Zwilazkowiec Alliancer, September 08, 1972

              sEWsSss&EgsFSKfl vjsv-3v-' TTO ~rar?ra ?7r"trE"Hr-T-J rr f- -rSłTpjJSiKwi ESS"SP¥"0-1S- S SSl frffff?vwt ?' ~ Mgr - ł '
ST 12 "ZWIĄZKOWIEC" WRZESIEŃ (Sapłambar) plątak 8 — 1972 NR 7273
?
CzataLu eiman Polacy w Afryce
Przybycie Brygady
teren operycyjny
Bliskiego Wschodu i Północnej
Afryki w pełnych stanach oso-bowych
jednostek już scalonych
i przeszkolonych w Syrii w peł-nym'
uzbrojeniu i natychmiasto-wej
gotowości bojowej stano-wił
wzmocnienie potencjału bo-jowego
i „morale 11" Sprzymie-rzonych
być może niewspó-łmiernie
wielkie z praktycznymi
możliwościami bojowymi Bry-gady
Osobowy stan jej nie prze-kraczał
około 6 tysięcy trzech
batalionów piechoty z broniami
towarzyszącymi i artylerią we-dle
schematu armii brytyjskiej
Do tego dochodził jeszcze pułk
ułanów karpackich batalion za-pasow- y
stacjonowany pod Alek-sandrią
i batalion ćwiczebny
Legia Oficerska i oddziały wa-townic- ze
portu v Aleksandrii
gdzie zapisały się szczególnie
dodatnio w okresie silnych nalo-tów
nieprzyjacielskich w końcu
1941 roku na port i samo mia-sto
Zdawałoby się — mała :
nieważna funkcja W praktjcc
jednak w ciągu paru miesięcy
właśnie ta jednostka składają-ca
się z oficerów i szeregowych
bądź starszych wiekiem bądź
jak to się wówczas określało
„obciążonych przeszłością poli-tyczną"
odegrała tak ważną 0-peracy-jnic
rolę iż zasłużyła na
specjalne wyróżnienie tak na-czelnego
dowództwa sprzymie-rzonych
w Północnej Afryce
jak i gen Józefa Zająca Do-wódcy
Wojsk Polskich na Bli-skim
Wschodzie od 1121941
roku Aleksandria była wówczas
główną bazą zaopatrzeniową ca
łego frontu lądowego Północnej
Afryki i Bliskiego Wschodu a
do tego była w zasięgu nie tylko
bombowców ale i myśliwców
nieprzyjacielskich Pożary i ni-szczenie
świeżo wyładowanego
sprzętu były na porządku dzien-nym
Do tego dochodziła jeszcze
grabież rozbijanych i płonących
składów tak przez ludność miej-scową
jak i mniej zdyscyplino-wane
elementy sił alianckich
Nic należy zapominać iż składa-ły
się one z całego wachlarza
formacji różnych narodów nic
mających nic wspólnego ze so-bą
Często ostateczny wynik woj-ny
był dla nich racej obojętny
W tych warunkach polskie od
działy wartownicze musiały być
'it !v
Ontario przeprowadza
największy w swej historii
miejski spis ludności
Bez twojej pomocy
nie będzie §n poprawny
Rok obecny jest rokiem
wyborów do rad miejskich
rad szkolnych i innych władz
lokalnych w większości Onta-rio
Wczesnym etapem wybo-rów
jest przygotowanie list
wyborców Dla przygotowania
list konieczny jest spis miesz-kańców
Zadaniem Prowincji
jest przygotowanie spisów dla
każdej miejscowości
Nasze spisy miejskie to
_' ? t'j
?
r-- : —
jednocześnie obroną przeciw lot-niczą
strażą ogniową i żandar-merią
polową Służbę swą peł-niły
nienagannie i nieskazitel-nie
nic chowały się po kątach
nawet podczas nalotów i nip
„zbierały pamiątek" Nawet ich
wygląd zewnętrzny był bez za-rzutu
Parę słów o oficerach
„obciążonych przeszłością" Byli
oni jakże często ofiarami zmien-nych
koniunslur polityczni eh
2nacznie bardziej aniżeli włas-nych
niedociągnięć czy błędów
w przeszłości Mógł tu należeć
np śp Witold Grabowski por
rezerwy 14 pułku Ułanów Krc-chowicckic- h
i ostatni minister
sprawiedliwości RP Mimo iż ja-ko
oficer zachował się dzielnie
podczas jednej z ciężkich faz bi-twy
w Libii został en zwolniony
z wojska na osobisty rozkaz gen
Sikorskiego „Podejrzanym"
mógł równie dobrze być mocno
lewicujący oficer hiszpańskich
brygad międzynarodowych w
którym sumienie narodowe
przeważyło nad przekonaniami
patriotycznymi Nie należy jed-nakże
zapominać w jak strasz
nym stanic znajdowała się wów-czas
Polska i Polacy wogóle
Tym trudniej było o wielkodusz
ność i bezstronność w indywi
dualnych ocenach gdyż do Afry
ki i na Bliski Wschód zaczęły
wówczas napływać z zsyłki w
Sowietach setki tjsiccy cywil
nych i wojskowych wypuszczo-nych
z łagrów miejsc przymu
sowego osiedlenia i więzień
Kobiety i dzieci były skiero
wywane na najdalsze zaplecza
działań wojennych Wojsko po
wielomiesięcznym odkarmieniu
się i odpoczynku zaczęto przesu
wać coraz bliżej tcienów opera-cyjnych
Początkowo wchodziły
one w skład 10-te- j Armii Bry-tyjskiej
formacji utworzonej
'orywczo z czego się tylko dało
10-t- a Armia była przewidziana
jako zapora dla Niemców gdyby
zdołali się oni byli przedrzeć
arzez Kaukaz na południe Był
to początek r 1943 Tymczasem
Brygada Karpacka zdołała już
była przejść wspaniały chrzest
bojowy
WALKI W PUSTYNI
więcej niż listy wyborców
Pomagają nam rozdziale podatków
na szkoły publiczne 'i prywatne
Pozwalają Prowincji na
subwencji dla władz miejskich dzięki któ-rym
jest obniżenie podatków miejskich
A również nam dokładny ludności
Możecie sobie wyobrazić jaką pracą jest
zebranie 8 milionów nazwisk i adresów Prowincja
S&Ain~~~n -- j - i Ł- - -- - -- -
a szczególnie w obronie twicr
dzy Tobruku i w szturmie na'
umocnione pozycje
pod El Ghazala na Pu-styni
Zachodniej od dawna prze-szły
do autentycznej i
legendy oręża pol-skiego
Zresztą przez uczest-ników
ich wśród ich współ-czesnych
nigdy nie były trakto-wane
jako „święte krowy" — z
patriotycznym namaszczeniem
Dobrych 27 czy 28 lat temu To-mek
Gliński jeden z najwesel-szych
i najbłyskotliwszych pio-senkarzy
międzywojennej War-szawy
śpiewaj w ciężko
wówczas Londynie
parodiując samego siebie:
Pamięłaj drogi wnuku
Ze dziadzio był w Tobruku"
A przecież walki były ciężkie
krwawe szczególnie pod El Gha-zal- a
gdzie brygada działała nie-zależnie
od innych formacji
sprzymierzonych i była pierwszą
od 1939 roku większą formacją
polską która odniosła zwycię-stwo
na polu bitwy Brygada
Podhalańska coprawda jeszcze
wcześniej bo już na wiosnę
1940' weszła do akcji ale dzia-łała
batalionami pod Narwi-kiem
a nie jako całość
Jesienią 1941 r piechota i ar-tyleria
Brygady Karpackiej po
przeszkoleniu i aklimatyzacji
odeszły do Tobruku w rotacji
obrony twierdzy Był to wów-czas
kluczowy punkt całej kam-panii
północno - afrykańskiej i
od utrzymania jej przez
zależały w znacznej
mierze dalsze losy wojny Tran-sport
Brygady odbył się drogą
morską nocą na wo-jennych
bądź na szybkich stat-kach
handlowych Była to jedy-na
droga zaopatrzenia twierdzy
— Tobruk jest bowiem jak wia-domo
portem Mimo wszelkich
środków ostrożności przepływu
materiału sprzętu i załóg nie
można było ukryć i „szlak to-bruc-ki"
był stale atakowany
przez nieprzyjaciela Brygada
wyszła stosunkowo obronną rę-ką
z tej! wstępnej fazy działań:
na morzu zginęło zaledwie kil-kunastu
jej żołnierzy Za to stra
ty podczas wielomiesięcznego
oblężenia były stosunkowo du--
U dział Brygady Karpackiej 1 ze Tyle tylko iz nic pociągnęły Pułku Ułanów Karpackich one za sobą zlewania się podod-- w
walkach w Arryce Północnej działów i kurczenia stanów bo- -
£
B&P -- :' :i ' i s-''Bifi-
PBH Healciiawk - -- - i -- ? raJSIDJHHM i i - !- -
WSWSlWSSw'- - IWWi&KiwKm ufa "-'-
%' - Ha
KBMmHMMm MuWKfB&sW? vi #HHUi
t&3ziHBH IIIIlb 3 MĘjmmttś - ki m Bli SBs PSi
one w od
nieruchomości
sprawiedliwsze rozdzie-lenie
możliwe
dają spis
nieprzyja-cielskie
niepod-fryzowan- ej
ani
ani
bombar-dowanym
sprzy-mierzonych
okrętach
I
Hon Allan Grossman Minister Donald A Crosbie
L
jowyćh No i dzięki zbiegowi
okoliczności Brygada ocalała
jako jednostka 10 kwietnia
1941 miała okrętować się jako
odsiecz dla Grecji zaatakowa-nej
właśnie przez Niemców
Prawdopodobnie zostałaby tam
rozjechana jak wszystkie inne
oddziały sprzymierzonych przez
przjtłaczające sprzętem i masą
ludzką armie niemieckie To-bruk
był poza tym doskonałą
zaprawą bojową na przyszłość:
artyleria brygady doszła do wy-sokiego
poziomu a zarówno
strzelcy jak ułani urozmaicali
czas nocą wycaocząc na dalekie
patrole zaczepne 1 atakując sta-nowiska
nieprzyjacielskie
Nareszcie przyszło przerwanie
pierścienia oblegającego Bryga-da
poszła do uderzenia: pod El
Ghazala dochodzi -- na głębokich
tyłach nieprzyjacielskich do
szturmu z marszu umocnionych
pozycji nieprzyjacielskich Były
one dobrze wybrane i wyposa-żone
w wielką ilość artylerii i
broni maszynowej Broniły je
pola minowe Natarcie polskie
było prowadzone siłami mniej
więcej równymi silom przeciw-ników:
dwa bataliony w pierw-szej
i batalion w drugiej linii
na froncie 2—3 kilometrów
Brygada Karpacka szła pod osło-ną
niezbyt intensywnego wspar-cia
artyleryjskiego rozwinięta w
linię tyraliery w ogniu nieprzy-jacielskim
bez zatrzymywania
się i przewidzianych regulami-nowo
„skoków" Zdemoralizo-wało
to nieprzyjaciela podobnie
jak następnego dnia szarża nie-opancerzon- ych
ciągników gąsie-nicowych
użytych jako wozy
bojowe Dwie linie nieprzyja-cielskie
zostały przełamane
Przyczym straty własne były
nieznaczne a zdobycz olbrzymia
W SŁUŻBIE CYWILNEJ
marcu 1942 r SBK po 10--miesięczny- ch
walkach w
ramach brytyjskiej 8 armii tzw
Descrt Rats — Szczurów Pusty
ni — została zluzowana z fron-tu
Straty wyniosły 130 zabitych
i 500 rannych Brygadzie zostało
przyznanych 32 krzyże Virtuti
Militari 744 Krzyże Walecznych
i 20 angielskich bojowych od-znaczeń
W rozkazach brytyjs-kiego
i polskiego dowództwa
podnoszących przewagi jednost-ki
i jej pododdziałów podnoszo-no
nie tylko ej osiągnięcia bo-jowe
ale i dbałość o żołnierza i
dokładanie wysiłków dla unika-nia
niepotrzebnych strat' w lu
dziach
zatrudni 8000 osób które}
odwiedzą każdego mieszkańca
Ontario Procedura będzie
prosta Pracownicy przyniosą
spisy wcześniej przygotowa-ne
przez komputery i zawie-rające
nazwiska wszystkich
osób zamieszkałych w danym
mieszkaniu Jeżeli informacja
jest nadal prawdziwa i do-kładna
po prostu podpisuje-cie
listy Jeżeli są zmiany jak
na przykład powiększenie ro-dziny
poprawki wprowadza się na miejscu a ktoś
z dorosłych mieszkańców podpisuje weryfikację
Jeżeli urzędnik nie zastanie Cię w domu pozo--
stawi on listę wraz z prostą instrukcją Należy
ją wysłać bez znaczka pocztowego tylko jeżeli
są t zmiany
Spis będzie przeprowadzony pomiędzy 5 a
-- 18 września
Miejski spis ludności: 5-1- 8 września
Bez twojej pomocy nie będzie on poprawny
MCioycriiiiient ot Ontario
s1 MinibtryofRevenue V:-'-!- -
Deputy Minister
W
Sto- -
I
Brygada jako taka przesta-wała
jednocześnie istnieć Na-pływało
wojsko polskie z ZSRR
W Palestynie nastąpiło scalenie
Brygady z dywizjami wyprowa-dzonymi
przez gen Andersa
Powstał II Korpus
Jednocześnie napływały setki
tysięcy cywilnych wygnańców
Powstawały instytucje społecz-ne
wszelkiego rodzaju od domu
starców do punktów opieki nad
noworodkami włącznie Szkoły
wszelkiego typu kursy uniwer-syteckie
nawet przedsiębior-stwa
nawpół dobroczynne a na-wp- ół
handlowe Czerwony Krzyż
placówki dyplomatyczne polskie
powstawały w częściach ówczes-nej
Kenii i Tanzanii posiadłoś-ciach
brytyjskich w Afryce
Znakomita część administracji
powierniczej dawnych kolonii
włoskich została obsadzona
przez oficerów nie nadających
się ze wgzlędu na wiek czy stan
zdrowia do służby frontowej
Do tego dochodziły jeszcze
ftrmacje tyłowe rozciągnięte od
granicy sowiecko-perskie- j aż po
Wielkie Jeziora w sercu afry-kańskiego
lądu
Wojsko nieuchronnie było
czynnikiem nadrzędnym i regu-lującym
to płynne i niesprecy-zowan- e
„państwo w państwie"
Sytuacja ogólna wówczas —
mniej więcej od końca 1942 ro-ku
— bynajmniej nie była wy-jaśniona
Niemcy wydawali się
być niezłamaną potęgą Rosja-nie
coraz wyraźniej stawali się
znakiem zapi tania na przysz-łość
Do dziś nic istnieje właściwie
jakiekolwiek pełniejsze opraco-wanie
tego tematu — uchodź-stwa
polskiego uzbrojonego i cy-wilnego
w Afryce i na Bliskim
i Środkow7in Wschodzie cho-ciaż
ukazały się w ciągu ostat-nich
30 lat cenne przyczynki do
tego okresu jak np dwutomo-we
wspomnienia gen Józefa Za
jąca aowoacy roisKicn sn
Zbrojnych na Bliskim Wscho-dzie
i w Afryce w przełomowych
latach 1941—43 Nie ulega
wątpliwości iż tak jedna jak
druga strona — Polacy i różno-rodna
ludność wielu egzotycz-nych
krajów w których się oni
znaleźli wpłynęły na siebie na-wzajem
znacznie bardziej ani-żeli
się dziś o tym pamięta Wza-jemne
porozumienia ułatwiały
nieistniejące na ogół przesądy
rasowe wśród Polaków i nicob-ciążen- ia
przeszłością koloniza- -
torską
Zresztą w latach bezpośrednio
powojennych bynajmniej nie
wszyscy Polacy znikli z tych
stron Część przyjęła służbę w
administracji brytyjskiej — tak
np w wiele lat później polski
doradca rządu Kenii organizo-wał
tam służbę dyplomatyczną
— ' czy etiopskiej W Etiopii
przez wiele lat urzędowali pol-scy
sędziowie doradcy finanso
wi i administracyjni Z pośród
8 założycieli tzw University
College w AJdis Abcbie było 3
Polaków dawnych' urzędników
polskiego Ministerstwa Spraw
Zagranicznych Działo się to w
1950 r i College stał się zaląż-kiem
dzisiejszego Uniwersytetu
Narodowego im Hailc Sclasie
Cesarstwa Etiopskiego
Nic należy też zapominać o
inspektorach celnych pilotach
portowych tzw' „białych myśli-wych"
w Kenii i Tanzanii czy
zwykłych plantatorach kawy i
sisalu Wszyscy oni znaleźli się
w Afryce w ciężkim okresie
przejściowym i wszyscy przy-czynili
się do pokonania wielu
jego trudności
POMYSŁ CHURCHILLA
Pomysł użycia młodszych polskich oficerów do
szkolenia zaciiounio - afrykań-skich
Murzynów dla walki prze-ciw
Japonii w Burmie mógł się
wylęgnąć łi-tyl- ko w umyśle
Winstona Churchilla Nie ulega
ont
TORONTO Ont
HAMILTON Ont
dziś wątpliwości iż był on isto-tnie
„ojcem zwycięstwa" Chur-chill
np pewnego razu wpadł
na pomysł niezatapialnego lot-niskowca
o wyporności 100 ty-sięcy
ton Miał on być zbudo-wany
z przemrożonej wody po-mieszanej
z trocinami drzewny-mi
W tym wymiarze powierze-nie
szkolenia Aszanti ze Złotego
Wybrzeża czy Soso z Sierra Leo-ne
porucznikom rezerwy z Mła-wy
czy Rzeszowa było stosunko-wo
racjonalnym planem W A-fry- ce
Zachodniej w ówczesnych
koloniach brytyjskich istniał
niewykorzystany zbiornik bit-nych
i wojennych plemion
W Szkocji na przełomie lat
194041 nadwyżka oficerów pol-skich
nad szeregowymi była na
oko olbrzymia Nie ja-koby
Polskie Siły Zbrojne jakie
tam zimowały na postoju odysei
II wojny światowej składały się
jak to twierdziła jadowita le-genda
z „leśnych dziadków" i
bezrobotnych podchorążych Od-działów
bojowych było dużo i to
wysokiej wartości: 14 pułk ula-i- w ogniu w chwili
nów i 10 Strzelców Konnych
3 dywizji z Francji Nie licząc
trzy bataliony czołgów trzy pie-choty
i Oddział Rozpoznawczy
broni specjalnych wszelkiego
rodzaju Należy jednak przyznać
iż statystycznie 1 oficer przypa-dał
na 4 szeregowych
5 sierpnia 1940 r została pod-pisana
polsko-brytyjsk- a umowa
wojenna nic więc prawnie i teo
(Dokończenie ze słr 4)
części zastępcze „srsatz" gatun
ku WD-090- 6 i GS-020- 3 Heil Hi
tler Walter"
W treści tego uwiadomienia
mieściły się wszystkie potrzeb
ne związane z wyjazdem Hitlera
dane W — oznaczało wtorek
G — godzinę dokładnego -- przejazdu pociągu ' fuchrera przez
wyznaczone na dokonanie zama
chu miejsce (2 minut 3) zestaw
cyfr 0906 dzień 9 czerwca
Natychmiast rozpoczęto przy-gotowania
do akcji Otrzymała
ona kryptonim „Wiener Blul"
biorąc pod uwagę iż Hitler jest
z pochodzenia Austriakiem
Oczywiście w zamachu tym u-czestni- czyć
musiał zbrojny od-dział
partyzancki Armii Krajo-wej
który miał gwarantować
bezpieczeństwo przygotowania
go i ubezpieczenie terenu To
miało zostać wykonane przez
źon3 15 kilomt- -
_ n ł ji — -- Nadał en siticgo mureno - =- -
dawna wtajemniczył w swój pro
jekt zamachu na
„Las" był oficerem rezerwy
pochodzącym z Kościerzyny w
której wybuchem wojny
pracował jako optyk zakoń
kampanii wrześniowej w
której brał udział uczestniczył
w akcjach ZWZ i AK na obsza
rze Generalnej Gubernii i na-stępnie
powróciwszy na teren
Pomorza zaczął pracę malarza
pokojowego i następnie kreśla-rza
w jednym z niemieckich
biur drogowych kolejowych
pacujących przeważnie na zlece
nia stacji w Kościerzynie Stąd
znał on doskonale odcinek na
jakim zamach miał zostać wy-konany
mógł wiele dopomóc
Był on członkiem podziemnej
organizacji „Gryf Pomorski"
wchodzącej w skład Armii Kra-jowej
W szybkim przeciągu czasu „Las" wtajemnicza we
wszystko swych zaufanych po-mocników:
kolejarza Bąka i Ję-drzejowskiego
Wraz z nimi
ustala najlepsze miejsce na wy-konanie
zamachu oraz ulokowa-nia
ochronnego oddziału party
zanckiego Wszystko to nit
odbyć się w odległości 49 kilo- -
HENRYK M'CHALSK prezentuje
JESIENNĄ REWIE Z POLSKI pł
Udziłł bior4' znani artyści
SCENY — FILMU — RADIA — TV
M R PISAREK N SOŁUBIANKA A BYCHOW--
SKI J PRUTKOWSKI P RAPTIS
Zapowiada: LUCJAN KYDRYŃSKI
Gra zespół muiyczny — Z BERNOLAKA
KALENDARZYK WYSTĘPÓW
"MONTREAL Qu — łeiuwarMtkili - 13471wB rCzealinxliłL—avłI eweleci — !- --
oshawa
równic
Hitlera
— piątek Ił wrjeinli — I wiecz — Dom
Polłkl ZNP 1U Benting Ave'
— sobotł U wrzeinli — I wlecz —Ełtln
Aud College Yenge BILETY do na-bycie:
Solarski PHARMACY 14 Ronces--
yalles 534-S4S- 2 — POLISH VOI-C- E
IOW Oueen St W- - Tel 533-4- M or
et the Eaton' Bok Office
— niedziela 17 wrzeinla — po pol —
raric nAuav' iwa pting saai
St CATHARINES Ont — niedziela'17iwrzelnla — 8 wiecz — Can
PolUh Legion Aud JM Vlne St North
WINDSOR Ont ' iscpafdzlarnika — 1 wlecz-ł- J — s OomlPoIłkf 177JiLan§lo1 n 74
tammmmmmmmmammmiKmmmmam- - mm——-—--
fc
retycznie nie stało na przeszko-dzie
„wypożyczenia" dla potrzeb
operacyjnych oficerów jednej
armii dla potrzeb sojusznika
Nic poza całkowitą wzajemną
nieznajomością: Brytyjczycy nic
znali wówczas Polaków i nawza-jem
W codziennym życiu woj-skowym
drobne zwyczaje jed-nych
drażniły innch: Polacy
nie mogli przyzwyczaić się do
anglo-saskic- h rozmów o sporcie
gry w strzałki i towarzyskiego
picia ogromnych ilości piwa Po-lacy
truli życie swoim bliźnim
zjawiając się na poranne śnia-dania
w mesie w siatkach na
włosy Ze spraw bardziej istot-nych
odmienny stosunek do tu-bylców
bywał często kością nie-zgody
W tamtych czasach trzy-dzieści
lat temu Brytyjczycy a
tym bardziej Rodezyjczycy i Po-łudniowi
Afrykanie uważali się
za „rasę panów" wobec różnoko
lorowych: Polacy nie cierpieli
na tą przywarę i jedni i drudzy
mieli trochę racji: Anglosascy
oficerowie nie byli przeważnie
formowania
dwóch dywizji Zachodnio-Afry-kańskic- h
a Polacy nie posiadali
żadnego doświadczenia afrykań-skiego
a wreszcie na ogół nic
znali języka angielskiego Tu na-leżało
jeszcze dodać „zmęczenie
klimatyczne" różnego rodzaju
względy psychologiczne poczu-cie
osamotnienia i echa pogar-szających
się stosunków polsko-sowieckic- h
zjawisko niezrozu
metrów od Tczewa na linii wio-dącej
w kierunku Chojnic
Dokładny wybór miejsca na-stąpił
w w pobliżu
którego znajdował się duży kom-pleks
leśny będący doskonałą
osłoną nic tylko samej akcji
ale i późniejszego wycofania się
po dokonaniu zamachu
Bezpośrednim wyk o n a w c ą
wszystkiego wyznaczony został
oddział AK dowodzony przez
„Sobola" (kapitan Jan Szalew-ski- )
wchodzący w skład ugru-powania
„Szyszka" Oficer ten
słynny był na całym obszarze
Pomorza przede wszystkim zaś
Borów Tucholskich z brawuro-wych
i wyjątkowo śmiałych ak-cji
bojowych Wchodzący w
skład jego oddziału pionierzy
mieli zaminować tor
Wszystko przygotowano dro-biazgowo
Dokładny meldunek
otrzymano ze stacji Rytel poło- -
„Lasa" (Stanisława Leśników- - w odległości
__: ii -- oanacn jiu nu-"--ilf" rmi- nrl Phninir oeł-- —
przed
Po
czeniu
i
i
ORWAT
and
Ave tel
IM
3COTT 01
—niedziela
rejonie
niący akurat służbę kolejarz
Burandt telefonicznie Treść je-go
brzmiała: „Ciocia Fricda
przyjedzie jutro"
Niezależnie od tego wy- -
za- -
machu i nie był absolutnie w
nic wtajemniczony oprosiu
przekazał nadeszła wiadomość i
na tym koniec nic mając poję-cia
o co chodzi Był to
orientujący się człowiek i treść
zawiadomienia wydała mu się
zagadkowa Nie tracąc czasu na-tychmiast
przekazał ją również
telefonicznie swemu koledze Ni
klasowi który na szczęście 0-riento- wał
się we wszystkim i
kogo ma o tym powia-domić
Po otrzymaniu meldunku
„Las" niezwłocznie wydał roz-- "
kaz zbiórki wszystkim tym któ-rzy
w akcji mieli wziąć udział
się ona w ostępach leś
nych w niewielkiej odległości
od wsi Komarzyna inny-mi
przybyli na nią najważniejsi
uczestnicy: „Las" „Jawor"
dwaj bracia Szymańscy Misz-ke- r
i Saldata Wszyscy mieli na
sobie niemieckie mundury woj-skowe
oraz broń Oczywiście po-siadali
także uprzednio już przy-gotowane
na wszelki wypadek
dokumenty i książeczki wojsko-we
Otrzymali narzędzia do roz-kręcania
szyn przenośny polo-low- y
aparat telefoniczny oraz
tzw słupołazy do wspinania się
na słupy telefoniczne Miejsce
akcji ubezpieczał oddział „So-bola"
przebrany bez wyjątku w
uniformy formacji SA
Tor w wybranym miejscu się na wysokim
nasypie Zaraz oboK rozpoczynał
się las i wieś Strychowe
Gdy' noc się rozjaś-ńiać- j
przeszedł pociąg towaro-wy
o którym byli uprzedzeni
Gdy zniknął on w oddali rozlu- -
zowano trochę szyny ale nie za
bardzo ponieważ -- jasne było iż
przed pociągiem wiozącym Hit
lera wysłana będzie ubezpiecza-jąca
go lokomotywa jak!zwyklc
to oraz wagon z uzbro-joną
po zęby osłoną Dopiero
no przejechaniu tego ubezpie
czenia należało w jak najszyb-szym
czasie rozkręcić szyny cał-kowicie
Przypuszczenia te okazały- - sic
słuszne — parowóz z eskortą
przejechały Momentalnie szyny
rozkręcono do reszty zluzowa
no podkłady W tym czasie spe--
Jcjalnie wysłany fio pobliskiej -- le
miałe dla Brytyjczyków wów-czas
tworzyło niesprzyjające wa-runki
dla prowodzenia tzw
„Polskiego Eksperymentu" w
Afrjce Zachodniej
Najdziwniejsze zaś było jego
zakończenie O t o bowiem
wbrew zdawałoby się zdrowemu
rozsądkowi był on w ostatecz-nym
rozrachunku raczej udany
aniżeli nic Na ok 260 Polaków
służących w tzw Królewskich
Strzelcach Zachodniej
odsetek nicnadających się do
służby był cokolwiek mniejszy
aniżeli wśród Anglików i Rode-zyjczykó- w
a stosunki z podofi-cerami
i szeregowymi afrykań-skimi
werbowanymi w Nigerii
dzisiejszej Ghanie Sierra Leone
i Gambii były doskonałe Około
13 polskiego kontyngentu po
ukończeniu 2-letnie-go
kontraktu
poszła na front ze szkolonymi
przez siebie żołnierzami i dosko-nale
spisała się na Dalekim
Wschodzie Jak się więc okaza-ło
tym razem też intuicja
Churchilla nie zawiodła go Ale
zasługa przekonania się o tym
w znacznej mierze gen Sir
Gcoffreyowi Giffardowi Obda-rowany
był nie tylko wiciu za-letami
wyobraźni ale — o co
szczególnie chodziło w tym wy-padku
— talentem rozładowy-wania
konfliktów I zjednywania
sobie ludzi najgroźniejszych
charakterów Wśród podkomen-dnych
sobie Polaków pozostawił
najlepsze wspomnienia
Hitler cudem uniknął śmierci
z rąk członków Armii Krajowej
śniczówki patrol włączył się
tam do linii telefonicznej by
przekonać się czy czasem Niem-cy
nie zwąchali coś i nie podej-rzewają
możliwości dokonania
W rezultacie zamach udał się
całkowicie Rozpędzony pociąg
wpadł na miejsce rozkręcenia
szyn i założoną minę Parowóz
wyrzucony został w bok siłą ckt-ploz- ji
na nim spiętrzyło się kil-ka
wagonów Z pomiędzy tych
szczątków dobiegać roz-paczliwe
jęki rannych
Rozmieszczeni wzdłuż toru
2łonkowic osłonowe-go
otworzyli natychmiast gwał-towny
ogień i obrzucili pociąg
granatami Wywiązała się obu-stronna
strzelanina po czym na-stąpił
odskok i wycofanie się w
las bez żadnych strat w lu-dziach
Wszyscy byli przekona-ni
iż Hitler z całą pewnością
zginął w tym zamachu
Natychmiast po tym zjechało
na miejsce i policja i
rozpoczęło aresztować ludzi we
wszystkich najbliższych od
miejsca miejscowoś- -
ciach- Burandt nie wiedział nic o -
jednak
wiedział
Odbyła
Między
zaczęła
robiono
Afryki
zamachu
zaczęły
oddziału
gestapo
zamachu
znaczono nagrodę w wysokości
250000 marek dla tego kto do-pomoże
do wskazania sprawców
zamachu Oczywiście nic zna-lazł
się ani jeden amator jej u-zysk- ania
Wysadzenie pociągu w powie-trze
nic dało jednak zamierzo-nego
rezultatu ponieważ Hitltr
nie jechał nim wcale w ostat-niej
chwili zmieniwszy trasę
swej podróży Szkody jednak
były wielkie Niezależnie od ma-terialnych
zginęło w tym zama-chu
około 200 członków przy- -
bocznej gwardii Hitlera „Lcib-standar- tc
SS" którzy pociągiem
tym jechali Polegli oni zarów-no
w samej katastrofie jak i
następnie w wyniku ognia ora
granatów ręcznych AK-owcó- w
W szybkim przeciągu czasu u-stal- ono
iż Hitler zmienił niespo-dziewanie
swą trasę w Chojni-cach
Nie podając powodu opu-ścił
on pociąg i oświadczył iż
dalej nim nic pojedzie Prawdo-podobnie
decyzja ta ocaliła mu
życic A szkoda
Z pośród organizatorów i u-czestni-ków
tego zamachu nie
wielu tylko zachowało się przy
życiu do dziś „Soból" będący
znanym historykiem mieszka w
Stargardzie Banach w Gdańsku
„Jawor" (Alojzy Jędrzejewskie
w Wielkim Kacku koło Gdyni
„Las" zginął z rąk gestapo
które aresztowało go w 1943
roku Trzymano go początkowo
w Gdańsku poddając straszli-wym
torturom po czym wywie
ziono do Kacetu w Stutthofie i
stracono Drobiński będący de-zerterem
z szeregów Wehr-machtu
do którego siłą go wcie-lono
był następnie żołnierzem'
AK i dostał się w ręce nicmicc--:
kie Powieszono go w Gdańsku
w 1944 roku Bracia Szymańscy
zginęli równocześnie w jednej z
bitew z Niemcami na obszarze
Borów Tucholskich w 1943 roku
Profesor Huber został w Berli-nie
zdemaskowany aresztowany
i stracony w 1943 roku w wię
zieniu w Moabicic Antoni Gier-szewski
ocalał i zmarł w' 1970
roku jak również i Niklas Co
stało się z kolejarzem Burand-ter- n
oraz von Bockiem 'i ypnj
Gratzem — nic hie wiadomof
Ąl
Przypuszczalnie oni także" nie rJt J
m " v Ammsmiśkt &::w:r : i ~ i" =s a#