetu Olimpijskiego w
Lakc Placid
POWRÓT AMBASADORÓW
Ambasadorowie Stanów
Zjednoczonych i Związku So-wieckiego
powrócą na swe
placówki do Waszyngtonu i
Moskwy pomimo pogorszenia
się stosunków między tymi
dwoma krajami Rzecznik De-partamentu
Stanu poinformo-wał
17 bm że ambasador
Thomas Wodson powróci do
Moskwy do dokonaniu prze-glądu
całości stosunków mię-dzy
Ameryką a Związkiem
Sowieckim Rzecznik Departa-mentu
Stanu wyraził przeko-nanie
że obecność ambasado-ra
Wodsona jest konieczna w
Moskwie dla przekazania
przywódcom sowieckim po-glądu
rządu Stanów Zjcdno-ezonvc- h
na obecną akcję so-wiecka
gosławii w wypadku śmierci
prezydenta Tito
Zaniepokojenie Jugosławii
spowodowane niepewną sy-tuacja
jeśli chodzi o zdrowie
Tity doprowadziło do ogłosze-nia
pogotowia wojskowego
ale sowiecka agencja praso-wa
TASS i bułgarska agencja
prasowa zaprzeczyły jakim-kolwiek
ruchom ich wojsk w
pobliżu Jugosławii
W Waszyngtonie rzecznik
Departamentu Stanu ponowił
zapewnienia o amerykańskich
zobowiązaniach wobec niepo-dległości
i terytorialnej inte-gralności
Jugosławii
AMPUTACJA NOGI
PREZYDENTA TITO
W niedziele lekarze ampu-towali
lewą nogę prezydćnta
Jugosławii Tito w foku ope-racji
która ich zdaniem h)ła
konieczna dla uratowania ży-cia
chorego
Biuletyn lekarski ogłoszony
w Ljubljanic stwierdza że
oponie je w) konano celem
powslrz) mania rozszerzania
sie gangreny w)wolanej nie-dostatecznym
obiegiem krwi
Biuletyn stwierdza również
że U7-lot- ni przywódca jest w
dobrym i ustabilizowanym
stanie po tej drugiej z kolei
operacji w ciągu ubiegł) eh
ośmiu dni