Zwilazkowiec Alliancer, May 09, 1937

              Nr 19 "ZWIĄZKOWIEC" MAJ (MAY) 9 — 1937 Stromca 7i
— -- ♦— ♦— - m m
Polacy w Rosji Sowieckiej
i
Czytaj i Podziwiaj CZY WIECIE ŻE: 1
Według sowieckiego spisu ludno
ści z 1926 r zamieszkuje w Sowie
tach 772 tysiące Polaków Spis
ten niesłychanie bałamutny doda
je że z tej liczby tylko 46% Pola
ków uważa język polski za rodzin
ny A reszta? Nie wiadomo co to
są za Polacy?
Bałamutność tej statystyki po-twierdza
nawet sowiecki "Kalen
darz Informator" z r 1934 w któ
Linowa kierowniczka cen-tralnego
rym p
polskiego biura oświato
w ego podaje liczbę Polaków w Z
S R R- - na W-- nŃIJona osób Li
czac się z faktem odpływu pewnej
stosunkowo nieznacznej liczby Po
laków w Z S R R na 1300000 o
sób Jest to liczba podana również
przez Ryszarda Wragę w jego od
czycie radiowym o Polakach w So
wietach w dniu 19 ub m
Rozmieszczenie Polaków w Z S
R R do-niedaw-na
nie budziło
żadnych wątpliwości Ukraina
Białoruś — to były tereny gdzie
zamieszkiwało ponad 23 całej hi
dności polskiej w ZSRR jako lud-ność
w całej pełni stabilizowana i
od wieków tam zakorzeniona
Ostatecznie wysiedlenia Pola-ków
zwłaszcza na Białorusi doko
nały w tym względzie znacznych
przemian i ciężar zaludnienia pol
skiego w Sowietach przeniosły na
wschód na tereny rdzennej mos-kiewszczyz- ny
i Syberji Przyjąć
należy że w chwili obecnej na U-krai- nie
sowieckiej zamieszkuje o-k- oło
300000 Polaków na Białoru
si — około 150000 reszta — oko-ło
850000 rozrzucona jest na ca-łym
obszarze ZSRR od Władywo-stok- u
do Jakucka o od Kaukazu do
Karelii O rozrzuceniu Polaków na
terenie całego ZSRR świadczyć
może również spis ludności z roku
1926 podający liczbę Polaków w
BasEkirii na 4y2 tys w Turkiesta
nie na 5 tys Buriato Mongolii —
12 tys wyraju 'Dalekiego wscho-du
— na8'tysięcy itd
Warunki formalno prawne bytu
Polaków w ZSRR byłyby ciężkie
gdyby były identyczne do warun
ków innych mieszkańców w ZSRR
Są to atoli znacznie gorsze z na
stępujących powodów Polacy na
Ukrainie i Białorusi mniej więcej
związani byli z wielkimi objekta-ra- i
polskiej własności ziemskiej o
raz z licznemi przedsiębiorstwa-mi
jak: gorzelnie przemysł drze
wny cukrownie itp kierowanymi
przez polskich właścicieli lub pol-ską
administrację
Całkowita likwidacja tego pol-skiego
stanu posiadania uderzyła
Romantyczne
Każda kobieta która nie zna-lazła
w małżeństwie ciepła miloś
ci nosi gorycz w sercu
Jasnym więc jest że pani Fele
której mąż zawsze zajęty interesa
mi nie miał czasu na pieszczoty
nie była szczęśliwa
— Kubal — robiła mu nieraz
wymówki — Dlaczego ty mnie cza
sem nie popieścisz nie pogłas-kasz?
_ żebyś mnie choć ob
j?ł wziął na kolana pocałował
— Co ty wygadujesz? — dener-wował
się pan Fele — Poważną
mężatkę matkę dzieci będę brać
ca kolana? Czy ty jesteś panien-ka
z kabaretu żeby cię obejmo-wać?
— Jak ci nie wstyd?
— Żebyś mi choć od czasu do
asu powiedział jakieś ciepłe
słowo!
Pan Fele ze zdziwieniem spo-flad- ał
na żonę
— Ciepłe słowo? — Co ci z te
go przyjdzie jak ci- - powiem "cen
tralne ogrzewanie"?
— Nie rozumiesz mnie Kuba
Jakieś miłe jakieś przyjemne sio
o Takie słowo od którego się
robi ciepło
Pan Fele zamyślił się
— Takie słowo że się robi cie-P'- o?
Jak mnie ktoś powie: "Pan
oie dostaniesz ni grosza" to mnie
E]ę robi gorąco Ale co w tym
Pojemnego? A zresztą ja nie
przedewszystkiem --w ludność pol
ską pozbawiając ją dotychczaso-wego
oparcia i zmuszając do przy
stosowania się do innych zajęć
Nieufność sowiecka w stosunku do
Polaków jest znacznie większa a
niżeli w stosunku do innych rusy
fikowanych narodowości w ZSRR
Tradycja walk w 1920 roku i zwy-cięstwa
oręża polskiego pod War
szawą dział tu w kierunku trakto
wania Polaków jako elementu
który wyrósł w tradycji walk pol
sko moskiewskich i nigdy nie da
się przerobić na element komuni-styczny
Ta właśnie nieufność po
woduje że nawet wybitni komuni
ści Polacy szczerze oddani Sowie
tom zostali w ten czy inny sposób
zlikwidowani Rozstrzelano Woje
wódzkiego Czyżewskiego Sochac
kiego Sosnowskiego Skarbka i
innych Izolowano i usunięto od
pracy politycznej znanego komuni
stę T Dąbala Przestał pisać po
polsku Jasieński dla pewności wy
jeżdżając do Turkiestanu
Nieznany jest los prawdopodo
bnie uwięzionego Wandurskiego
Sytuacja Polaków podsowiec-kic- h
pogorszyła się ostatnio bar-dzo
znacznie Dążąc do military-zacji
pasa pogranicznego roz
ciągniętego na niektórych punk-tach
na 200 km budując tam kole
je strategiczne ukryte bazy lotni
cze artyleryjskre itp rząd sowie
cki jednocześnie usuwa z tego pa
sa oraz z całej Ukrainy i Biało-rusi
elementy które według widzi
mi się uważa za niepewne zalicza
jąc do nich przedewszystkiem lud
ność polską — włościan robotni
ków i urzędników Polaków
Wysiedlania te noszą charakter
masowy i gwałtowny przypomina
jacy do złudzenia dawne wysiedla
nia kresowej szlachty szaraczko
wej przez Mikołaja I Polacy są
wywożeni całymi szalonami na
Wschód nad Wołgę do Karelii i
na Syberję do nowych kolekty-wówrolny- ch
i sowchozów 300 —
400 tysięcy Polaków w ten sposób
wywieziono z Ukrainy i Białorusi
Analizując warunki bytu Pola-ków
w ZSRR przyjąć możemy do
objektywnego zdania że rodacy
nasi w Paranie wśród drapaczy
chmur Nowego Yorku a nawet za
Olzą i na Mazurach czują się o
wiele lepiej Los Polaków w Sowie
tach jest prawdziwie tragiczny
prawdziwie bolesny Cząstka naro
du naszego w ZSRR przeżywa
dziś swą najczarniejszą noc próby
i walki o duszę polską
W B
Zachcianki
rrmimip fllnpzptro t Sie maSZ
grzać słowami? Masz ciepłą bieli
znę i ciepły szlafrok i ciepłą pie
rzynę i cieple palto! Ty się cały
dzień grzejesz! To po co ci jesz-cze
ciepłe słowa?
Pani Fele westchnęła ciężko
— Bielizna i palto dla ciała a
ciepłe słowo dla duszy
— Tobie zimno w duszę? — zdzi
wił się pan Felę Widocznie za du
żo mówisz za często otwierasz u
sta i się w środku robi przeciąg
— Kuba! Nie żartuj! Dlaczego
inni mężowie mówią do żony "go-łąbeczk- o"
"moje złotko' "skarbie
mój" 'ptaszynko? A ty nic?
— Jak inni mężowie są idioci
to ja też mam być? Dlaczego ja
mam być? Dlaczego ja mam do ko
biety jak koń mówić "gołąbeczko
Co ty jesteś za gołąbeczka? Czy
ty latasz na dachu i paskudzisz
na balkon? Żeby mnie kto powie
dział "gołąbeczku" to bym dał w
pysk i podał do sądu
— To mów do mnie "cipuchna"
llzibasek' "laluchna jakieś cje
ple słówko
Pan Fele rozłożył bezradne rę
ce
ja nie rozumiem co tu jest
ciepłego? Wyjdź na balkon bez
palta ja ci powiem 'cipuchna" i
ciekaw jestem czy rzeczywiście
zrobi ci się cieplej?
MASZYNA SZYJE CZŁOWIEKA
Kto tak pyta szewc czy kraw
cowa? Teraz będzie nas pytał w
ten sposób chirurg przed dokona
niem operacji
Profesor Wyllys Andrews z Fi
ladelfji skonstruował specjalną
maszynę aby automatycznie wy
konywać szwy pooperacyjne
Podczas gdy chirurg będzie
mył ręce po zabiegu chirurgicz
nym — asytent będzie dokonywał
na pacjencie zabiegu szwów auto
matycznym aparatem w ciągu kil
ku sekund I wydaje nam się że
szybkość z jaką nowy aparat dzia
ła pozwoli uniknąć wielu kombi
nacji przy długiem i mozolnym
zszywaniu pacjenta dawnym ręcz
nym sposobem
RZYGOTOWANIA DO KORO-NACJI
KRÓLA JERZEGO VI
Zapotrzebowania na bilety wej
ścia do trybun ustawionych na
drodze którą przeciągać będzie
orszak koronacyjny wzrasta co
raz bardziej Prawie wszystkie
miejsca są już rozsprzedane na
dzień 12 maja Ceny — jak na sto
sunki kontynentalne — są niosły
chanie wysokie Miejsce na trybu
nie w pierwszem rzędzie kosztuje
$100 w dalszym miejscach od $50
do $75 Zresztą miejsca odsprze-dawane
więcej dającym Amery
kanie naprzykład płacą do $250
za miejsce w pierwszym rzędzie
Trybuny oficjalne liczą 75000
miejsc siedzących Budowa try-bun
pochłonęła z górą $500000
Z inicjatywy królowej toalety
dam dworu i insygnia królewskie
będą wystawione w jednej z sal
Buckinham Palące na widok pu-bliczny
Wpływy z opłat za wej
ście na tą wystawę zostaną prze-znaczone
na cel dobroczynny Po
za tym urządzona będzie wysta
wa retrospektywna strojów na
dworach panujących między in-ne- mi
suknie królowej Elżbiety —
cesarzowej Katnrzyny II-gi- ej ko
ronki Marji Stuart pantofle kró
la Henryka VIII pukiel włosów
Napoleona etc
Ożywienie w Londynie w zwiąż
ku z uroczystościami koronacyjne
nu jest niebywale W hotelach
wszystkie pokoje są już pozama-wiane
od miesiąca retauracje
kawiarnie sklepy przygotowują
się gorączkowo wobec oczekiwa-nych
tłumów klijentów z zagrani
cy lokale rozrywkowe teatry —
kompletują swój personel koleje
linje autobusowe samolotowe or
ganizują już teraz tabor w odpo
wiedniej ilości dla przewiezienia
setek tysięcy turystów ze wszyst
kich krańców świata
SKARBIEC SOWIECKI
"Wieczerniaja Moskwa" dono-si
że po 15letniej pracy specjał
na komisja wreszcie zebrała i u
porządkowała skarby głównie dro
gie kamienie pozostałe po carach
Podstawę zbioru" biżuterji two
rzy t zw "izba brylantowa" Pa-łacu
Zimowego Tam znajdowały
się skarby prywatne ostatniego
cara Z wybuchem wojny świato-wej
przeniesiono je do Moskwy a
rząd Kiereńskiego skonfiskował
je i umieścił na Kremlu Po upad
ku Kiereńskiego skarb przeszedł
do bolszewików
Pierwsze miejsce wśród tego
zbioru należy się koronie carskiej
której brylanty ważą w całości 2-9- 00
karatów między innemi jest
tam słynny "Wielki Mogoł" poda
rowany Katarzynie II-gi- ej przez
Orłowa dalej: djament "Szach"
otrzymany przez Mikołaja I-- go
największy na świecie rubin wa
go 400 karatów przywieziony
przez posła rosyjskiego w Pekinie
w roku 1876 szmaragd hinduski
wagi 3ń6 karatów celjoński sza-fir
podobno największy na świe
cie wagi 260 karatów
Zbiór zawiera ponadto wiele
drogocennych kamieni o mniej
lub więcej legendarnej przeszło-ści
Tak np komisja rządowa orze
kła iź oliwkowo zielony chryzolit
ma wyjątkową wartość ponieważ
pochodzi z Jerozolimy i dostał się
do Moskwy w czasie pochodów
krzyżowych e
SŁONCE GAŚNIE
Do niedawna wiedzieliśmy że
temperatura powierzchni naszej
ziemi życiodajnej wynosi 6000
stopni Tymczasem okazuje się że
dotychczasowe pomiary tempera-tury
były błędne Atmosfera ziem
ska pochłaniając część promienio
wania słonecznego zwłaszcza pro
mienie ultrafjoletowe wpływała
na mylną ocenę temperatury po-wierzchni
słońca tkóra po wpro"
wadzeniu koniecznej korektury w
obliczeniach wynosi "tylko" 4000
stopni
"CZŁOWIEK ŚNIEGU"
Angielski badacz Erie Schip-to- n
dokonał ciekawego odkrycia
podczas swego kolkomiesięczncgo
pobytu na najwyższych szczytach
Himalajów
W Kuram Toli na wysokości o-':- oło
5500 metrów odnalazł i sfo
tografował serję ciekawych ódcis
ków Te ślady stóp duże i okrąg-łe
nie mogły być pozostawione
przez ekspedycję badaczy gdyż
id 20 lat tubylcy nic widzieli tu
nikogo obcego
Tragarze tybetańscy Schiptona
odmówili gdy chciał ich nakłonić
żeby poszli za tym śladem byli o-- nj
przerażeni i przypisywali te
ślady legendarnemu "człowiekowi
śniegu" który jest okrutnym du
chem Tybetu
Odkrycie to dodaje jeszcze wa-gi
i aktualności odkryciu które
swego czasu zrobił pułkownik Bu
ry stojący na czele pierwszej eks
pedycji naukowej na Everest
Niktumi wówczas nic wierzył gdy
opowiadał że na wysokości 7000
mtr znalazł olbrzymie ślady bo-sych
stóp
Tybetańczycy wierzą że na nie
bótycznych szczytach mieszkają
olbrzymi tryglodyćJ Może alpiniś
ci przyprowadzą nam kiedyśtakic
go nieznanego olbrzyma miesz
kańca Himalnjów
JAKi PSZCZOŁY ROZMAWIAJĄ
Dr Karol Frisch uczony niemic
cki sądzi że udało mu się rozwią
zać tajemnicę mowy owadów Stu
djując przeważnie życie pszczół
uczony doszedł do przekonania
owady te porozumiewają się przy
pomocy rytmicznych ruchów któ
re przypominają taniec i że sygna
lami przywołują towarzyszki do
miejsca w którym grządki kwia
tów obiecują obfity zbiór Miesz
kanka ula wyraża swoje zdziwie-nie
i zakłopotanie chodząc ł wyko
nując kilkakrotnie rysunek liczby
osiem By oznajmić że znalazła
kwietną łąkę w kółko rysując o-gn- iwa
łańcucha posuwającego się
z każdym kółkiem bardziej na pra
wo Złość wyraża się bieganiem w
linii zygzakowatej — uczony za
mknąwpzy pszczoły w szklannym
ulu i naznaczywszy krzydła mie-szkanek
tego szklanego pałacu
rozmaitymi kolorami miał sposób
ność dokładnej i szczególnej ob-serwacji
Pszczoła dla oznajmię
nia swym towarzyszkom odkrycia
poszczególnych kwiatów wykonii
je taniec tryufalny podniecający
bardzo otoczenie które stara się
dotknąć jej swymi mackami
Doświadczenie ze szklankami
miodu i miodem posmarowanym
papierem wykazały że pszczoły
Po przyjrzeniu się ruchom zwiap-tun- ki
dobrej nowiny nie kierowa
ły się do miodu odkrytego przez
nią ale do wszystkich innych blis
kich zbiorników miodu
Z tego wywnioskował Dr Frisch
że taniec powracającej pszczoły
ma na celu zaznajomienie re?zty
z zapachem kwiatów na jej skrzr
dłach Poczem następuje wyciecz
ka z ula i pszczoły obrabowują z
pyłku wszystkie kwiaty okoliczne
tego samego gatunku
PIĘKNE ZAĆMIENIE SŁOSCA
Dnia 8-- go czerwca 1937 roku —
Jeden akier równa się 40 hekt
Jeden buszel równa się 85 lit-rom
Palestyna posiada 1035154
ludności
♦
Czytaj pisma postępowe bo to
ziarna czyste zdrowe
Polska jest najbogatszą w Euro
pie w źródła mineralne
Francja posiada całej ludności
swojej 42013457
Rusini trzymają się kalendarza
t zw juljańskiego
a
żydzi w tym roku liczą 5G98 rok
od stworzenia świata
♦
Mahometanie liczą lata od wę-drówki
Mahometa
W Kanadzie około 10% ludnoś
ci stanowią bezrobotni i ich rodzi
ny
Gdzie trzech Polnków tam 5
odmiennych zdań nad każdą spra
wą
Prowincja Ontario posiada
przestrzeni swojej 407262 mil kw
angielskich
Rząd Polski przeznaczył na roz
budowę kraju 2 miljnrdy 400 mil
jonów złotych
jak nam zapowiadają nstronomo
wie — zajdzie całkowite zaćmie-nie
słońca Najciekawsze jest to
ia zaćmienie to będzie trwnło 7
minut i 4 sekundy o czem nic sły
szano już od tysiąca lat Byłaby
to więc bardzo rzadka okazja do
zbadania tego -- zjawiska Cóż kie-dy
niestety zaćmicniclbędzic wi-doczne
tylkoina wodach iPacyflku
Rozpocznie się od 170 długości
wschodniej od 12 nzerokości po
łudniowej gdzie wschód słońca bc
dziew zaćmieniu1— a skończy się
na 71 długości zachodniej I na 12
szerokości południowej gilzie !oń
ce będzie znehodziło w zaćmieniu
MoxSmum natężenia zaćmienia
do zaobserwowania znajdzie się
zatem na 130 długości zachodniej
Pełnomocnictwa I
_ - — 8970
HArbour9870 —
POLSKICH
GRZECZNA
FRnnlrne —
wtttMt młtfiłttMiuitttit !
H
fZawHe się spróbować?
Wszyscy — §
-- szystka cwarantrman
Frontenac —
Mussolini pobiera swoją pensję
szefa rządu funtów
szterlingów Funt liczy
Japończycy używają pewien to
ptaków do łapania ryb które
nurkują pod wodą i łowią ryby
Największy przyrost naturalnej
wykazuje Holandja 163
89 Niemcy 83 Polska 11
o
Jefferson w założył
szkołę dla starców ich
żyć na starość mając sam
89 lat
Poseł do parlamentu w Manito
bie Dr F W Jackson dowodzi
że w szkołach tej prowincji sza
rzy się zastraszająca nicmoral
Pewien Australijskich
tubylców hoduje pewien jadalny
rodzaj żdżownic (glisdy) z któ
robią bardzo smaczną potra
Pensje Marszalka Polski Rydza
śmigłego ustalono na tys 450
zł bez dodatków rodzinnych itp
tak że łączno uposażenie Mnrszał
ka wynosić ma 4 tys GOO zł Pen
sja gcnernłn broni wynosić ma
tys 300 zł n generała dywizji 1
tys 725 zł
MONTREAL
AlbertGoodstone polski adwokat i komisarz
PRZY WYłSZYM W MONTREALU
Sprawy Zagraniczne Kontrakty Kupna Sprzedaży
Sprawy Załatwiana w Polic Telefony: Pokoi &OJ AiAranetie
tif-- J
robota
$485
ludności
Litwa
szczep
2
SĄDZIE
I 10 szerokości poólnocncj
Jeżeli zaobserwujemy tę strefę
na mapie Pacyfiku — nie znajdzie
my tam nic prócz pustkowia wod-nego
To znaczy lie z góry
się z tym pogodzić że rezultat ba
dań astronomicznych! będzie bar-dzo
opłakany — trzeba Biębowiem
będzie notatkami poczy
nioncml oficerów rzadkich
statków kiu-Hującyc- h w tych
Takici piękne zaćmienie
coro dla nauki
JEŻELI UWAŻACIE ŻE 'ZWIĄZ
KOWII3C" MÓWI PRAWDĘ PO-WINNIŚCIE
TO MÓWIĆ DRU-GIM
BY CZYTALI TO PISMO
— 276 ST JAMES l ST
MONTREAL
I
Frnnfnnnr c A„ r u i
' ::--
:J Zakład Pogrzebowy
A DALLAIRE
-- Obsługa Rzetelna Ceny Niskie!!
Tel
P OntarioSt EasUf
Montreal Oue
-- v
! '??f "" "MTM
LEKARZ TOWARZYSTW W MONTREALU ©£% Roman Pilewski
Wieloletni Praktyk w )$£ £$ I Klnlkch Nemeekch
SPECJALISTA CHOROD WEWNĘTRZNYCH AKUSZERYJNYCH
I WENERYCZNYCH
Operacje Migdałów Najnowizym Syitemem
ST URBAIN ST 8 Tel HA MONTREAL Przyjmuje od jodilny 3-el- eJ do 9-t- eJ po południu
ADWOKAT POLSKI
GREG0RY CHARLAP
B A M Se M C L
KOMISARZ WYŻSZEGO SĄDU W MONTREALU
Sprawy Sądowe KarneKoSnptraadkktoywew Oraz Sterokralowe Pełnomocnictwa I
Włada Jeżykami Slewlanikieml
15 St James West — Room 100 — MONTREAL
Telefon Biura: PL G62 Wieczorem: Tel DO
L MATHIEU
?" KRAWIEC 5S)
CZYŚCI PRASUJE i REPERUJE UBRANIA
OBSŁUGA
Teł 1803 2251
o Baeens
:VALETSERVICE:- -a
Dla Pań i Panów
opład I i
u Mile Widziani
1 2086 St
jako 1050
dzaj
3
Prof Ohio
uczy jak
dziś
ność
rych
wkę
3
Sadowa
Adreii
trzebn
zadowolić
przez
stro
nach stra
ft
1""""
A3L 6712
2817
3597 APT 7C23
Języku Poliklm
8728
" "
-- W
m