Zwilazkowiec Alliancer, June 22, 1981

              Związkowiec'' (The jAHiancef )
Printcd and Published cvory Mohday and Wcdnesday by
POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED
1638 (Jloor Street West — Toronto Oht Canłda — MP 4A8
Telephones: '531-249-
1 531-249- 2
Scconcl chss mail registratlon number l(i73
Oflicial Oiynn of Tlić Polisli Alliance of Cnnaila
I Wawrow — Chairman of thc noard
Custflw Słodko sU
W Wtoclyc(ańs1i — 'Sęcrctnry
' ' '
No part of this publication rtuy b rprbdueedor łrartsmitted
in any form or by śny means wlthoutpermissiofi
PRENUMERATA ''' '"'
Roczna — $2500 Półroczna — $1600 pojedynczy numer --~ 350
Za granicą: Roczna — $3300' Półroczna — 2000"'
' T ł Moda na folklor
ii
O folklorze czyli o ludowej twórczości artystycznej róż-nych
grup etnicznych stanowiących społeczną mozaikę ka-nadyjska
mówi się od szeregu lat coraz więcej' Dokładnie
od 1972 r od chwili kiedy zagadnienie 'to uzyskało w Kana-dzie
olicjalne prawo bytu przez ustanowienie -- przez premx
P E Trudeau Ministerstwa' Wielokulturowośći Wówczas'to
jak pamiętamy dobrze zwrócona została uwaga Rządu -- Federalnego
na wartości kulturowe nie tylko dwóch tubylczych
kultur: angielskiej i francuskiej ale"uznano 'że prawo bytu
i rozwoju mają też kulturowe zdobycze innych narodowości
które zamieszkują ten kraj
-
Za długo byłoby tutaj nad tym zagadnieniem sięroz-wodzi- ć
Trzeba jedynie stwierdzić iż w ślad za tym oficjale
nym patentem zaczęto w Kanadzie ujawniać czy też pokazy-wać
co kto ma najlepszego Nastał taki okres że rosły jak
grzyby po deszczu etniczne zespoły pieśni i tańca przy każ-dej
okazji pojawiały się ubrane w barwne stroje luclowenaj-rozmaitsz- e
delegacje czy większe grupydo kas' rządowych
różnych szczebli pukano coraz częściej o pieniądze na zakup
strojów lub innych przedmiotów ludowego zdobnictwa aby
w ten sposób pokazać innym w Kanadzie swój kulturowy
dorobek
Jednym z najbardziej widocznych a przede wszystkim
efektownych objawów pozytywnego nastawienia oficjalnych
czynników do zagadnienia wielokulturpwości — -- stały' się
liczne w dużych miastach Kanady imprezy a w których za-mieszkują
różne grupy etniczne ftikie jak np Metropolitan
Toronto Caravan gdzie przed trzynastoma lalami tego rodzą
ju wieloetniczna impreza została zapoczątkowana i dała też
impuls do organizowania podobnych- - w miastach Ontario
czy nawet innych prowincjach Kanady Stąd tcżmamy obec-nie
obok cieszącej się ogromnym wzięciem torontóńskiej Cą-iava- n
International Villages Fcstival w Brantford taka sa-ma
urządzana jest każdego roku w Thunder Bay ma ją też
wieloetniczny Hamilton dumny także jest ze 'swej Tlie Car-- '
rousel dobrze nam znany Windsor oraz pobliski naszej
Metropolii Oakville w którym każdego roku urządzany jest
dwudniowy bardzo piękny Regional Folklore Festiyal" a 'w
którym partycypują wszystkie grupy narodowościowe nie
tylko samego Oakviilc ale kilku mniejszych miast południo-wego
Ontario: Guelph St Catharines Welland Kitchener-Walerlo- o
Burlington czy nawet najbliżej Oakville położone
miejscowości
Z zadowoleniem trzeba stwierdzić iż w imprezach tych
pochłaniających bardzo wiele wysiłku i organizacyjnej' in-wencji
— czynny udział bierze polska grupa etniczna
Wszędzie tam gdzie imprezy te są urządzane polonijne
organizacje nie chcą pozostać w tyle a nawet wysuwają się
na czoło "prezentując swoje wartości kulturowe a przede
wszystkim bogaty folklor w jak najszerszym wachlarzu i for-mie
na czoło których wybija się wszędzie pokaz tańca lu-dowego
Dzięki tym właśnie festiwalom trzymane długie lata
w zapomnieniu tańce ludowe polskie ukraińskie prześliczne
i pi zez wiele grup etnicznych wcale nieznane japońskie
a w ostatnich latach wartości kulturowe z tańcem włącznie
Filipińczyków albo Hindusów Argentyńczyków czy też grup
narodowościowych z obszaru Morza Karaibskiego z 'Jamajką
Bermudami Wyspami Bahama włącznie
W tych imprezach prezentowane jest niezmiernie wiel-kie
i cenne bogactwo kulturowe obecnych mieszkańców te-go
olbrzymiego kraju posiadającego — obok Anglosasów
i Francuzów — ponad setkę różnych narodowości o odmien-nych
właściwościach kulturowych kolorze skóry a -- przybyłych
tutaj z całego niemalże globu ziemskiego Słuszne jest
więc twierdzenie że Kanada jest najbarwniejszym etnicznie
krajem świata i w którym najprzykładniej współżyją z sobą
liczne o odmiennych bardzo właściwościach kulturowych
grupy narodowościowe '
Tak się dobrze składa że druga połowa czerwca jest
każdego roku okiesem w którym odbywają się te liczne fes-tiwale
mające swój piękny finał w dniu 1 lipca w Canąda
Day
Jesteśmy więc mocno przekonani że podobnie jak we
wszystkie poprzednie 13 lat Polonia Metropolii Toronto i
tym razem weźmie gremialny udział w rozpoczętej w piątek
19 czerwca Caravan 81 i na jej zakończenie w radosnym po-witaniu
państwowego święta Kanady
Kanada chciała być obserwatorem
procesie dysydenta
Jak oświadczył minister
spraw zagranicznych Mark
MacGuigan Kanada czyniła
starania o uzyskanie statusu
olicjalnego obserwatora w
piocesie sowieckiego dysy-denta
Wiktora Brajlowskiego
Izba Gmin jednogłośnie za-twierdziła
wniosek na posie-dzeniu
w zeszły wtorek wy-lażaj- ąc
przy tym zaniepoko-jenie
i troskę o losy Brajlow-skiego
którego sprawę okreś-lił
profesor prawa z Mont-realu
— Irwin Cotler jako
"lakmusowy sprawdzian" dla
detenle
Cotler który jest przedsta-wicielem
rodziny sowieckiego
naukowca aresztowanego w
listopadzie w zeszłym roku
stwierdził że Brajlowski był
oskarżony o rozpowszechnia-nie
sfabrykowanych materia-łów
uważanych przez władze
za fałszywe szkalujących
Związek Sowiecki za co gro-zi
mu kara jednego do trzech
lal więzienia w obozie pracy
i grzywna 100 rubli
—' Editor-in-Chi- cf
Wiktor Brajlowski lat 45
jest matematykiem i specja-listą
od komputerów 10 lat
temu ubiegał się o emigrację
do Izraela Po złożeniu poda-nia
o możliwość opuszczenia
Związku Sowieckiego odmó-wiono
mu prawa do pracy
To co wzbudziło gniew
władz sowieckich to działal-ność
Brajlowskiego w charak-terze
wydawcy i redaktora
pisma kulturalnego pozosta-jącego
poza cenzurą — "Ży-dzi
w ZSRR" a także organi-zowanie
niedzielnych semina-riów
dla naukowców sowiec-kich
którym tak jak Brajlow-skiemu
odmówiono prawa do
pracy i rozwoju naukowego
po próbach ubiegania się o
emigrację
Dnia 18 bm Brailowski zo-stał
skazany w Moskwie na 5
lat zesłania Zapowiedział a-pela- cję
od wyroku i' został
przewieziony do aresztu do
czasu decyzji w sprawie ape
lacji
w
'V
mHani Bromke
Przewrót
(Tłumaczenie z 'miesięcznika
"The World Today" czerwiec
1981 Za zgodą Królewskiego In-stytutu
Spraw Międzynarodo-wych
Londynie)
Wstrząs w Polsce trwa już dłu-żej
niż '„praską wiosna" w 1968
roku - A Polacy poszli jeszcze
dalej 'niż Czesi-Wewnątr- z kraju
ma miejsce autentyczna — cho-ciaż
"odbywająca się bez użycia
siły -- i wprowadzana stopniowo
— rewolucja na zewnątrz zaś
niepokój wśród 'polskich robot-ników
wpłynął już na szereg
kluczowych aspektów stosunków
Wschód — Zachód
Punkti wyjściowy Polaków był
oczywiście bardziej korzystny
niż Czechow W Czechosłowacji
brutalny system stalinowski u-trzy- mał
się bez większych zmian
do początku lal sześćdziesiątych
W Polsce staliniści zostali usu-nięci
od władzy już w 195G r i
wprowadzono wówczas szereg
reform Niektóre z nich zostały
następnie wycofane ale inne
się 'ostały Kolektywizacja rol-nictwa
została' w praktyce zarzu-cona
a Kościół katolicki umac-niał
stale swoje wpływy aż do
triumfalnej wizyty w 1979 r Ja-na
Pawła II w swojej ojczyźnie
Podobnie kiedy coraz bar-dziej
niepopularny reżym Go-mułki
został obalony przez re-woltę
robotników w 1970 roku
wprowadzone zostały nowe
zmiany Rząd komunistyczny za-czął
wówczas okazywać większe
zainteresowanie poprawą warun-ków
życia ludności i rozwinęły
się znacznie kpntakty Polski z
Zachodem Od połowy lat sie-demdziesiątych
tolerowana była
również działalność demokraty-cznej
opozycji Tak więc kiedy
obliczu nowego niepokoju
wśród robotników z kolei upadł
reżym Gierka oczekiwano po-wszechnie
w prowadzenia no-wych
reform
WYZWANIE DLA SYSTEMU
Ostatnie przemiany w Polsce
przekroczyły jednak najśmiel-sze
nawet 'oczekiwania Nigdy
dotąd w jakimkolwiek państwie
komunistycznym klasa robotni-cza
nie rzuciła rządzącym tak
poważnego wyzwania ani nigdy
przedtem rząd komunistyczny
nie poszedł lak daleko na ustęp-stwa
aby uspokoić wzburzone
masy Powstanie wolnych związ-ków
zawodowych dotyka wyjąt-kowo
drażliwego aspektu mark-sizmu-leninizn- ni
Obala bowiem
roszczenia partii komunistycz-nej
'do roli jedynego autentycz-nego
wykładnika inteicsów kla-sy
robotniczej a zatem uderza
w podstawy całego komunistycz-nego
systemu władzy Co wię-cej
robotnicy skutecznie wyko-rzystali
swoje nowo zdobyte
prawq do strajków Związek za-wodowy
robotników przemysło-wych
„Solidarność" — liczący
ok 10 milionów członków —
zapewnił sobie właściwie prawo
weta decyzji rządu i jak dotąd
wygrał bez większego trudu
wszystkie poważniejsze konfron-tacje
z władzami komunistycz-nymi
Robotnicy utorowali drogę
przemianom ale wkrótce i inne
człony polskiego społeczeństwa
upomniały się o swoje prawa
Prywatni rolnicy zapewnili so-bie
prawo do posiadania Avłasncj
organizacji — podobnej do „So-lidarności"
Kościół uzyskał tak-że
nowe ustępstwa: od września
wprowadzona została w polskim
radio regularna audycja nie-dzielnej
mszy Św a katolicki
poseł został wicepremierem Pi-sarze
i dziennikarze domagają
się drastycznego ograniczenia
cenzury i wybrali jako przewod-niczących
swoich stowarzyszeń
zawodowych ludzi którzy w
przeszłości byli blisko związani
z programem reform Studenci
wywalczyli sobie usunięcie obo-wiązkowych
kursów marksizmu-leninizm- u
a profesorowie spo-kojnie
wskrzesili tradycyjną au-tonomię
uniwersytetów
Jeśli proces „odnowy" — jak
Polacy- - go nazywają — się utrzy-ma
doprowadzi to do zasadni-czych
przemian w całym syste-mie
Fasada komunizmu zosta-nie
zachowana ale jego treść
zostanie zasadniczo zmieniona
Istnieją już plany poważnych re-form
w gospodarce narodowej
obejmujące wprowadzenie me-chanizmu
rynkowego poszerze-nie
autonomii indywidualnych
przedsiębiorstw i udziału robot-ników
w zarządzaniu zakładami
Przewrót w Polsce odnaca się
również silnymi akcentami rów-nościowymi
Robotnicy domaga-ją
się stanowczo zniesienia
przywilejów komunistycznej eli-ty
i rzeczywistej poprawy wa-runków
życia najuboższych
warstw społecznych
Parlament w dużej mierze od-zyskał
swoje tradycyjne upraw-nienia
wyrażania skarg społe-czeństwa
i kontroli nad rządem
w
2WIA2--wKÓWlECrońSo¥2Snt'e2l!icfćfWca9óf !4 Nft4?
w Polsce -
Nominacje członków gabinetu
nic są już więcej czczą formal-nością
a poszczególni ministro-wie
są często poddawani ostrej
iniwgilacji Stanowisko przewod-niczącego
specjalnej komisji sej-mowej
nadzorującej realizacje
umów z robotnikami powierzo-ne
zostało bezpartyjnemu posło-wi
znanemu socjologowi prof
Janowi Szczepańskiemu Ocze-kuje
się również że nowym
przewodniczącym Rady Państwa
— formalnie najwyższego urzę-du
państwowego — będzie rów-nież
osoba nic należąca do par-tii
Stronnictwo Demokratyczne
jak dotąd powolne narzędzie w
rękach komunistów zaznaczyło
swoją odrębność a różne świec-kie
grupy katolickie rozwinęły
znacznie swoją działalność Nic
ulega wątpliwości że kiedy obe-cny
Sejm zostanie rozwiązany
powstanie silna presja w kierun-ku
zmiany systemu wyborczego
tak aby wyrażał on bardziej sku-tecznie
prawdziwe nastroje spo-łeczeństwa
Społeczeństwo polskie jest
zdclcrminow ano osiągnąć swoje
cele Uważa że komuniści okła-mali
je wielokrotnie w przeszło-ści
i dziś nie zadowoli się juz
tylko samymi obietnicami Do-maga
się instytucjonalnych gwa-rancji
że relormy zostaną u-trzym- ane
Polacy odznaczają się
obecnie również silnym nacjona-lizmem
Wystąpiło to już wyraź-nie
ostatniego lala Strajkujące
fabryki przybrane były narodo-wymi
flagami a często i portre-tami
Jana Pawła II Strajkujący
zaś robotnicy — większość któ-rych
urodziła się i została wy-chowana
juz w Polsce Ludowej
— nosili biało czerwone opaski
przypominające ruch oporu z
czasów wojny W Polsce zapano-wał
nowy nastrój pewności sie-bie
a może nawet i pewnej buń-czucznoś- ci
W tym względzie istnieje cał-kowita
zbieżność pomiędzy róż-nymi
członami społeczeństwa
polskiego Zademonstrowane to
zostało dobitnie w czasie odsło-nięcia
pomnika robotników zabi-tych
w 1970 r w Gdańsku w
dziesiątą rocznicę tych wyda-rzeń
Wśród obecnych byli przy-wódcy
„Solidarności" i dygnita-rze
kościelni podczas gdy żo-łnierze
piechoty morskiej złożyli
wieniec od rządu komunistycz- -
nego
CIĄGLE KONFRONTACJE
Umowa między rządem a ro-botnikami
zawarta w Gdańsku
30 sierpnia 1980 r była kompro-misem
i lo dosyć nie sprecyzo-wanym
W zamian za prawo do
posiadania niezależnych związ-ków
zawodowych robotnicy zo-bowiązali
się respektować istnie-jący
system polityczny i prze
wodnią rolę jaką w nim odgry-wa
partia komunistyczna W na-stępnych
paru miesiącach za-warto
wiele innych — w sumie
ponad 600 — podobnych umów
W większości odnosiły się one
do spraw lokalnych ale wszyst-kie
przyjęły podobne ogólne
sformułowania polityczne
W systemie komunistycznym
gdzie zasadnicze decyzje gospo-darcze
podejmowane są przez
rząd przeprowadzenie rozgrani-czenia
między działalnością ści-l- c
związkową a polityczną nie
jest łatwe Nawet więc przy naj-lepszej
woli z obu stron wpro-wadzenie
w życie umowy gdań-skiej
nic byłoby proste a tego
rodzaju wzajemne zaufanie nic
istniało Rząd komunistyczny
okazał się niechętny do realiza-cji
zawartych umów Władze
przyjęły ograniczoną interpre-tację
różnych punktów albo po
prostu ociągały się z ich upra-womocnieniem
Często ustępo-wały
dopiero wobec groźby no-wych
strajków — co powodo-wało
jeszcze większy spadek za-ufania
do nich ze strony robot-ników
W wielu miejscowościach
miały także miejsce próby za-straszenia
--czy nawet użycia siły
wobec związkowców co jeszcze
bardziej zatruwało atmosferę
„Solidarność" pod kierownic-twem
Lecha Wałęsy zasadniczo
utrzymała umiarkowany kurs
starannie wystrzegając się rzu-cenia
otwartego wyzwania ist-niejącemu
systemowi Niemniej
w „Solidarności" pojawiły się
też tendencje do wyjścia poza
zagadnienia gospodarcze i spo-łeczne
w dziedzinę polityczną
Niektóre takie postulaty jak
np zwolnienie więźniów polity-cznych
zoslały już włączone do
umowy gdańskiej Z czasem jed-nak
próby rozpolitykowania
związków zawodowych przybra-ły
na sile
Jest naturalne że w nowo po-wstałej
organizacji takiej iak
„Solidarność" do wpływów do-szli
często ludzie przypadkowi
nie posiadający przygotowania
do stanowisk jakie zajęli Nie-którzy
z nich są po prostu bar-dzo
młodzi i niedoświadczeni
raport tymczasowy
inni zaś są pod wrażeniem suk-cesów
jakie dotąd odnieśli do
Zdają się być oni przeświadcze-ni
że najlepszą taktyką postę-powania
z rządem komunistycz-nym
jest utrzymywanie go w
stanie stałego zagrożenia W re-zultacie
skłonni byli do naduży-wania
broni strajkowej dla roz-wiązywania
nic tylko ogólnona-rodowych
a
ale częslo czysto lo-kalnych
problemów Tego rodza-ju
tendencje pobudzane były
także przez młodych zapaleń-ców
z demokratycznej opozycji
którzy tu i ówdzie zajęli stano-wiska
doradców związków zawo-dowych
Niektóre oddziały „So-lidarności"
okazały się wprost
buńczuczno W początkach mar-ca
na przykład oddział szcze-ciński
zażądał od Sejmu zganie-nia
I sckiclarza Stanisława Ka-ni
za jego zbyt pokorne prze-mówienie
wygłoszone na zjeź-dzie
sowieckiej partii komuni-stycznej
w Moskwie
W rezultacie miała miejsce
niekończąca się seria sporów
miedzy rządem a związkami za-wodowymi
Ciągnęła się ona
właściwie przez cala jesień i zi-mę
Aby uporać się z tą sytua-cja
w początku lutego powoła-ny
został nowy rząd na czele
którego stanął minister obrony i
narodowej generał Wojciech
Jaruzelski Wybór wojskowego
jako nowego premiera był wy-raźnym
ostrzeżeniem dla nie-spokojnych
robotników zatrzy-mując
się tylko o krok przed
wprowadzeniem stanu wyjątko-wego
Równocześnie jednak no-minacja
Mieczysława Rakow-skiego
— uprzedniego redakto-ra
popularnego tygodnika „Po-lityka"
i znanego zwolennika rc-lor- m
— na stanowisko wicepre-miera
odpowiedzialnego za rea-lizacje
z umów z robotnikami
wskazywała że możliwości kom-promisu
nie zostały zamknięte
W celu opanowania pogarszają-cej
się sytuacji gospodarczej no-wy
rząd zażądał od związków
zawodowych wstrzymania się od
strajków na przeciąg 90 dni
Istotnie szereg przeciągających
się sporów zostało wkrótce za-łatwione
19 marca miała jednak miej-sce
nowa poważna konfrontacja
między rządem a związkami W
Bydgoszczy użyto specjalnych
oddziałów policji dla złamania
pokojowej demonstracji w lra-kci- e
czego szereg związkowców
zostało tak dotkliwie pobitych
że wymagało to odesłania ich do
szpitala „Solidarność" odpowie-działa
ua to — o ile nic zosta-nie
przeprowadzone śledztwo i
winni nic zostaną ukarani —
groźbą generalnego slraiku No-we
spięcie zbiegło się z począt-kiem
manewrów Paktu War-szawskiego
Sojuz 81 na teryto-rium
Polski Atmosfera w kraju
stała się bardzo naprężona Dla
rozwiązania kryzysu podjęte zo-stały
rokowania między' rządem
a „Solidarnością" i w ostatniej
chwili zawarta została umowa
dzięki której uniknięto strajku
generalnego
W POSZUKIWANIU
KOMPROMISU
Podczas ostatniego kryzysu
ważną rolę pojednawczą ode-grał
Kościół Episkopat oczywi-ście
solidaryzuje się w pełni z
procesem „odnowy" i często
używa swoich poważnych wpły-wów
u władz w celu zdobycia
ustępstw dla różnych grup spo-łecznych
Tak więc popierał on
działalność na rzecz obrony
praw człowieka a ostatnio przy-czynił
się walnie do oficjalnego
uznania związku zawodowego
prywatnych rolników Równo-cześnie
jednak Kościół odnosi
się krytycznie do taktyki sta-łych
konfrontacji lansowanej
przez radykalne elementy w
„Solidarności" która jego zda
Konferencja
W dniach 28 maja — 1
czerwca br odbyła się w Ha-lifax'- ie
doroczna Konferen-cja
Slawistów kanadyjskich w
ramach ogólnej konferencji
towarzystw naukowych Dwie
sesje były poświęcone specy-ficznie
tematyce polskiej:
jedna poświęcona twórczości
Czesława Miłosza którą zor-ganizował
prof dr Z Fole-jews- ki
z Uniwersytetu Ottaw-skieg- o
a druga — sesja za-tytułowana
"Poland Today"
zorganizowana przez dr Bar-barę
Sharratt z Uniwersytetu
Walerloo
Sesja "Polska dzisiaj" od-znaczyła
się wyjątkowo liczną
fiekwencja gdyż przybyli na
nią nie tylko poloniści ale
również eksuerci z wielu in-nych
dziedzin interesujący
się polskimi sprawami Oma-wiano
i dyskutowano takie
zagadnienia jak problem
związków zawodowych w Pol
niem może doprowadzić kraj
katastrofy
Stefan kardynał Wyszyński
stale więc przestrzegał robotni-ków
przed wyjściem poza postu-laty
ekonomiczne i społeczne w
różnych posłaniach "do swoich
rodaków Jan Paweł II także" za-lecał
im rozwagę Nieoficjalnie
często nawet otwarcie biskupi
występowali jako pośrednicy w
rozwiązywaniu sporów między
robotnikami i władzami świec-cy
katoliccy intelektualiści któ-rzy
zajęli kluczowe stanowiska
doradców w „Solidarności" u-trzym- ują
ścisłe związki z Epis-kopatem
Wałęsa który jest go-rącym
katolikiem był także w
bliskim" kontakcie z kardyna-łem
Wyszyńskim a w styczniu
uda! się do Rzymu aby złożyć
hołd Papieżowi
Incydcnl bydgoski wywarł
zdaje się uspokajający wpływ
na obie strony Urzędnicy odpo-wiedzialni
za nadużycia --"policji
zostali zdymisjonowani ze swo-ich
stanowisk równocześnie je-dnak
Wałęsa usunął z władz
„Solidarności" paru zwolenni-ków
dalszych konfrontacji W
początku kwietnia Jaruzelski
uzyskał od Sejmu zgodę na 00-dnio- we
moratorium na strajki
W tym samym czasie Rakowski
Wałęsa podjęli nowe rozmowy
dla załatwienia pozostałych spo-rów
w spokojnej atmosferze
Powołane zostały do życia różne
grupy robocze składające się z
ekspertów zarówno ze strony
rządu jak i „Solidarności" któ-rych
celem jest przygotowanie
uslawodawslw a określa jącego
pozycję nowych związków zawo-dowych
w istniejącym systemie
politycznym
Pokojowe załatwienie ostat-niego
konlliktu zostało przyjęte
ulgą przez społeczeństwo Po-lacy
są juz znużeni przeciągają-cym
się kryzysem politycznym
— stałymi konfrontacjami mię-dzy
rządem i związkami grożą-cym
na każdym kroku niebez-pieczeństwem
że syluacja wy-mknie
się pod kontroli Niektó-rzy
z nich uważają nawet że
już obecnie reformy poszły za
daleko i cały eksperyment zos-tanie
zgnieciony przez interwen-cję
sowiecką Opinia publiczna
zdaje się wiec odwracać od ele-mentów
radykalnych w "Soli-darności"
'
Polacy oczywiście zdają sobie
sprawę z niezmiernie trudnej sy-tuacji
gospodarczej kraju Od
ostatniego lata warunki życia
jaskrawię się pogorszyły — od-czuwa
się dotkliwy brak towa-rów
a szczególnie żywności in-flacja
poczyniła znaczne postę-py
a zadłużenie Polski w twar-dych
walutach wzrosło do 27
mld doi Na przednówku zaopa-trzenie
w żywność osiągnęło stan
krytyczny Społeczeństwo zdaje
się więc być gotowe przyjąć
ograniczenia wprowadzane przez
rząd Jaruzelskiego: racjonowa-ni- c
szeregu produktów a nawet
— co było początkową przyczy-ną
strajków — drastyczną zwyż-kę
cen żywności
Większość Polaków odnosi się
życzliwie do rządu Jaruzelskie-go
Jako zawodowy wojskowy
który w przeszłości unikał anga-żowania
się w sprawy politycz-ne
a także ze względu na jego
skromność osobistą nowy pre-mier
cieszy się sporą popular-nością'
Wielu Polaków uważa
po prostu że jego rząd sianowi
ostatnią szansę dla kraju Jest
więc możliwe że rząd Jaruzel-skiego
uspokoi nastroje i stop-niowo
wyprowadzi Polskę z obe-cnego
kryzysu Niemniej ro-zej- m
między władzami komuni-stycznymi
i „Solidarnością" jest
ciągle kruchy i jakikolwiek fał-szywy
krok z każdej strony mo-że
doprowadzić do jego zerwa-nia
popychając kraj na drogę
nowych konfrontacji
(Dokończenie w następnym
numerze)
Slawistów
sce aspekty polityki zagra-nicznej
kraju stosunki mię-dzy
kościołem a państwem
oraz sytuację pisarzy któ-rych
cenzura zmusza do pub-likowania
swych utworów za
gianicą
Na sesji wystąpili profeso-rowie
uniwersytetów kana-dyjskich
specjalizujący się w
sprawach polskich: dr Adam
Bromke dr Aleksander Ma-tejko
dr Stefania Szlek-Mil-n- er
i dr Reuel Wilson Prze-wodniczyła
dr Barbara Shar-ratt
Dowodem żywego zaintere-sowania
słuchaczy był fakt
że pytania z s?li zajęły prze-szło
godzinę co na tego rodza-ju
sesjach jest zjawiskiem
wyjątkowym Dowodzi to nie-zbicie
że zainteresowanie
Tolską w chwili obecnej jest
bardzo żywe nie tylko wśród
Polaków lecz i wśród Kana-dyjczyków
1+ Z KANADY
CZY WYGRALIBY
WYBORY?
Przywódca Opozycji w Par-lamencie
Joe Clark oświad-czył
że sądząc po wynikach
ostatniego badania opinii
publicznej przez Instytut Gal-lup- a
Postępowa Partia Kon-serwatywna
w przypadku roz-pisania
obecnie wyborów fe-deralnych
wygrałaby je bez
trudu
Joe Clark byl bardzo zado-wolony
bo badanie wykazało
że Konserwatyści mają zde-cydowane
poparcie 37% res-pondentów
Liberałowie zdo-bj- li
42% głosów natomiast
NDP otrzymała 18% z 1043
przebadanych osób w dniach
pomiędzy 7 a 9 maja
Margines głosów jest z
grubsza porównywalny do
różnicy która wystąpiła po-między
partiami w czasie wy-borów
w maju 1979 r i przy-niosła
Clarkowi rządy mniej-szości
"Jeżeli tylko ludność by
glosowała tak jak lo wystą-piło
w badaniu opinii to spo-kojnie
wygralibyśmy wyb-ory'
powiedział Joe Claik
POSŁOWIE LIBERALNI
DOMAGAJĄ SIE
PODWYŻKI
Posłowie liberalni w Parla-mencie
Federalnym wzmogli
naciski na premiera Trudcau
ażeby ustanowiono przepisy
pozwalające na podwyżko ich
uposażeń
Chcieliby oni jednak unik-nąć
wszelkiej wrzawy ze stro-ny
partii opozycyjnych co
mogłoby pozbawić ich możli-wości
glosowania nad własną
podwyżką
Regionalne władze Libera-łów
zwróciły się do premiera
Trudeau o przedstawienie od-powiedniej
ustawy w Izbie
Gmin zawierającej zarys pod"
stawowych podwyżek oparty
na raporcie Mclsaac-Balcc- r
opublikowanym w zeszłym
roku
Poseł liberalny Douglas
Frith (z Sudbury) powiedział
że po spotkaniu władz par-tyjnych
prawie wszyscy po-słowie
podpisali petycję za-adresowaną
do przewodniczą-cego
obrad Parlamentu —
Teamie Sauve prosząc o szyb-ką
podwyżkę Douglas Frith
uważa że większość posłów
konserwatywnych również
podpisze tę petycję
Przywódcy trzech partii
slwierdzili że większość
partyjnych pragnie podwyż-ki
ale żadna z partii nie chce
wziąć za to na siebie odpo-wiedzialności
1 LIPCA NIE BĘDZIE
ŚWIĘTEM PATRIACJI
Najwyższy Sąd Kanady uda"
remnił marzenie premiera
Trudeau ażeby dzień 1 lipca
siał się świętem patriacji
Rejestrator Sądu Najwyż-szego
Bernard Hofley zapew-nił
w zeszłą środę że nic zo-stanie
wydany w tym tygod-niu
wyrok w sprawie propo-zycji
konstytucyjnych z po-wodu
wakacji letnich
"To zabija 1 lipca" stwier-dziły
osobistości z federalne-go
ministerstwa sprawiedli-wości
które miały duże na-dzieje
że przychylna decyzja
podjęta w tym tygodniu może
pozwolić na szybkie zatwier-dzenie
patriacji przez kana-dyjski
a potem brytyjski Par-lament
Rzecznik premiera Tru-deau
powiedział że wszystkie
federalne plany konstytucyj-ne
były nastawione na termin
1 lipca a jeżeli ta data prze-minie
nie uwieńczona sukce-sem
rzeczy potoczą się nor-malnym
tiybem bez specjal-nego
rozgłosu i powodów do
świętowania
Podczas gdy brytyjscy po-słowie
którzy również udają
się na wakacje zapewne nic
nie będą mieli przeciwko
zwłoce wywoła to koniecz-ność
nowych zabiegów w
przededniu jesiennej sesji
będącej jedynym prawdopo-podobny- m
czasem do zatwier-dzenia
po aprobacie Sądu
Najwyższego
WZROST CEN
ŻYWNOŚCI
W cztery dni po stwierdze-niu
przez Główny Urząd Sta-tystyczny
Kanady że ceny
żywności w okresie od kwiet-nia
do maja obniżyły się o
07% federalne ministerstwo
rolnictwa powiada coś wręcz
przeciwnego a mianowicie
że w rzeczywistości ceny
wzrosły o 07% w tym czasie
Według ministerstwa koszt
koszyka żywności dla nisko i
średnio zarabiających rodzin
wzrósł o 15%
Wyraźna sprzeczność po-między
dwoma instytucjami
państwowymi wynika głównie
z tego że Główny Urząd Sta-I- j
styczny rozpatrywał ceny
żywności podczas ostatniego
tygodnia kwietnia dla ustale-nia
cen majowych Natomiast
ministerstwo rolnictwa kon-trolowało
ceny także przez
cały maj
Po opublikowaniu przez
Główny Urząd Statystyczny
indeksu cen na czerwiec za-wierającego
prawdopodobnie
dane nagromadzone w maju
mogłoby to dla osób śledzą-cych
inflację oznaczać chwilę
wytchnienia na froncie cen w
pi zyszlym miesiącu
Tymczasem badanie cen
detalicznych przeprowadzone
przez ministerstwo rolnictwa
oskaiża o częściowe spowodo-wanie
zwyżki cen żywności
wysoką stopę pożyczkową
Tam gdzie ceny są regulo-wane
przez rządowe rady ryn-kowe
lub specjalne urzędy
wysoka stopa pożyczkowa
bezpośiednio odbija się na
konsumencie
"NIEZALEŻNOŚĆ
QUEBECU LEPSZA
DLA PRZYSZŁOŚCI"
Premier Gjuebecu Reno Lc-vcsq- uc
oświadczył na ostat-nim
posiedzeniu Zgromadze-nia
Narodowego Quebecu że
"kanadyjski federalizm jest
starym budynkiem o dziesię-ciu
izbach gdzie mieszka sa-motny
właściciel" wyjaśnia-jąc
jednocześnie że Paili
Ouebccois pragnie uczynić z
Kanady kondominium
Stwierdził on że dążenie
PQ do "sovercignty-associa-tion- "
jest "lepszą drogą dla
przyszłości" kiedy w między-czasie
jego rząd współpracuje
z innymi prowincjami dla od-nowienia
federalizmu przez
negocjacje
Przywódca ciuebeckieh Li
berałów Claude Ryan wysto-sował
do premiera pytanie w
jaki sposób może jednocześ-nie
bronić federalizmu wraz
? innymi premierami i wzy-wać
członków PQ do wyjścia
z federacji i ustanowienia
'stowarzyszonej niezawisłoś-ci"
Ryan oskarżył Levcsqite'a
o oszustwo wyborcze i przed-stawianie
innego programu
przed 13 kwietnia a innego
po zwycięstwie PQ
OTTAWA OBCINA
FUNDUSZE
DLA UCIEKINIERÓW
Minister imigracji Lloyd
Axworthy podał do wiadomo-ści
o dodatkowych 43 milio-nach
dolarów któie będą wy'
dane w bieżącym roku na po-moc
dla uciekinierów z Indo-clii- n
ale pieniądze te nic za-pobiegną
drastycznemu ob-cięciu
jednego z dwóch pro-gramów
Minister oświadczył rów-nież
że $710000 które były
pizeznaczonc dla ochotni-czych
grup pomagających in-dochińs-kim
uciekinierom zgo-dnie
z trzecim programem
zostały wydane w marcu i do-tacja
ta nie będzie wznowio-na
Oznacza to że fundusze na
trzy programy pomocy dla rc-fuge- es
w przystosowaniu do
życia w Kanadzie będą wy-nosić
około S148 milionów w
porównaniu do $45 milionów
w zeszłym roku
Len Wcsterberg rzecznik
ministerswa powiedział że
redukcja wydatków na ten
cel jest związana z faktem
zmniejszenia również ilości
uciekinierów indochińskich
których Kanada może przy-jąć
w tym roku W zeszłym
roku przybyło do Kanady
39888 uciekinierów tymcza-sem
obecnie spodziewane jest
16000
GROŹBA STRAJKU
POCZTOWEGO
Liczący 23000 Związek Za-wodowy
Pracowników Poczto-wych
będzie glosował nad
podjęciem ogólnokrajowego
strajku przygotowując sie do
możliwości legalnego wyjścia
na strajk pod koniec bieżące-go
miesiąca
Rezultaty glosowania będą
wiadome w środę Przywódca
związku Jean-Claud- e Parrot
oświadczył' w związku z tym:
"Wiemy z doświadczeń prze-szłości
że nasz pracodawca
nic jest nigdy przygotowany
na prawdziwe negocjacje do-póki
związek nie otrzyma od
swych członków mand-it- u u-prawniaja- cego
do strajku"
Związek 'będzie miał prawo
do legalnego strajku po upły-wie
siedmiu dnisod ogłosze-nia
raportu rady pojednaw-czej
Jean-Claud- e Parrot po-wiedział
że związek będzie
chętny do podjęcia w tym
czasie negocjacji
Głównym problemem spor-nym
są obecnie wynagrodze-nia
dodatki inflacyjne i uży-wanie
aparatów fotograficz-nych
w rozdzielniach poczto-wych
i
!
T