000074b |
Previous | 7 of 8 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
|
This page
All
|
3 S61 llf i = If-Jes- Ł """ ""'"-- "-- " " ?ZVtĄZKOWIEC'MARZECl(Młrch) Sretfa — W63l ~&~ ' - - - _- - v Rozszerzający' się wszechświat bardzo ważnyniewyobrażalna dla ziemskich sto o --wszechświecie zwa f&fkosniologią Kosmologią to Sudowa astronomii niejako igftorona Zajmuje się ona usta-trr- - nnVnve?o obrazu struk- - jfjri budowy Kosmosu Formu-łki odpowiedzi na pytania: ile £-iaz-d jest we Wszechświecie? J5w m 72rupowane' w jaKich zkach pozostają między so-II- T tak wveladaja ruchy tych £ Czy wszędzie panują te sa-- I -w- arunki fizyczne? Czy wszę- - i&l można stosować prawa np czy wszędzie najkrót-Hros- a miedzy dwoma punk- - tami przestrzeni jest odcinek li- - niilprostejr JSTRM7 TIi gZrozunuaie jeai iv- - wjnu-gfo- i badawczymi kosmologii in-łB:ii- ia sie nie tylko astrono- - iifl"— Najbardziej znanym problemem tej nauki wzbudzaj-ącym i największe zaciekawi-eni naigoretsze spory rf£v problemem o niezwykle sźcokich konsekwencjach świa-łmjoglądowy- ch jest zagadnienie rozszerzania się # Wszechświata fUl H U 46 uoiuimu ił wwnvłi tniłstwach uczeni zrobili drobny Kr--r _£_:„„: +-„~- i:J i_ iK W' lajeuum ie-- i więc zajmijmy się bliżej tą spra- - począieK NIECO WIADOMOŚCI PODSTAWOWYCH iala niebieskie podlegają analaniu potężnej siły grawitac-yjnej Ona to organizuje je w żuHady i systemy I tak mamy uHady planetarne u Kłady gwiazd zwane galaktykami gro-mady galaktyk czyli super galak-tyl- i oraz zbiorowiska super ga-łaft- yk tzw hipergalaktyki albo mtagalaktyki — (Metagalakty- - fcato twór współczesnej nau-ki! najwyższego rzędu ale nie wiadomo czy ostatniego) Są one pneuimuiciu uaudii i uuaerwacji iifliebardzo dziś wiemy czy siły $ijżące galaktyki są w istocie siłami ciążenia W ostatnich la-tach uczeni odkryli że architekt-ura widzialnego Kosmosu jest 'na] pewno tworzona i przez siły ginńej natury np magnetyczne lub elektryczne pfiemia przynależy do układu tHonecznego którego centralny iDiihkt — Słońce obiega nn ni- - Ibnymiej elipsie środek galakty-ki]- z prędkością 300 kmsek-G-a-lajtyk-a jest zbiorowiskiem mi-aliardó- w ewiazd w nnstaoi wiru jąego dysku (oglądana wieczo- - rami uroga Mleczna jest rzutem teo tworu na nieboskłon) śre- - dnica jest potworna ij się cpszzGtzzzsistg: m Na tua [Tadeusz Zajączkowski r SOi ' r zastrzeżone — — charczał wciąż Wn- - Ittlkowicz wyrzucając razem z lym na-kazem różową pianę z ust — naprzód! i iMdgie scicnr oiworzvr oczv oooa- - iteyl w twarz Dejgi i jakby przypom- - uwwszy cos sobie szepnął ni to ni to poddając się z rezygnacją: ffl — Aha! to i ja dla Polski M — Naprzód! — leciały krzyki za ni-- B i Dejga widząc opadłą nieruchomo głowę majora również zaczął krzyczeć Stok prawa naprzód! — biet?nae na kaminnidv Zbyszek lożnl 7n knminnnn Tlvłn Nin [toto ani możliwości ani sensu 3ff J'du irznoa nfl(v7Pk-n1- - (KlrnrniP w pffiiąl głowę zza i spojrzał ku Niem- - b — Dwieście kroków naiiwżni — nn ffljślał — ale cóż nie damy rady! Z tyłu na Widmie zerwała się nagła fZawa' ttoktywaty gniewne i po-jjyesz- na strzelanina — Co się tam znów §?lo?- - Czyżby Niemcy obeszli? A Sjpłstko już jedno! Czul tylko że żad- - Silą Tlif 7nitlci nn i'riA"-7- n Unn nlo —-- W ułuoi (ju oi-- o oua cugu bia naKiem pociski poczęły się rwać na nie- - nilG—rln"n"li oci(arn„u„w:i_&Ki auiui irir liewa u--iu_iiu_t_ia:_- - p§ nagle krzyki zatrajkotały elkaemy i Rugany Niemieckie Spandau'y zachły- - Ii p°tem eurwPoałśopiessiznnytnm naopglnniemi nastała tEĘl i aonpcerzepjmaliułjoącenjiemciiłsozsyiernie niezno- - rScPra§nienie chropawym skurczem ści- - tr ° garaio Obok w krzaku głogu po- - l-5J"- 'yni nibv Snipctpm nłnttami rlrnh- - ivuCl1 kwiatów beztrosko' zaćwierkał ja: vi3K-- świergot jakby głos { ' "awno utraconego śyiata iSPart Sie W ŚwinHnmnśń 7hv7lrn nr7Pra Scym wstrząsem 1 pewien geo-Sh-- ii specjali- - rozjaśnieniu Naprzód! pyta-]{c- o tentasi 7~Aie chcę umieraćl — myślał wci- - !aJąc się w ziemię — żadn jt- -IwiifupuJieWnlms1rńą'uia: i „_t i i_ „:_jli- - i-uoi-aai usuj' giutiv 5iza naprzoai — zoDaczyi jas f~f skalnych złomów' An-skaku-ją tu i łj --ov pusidcit: uojrzai loua i ffi02-- ' naprzód! bij sk synów! fcgJsKOCzył 773 :troi ncłnrur mebiegli tak kilkadziesiąt kroków i laori prz-pad- li do ziemi Posuwać się ta ±7 "-- "-j"i Eźi"iiiWościa sunków przestnennych skoro kmmwknusąuecikwuoizezuleżzj'ewsperatępedkrnkoaomtśpyicoseiińkąęocnyśaw3nl0aiiee0tt0ltn0ey0j Galaktyka jest wyspą materii w przestrzeni kosmicznej ale nie" samotną Przynależy do struktu-ry 'wyższego rzędu — superga-laktyk- i laktyk uOtwbsoerrzwonoewjalpnryzcehz 1g6alagka-- tnyak joegsot lkislkąa stkyusipęicoynei wwszystkie gro-?atiXvB- va dood 3n0a0s ogal7akmtyikligornoaómwoaddldyaatloUśnwcezieątcsl-ąe nych Astronom australijski Voucou-ler- s odkrył w 1953 r że miesz-kamy w supergalaktyce o średni-cy 100 min lat świetlnych masie globalnej równej 10 do potęgi k15-óe- jł jąmdaras słWońclaatai cwhiru19j5ą8c-6-ej wo- ZSRR i Stanach Zjednoczo1 nycwh opublikowano materiały do- świadczalne z których wynika że supergalaktyk jest więcej i two-rzą one gigantyczny system na zywany MeiagaiaKtyką INFORMATORZY KOSMOSU W pierwszym rzędzie należy wymienić swiauo rromien świe-tlny rodzi się we wnętrzu gwiazd biegnie przez przestrze-nie Kosmosu wypełnione subtel-ną rozrzedzoną materią między-gwiazdow- ą i jest obecny przy różnorodnych procesach i zjawi- skach Tym samym wpadając do pnriezsyireządi ódwostaasrtcrzoanommiuclztunmych wi—a- domości Promień świetlny uzu-pełniają dziś skuteczne fale ra- diowe promienie 'kosmiczne i tzw neutronowe Ale WTÓćmy do światła tego szybkonogiego posłańca z otchła-ni wszechświata dacPho nwatzęmżeoncinaienśiwuiatwła dprozkyornzuą-- jemy np przy pomocy pryzmatu jego analizy spektoralnej — otrzymując widmo Z widma światła gwiazd odczytać można niezwykle dużą ilość informacji Dowiedzieć się o temperaturach na powierzchni i we wnętrzu gwiazd O ich masach i gęsto-ściach o składzie chemicznym o tym czy mają pole magnety-czne czy wirują wokół osi czy posiadają atmosfery i tzw "ko-rony" gazowe czy pędzą z duży-mi prędkościami czy też nie I właśnie w związku z tvm ostatnim swego czasu Doppler wykrył że widma ciał świecą-- cycn zmieniaią swoją barwę na galaktyki czerwoną jeśli obiekt oddala Wszelkie (Copyright) ruszać głazu lerzyki drogi c-- ji a nie w ogniu Niemców było nie-- TK02TS!aK5- - odobserwatora' (przy zbliżaniu aiv — twiumo przesuwa się w stronę fal odpowiadających bar-wie zielonej niebieskiej czy fio-letowej) Otóż astronomowie wy- kryli dokładnie 40 lat temu że widmo galaktyk jest przesunięte ikmu dcazleerjwizennaijdui jeto sityęmodbnaardszigeaj- laktyka Zrodziło się natychmiast Dodejrzenie że galaktyki odda-lają się od nas uciekają pędzą v_ bironę aaiej pwozonych obsza- rów Kosmosu Narpjncift mVn jesteśmy przy temacie ROZSZERZAJĄCY SIE WSZECHŚWIAT nauce rtmUnw --nrocł: rteorzndznieielizćbiftaykmty ioedst hniprzoetseuznieFcakie- - t2n stalemy na stanowi ku czerwieni widma obserwowal-nych galaktyk —'Wartość tego ipmrzezsnuanjidęucijae sjieęstdatlyemj dawniaęksgza-a laktyka W ostatnich dwóch latach astronomowie amerykańscy i ro- syjscy dokonali doniosłych od- - Kiyc ograniczających ten efekt do obszarów naszej Metagalakty-k- i sąsiJeedszttwdiueżo kgatólarketykmawninfeasstzuyjmą przesunięcie widma znakomicie ndijeaśrciisnłnoyśccih pojemdinęadkzy dwaynsytęmpiująo-bliczo- nymi na podstawie klasy- - tmiiiaijttocnozjizacwuHriiispikoaote?zoaomOswicziyatłwuucimśzcaaiceiznąycmmyo-i-gą bvć i są różne Najbardziej popularną jest hipoteza rozsze- rzającej się przestrzeni Wszech-świata Ostrożnie z wielkimi za- swtriezenżieenniieamwi idmmóawimwiyęksżzeopśoccizegra-- laktyk jest spowodowane po- - Od lat rozwiia sie na a7intv ckim kontynencie — w Japonii — konkurent europejskiei Szwajcarii — japoński przemysł zegarkowy Rozwój nastaoił szczególnie w ostatnich latach od roku 1957 do 1961 produkcja zegarków wzrosła w Japonii aż trzykrotnie W roku bieżącym Japończycy wyprodukują już 10 min zegarków Dotychczas udawało się Japo-nii eksportować zaledwie 7—8 kDórowc podczas edv iei eurzoeDgeair--- ski konkurent Szwaicaria prze- - sprzedaje za granica także rynku azjatyckim Japonia za mierza zagrodzić wpływy szwaj- carskie w tej dziedzinie na tym przynajmniej rynku Nastawiono się w związku z tym na produk-cje taniego zegarka Do roku 1963 kraj ten planuje już sprze 45 1 0 B Ze swojego nowego stanowiska mógł Zbyszek objąć wzrokiem szeroką prze- strzeń zbocza pustkę nagiej skały usia-nej szarymi głazami Między zwałami ka-mieni leżały zielonkawymi plamami mundurów ciała zabitych rannych nie-licznych już żywych żywi leżeli tak sa-mo nieruchomo jak martwi ibo najmniej-szy ruch wywoływał natychmiast z bun-krów niemieckich cichy pojedynczy strzał i celną kulę wyborowego strzelca Tylko ranni nieświadomi już niczego po-za swoim bólem rzucali się krzyczeli i wzywali pomocy Ale pomóc im nie by-ło sposobu Nad nimi przelatywały z wyciem i szu- - mpm dudniła odłamkami kamieni zrywał się nagły jaz got maszynek i ustawał — tak mijały godziny nieznośnej tak zaszła ich noc Zimne mgły popłynęły po szczytach strzępiąc siwe kudły na krzakach Niem-cy milczeli W ciemności zaczął się jakiś ruch człapały czyjeś kroki szemrały przyciszone głosy W pewnej chwili Zby-szek usłyszał jak Dejga mówi do kogoś: — Trzeba wystawić ubezpieczenia z pra-wa — i przypłaszczył się jeszcze bar-dziej do ziemi w obawie żeby go nie dostrzeżono i nie zmuszono wstać i iść i coś robić Zapadł w senne odrętwienie Nieludz-kie zmęczenie obezwładniło ciało Szczę-kał zębami z zimna czując jednocześnie palący ogień gorączki w trzewiach Wstrząsany nagłymi dreszczami budził się kulił zwijał w kłębek W zamglonej świadomości kołatało jedyne pragnie-nie: spokoju Wszystko już jedno co się stanie dalej Byle teraz nie ruszać się nic nie czuć nic nie robić Leżał tak w najwyższym wyczerpa-niu w zmęczeniu potwornym bez woli i bez siły obojętny na wszystko do ni-czego już nie zdolny Leżał tak w wilgotnym zimnie nocy on leżał Dobek Dejga leżały tuląc się w skalnych załomach resztki żywych z kompanii Zmęczeni nieludzko leżeli bez ruchu i nikomu z nich nie wpadło nawet do głowy że oni właśnie tym swoim trwa-niem bezwładnym przełamują kryzys bitwy Na wpół żywi na wpół przytomni nie domyślali się nawet że w tej chwili wła-śnie spływa na nich chwała zwycięstwa: wiekszeniemsię" odległości mię 7 : n-vMIF- 'A]n': dzy nimi Niby pęcznieniem na-- " iHUHUUHia_ brzmiewaniem' przestrzeni — Obserwator odbiera tojako porusza-nie się obiektów i z prędko-ścią proporcjonalną do odległo-ści {znane są bardzo odległe ga-laktyki uciekające od nas z szyb-kością 130000 kmsek) Ziawisko tb tajemniczej i za-gadkowej natury nie obowiązuje całości przestrzeni lecz tylko tę cześć którą zamieszkujemy i pe- netrujemy przyrządami Może wystęDuje tylko w pewnych ty-pach Metagalaktyk Tym samvm staramy sie zawsze fondjbnioegiamy od koncepcji jednt-o-- - smosu na i i i to to sku że bieg zjawisk fizycznych ich prawa prawa geometrii nie obowiązują dla całości Wszech świata lecz tylko lokalnie Nie wątpliwie jest to realizm teorio poznawczy i zarazem dalszy krok oddalający nad od geocentryzmu Entuzjaści hipotezy rozszerza jącego się Wszechświata iako ca łości chyba ponieśli porażkę Mo zę szkoda bo ich ooraz Kosmosu był i oiękny i sugestywny i pro-sty Tymczasem w miarę rozwo- ju nauki musimy zgodzić sie na skomplikowanie obrazu rzeczy- wistości na niemożliwości zam-knięcia go w systemie zamknię-tym i zwartym Na pewno w tvrn nowym naukowym obrocie świa-ta tkwią elementy piękna I nie tylko Można w nim dostrzec jak myśl człowieka uporczywie usi-łuje ogarnąć przebogatość zja-wisk i wydarzeń materialnych wykryć prawidłowości tkwiące w nich i opanować je Mieczysław Sawicki KONKURENCJA JAPOŃSKA wyprodukowanych mię-dzygalaktycz- nej dać za granicę połowę ilości ze- garków sprzedawanych przez Szwajcarię Ostatnio Japonia roz-winęła przede wszystkim wyrób poszukiwanych na rynku azjaty-ckim budzików których w sa-mym tylko 1963 r wyprodukuje się 83 min szt Rozwój produkcji zegarków w Japonii mocno zagraża nie tylko interesom szwajcarskim Także francuscy i zachodnioniemieccy producenci zegarków którzy oo dawna zagnieździli się na azja-tyckim rynku ubolewają jak po-daje zachodnioniemiecka "Blick durch die Wirtschaft" że jest to wielka groźba dla europejskiego eksportu Wartość zegarków sprzedawanych dotychczas co ro ku przez Szwajcarię NRF i Fran cję na rynku azjatyckim osiąga ła_ bowiem wcale pokaźną sumę oo iiiiii uuiarow Niemcy bowiem nie wytrzymali ich mil-czącego uporu i już zaczęli pośpiesznie wycofywać się ze swoich stanowisk 23 Byczyli się w cudownym nieróbstwie z perspektywą dalszych rozkoszy: mieli jechać na dłuższy odpoczynek i reorga-nizację Straty były duże bardzo duże Wy-rosły nowe cmentarze na polach pod Klasztorem zapełniły się szpitale ran-nymi Ale ci co zostali chodzili zamaszy-stym krokiem po uliczkach górskich wio-sek rzucali zdobywcze spojrzenia na za-pracowane kobieciny trzaskali głośno obcasami salutowali z jakimś nowym niedbałym a zadzierżystym fasonem W teatrze żołnierskim skomponowa-no już "Czerwone maki na Monte Cassi-no" i śpiewano z uczuciem że "silniej-szy od śmierci był gniew" ale do nich la piosenka jeszcze nie dotarła i może dlatego gniewu czuli raczej nie-zaspokojone zdziwienie i niedosyt Po kilku grupkami w pojedynkę vracali wciąż na pole bitwy wędrowali po zboczach i kotlinach gapili się w za myśleniu na rozwalone bunkry krążyli poriski skalą JLrlaijfrkrzeez6nłT-ogłąa1trrz- y udręki gdzieś ziemski zamiast to było — szukali wciąż czegoś co tu przeżyli tak intensywnie a co ulotniło się niepowrotnie zostawiając po sobie tylko puste pobojowisko i ckliwy zaduch gnijących ciał Zbyszek schodził pomału ze stoków San Angelo doszedł do miejsca na któ rym padł major Wołodkowicz pozostał tŁm chwilę znów ruszył dalej Wszedł ur kotlinkę między Angelo i Widmem tam gdzie w nagłej nawale moździerzy zginął Kićko Nic nie mówiło teraz tu o tym że tak niedawnojeszcze bulgotały Ju i kotłowały się w szalonej pasji wy-buchy pocisków że powietrze tej cichej dolinki drżało i wyło rwane na strzępy świszczącymi odłamkami że biegli tu i padali ludzie jęczeli przeklinali modlili się i rwali naprzód wznoszeni na szczy-ty ludzkiej wielkości napięciem woli na-tchnionym uniesieniem ibitewnym Cicho tu było teraz spokojnie Szedł dalej nie mogąc pojąć oboję-tnej bezbarwnej ciszy' w tym miejscu które dla niego napełniło się na zawsze rozgwarem boju rozpierającym dech w piersi uniesieniem walki — Jakże to może być — powtarzał bezwiednie — jakże to tak zginęło bez śladu? Był już na Widmie odnalazł ten bun-kier z którego odbijał niemieckie prze-ciwuderze- nia ten kamień gdzie go przy-trzymał strzelec wyborowy widział ten krzak głogu pod którym skonał Kierde-jowic- z Nic z tego wszystkiego nie było już na ziemi Żyło to biegło krzyczało walczyło 1 umierało tylko w nim tylko V jego ser-cu Na ziemi walały się strzępy mun Zazwyczaj słyszy się narzekania że kierowcy są głównym powodem katastrof których ofiarami] pada-ją przechodnie Jest to opinia błęd-n- a Coraz więcej TOnoża się wypad-ki spowodowane nie przez kierow ców ale właśnie przez przechod niów Dzieci szkolne stosunkowo dość ostrożne są przy przechodzeniu na skrzyżowaniach gdzie Jiie ma świateł Zazwyczaj zatrzymują się na krawędzi chodnika ręka wska żują kierunek i wchodzą na jezd nię w chwili gdy samochody za trzymają się przy białych pasach Ludzie starsi mogli by się 'wiele od nich nauczyć Dzieci są beznadziejne gdy ma-ją przekraczać ulicę przy zaparko-wanych wozach Zazwyczaj co czwarte wpada pod koła przejeż-dżającego samochodu Osoby starsze padają ofiarą naj więcej przy przekraczaniu ulicy w miejscu wyznaczonym Dzieje się to w ten sposób że ktoś idzie spo-kojnie ulica nie zdradzając ochoty przejścia przez jezdnię W chwili gdy dojdzie do białych pasów na-gle robi zwrot i wskakuje na jezd nię nie bacząc na ruch Trudno wtedy winić kierowcę skoro ktoś wyszedł mu przed wóz na dwa kroki Innym częstym powxdem kata strof jest przekraczanie ulicy przy niewłaściwych światłach Ludzie nerwowi często wpadają na jezdnię przy żółtym świetle nic czekając na zielone Czasem nie zdążą do drugiego chodnika gdyż w poło-wie jezdni spotkała ich śmierć Ktoś widzi zbliżający się auto-bus czy trannraj z drugiej strony ulicy Chcąc zdążyć wbiega na jezdnię i lawiruje pomiędzy prze-jeżdżającymi wozami Ten również często kończy tam życie Na przedmieściach gdzie nie ma chodników bo są tylko drogi ofia-rami padają starsi ludzie ubrani na ciemno W nocy kierowca może nie zauważyć uch i potrącić Jeżeli ktoś musi iść wzdłuż ta-kiej drogi wieczorem niech trzyma się tej strony z której ma ruch z przodu a więc widzi wszystkie wozy które go miną Kto ma1 nich z tyłu czyli nie widzi kto jedzie za nim ten dużo ryzykuje Oto wskazówki jakie daje „Traf-fi-c Safety Council" Brak zaduma-nia ostrożności zaprowadził już wiele osób na cmentarz durów odłamki pocisków łuski maga-zynki rozbite karabiny gniły --w krza-kach martwe ciała Na ziemi pozostały tylko te żałosne szczątki leżące nieruchomo w spokojnej ciszy w przejmującej grozą obojętności przemijania wszystkich spraw ziemskich Powoli zeszedł z Widma i zaczął wspi-nać się na wzgórze 706 tą drogą którą zbiegał razem z kompanią w dół Stanął na podstawie wyjściowej do natarcia skąd po raz pierwszy spojrzał był na bul-gocące ogniem Widmo szarpane tysią-cem błysków huczące grzmotem i wrza-wą Ale i tu była teraz przenikliwa ci-sza niepojęta nieznośna cisza martwoty Słońce wisiało nisko nad przymor-skim pasmem gór Aurunzi które maja-czyły na zachodzie sinymi zwałami Ukośne promienie czerwone już o-cięż- ale jakby nasycone zmęczeniem i krwią parującą z lej ziemi obrzeżały złotą obwódką czarne kontury San An-gelo 475 i łych dalszych wzniesień aż po ruiny Klasztoru który stał w jasnym powietrzu cichy i wyraźny Od świetlistych szczytów ścieliły się ku dołowi długie cienie kładły się chło-dem na stoki na czarno-zielon- e podob- - jrzymiej płachty maskowniczej Widmo — i dopiero tu gdzie Zbyszek usiadł na złomie głazu słonce znów do-tykało ziemi nasycając delikatne żdżbla trawy krwawą rudością zachodu Z lewej strony zieleniła się pękata bania Maioli poplamiona jasną purpurą maków które rozlewały się po zboczach szerokimi łanami niby kałuże świeżej krwi i ściekały strumykami kwiatów w dól do podnóża góry Jakiś ukryty w krzakach ptak ćwier-kał monotonnie: pi -- U! pi-i- t! i ta uboga melodia wysoka i jednostajna dźwięczała niewymowną melancholią Cisza i spokój przedwieczornej go-dziny miały w sobie coś przejmująco smutnego Zdawało się że życic uleciało z tej opuszczonej ziemi i że będzie ona już tak wiecznie trwać między dniem i nocą w zimnej czerwieni zachodu wsłuchana w jednostajne ptasie pogwizdywanie Ten beznadziejny smutek napełnił so-bą całe ciało Zbyszka Czuł go w nerwach i w mięśniach w mózgu i w sercu w każ-dej kropli krwi Jakby wieczorny chłód który zaczął unosić się z ziemi leciutkim oparem wydobywał z niej i niósł w so-bie całą rezygnację i beznadzieję wszyst-kich ziemskich spraw melancholię bez-powrotnego przemijania Zbyszek poczuł nagle że jest bardzo zmęczony i bardzo stary Jakby w tej jednej chwili przeskoczył dziesiątki lat jakby w paru minutach przeżył całe swo-je życie Zapragnął nagle zostać tutaj na zawsze stać się jednym z tych sza-rych kamieni 'i tak trwać w bezładzie czerwonego zachodu w monotonnym u-bóst- wie ptasiego ćwierkania ' mtmmmmm—i—m— ---- — w — -- y '— w—-- — łv— ' ? - ™ jf TM- - TT H EN!R'Y SLXrBłY FCTĆS FCOMSIAU CGA PUBLIC ACCOUNTANT — PRZYSIĘGŁY KSIgGOWY 57 Redcar Ave Toronto 18 Teli233-829- 4 l-W-- 50 ADWOKACI I NOTARIUSZE GE0RGE BEN BA ADWOKAT I NOTARIUSZ Mówi po polsku 1134 Dundas St W Toronto Tel LE 4-84- 31 LE 4-84- 32 J E MARKOWSKI - MARKSON AB LLB ADWOKAT — OBROŃCA NOTARIUSZ Biuro: CL 9-76- 38 7 Superior Ave — Mimico Toronto 14 Ont Dom: 822-982- 9 (cali collccł) Wieczorami tylko no porozumieniu 1G-W-- 40 E V MATURA LLM ADWOKAT — OBROŃCA NOTARIUSZ n Adclalde Sł East Toronto i Onf Tel Biura — EM 4-38- 33 Mleszk — LE 1-54- 22 2-- W BIELSKI & BIELSKI Adwokaci Notariusze Obrońcy Załatwiamy wszelkie sprawy cywilne I karno C M BIELSKI DA BCL V W BIELSKI B COMM Suitę 307 National Buildlnfi 347 BAY ST — TORONTO TEL: EM 2-12- 51 TEL: CH 4-72- 14 ioo-- w DO YOU ♦jFfftrwTjrilllllllel ourain£S-'jJi(- lj błock ol 9 U Jf3 ALE IR? OKULISTKA BR BUKOWSKA BEJNARSOD 274 RoncesvalIes Ave Geoffrey) Tel LE2-S49- 3 7 Godzlnv Tir7v!r rortriprinli nń 1ivl do 8 włecŁ W soboty od 10 do 4 włcci 92--W DR A MEDWECKA LEKARZ DENTYSTA 70 Spadina Rd WAInur 2-051- 8) (2 bloki na północ od ul Bloor) Przyjmuje codziennie od 3-- ej do ulecz w soboty od 10-c-J do po uprzednim porozumieniem tolefonlcz- - nim 1&-W-- 2J E Wachna DENTYSTA Godziny: i 2—0 386 Bathursr St — EM 4-65- 15 Dr S D CHIRURG — LEKARZ DENTYSTA _ STOMATOLOG Specjalista cnorOD ibitit ustnol Physlclnn's & Surgeons" Kancelaria No 270 86 Bloor St W — Toronlo WA 2-00- 56 2-- W DR W SADAUSKAS LEKARZ DENTYSTA Przyjmuje za uprzednim telefonicz-nym porozumieniem Telefon LE 1-4- 250 129 Grenadier' Rd (drugi dom od Konccsvallej) JAN ALEXANDROWICZ LLM NOTARIUSZ DLA PROWINCJI ONTARIO Kontrakty Pełnomocnictwa Tostamonty oraz Akty cżynnoid Prawne okrcilono w "Ontario Notarles Act" Tomoc Prawna w o sprawach Rodzinnych Spadkowych I Majątkowi eh w Polica 1 Zaeranlcq Wierzytelno Tlumnc7enln Dokumentów — Pomoc w lmlcracjl do U3A 1 odszkodowaniach hitlerowskich— Incomc Tnx Biuro 61 8A Qucen St W Toronto Onł Canada ti EM 85441 — Wieczorem: Searborough AM 1-9- 48 NEED MONEY to Uphcnja ' " r r apartmenl £2 Hals dzięki 11 J03MllllOII(MWm (przy rano 1 i 9-- eJ 4-- cj Dr 10—12 2-- W Brigcl Ilulldlng wsrclktch ano 5 11 m mSa bw ': nBTuM uran ln¥al mM! : ' j J '-- ' cliii Jjy H w 13 W NA z "B M" Pożyczki na domu z Bank of Montreal są niekoszlowne zaledwie 6% rocznic — płatne w wygodnych ratach Poproś o broszurę o pożyczkach' na udoskonalenie domu 'rz ' ''& of -'- V or Pierwszy liank Kanady ' ' % Wspólpi aaąący z na kuidym kroku ich iycia odr 1817 IB H im SODA OKULIŚCI DENTYŚCI Telefon POŻYCZCE UDOSKONALENIE DOMU BANK udoskonalenie Banjc Montrual 'd0J' Kanadyjczykami G1NGER CREAM 0RANGE NIC TAK NIE ODŚWIEŻA Jedyny napój który smakiem fak żywo przypomina nopofo używane przoz Wai ' w "Słarym Kraju" COLA Zachwyt rodziny! Dla dzieci wydarzenie! Napój nic mający sobie równego! CZTERY NIEDOŚCIGNIONE SMAKI 100-- W' 26 U8-26- 63 'i i : Si m UST} iiWl 119-- fT-tttSH-I 1 SMtelli i t-Hrliiit-fHI
Object Description
Rating | |
Title | Zwilazkowiec Alliancer, March 06, 1963 |
Language | pl |
Subject | Poland -- Newspapers; Newspapers -- Poland; Polish Canadians Newspapers |
Date | 1963-03-06 |
Type | application/pdf |
Format | text |
Identifier | ZwilaD2000490 |
Description
Title | 000074b |
OCR text | 3 S61 llf i = If-Jes- Ł """ ""'"-- "-- " " ?ZVtĄZKOWIEC'MARZECl(Młrch) Sretfa — W63l ~&~ ' - - - _- - v Rozszerzający' się wszechświat bardzo ważnyniewyobrażalna dla ziemskich sto o --wszechświecie zwa f&fkosniologią Kosmologią to Sudowa astronomii niejako igftorona Zajmuje się ona usta-trr- - nnVnve?o obrazu struk- - jfjri budowy Kosmosu Formu-łki odpowiedzi na pytania: ile £-iaz-d jest we Wszechświecie? J5w m 72rupowane' w jaKich zkach pozostają między so-II- T tak wveladaja ruchy tych £ Czy wszędzie panują te sa-- I -w- arunki fizyczne? Czy wszę- - i&l można stosować prawa np czy wszędzie najkrót-Hros- a miedzy dwoma punk- - tami przestrzeni jest odcinek li- - niilprostejr JSTRM7 TIi gZrozunuaie jeai iv- - wjnu-gfo- i badawczymi kosmologii in-łB:ii- ia sie nie tylko astrono- - iifl"— Najbardziej znanym problemem tej nauki wzbudzaj-ącym i największe zaciekawi-eni naigoretsze spory rf£v problemem o niezwykle sźcokich konsekwencjach świa-łmjoglądowy- ch jest zagadnienie rozszerzania się # Wszechświata fUl H U 46 uoiuimu ił wwnvłi tniłstwach uczeni zrobili drobny Kr--r _£_:„„: +-„~- i:J i_ iK W' lajeuum ie-- i więc zajmijmy się bliżej tą spra- - począieK NIECO WIADOMOŚCI PODSTAWOWYCH iala niebieskie podlegają analaniu potężnej siły grawitac-yjnej Ona to organizuje je w żuHady i systemy I tak mamy uHady planetarne u Kłady gwiazd zwane galaktykami gro-mady galaktyk czyli super galak-tyl- i oraz zbiorowiska super ga-łaft- yk tzw hipergalaktyki albo mtagalaktyki — (Metagalakty- - fcato twór współczesnej nau-ki! najwyższego rzędu ale nie wiadomo czy ostatniego) Są one pneuimuiciu uaudii i uuaerwacji iifliebardzo dziś wiemy czy siły $ijżące galaktyki są w istocie siłami ciążenia W ostatnich la-tach uczeni odkryli że architekt-ura widzialnego Kosmosu jest 'na] pewno tworzona i przez siły ginńej natury np magnetyczne lub elektryczne pfiemia przynależy do układu tHonecznego którego centralny iDiihkt — Słońce obiega nn ni- - Ibnymiej elipsie środek galakty-ki]- z prędkością 300 kmsek-G-a-lajtyk-a jest zbiorowiskiem mi-aliardó- w ewiazd w nnstaoi wiru jąego dysku (oglądana wieczo- - rami uroga Mleczna jest rzutem teo tworu na nieboskłon) śre- - dnica jest potworna ij się cpszzGtzzzsistg: m Na tua [Tadeusz Zajączkowski r SOi ' r zastrzeżone — — charczał wciąż Wn- - Ittlkowicz wyrzucając razem z lym na-kazem różową pianę z ust — naprzód! i iMdgie scicnr oiworzvr oczv oooa- - iteyl w twarz Dejgi i jakby przypom- - uwwszy cos sobie szepnął ni to ni to poddając się z rezygnacją: ffl — Aha! to i ja dla Polski M — Naprzód! — leciały krzyki za ni-- B i Dejga widząc opadłą nieruchomo głowę majora również zaczął krzyczeć Stok prawa naprzód! — biet?nae na kaminnidv Zbyszek lożnl 7n knminnnn Tlvłn Nin [toto ani możliwości ani sensu 3ff J'du irznoa nfl(v7Pk-n1- - (KlrnrniP w pffiiąl głowę zza i spojrzał ku Niem- - b — Dwieście kroków naiiwżni — nn ffljślał — ale cóż nie damy rady! Z tyłu na Widmie zerwała się nagła fZawa' ttoktywaty gniewne i po-jjyesz- na strzelanina — Co się tam znów §?lo?- - Czyżby Niemcy obeszli? A Sjpłstko już jedno! Czul tylko że żad- - Silą Tlif 7nitlci nn i'riA"-7- n Unn nlo —-- W ułuoi (ju oi-- o oua cugu bia naKiem pociski poczęły się rwać na nie- - nilG—rln"n"li oci(arn„u„w:i_&Ki auiui irir liewa u--iu_iiu_t_ia:_- - p§ nagle krzyki zatrajkotały elkaemy i Rugany Niemieckie Spandau'y zachły- - Ii p°tem eurwPoałśopiessiznnytnm naopglnniemi nastała tEĘl i aonpcerzepjmaliułjoącenjiemciiłsozsyiernie niezno- - rScPra§nienie chropawym skurczem ści- - tr ° garaio Obok w krzaku głogu po- - l-5J"- 'yni nibv Snipctpm nłnttami rlrnh- - ivuCl1 kwiatów beztrosko' zaćwierkał ja: vi3K-- świergot jakby głos { ' "awno utraconego śyiata iSPart Sie W ŚwinHnmnśń 7hv7lrn nr7Pra Scym wstrząsem 1 pewien geo-Sh-- ii specjali- - rozjaśnieniu Naprzód! pyta-]{c- o tentasi 7~Aie chcę umieraćl — myślał wci- - !aJąc się w ziemię — żadn jt- -IwiifupuJieWnlms1rńą'uia: i „_t i i_ „:_jli- - i-uoi-aai usuj' giutiv 5iza naprzoai — zoDaczyi jas f~f skalnych złomów' An-skaku-ją tu i łj --ov pusidcit: uojrzai loua i ffi02-- ' naprzód! bij sk synów! fcgJsKOCzył 773 :troi ncłnrur mebiegli tak kilkadziesiąt kroków i laori prz-pad- li do ziemi Posuwać się ta ±7 "-- "-j"i Eźi"iiiWościa sunków przestnennych skoro kmmwknusąuecikwuoizezuleżzj'ewsperatępedkrnkoaomtśpyicoseiińkąęocnyśaw3nl0aiiee0tt0ltn0ey0j Galaktyka jest wyspą materii w przestrzeni kosmicznej ale nie" samotną Przynależy do struktu-ry 'wyższego rzędu — superga-laktyk- i laktyk uOtwbsoerrzwonoewjalpnryzcehz 1g6alagka-- tnyak joegsot lkislkąa stkyusipęicoynei wwszystkie gro-?atiXvB- va dood 3n0a0s ogal7akmtyikligornoaómwoaddldyaatloUśnwcezieątcsl-ąe nych Astronom australijski Voucou-ler- s odkrył w 1953 r że miesz-kamy w supergalaktyce o średni-cy 100 min lat świetlnych masie globalnej równej 10 do potęgi k15-óe- jł jąmdaras słWońclaatai cwhiru19j5ą8c-6-ej wo- ZSRR i Stanach Zjednoczo1 nycwh opublikowano materiały do- świadczalne z których wynika że supergalaktyk jest więcej i two-rzą one gigantyczny system na zywany MeiagaiaKtyką INFORMATORZY KOSMOSU W pierwszym rzędzie należy wymienić swiauo rromien świe-tlny rodzi się we wnętrzu gwiazd biegnie przez przestrze-nie Kosmosu wypełnione subtel-ną rozrzedzoną materią między-gwiazdow- ą i jest obecny przy różnorodnych procesach i zjawi- skach Tym samym wpadając do pnriezsyireządi ódwostaasrtcrzoanommiuclztunmych wi—a- domości Promień świetlny uzu-pełniają dziś skuteczne fale ra- diowe promienie 'kosmiczne i tzw neutronowe Ale WTÓćmy do światła tego szybkonogiego posłańca z otchła-ni wszechświata dacPho nwatzęmżeoncinaienśiwuiatwła dprozkyornzuą-- jemy np przy pomocy pryzmatu jego analizy spektoralnej — otrzymując widmo Z widma światła gwiazd odczytać można niezwykle dużą ilość informacji Dowiedzieć się o temperaturach na powierzchni i we wnętrzu gwiazd O ich masach i gęsto-ściach o składzie chemicznym o tym czy mają pole magnety-czne czy wirują wokół osi czy posiadają atmosfery i tzw "ko-rony" gazowe czy pędzą z duży-mi prędkościami czy też nie I właśnie w związku z tvm ostatnim swego czasu Doppler wykrył że widma ciał świecą-- cycn zmieniaią swoją barwę na galaktyki czerwoną jeśli obiekt oddala Wszelkie (Copyright) ruszać głazu lerzyki drogi c-- ji a nie w ogniu Niemców było nie-- TK02TS!aK5- - odobserwatora' (przy zbliżaniu aiv — twiumo przesuwa się w stronę fal odpowiadających bar-wie zielonej niebieskiej czy fio-letowej) Otóż astronomowie wy- kryli dokładnie 40 lat temu że widmo galaktyk jest przesunięte ikmu dcazleerjwizennaijdui jeto sityęmodbnaardszigeaj- laktyka Zrodziło się natychmiast Dodejrzenie że galaktyki odda-lają się od nas uciekają pędzą v_ bironę aaiej pwozonych obsza- rów Kosmosu Narpjncift mVn jesteśmy przy temacie ROZSZERZAJĄCY SIE WSZECHŚWIAT nauce rtmUnw --nrocł: rteorzndznieielizćbiftaykmty ioedst hniprzoetseuznieFcakie- - t2n stalemy na stanowi ku czerwieni widma obserwowal-nych galaktyk —'Wartość tego ipmrzezsnuanjidęucijae sjieęstdatlyemj dawniaęksgza-a laktyka W ostatnich dwóch latach astronomowie amerykańscy i ro- syjscy dokonali doniosłych od- - Kiyc ograniczających ten efekt do obszarów naszej Metagalakty-k- i sąsiJeedszttwdiueżo kgatólarketykmawninfeasstzuyjmą przesunięcie widma znakomicie ndijeaśrciisnłnoyśccih pojemdinęadkzy dwaynsytęmpiująo-bliczo- nymi na podstawie klasy- - tmiiiaijttocnozjizacwuHriiispikoaote?zoaomOswicziyatłwuucimśzcaaiceiznąycmmyo-i-gą bvć i są różne Najbardziej popularną jest hipoteza rozsze- rzającej się przestrzeni Wszech-świata Ostrożnie z wielkimi za- swtriezenżieenniieamwi idmmóawimwiyęksżzeopśoccizegra-- laktyk jest spowodowane po- - Od lat rozwiia sie na a7intv ckim kontynencie — w Japonii — konkurent europejskiei Szwajcarii — japoński przemysł zegarkowy Rozwój nastaoił szczególnie w ostatnich latach od roku 1957 do 1961 produkcja zegarków wzrosła w Japonii aż trzykrotnie W roku bieżącym Japończycy wyprodukują już 10 min zegarków Dotychczas udawało się Japo-nii eksportować zaledwie 7—8 kDórowc podczas edv iei eurzoeDgeair--- ski konkurent Szwaicaria prze- - sprzedaje za granica także rynku azjatyckim Japonia za mierza zagrodzić wpływy szwaj- carskie w tej dziedzinie na tym przynajmniej rynku Nastawiono się w związku z tym na produk-cje taniego zegarka Do roku 1963 kraj ten planuje już sprze 45 1 0 B Ze swojego nowego stanowiska mógł Zbyszek objąć wzrokiem szeroką prze- strzeń zbocza pustkę nagiej skały usia-nej szarymi głazami Między zwałami ka-mieni leżały zielonkawymi plamami mundurów ciała zabitych rannych nie-licznych już żywych żywi leżeli tak sa-mo nieruchomo jak martwi ibo najmniej-szy ruch wywoływał natychmiast z bun-krów niemieckich cichy pojedynczy strzał i celną kulę wyborowego strzelca Tylko ranni nieświadomi już niczego po-za swoim bólem rzucali się krzyczeli i wzywali pomocy Ale pomóc im nie by-ło sposobu Nad nimi przelatywały z wyciem i szu- - mpm dudniła odłamkami kamieni zrywał się nagły jaz got maszynek i ustawał — tak mijały godziny nieznośnej tak zaszła ich noc Zimne mgły popłynęły po szczytach strzępiąc siwe kudły na krzakach Niem-cy milczeli W ciemności zaczął się jakiś ruch człapały czyjeś kroki szemrały przyciszone głosy W pewnej chwili Zby-szek usłyszał jak Dejga mówi do kogoś: — Trzeba wystawić ubezpieczenia z pra-wa — i przypłaszczył się jeszcze bar-dziej do ziemi w obawie żeby go nie dostrzeżono i nie zmuszono wstać i iść i coś robić Zapadł w senne odrętwienie Nieludz-kie zmęczenie obezwładniło ciało Szczę-kał zębami z zimna czując jednocześnie palący ogień gorączki w trzewiach Wstrząsany nagłymi dreszczami budził się kulił zwijał w kłębek W zamglonej świadomości kołatało jedyne pragnie-nie: spokoju Wszystko już jedno co się stanie dalej Byle teraz nie ruszać się nic nie czuć nic nie robić Leżał tak w najwyższym wyczerpa-niu w zmęczeniu potwornym bez woli i bez siły obojętny na wszystko do ni-czego już nie zdolny Leżał tak w wilgotnym zimnie nocy on leżał Dobek Dejga leżały tuląc się w skalnych załomach resztki żywych z kompanii Zmęczeni nieludzko leżeli bez ruchu i nikomu z nich nie wpadło nawet do głowy że oni właśnie tym swoim trwa-niem bezwładnym przełamują kryzys bitwy Na wpół żywi na wpół przytomni nie domyślali się nawet że w tej chwili wła-śnie spływa na nich chwała zwycięstwa: wiekszeniemsię" odległości mię 7 : n-vMIF- 'A]n': dzy nimi Niby pęcznieniem na-- " iHUHUUHia_ brzmiewaniem' przestrzeni — Obserwator odbiera tojako porusza-nie się obiektów i z prędko-ścią proporcjonalną do odległo-ści {znane są bardzo odległe ga-laktyki uciekające od nas z szyb-kością 130000 kmsek) Ziawisko tb tajemniczej i za-gadkowej natury nie obowiązuje całości przestrzeni lecz tylko tę cześć którą zamieszkujemy i pe- netrujemy przyrządami Może wystęDuje tylko w pewnych ty-pach Metagalaktyk Tym samvm staramy sie zawsze fondjbnioegiamy od koncepcji jednt-o-- - smosu na i i i to to sku że bieg zjawisk fizycznych ich prawa prawa geometrii nie obowiązują dla całości Wszech świata lecz tylko lokalnie Nie wątpliwie jest to realizm teorio poznawczy i zarazem dalszy krok oddalający nad od geocentryzmu Entuzjaści hipotezy rozszerza jącego się Wszechświata iako ca łości chyba ponieśli porażkę Mo zę szkoda bo ich ooraz Kosmosu był i oiękny i sugestywny i pro-sty Tymczasem w miarę rozwo- ju nauki musimy zgodzić sie na skomplikowanie obrazu rzeczy- wistości na niemożliwości zam-knięcia go w systemie zamknię-tym i zwartym Na pewno w tvrn nowym naukowym obrocie świa-ta tkwią elementy piękna I nie tylko Można w nim dostrzec jak myśl człowieka uporczywie usi-łuje ogarnąć przebogatość zja-wisk i wydarzeń materialnych wykryć prawidłowości tkwiące w nich i opanować je Mieczysław Sawicki KONKURENCJA JAPOŃSKA wyprodukowanych mię-dzygalaktycz- nej dać za granicę połowę ilości ze- garków sprzedawanych przez Szwajcarię Ostatnio Japonia roz-winęła przede wszystkim wyrób poszukiwanych na rynku azjaty-ckim budzików których w sa-mym tylko 1963 r wyprodukuje się 83 min szt Rozwój produkcji zegarków w Japonii mocno zagraża nie tylko interesom szwajcarskim Także francuscy i zachodnioniemieccy producenci zegarków którzy oo dawna zagnieździli się na azja-tyckim rynku ubolewają jak po-daje zachodnioniemiecka "Blick durch die Wirtschaft" że jest to wielka groźba dla europejskiego eksportu Wartość zegarków sprzedawanych dotychczas co ro ku przez Szwajcarię NRF i Fran cję na rynku azjatyckim osiąga ła_ bowiem wcale pokaźną sumę oo iiiiii uuiarow Niemcy bowiem nie wytrzymali ich mil-czącego uporu i już zaczęli pośpiesznie wycofywać się ze swoich stanowisk 23 Byczyli się w cudownym nieróbstwie z perspektywą dalszych rozkoszy: mieli jechać na dłuższy odpoczynek i reorga-nizację Straty były duże bardzo duże Wy-rosły nowe cmentarze na polach pod Klasztorem zapełniły się szpitale ran-nymi Ale ci co zostali chodzili zamaszy-stym krokiem po uliczkach górskich wio-sek rzucali zdobywcze spojrzenia na za-pracowane kobieciny trzaskali głośno obcasami salutowali z jakimś nowym niedbałym a zadzierżystym fasonem W teatrze żołnierskim skomponowa-no już "Czerwone maki na Monte Cassi-no" i śpiewano z uczuciem że "silniej-szy od śmierci był gniew" ale do nich la piosenka jeszcze nie dotarła i może dlatego gniewu czuli raczej nie-zaspokojone zdziwienie i niedosyt Po kilku grupkami w pojedynkę vracali wciąż na pole bitwy wędrowali po zboczach i kotlinach gapili się w za myśleniu na rozwalone bunkry krążyli poriski skalą JLrlaijfrkrzeez6nłT-ogłąa1trrz- y udręki gdzieś ziemski zamiast to było — szukali wciąż czegoś co tu przeżyli tak intensywnie a co ulotniło się niepowrotnie zostawiając po sobie tylko puste pobojowisko i ckliwy zaduch gnijących ciał Zbyszek schodził pomału ze stoków San Angelo doszedł do miejsca na któ rym padł major Wołodkowicz pozostał tŁm chwilę znów ruszył dalej Wszedł ur kotlinkę między Angelo i Widmem tam gdzie w nagłej nawale moździerzy zginął Kićko Nic nie mówiło teraz tu o tym że tak niedawnojeszcze bulgotały Ju i kotłowały się w szalonej pasji wy-buchy pocisków że powietrze tej cichej dolinki drżało i wyło rwane na strzępy świszczącymi odłamkami że biegli tu i padali ludzie jęczeli przeklinali modlili się i rwali naprzód wznoszeni na szczy-ty ludzkiej wielkości napięciem woli na-tchnionym uniesieniem ibitewnym Cicho tu było teraz spokojnie Szedł dalej nie mogąc pojąć oboję-tnej bezbarwnej ciszy' w tym miejscu które dla niego napełniło się na zawsze rozgwarem boju rozpierającym dech w piersi uniesieniem walki — Jakże to może być — powtarzał bezwiednie — jakże to tak zginęło bez śladu? Był już na Widmie odnalazł ten bun-kier z którego odbijał niemieckie prze-ciwuderze- nia ten kamień gdzie go przy-trzymał strzelec wyborowy widział ten krzak głogu pod którym skonał Kierde-jowic- z Nic z tego wszystkiego nie było już na ziemi Żyło to biegło krzyczało walczyło 1 umierało tylko w nim tylko V jego ser-cu Na ziemi walały się strzępy mun Zazwyczaj słyszy się narzekania że kierowcy są głównym powodem katastrof których ofiarami] pada-ją przechodnie Jest to opinia błęd-n- a Coraz więcej TOnoża się wypad-ki spowodowane nie przez kierow ców ale właśnie przez przechod niów Dzieci szkolne stosunkowo dość ostrożne są przy przechodzeniu na skrzyżowaniach gdzie Jiie ma świateł Zazwyczaj zatrzymują się na krawędzi chodnika ręka wska żują kierunek i wchodzą na jezd nię w chwili gdy samochody za trzymają się przy białych pasach Ludzie starsi mogli by się 'wiele od nich nauczyć Dzieci są beznadziejne gdy ma-ją przekraczać ulicę przy zaparko-wanych wozach Zazwyczaj co czwarte wpada pod koła przejeż-dżającego samochodu Osoby starsze padają ofiarą naj więcej przy przekraczaniu ulicy w miejscu wyznaczonym Dzieje się to w ten sposób że ktoś idzie spo-kojnie ulica nie zdradzając ochoty przejścia przez jezdnię W chwili gdy dojdzie do białych pasów na-gle robi zwrot i wskakuje na jezd nię nie bacząc na ruch Trudno wtedy winić kierowcę skoro ktoś wyszedł mu przed wóz na dwa kroki Innym częstym powxdem kata strof jest przekraczanie ulicy przy niewłaściwych światłach Ludzie nerwowi często wpadają na jezdnię przy żółtym świetle nic czekając na zielone Czasem nie zdążą do drugiego chodnika gdyż w poło-wie jezdni spotkała ich śmierć Ktoś widzi zbliżający się auto-bus czy trannraj z drugiej strony ulicy Chcąc zdążyć wbiega na jezdnię i lawiruje pomiędzy prze-jeżdżającymi wozami Ten również często kończy tam życie Na przedmieściach gdzie nie ma chodników bo są tylko drogi ofia-rami padają starsi ludzie ubrani na ciemno W nocy kierowca może nie zauważyć uch i potrącić Jeżeli ktoś musi iść wzdłuż ta-kiej drogi wieczorem niech trzyma się tej strony z której ma ruch z przodu a więc widzi wszystkie wozy które go miną Kto ma1 nich z tyłu czyli nie widzi kto jedzie za nim ten dużo ryzykuje Oto wskazówki jakie daje „Traf-fi-c Safety Council" Brak zaduma-nia ostrożności zaprowadził już wiele osób na cmentarz durów odłamki pocisków łuski maga-zynki rozbite karabiny gniły --w krza-kach martwe ciała Na ziemi pozostały tylko te żałosne szczątki leżące nieruchomo w spokojnej ciszy w przejmującej grozą obojętności przemijania wszystkich spraw ziemskich Powoli zeszedł z Widma i zaczął wspi-nać się na wzgórze 706 tą drogą którą zbiegał razem z kompanią w dół Stanął na podstawie wyjściowej do natarcia skąd po raz pierwszy spojrzał był na bul-gocące ogniem Widmo szarpane tysią-cem błysków huczące grzmotem i wrza-wą Ale i tu była teraz przenikliwa ci-sza niepojęta nieznośna cisza martwoty Słońce wisiało nisko nad przymor-skim pasmem gór Aurunzi które maja-czyły na zachodzie sinymi zwałami Ukośne promienie czerwone już o-cięż- ale jakby nasycone zmęczeniem i krwią parującą z lej ziemi obrzeżały złotą obwódką czarne kontury San An-gelo 475 i łych dalszych wzniesień aż po ruiny Klasztoru który stał w jasnym powietrzu cichy i wyraźny Od świetlistych szczytów ścieliły się ku dołowi długie cienie kładły się chło-dem na stoki na czarno-zielon- e podob- - jrzymiej płachty maskowniczej Widmo — i dopiero tu gdzie Zbyszek usiadł na złomie głazu słonce znów do-tykało ziemi nasycając delikatne żdżbla trawy krwawą rudością zachodu Z lewej strony zieleniła się pękata bania Maioli poplamiona jasną purpurą maków które rozlewały się po zboczach szerokimi łanami niby kałuże świeżej krwi i ściekały strumykami kwiatów w dól do podnóża góry Jakiś ukryty w krzakach ptak ćwier-kał monotonnie: pi -- U! pi-i- t! i ta uboga melodia wysoka i jednostajna dźwięczała niewymowną melancholią Cisza i spokój przedwieczornej go-dziny miały w sobie coś przejmująco smutnego Zdawało się że życic uleciało z tej opuszczonej ziemi i że będzie ona już tak wiecznie trwać między dniem i nocą w zimnej czerwieni zachodu wsłuchana w jednostajne ptasie pogwizdywanie Ten beznadziejny smutek napełnił so-bą całe ciało Zbyszka Czuł go w nerwach i w mięśniach w mózgu i w sercu w każ-dej kropli krwi Jakby wieczorny chłód który zaczął unosić się z ziemi leciutkim oparem wydobywał z niej i niósł w so-bie całą rezygnację i beznadzieję wszyst-kich ziemskich spraw melancholię bez-powrotnego przemijania Zbyszek poczuł nagle że jest bardzo zmęczony i bardzo stary Jakby w tej jednej chwili przeskoczył dziesiątki lat jakby w paru minutach przeżył całe swo-je życie Zapragnął nagle zostać tutaj na zawsze stać się jednym z tych sza-rych kamieni 'i tak trwać w bezładzie czerwonego zachodu w monotonnym u-bóst- wie ptasiego ćwierkania ' mtmmmmm—i—m— ---- — w — -- y '— w—-- — łv— ' ? - ™ jf TM- - TT H EN!R'Y SLXrBłY FCTĆS FCOMSIAU CGA PUBLIC ACCOUNTANT — PRZYSIĘGŁY KSIgGOWY 57 Redcar Ave Toronto 18 Teli233-829- 4 l-W-- 50 ADWOKACI I NOTARIUSZE GE0RGE BEN BA ADWOKAT I NOTARIUSZ Mówi po polsku 1134 Dundas St W Toronto Tel LE 4-84- 31 LE 4-84- 32 J E MARKOWSKI - MARKSON AB LLB ADWOKAT — OBROŃCA NOTARIUSZ Biuro: CL 9-76- 38 7 Superior Ave — Mimico Toronto 14 Ont Dom: 822-982- 9 (cali collccł) Wieczorami tylko no porozumieniu 1G-W-- 40 E V MATURA LLM ADWOKAT — OBROŃCA NOTARIUSZ n Adclalde Sł East Toronto i Onf Tel Biura — EM 4-38- 33 Mleszk — LE 1-54- 22 2-- W BIELSKI & BIELSKI Adwokaci Notariusze Obrońcy Załatwiamy wszelkie sprawy cywilne I karno C M BIELSKI DA BCL V W BIELSKI B COMM Suitę 307 National Buildlnfi 347 BAY ST — TORONTO TEL: EM 2-12- 51 TEL: CH 4-72- 14 ioo-- w DO YOU ♦jFfftrwTjrilllllllel ourain£S-'jJi(- lj błock ol 9 U Jf3 ALE IR? OKULISTKA BR BUKOWSKA BEJNARSOD 274 RoncesvalIes Ave Geoffrey) Tel LE2-S49- 3 7 Godzlnv Tir7v!r rortriprinli nń 1ivl do 8 włecŁ W soboty od 10 do 4 włcci 92--W DR A MEDWECKA LEKARZ DENTYSTA 70 Spadina Rd WAInur 2-051- 8) (2 bloki na północ od ul Bloor) Przyjmuje codziennie od 3-- ej do ulecz w soboty od 10-c-J do po uprzednim porozumieniem tolefonlcz- - nim 1&-W-- 2J E Wachna DENTYSTA Godziny: i 2—0 386 Bathursr St — EM 4-65- 15 Dr S D CHIRURG — LEKARZ DENTYSTA _ STOMATOLOG Specjalista cnorOD ibitit ustnol Physlclnn's & Surgeons" Kancelaria No 270 86 Bloor St W — Toronlo WA 2-00- 56 2-- W DR W SADAUSKAS LEKARZ DENTYSTA Przyjmuje za uprzednim telefonicz-nym porozumieniem Telefon LE 1-4- 250 129 Grenadier' Rd (drugi dom od Konccsvallej) JAN ALEXANDROWICZ LLM NOTARIUSZ DLA PROWINCJI ONTARIO Kontrakty Pełnomocnictwa Tostamonty oraz Akty cżynnoid Prawne okrcilono w "Ontario Notarles Act" Tomoc Prawna w o sprawach Rodzinnych Spadkowych I Majątkowi eh w Polica 1 Zaeranlcq Wierzytelno Tlumnc7enln Dokumentów — Pomoc w lmlcracjl do U3A 1 odszkodowaniach hitlerowskich— Incomc Tnx Biuro 61 8A Qucen St W Toronto Onł Canada ti EM 85441 — Wieczorem: Searborough AM 1-9- 48 NEED MONEY to Uphcnja ' " r r apartmenl £2 Hals dzięki 11 J03MllllOII(MWm (przy rano 1 i 9-- eJ 4-- cj Dr 10—12 2-- W Brigcl Ilulldlng wsrclktch ano 5 11 m mSa bw ': nBTuM uran ln¥al mM! : ' j J '-- ' cliii Jjy H w 13 W NA z "B M" Pożyczki na domu z Bank of Montreal są niekoszlowne zaledwie 6% rocznic — płatne w wygodnych ratach Poproś o broszurę o pożyczkach' na udoskonalenie domu 'rz ' ''& of -'- V or Pierwszy liank Kanady ' ' % Wspólpi aaąący z na kuidym kroku ich iycia odr 1817 IB H im SODA OKULIŚCI DENTYŚCI Telefon POŻYCZCE UDOSKONALENIE DOMU BANK udoskonalenie Banjc Montrual 'd0J' Kanadyjczykami G1NGER CREAM 0RANGE NIC TAK NIE ODŚWIEŻA Jedyny napój który smakiem fak żywo przypomina nopofo używane przoz Wai ' w "Słarym Kraju" COLA Zachwyt rodziny! Dla dzieci wydarzenie! Napój nic mający sobie równego! CZTERY NIEDOŚCIGNIONE SMAKI 100-- W' 26 U8-26- 63 'i i : Si m UST} iiWl 119-- fT-tttSH-I 1 SMtelli i t-Hrliiit-fHI |
Tags
Comments
Post a Comment for 000074b