Zwilazkowiec Alliancer, November 12, 1950

              — - ' -- V"M -- - n-- — +K łyfyjŁi-gayg- -
-- "--)
-- y-- ' T-- T
Hli jjSdWinj łt- - STŁy-r-~- C -- y! _ Mi 'tjUtiOfCłC _ _ SiŁ--~ o=rr: rsssr flł--f r- -ś -- gy:
-- iM_2{v wv)— www_mniie_£ 3WiSFJ(CS3-aas=Jr----- - -~_i a3£BstitiBifr-ihv- m ™ wpiwTr1"
JMs-M'- " fflSS
STRONA 4-- TA "ZWIĄZKOWIEC" LISTOPAD — (NOYEMBER) 12 — 1950 NR 46
FUS
_f
KSS
li
S1 BI
iM ii
II m
tm
BifSSBiar
&S__
5"
1T
'13 Hi
_TBł
1
Wm
ł-- S
Ml
Fiil
asa
s
1 KJ Ml
Si
jttft I
iIsKS
Cel WA 8151 "SWIAZKOWIEC" Tel WA 8151
PuŁ_j_i'1 lor Ererr Sunday br:
POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED
Organ Zwiqrtu Polaków v "s Wrćawaay pnaz DyrsŁcJł Prasową
Redaktor Franciszek Głogowski
PRENUMERATA:
Roczna w Kanadzie _ „ $250
Półroczna _ $150
Kwartalna __ $100
fWojSetaaynnacczhy Znjeudmnoocczonych w
Polsce i reszcie Europy $300
08
Adres
"ZWIĄZKOWIEC"
700 Queen St W — Toronto Ontario
AuthortŁłd _ ccmd claai mali Fot Ofalcs Dept Ottawa
Redakcja RękopisOw nie zwraca
- niepokojący problem
Obserwując bacznie międzynarodowa sytuację uderza
nas i niepokoi niepomyślny układ stosunków międzynarodo
yryićh dla sprawy polskiej Optymiści coprawda twierdzić mo-gą
że przygotowania wojenne zachodu oznaczają krucjatę an-tysowiec- ką
a co za tym idzie i możliwości wyzwolenia Polski
spod dominacji rosyjskiej
Jeżeli nawet tak jest — chociaż i to twierdzenie przyjąć na-leży
za znakiem zapytania — to czynniki polskie powinny oka-zać
większe zaniepokojenie tworzącym się układem stosunków
w Europie Zachodniej w której do coraz większego głosu do
chodzić zaczynają Niemcy Jak słusznie podkreśla w jednym 2
ostatnich swych komunikatów Kongres Polonii Amerykańskie)
w Zachodnich Niemczech rozkołysała się zaciekła propaganda
nacjonalistów domagających się zwrotu ziem przyznanych u
kładem w Poczdamie Niemcy Zachodnie protestują przeciwko
podpisanemu paktowi między Polską a Niemcami Wschodni-mi
na mocy której ci ostatni uznali przydzielenie Ziem Odzys-kanych
Polsce za fakt dokonany odpowiadający woli obu
stron Postawa zaś i zachowanie władz okupacyjnych amery-kańskich
i brytyjskich wskazuje że te odwetowe dążenia nie--
mieckie mają aprobatę rządów Ameryki i Anglii — przedstawi
ciele tych państw bowiem Jawnie I często wypowiadają się za
rewizją a przeciw ustalonej granicy na Odrze i Nysie Ostat-nio
jak wszyscy wiemy władze okupacyjne amerykańsko-an-glelski- e
ten protest Niemiec Zachodnich oficjalnie poparły wrę
czając odpowiednią notę gubernatorowi sowieckiemu
Nie jest to pierwsze tego rodzaju posunięcie wymierzone
przeciw ustalonej granicy zachodniej Polski Zaczęło się to je-szcze
bodajże trzy lata temu gdy ówczesny sekretarz Stanu
U' S A James Byrnes oświadczył w Imieniu swego rządu że
granica ta jest tymczasowa i powinna ulec zmianom na rzecz
Niemiec na konferencji pokojowej
Po uchwałach powziętych w Pradze przez Sowiety i ich sa
tejilów w których podkreślono że granica Polski na zachodzie
jest ostateczną stanowisko (Ameryki czy Wielkiej Brytanii wy-powiadające
się przeciw ustaleniu tej granicy tymbardziej wiq
[re Polskę z blokiem sowieckim
Wolni Polacy pozostający na emigracji czy rząd Polski w
Londynie 'wiążą swe nadzieje odzyskania niepodległości dla
naszego narodu z akcją 'przeclwsowlecką świata zachodniego
Czyjednak zdajemy sjobie sprawę z tego że możemy zos-tać'
znowu okrutnie "wykiwani" na rzecz Niemiec którym Już
teraz robi się cyniczne obietnice rewizji granłCwschodnich kosz
tern Polski
Sprawa nie jest jeszcze ostatecznie przesądzona Niemniej
jednak propaganda niemiecka pracuje w tym kierunku coraz
aktywniej a sądząc po"wynikach czyni to dobrze i skutecznie
Polacy zaś zamiast skupić swe siły by tej propagandzie
przeciwdziałać i urobić opinię -- zachodnią w korzystny dla nas
sposób marnują swoją energię i drogocenny czas na przeżywa
nie "kryzysów" rządowych tworzenie nowych partii i tradycyj
ne polskie kłótnie- - Problem niemiecki zaś rozwiązywany jest
coraz to niekorzystniej dla naszej przyszłości
Kwestią prawie już przesądzoną jest zbrojenie Niemiec
tworzenie niemieckich dywizji i potężnej policji niemieckiej ja-ko
zalążka armii Co będzie gdy Niemcy będą miały swoją ar-mię
i poparcie zachodnich państw w sprawie rewizji granic z
Polską w wypadku gdyby Sowiety zostały w walce zbrojnej
pokonane? Jaka siła pozwoli zatrzymać Polsce Ziemie Odzys-kane?
Problem ten zaiste niepokoić musi każdego Polaka któ
ry bez złudzeń patrzy na łamańce polityczne dyplomatów za-chodu
Czas jest najwyższy byśmy wszyscy tą żywotną dla przy-szłości
naszego narodu sprawę wzięli sobie do serca i rozpo-częli
konkretną akcję w tym kierunku aby nie trzeba było po-wiedzieć
kiedyś sobie gdy przegramy tą stawkę że "mądry
Polak po szkodzie" ? G- - msp i
Są to największe najdonioślejsze słowa jakie od stu lal
usta polskie wymówiły
Jest to treść l istota-polskieg- o sumienia
Na dymiących się pobojowiskach wśród pożogi miast zdo-bywanych
ponad cichemi polami wsi polskiej przy huku kół
i młotów warsztatu przy pracy badaczy naukowych w szczę-ściu
i niedoli z kajdanami nanogach czyż blaskfem zwycięst-wa
na czole wszędzie 1 zawsze gdziekolwiek jest Polaka niesie
vz sobą ducha tych czterech wyrazów
v
Są one nieodłączne
dla wszystkich narodów od wyrazu: Polak Wrogowie zrobili z
nich wyraz pogardy i obelgi przyjaciele — szczytne streszcze-nie
naszego bohaterstwa i wierności
Mazurek Dąbrowskiego — ta krótka żołnierska piosenka
urodzona wśród legionów na włoskiej ziemi stała się potęż-nym
hymnem narodowym który w dniach wielkich brzmi jak
potężny huragan dusz a w dniach powszednich dźwięczy nie-ustannie
w duszy jak słodka kojąca mękę życia nadzieja
Niech każdy z nas zajrzy w głąb duszy i niech ją wyobrazi
bez'tych słów bez tej myśhS przerazi się tą pustką rozpaczll-'w- q
beznadziejna jakąby w niej ujrzał gdyby pamięć tych
słów zagasła
Życie rozprasza nas po świecie od bieguna do bieguna
lecz wszędzie Idą z nami te słowa cudowne strzegą sumienia i
IŁ
polskości duszy działają z oddalenia jak siła skupiająca roz-proszone
atomy narodu siła która krzepi i powiększa nasze
dusze
Słowa te — to nasz największy najpotężniejszy skarb na-rodo- vy
i człowiek który je wypowiedział powinien być czczo-ny
na równi z największymi 'geniuszami jacy Polsce przyświe-cają
Słowa te jednak są tak konieczne 'tak z nami zrośnięte iz
się zdaje że każdy je sam wiedział że każdy je zanim żyć po
czął wypowiedział lub że się urodziły gdzieś w niebie nad
polską ziemią że nie było i niema wiadomego człowieka który
je wymówił pierwszy — dla wielu też nawet jego nazwisko jest
n'eznane
Tak być nie powinno
Powinniśmy zachować imię Józefa Wybickiego twórcy
pieśni "Jeszcze Polska nie zginęła" w czci największej
Witkiewicz
MOJA PIOSNKA
Do kraju tego gdzie kruszynę chleba
Podnoszą ziemi przez uszanowanie
Dla darów nieba
Tęskno mi Panie
Do kraju tego gdzie winą jest dużą
Popsować gniazdo na gruszy bocianie
Bo wszystkim służą
Tęskno mi Panie
Do kraju tego gdzie pierwsze ukłony
Sąjak odwieczne Chrystusa wyznanie:
"Bądź pochwalony"
Tęskno mi Panie
Tęskno mi jeszcze do rzeczy innej
"Której już nie wiem gdzie leży mieszkanie
Równie niewinnej
Tęskno mi Panie
Do bez-tęskno- ly do bezmyślenia
Do tych co mają tak za tak nie za nie
Bez światło-cieni- a
Tęskno mi Panie
Cyprian Norwid 1821-188- 3
sisp© mimm
Dzień ll-t- y listopada był]
Świętem Niepodległości któr3
uroczyście obchodziła cał Po-lska
Istotnie obchodziła lecz
nie obchodzi Jednak dzień ten
nie tylko był ale pozostaje na-dal
Świętem Wolności polska
czujących obywateli
Dziwnym trafem a może za
sprawą Opatrzności dzień
ll-t- y listopada łączył wszyst
kich Polaków wszystkich bez
względu na zapatrywania po-lityczne
Z jednej strony dzień ll-t- y
listopada związany jest przy-byciem
do Warszawy w 1918
roku Józefa Piłsudskiego Już w
godzinach popołudniowych te-goż
dnia Józef Piłsudski objął
zwierzchnią władzę państwo-wa
Zarazem uzbrojony lud pol-ski
w tymże dniu wyczuł że
jest panem położenia że na
polskiej ziemi po walce
już tylko Naród Polski dzierży
władzę Mając w ręku broń Na
ród Polski nie przeciwstawił się
objęciu zwierzchniej władzy
przez Józefa Piłsudskiego nie
uznał w nim uzurpatora Prze-ciwnie
poparł go na stanowis-ku
Naczelnika Państwa
A drugiej strony tenże dzień
ll-t- y listopada 1918 roku
związany jest zawarciem za- -
wieszenia broni po 1-s- zej woj- -
nie światowej między państwa
ni sprzymierzonymi a Niemca-mi
Związany jest ten dzień
takim układem stosunków mię-dzynarodowych
które dały im-puls
zewnątrz do odrodzenia
się Państwa Polskiego A naj-większymi
budowniczymi któ-rzy
wykuwali Polskę na polit7
cznej arenie międzynarodowej
byli Ignacy Paderewski i Ro-man
Dmowski
Tak tedy samorzutna działal
ność uzbrojonego ludu polskie
go objęcie zwierzchniego unę
du narodowego przez Józefa
Piłsudskiego wreszcie wyku-cie
przez Ignacego Paderew-skiego
Romana Dmowskiego
takiej politycznej sytuacji mię-dzynarodowej
któca uznawała
iieodzowność istnienia Państwa
Polskiego oto czynniki które-
-— złożyły się na wspania-łą
całość na odzyskanie w dniu I-t- ym listopada 1918 ro-ku
niepodległości przez Państ-wo
Polskie po 123 latach letar-gu
Dzień ll-t- y listopada również
JV_ „ -
Stanisław
z
-
i
i
—
—
i
z
—
—
z
— —
z
—
z
[
z
z i
ł
—
—
1
Narody Sprzymierzone w l-_- zej
wojnie światowej uznały za
swe święto
Gorąco witamy ten dzień kto
ry łączy nas jednoczy i skupia
w gromadę dla której jedną z
największych wartości była
jest i będzie — WOLNOŚCI
FER
PO K0NCIERCIE
Małcużńskiego
Dorocznym zwyczajem w u-bie- głą środę dnia I-- go b m
miłośnicy klasycznej muzyki
mieli okazję wysłuchania reci
talu fortepianowego polskiego
pianisty światowej sławy Wi-tolda
Małcużyńskiego godne-go
następcy swego mistrza I J
Paderewskiego
Na program j koncertu poza
Sonatą B-m- ol (op 50) Chopina
i Etiudą (op 4) Szymanowskie
go złożył się szereg utworów
Brahmsa Prokoffiewa Debus-sy'eg- o
Liszta (czytać: Lista) :
Francka Niemal wszystkie po-zycje
programu — to prawdzi-we
arcydzieła kunsztu kompozy
torskiego wymagające niezrów
nanej techniki wykonawcy P
Małcuzyński udowodnił i tym
razem ze walor ten zresztą da
wniej już osiągnięty poważnie
udoskonalił "Fakir fortepiano--
wy — oto nieco trywialne nn
równanie jakie mimo woli ciś- -
nie się pod pióro
Jednak nie samym tylko ta-lentem
wirtuozowskim zabłys-nął
artysta w dniu koncertu
Żywiej zadrgały serca polskie
inne przy pewnych momen-tach
lirycznych w wymienionej
sonacie chopinowskiej Bardzo
subtelne były również odtwarza
ne przez artystę wszystkie bez
wyjątku "piana" a zwłaszcza
"pianissima" Wkońcowych li
tworach — bisowych — już wy
raźnie zapachniało dojrzałymi
łanami polskiego zboża a w
oczach zamigotały "zbielałe od
słońca bławatki i kąkole" By- ła też i przyjaciółka - przepió-reczka
która w jednym z ma
żurków uporczywie powtarzała
swa krótką piosnkę: "Pójdźcie
żąć! pójdźcie) żąć! "
Dwa mazurki 1 jeden kenejr
towy walc Chopina podniosły
znacznie temperaturę uczuć m
widowni Koncert zakończyła
wspaniała "Etiuda Rewolucyj-na"
tegoż mistrza tonów Ca
łość nagrodzona rzęsistymi okla
skami i brawami
NA MAKSINESflfE ooo
PIOTR TARASKA
RADNYM MIASTA
WINNIPEGU
WINNTPEG — Na stanowis-ko
radnego (Alderman) miasta
Winnipeg wybrany został Piotr
Taraska — syn polskich emi-grantów
z Krakowskiego zamie
s-ku- jący od urodzenia w Winni
pegu Piotr Taraska który zaw-sze
podkreśla swe polskie po-chodzenie
mówi świetnie po
polsku i zawsze czynnie współ
pracuje z Polonią piastował
już szereg urzędów w mieście
Winnipegu i zajmował zaszczyt
ne stanowisko Przewodniczące
go Rady Szkolnej tego miasta
Dwukrotnie wysuwany był ja-ko
kandydat na posła z okręgu
North Winnipeg przez partię li-beralna"
W ostatnich wyborach
federalnych przegrał bardzo
nieznaczną liczbą głosów
Wybór P Taraski na alder-man-a
w Winnipegu świadczy
źe ma on nadal wszelkie szan-se
by ubiegać się o mandat
poselski do parlamentu federal-nego
Życzylibyśmy sobie by
Polonia tej sprawy nie zanied-bała
i dopomogła człowiekowi
z którego wszyscy jesteśmy du-mni
by mógł reprezentować Po
lonię całej Kanady w parla-mencie
w Ottawie
Gratulując lokalnego sukce-su
wierzymy źe w następnych
wyborach uda się Polonii w
Winnipegu wybrać posłem Pio
tra Taraskę co będzie sukce-sem
dla wszystkich Polaków w
Kanadzie
ZAOSTRZAMY
WALKĘ
Światowy Związek- - Polaków
zwraca się z poniższym apelem
do Polonii we wszystkich kra-jach:
"Nie podpisywać żadnych pe
Nie od~rzeczy będzie tez nad-mienić
ze Polonia Torontońska
chociaż dość licznie stawiła się
na koncert nie była na wieczo
rze w większości A szkoda! Ma
ła na pozór rzecz — a wstyd
przed Anglosasami ze na kon-cercie
największego dziś pol-skiego
pianisty sala jeszcze
świeciła pustkami
W Buska ł M Rzecki KI SP
%
Dodać trzeba że wiele sta-rań
by koncert ten udał się w
Toronto dołożyła pani Irena
Ungar która także zorganizowa
ła własnym kosztem wieczorek
towarzyski z udziałem wybit-nych
Anglosasówz Toronto dla
zapoznania publiczności angiei
skiej z Małcużyńskim (Red)
Zmarł George B Shaw
LONDYN — Po 23 godzinach
trwającej agonii zmarł słynny
dramaturg pisarz i krytyk Ge-orge
Bernard Shaw W chwili
zgonu liczył 94 lata
-- Papież Ogłosił Dogmat
Wniebowzięcia
RZYM — Na placu św Pio
tra przed bazyliką św Piotra
w Rzymie odbyła się ceremo-nia
proklamowania przez papie
ża Piusa XII dogmatu o wniebo
wzięciu duszą i ciałem Matki
Boskiej Świadkami ceremonii
było 36 kardynałów 480 arcy-biskupów
i biskupów oraz prze
szło 200000 pielgrzymów przy- byłych z szeregu miast włos-kich
oraz całego świata
Na Protezę dla Działacza
Społecznego
dalsze ofiary: i
K Gancwol Toronto 3 00 D
Bezimiennie Toronto _ 5 00 D
J Sawula Toronto 100 B
W A O Toronto _: 100
FA PMioatjreowwsskkii TToorroonnttoo 2200G0
Razem %& rjo Z Nr 45 SI 0500
Ogółem _____ SI 1900
tycji "pokojowych" apelów
sztokholmskich próśb o zakaża
nie bomby atomowej i t "tric
ków" piątej kolumny Stalina!
Nie przyjmować "bibuły ko-munistycznej"
Odsyłać przesy
łaną do domów makulaturę so
wiecką w języku polskim!
Szanujący się Polak nie bie-rze
do ręki w Paryżu "Gazety
Polskiej" w Londynie "Tygodni
ka Polskiego" w Toronto "Kro
niki" a w Detroit "Głosu Ludo-wego"!
Nie podawać rąk zdrajcom
służbie Bieruta nie rozmawiać
z nimi nie wpuszczać ich na ze
brania towarzystw polskich Nie
utrzymywać z nimi kontaktów
osobistych!
Bojkotować imprezy urządza
ne przez komunistów i bierutow
ców!
Podajemy dla informacji tytu
ły kilku filmów propagowa
nych przez "konsularne" placów
ki Bieruta: "Ostatni etap" "Koł-łosowski- "
"Skarb" "Ulica Gra-niczna"
"Zakazane Piosenki"
Dom na pustkowiu" "Powrót"
"Czarci źlęb" "Drukarnia na
Grzybowskiej" "Robinson war-szawski"
"Niema brygada"
"Nad Bałtykiem" "Kroniki filmo
we" i t d
Choćby ten czy ów film był
"najniewinniejszy" kto uczęsz-cza
na pokazy filmowe urządza
ne przez komunistów popiera
ich akcję przez sam fakt swojej
obecności
Strzec się agentów "wty-czek"
i przebrańców którzy usi-łują
rozbić nasze szeregi!
Walka trwa!
BANKRUCTWO
WIELKIEGO
PROJEKTU
Dnia 28-g- o września rząd bry
tyjski ogłosił decyzję 'ostatecz-nego
zlikwidowania planu ho-dowli
orzeszków ziemnych ja-ko
surowca tłuszczowego w A-fry- ce
Wschodniej Zamiast pla-nowanych
450000 akrów pozo-stawi
się 12000 reszta pójdzie
na pastwiska Projekt pochło
nął 40 milionów funtów Po o-czyszcz- eniu
wielkich obszarów
7 krzewów okazało się że gle-ba
jest nieodpowiednia że nie
ma sił roboczych i że nie można
pokonać' trudności transporto-wych
Przewodniczący "Over-sea-s
Food Corporation" która
realizowała plan Sir Leslie
Plummer nie mający zresztą
pojęcia o orzeszkach ustąpił ci
cho na wiosnę Wysoki urzęd- -
B
p
w
nik którego powołano do fL
kL by ostatecznie zbadało'
wJęestnparpaiwsadłą wzeSmWoyżmnarabpy?0 oszczędzić milionów
gdyby wysłano do Kongwy Q
nego człowieka z łopata i zdarenmim pblyanpzoobsrtaanłieprpóobsętang-ieob_-
Jak z tego widaćnie zawsz
i Anglicy grzesz? rozsądkiem"
przy przeprowadzaniu wielku
projektów
DALSZA ZAMYKANIE
W NJEMCZECH
SZKÓŁ POLSKICH
smzkkWonłiaęNtiąepmozlocsszkteaacłha zzdnaarcujhdgouadjąncziachrz?sdwhu
tym razem w ośrodku polsku Weinsberg na terenie Wirte-mbergii
— który przeszedł pod zarząd niemiecki W to miejsce ma powstać szkoła niemiecka
w której językiem wykładowym
będzie niemiecki a w jezvln
polskim nauczana będzie tylko religia Język polski oraz hist-oria
i geografia Polski nauczane
być mogą poza programem i
poza budynkiem szkolnym
Likwidacji uległa równie:
szkoła polska w ośrodku Bade-nerho- f
tutaj jednak lekcje reli
gii oraz lekcje języka polskiego
jak również historii odbywać
się mogą w języku ojczystym
I w jednym wypadku i w dra
gim ze szkół usunięte zostały
również emblematy narodowe
Niemcy gdzie tylko mogą - prześladują nadal Polaków
SPRAWA przeciw Płk Z
Piątkowskiemu stojącemu pod
zarzutem sprzeniewierzenia ple
niędzy Zjednoczenia Polskiego
w Wielkiej Brytanii rozpoczyna
się przed sądem w Londynie w
didu 10-g- o listopada b r
AFORYZMY
DZIENNIKARSKIE
Dziennikarz nie jest po to by
się bać Dziennikarz jest po to
by jego się bano
ł
Obowiązki dziennikarza w-obec
prawdy są nieco większe- -
niż obowiązki innych Dzienn-ikarzowi
nie tylko nie wolno p-isać
nieprawdy ale także nie
wolno przemilczać prawdy
#
Dobry dziennikarz wie dużo
a pisze zwięźle zły dziennikarz
wie mało a pisze rozwlekle
V- -
Im ciężej przychodzi dzienn-ikarzowi
pisanie tern lżej prz-ychodzi
czytelnikowi lektura
i n life mmmE m !
CENTRALA W
Toronto
pragnie podzielić się ze swa klientelą
pochodzenia polskiego miłą wiadomością:
p Ir Tadeusz Brzeziński
były Konsul Generalny Rzeczypospolitej Polskiej
powszechnie znany w kołach polsko-kanadyjskic- h_ został zaproszony przez nasza instytucję do wspó-łpracy
1 w wyniku naszych starań objął
Generalne Przedstawicielstwo
Crown Life Insurance Company
i
z siedziba w Oddzielę Montreal '- - Centrę
1117 St CałherineSt West — Tel AU 631 S
Drummond Building
ainY nadzieję że fakt powyższy przyczyni się do zacier g
niema węzłów istniejących między nami a Polonią kanc- - §
dyjską która będzie mogła zwracać się do nas w swya B
Języku ojczystym i liczyć na'najżyczliwszq pomoc w spra- - g wach ubezpieczeniowych f
snom life isume 60