000333b |
Previous | 5 of 12 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
|
This page
All
|
H HjJL- - C0 CZYTAĆ? powieściach wojennych ope- - niczf-cie- j czarno-białjr- a JU"""1 Kre-l- i się waleczne po- - rc!f bonater- - rcerzy bez ska- - 5 ktonm " "O Icl MlrtLIl IUU- - nie myślą tylko o „„- - -- m rlla Łtń ofene na n" j—y -- - — 'ch smierc będzie najwszą na- - „Ha KO aiuscj =i— ---- _ (f tchórze 'pnnosiKi nibKie iiid- - lektorzy autorzy dają piiiałf p'nawe opisy walk rum całą ich grozę ale ui-iuj-ąc lfS i w nie pew ne piękno Piękno '„Irpniołnuei Inaczej u Draw SUMMaw neiiiuen JEM r)zie dosKonafym oaia- - neta maluaiMU realistycznie po- - TClk? wielką bitwę trwanie w popach i urm bezwładną u- - nu i pad patrolowy jednak skupia pizede wszystkim „nieku Jceo opowieści wojen sa wiec w pierwszym „„miiadanami o na rzędzie żołnierzach na [rencie Sann akcia woienna śluzy lfdMiie iakn iłn na którym zary-towiii- e if iPtzcze bardziej wyra-a!u- e człowiek Pterw -- za powieść Rembeka "Na-ES- D ukazała mc jeszcze w 1928 r zapewniła młodemu naówczas autorowi poczesne miejsce w liter-aturze Me Rembek nie jest pisa-ne- m płodnym i trzeba było czekać 3 do 1937 r na pojawienie się na stępnej powieści "W polu" unie mają tę samą tematykę a mianow-icie wojnę 1920 r Po ostatmei wojnie ukazał się werw "Wjrok na Franciszka Kło-sa' Akcja lej powieści rozgrywa się podczas okupacji niemieckiej 1956 r "Ballada o wzgardli-n- m wisielcu" powieść o powstan-iu stjczniowjm W każdej więc powieści Rembe ka znajdujemy jako tło działania wjenne w każdej ujawnia się je go batalistyczne zacięcie a żadna me jest jak juz wspomnieliśmy i wzorcową powieścią wojenną Obie przedwojenne powieści I Rembeka są oczywiście wyczerpane i me zanosi się — przynajmniej B tolowo — na ponovne len wyda nie Może wpływa na to fakt że rozgrywają się w walce z armią aerwoną a może być odgrywają role 1 inne czynniki W każdym raz-ie dobrze się stało ?c "W polu" zostało znowu udostępniono czyteln-ikom Instytut Literacki w Pary-- n wydał w kwietniu br "Cment-arze" Marka Hłaski które nie mo ll) się ukazać w kraju a obecnie zareprezentował opowieść "W pol-u" Akcja jej toczy się na małym birdzo małym wycinku frontu są to bomem dzieje kilkudziesięciu żołnierzy jednej zaledwie kompan-ii Naturalnie marginesowo spo tkamy się względnie słyszymy o Innych odcinkach osobach ale to Wkieś dalekie echa i Bohaterem opowieści jest kapral międz Denisem i Augusta) Górny którego poznajemy dopiero po jego śmierci O którym mówią wszyscy gdy go zabrakło Wyra-sta na groźny symbol Śmierć "jego bowiem zawisła nad kompanią po-ciągnęła za sobą jej całkowitą za-gładę Nie dlatego ze kpr Górny był znakomitym żołnierzem nieza-stąpionym dowódcą Nie' I właści-wie nie wiemy dlaczego rozłożył się takim tragicznym cieniem nad swoimi towarzyszami broni Nie on jeden przecież zginał na woj-nie' Zginął na patrolu w czasie bytno ści w szpitalu swego przyjaciela sierżanta Derenia A ten trz mał kompanię w twardych rybach Le-gionista sthiżbista i doskonały podoficer Wszyscy wiedzieli ze obaj przyjaźnili się jednakże nikt me przypuszczał że związki mię-dzy nimi są tak silne że śmierć Górnego spowoduje tak szalenie głęboką zmianę sierz Derenia Gdy po powrocie ze szpitala do-wiedział się o śmierci kpr Górne-go zaszył się w sobie Zmarnowa-liście go — mówił wokoło Ta śmierć musi być pomszczona Nie mógł Dereń nikogo obwiniać bo przecież ani dowódca kompanii ani podoficerowie nie byli odpo-wiedzialni za tę śmierć A że wy-słano go na patrol? Przecież to normalne jest wysyłanie za każ-dym razem innego podoficera na patrol Dlaczegóż więc zte można było wyznaczyć Górnego? Dereń by tego nie uczynił ale ppor Papłosiński nie mógł mieć żadnych hamulców Zresztą nic nie wiedział o związkach między Dere-niem a Górnym A kiedy Dereń czyni wyrzuty swoim dowódcom otrzymuje od nich tylko opryskli-wą odpowiedź Dereń jednak robi swoje Wszyscy w kompanii pod wpływem jego nastawienia nastro-jów dochodzą do wniosku że Górny był aniołem stróżem Jak długo żył tak długo w kompanii było dobrze Nie ponosiła strat znajdowała się w natarciu A teraz spadają na nią nieszczęścia Co-dziennie ktoś ubywa Niepotrzeb-nie — mówi Dereń Rośnie więc mur obcości między dowódcą ppor Ludomskim i jego zastępcą ppor Paprosińskim a kompanią Powstają dwa światy i to wrogie Żołnierze sarkają a nawet w pe-wnej chwili buntują się Niektó-rzy uciekają do innych oddzia-łów a jeden nawet przechodzi na stronę nieprzyjacielską byle jak najdalej od ppor Ludomskiego Buntuje się szef kompanii sierż Sołyszko i ginie od kuli żołnierza A dowódca nie jest ani złvm żoł-nierzem ani złym człowiekiem Wręcz przeciwnie! Do śmierci kpr Górnego był przez wszystkich lu-biany utrzymywał z nimi serdecz-ne bliskie koleżeńskie stosunki Dereń jest ciężko chory właści-wie powinien pójść do szpitala a STANISŁAW HALEK uprzejmie zawiadamia o otwarciu damskiej pracowni krawieckiej pod nazwą "STANLEY'S ORICINAL LADIES FASHIONS" 643 Sf Clair Ave W — Toronto Kostiumy i płaszcze z materiałów własnych i powierzonych Duży wybór materiałów importowanych Telefon: LE 1-2- 342 77-7- 9 DENISON HARDWARE Naczynia kuchenne — Porcelana — Farby — Kompletne zestawy narzędzi rzemieślniczych — Artykuły "plumberskie" i elektryczne Dopasowywanie kluczy DUŻA ZNIŻKA CEN ZA FARBY 472 OUEPN ST W _ TORONTO — EM 61447 TED KOWICKI - Szkoła Muzyczna HARMONIA Gitara — Skrzypce — Fortepian Sprzedajemy i wypożyczamy instrumenty muzyczne LE 1-7- 957 Toronto 1102"A" BloorStW 'RADING Go 87 (Canada) Lłd 57 Oueen Sł W Toronto 1 Oni oraz uprawnieni "dealerzy" przypominają ze teraz trzeba wysyłać dary jesienne Materiały wełniane lekarstwa węgiel żywność i setki innych artykułów' zawiera cennik Pekao WYŚLIJ PACZKĘ DZIŚ JESZCZEI PflPM Ą £ £ &UkKjiafA£'d&iSa w - 5 9 V A -- - 71 S 77 ' I ' ' m "ZWIĄZKOWIEC" WRZESIEŃ (September) Sobota 27 — 19S8 " ŚTR i TO- - n' raf v-- 't?% ~—-—m~m-mm—- ~— —t— i —— —ul mt&I 6SU V( 'SI t Wk ppor Ludomski proponuje mu to lecz ten odmawia Dowódca chce się go pozbyć by w ten sposób u-ci- ec przed losem oderwać się od tej zmory kpr Górnego ale Dereń j zostaje jak ten mściwy wykonaw ca wyroku Powoli w akcji natar-ciu i odwrocie zostają ranni wzglę-dnie giną wszyscy żołnierze Roz bitki gdzieś znikają Uciekają od "morowej" kompana przydzielone posiłki Ludomski z nadludzkim wręcz wysiłkiem trzyma ostatnie resztki i wreszcie osamotniony zo-staje ciężko ranny "Scrzancie tam w tyle został ranny pewnie wasz dowódca kom panu" Dereń zatrzymał się natychmiast Popatrzył jeszcze przez chwilę za uciekającymi artylerzystami jak-by namyślając się głęboko i za w rócił Ze sto kroków tylko miał do po-lany gdzie wydostali się z lasu na drogę Było tu widno jakby w ja-kiś krwawy migotliwy dzień na wszystkich bowiem skrajach palił się las górą i dołem Rude płomyki skakały po gałęziach w grubych kłębach niebieskawego dymu niby nieprzeliczone stado igrających wiewiórek Złocista toń rozlewała się po poszyciu Pod niebem niby bańki mydlane mieniły się obłocz-ki szrapnelowe Ziemia pryskała całymi kawałami od bijących w nią bez litości granatów Derenia nic to wszystko nie prze-rażało Stał się lekki i radosny jak nigdy Oczy mu płonęły W nosie i ustach czuł żar własnego odde-chu Co parę chwil odczuwał przy-jemny kurcz serca jakby je ściska-ła figlarnie ciepła i miękka rącz-ka dziecka Rozkoszne dreszczyki wstrząsały jego nerwami przywo-dząc myśli o wygodnym łóżku szpi-talnym które był tak lekkomyślnie opuścił — Mam gorączkę — uprzytomnił sobie ale nic go to nie zaniepo-koiło Bo oto o kilkanaście kroków od czarnego leja po świeżo wybu-chłym granacie dojrzał bielejącą postać ludzką Był to podporucznik Ludomski Leżał na twarzy w kałuży krwi jak niegdyś kapral Górny Żył jeszcze bo członkami jego wstrząsały kon-wulsje Dereń podważył go butem i prze-wrócił na wznak Oficer miał ro-zerwane gardło jak niegdyś ka-pral Górny Przez otwarte usta wa-liła mu krew jak z artezyjskiej studni Oddech w rozdartej tchawi-cy świszczał przeraźliwie i zatapiał się w strumieniach posoki okrop-nym szlochem podobnym do bul-gotania baniek błotnych nad głową utopionego człowieka Wywrócone białka błyskały w blasku łuny Możliwe że umierający miał jeszcze trochę świadomości swego stanu bo zwrócił na sierżanta przeźroczyste od jasności pożarnej źrenice z wyrazem prośby czy nie-śmiałej nadziei Ale ten rozejrzał się wokoło jakby obawiając się że go ktoś może podsłuchać a potem nachylił się nad leżącym dowódcą kompanii i zasyczał pełnym niena-wiści szeptem: — A co warto było tak zmarno-wać Górnego? Potem zaraz odwrócił się i wsa-dziwszy ręce w kieszenie postrzę-pionych spodni ruszył z powrotem bo wokół zrywały się raz po raz czarne wulkany pękających grana-tów" Zemsta wykonana Sierżant De-reń sądzi że sprawiedliwości stało się zadość bo "kompania która dopuściła do śmierci kaprala Gór-nego przestała istnieć" Opowieść to wysoce dramatycz-na wstrząsająca w szczegółach pełna wysokiego napięcia Żadna z nakreślonych postaci nie jest pa-pierowa lecz prawdziwa nieomal dotykalna Na tym małym wycinku frontu nie jest ważna wojna lecz indywidualna walka każdego z żoł nierzy A tę kreśli Rembek prze raźliwie realistycznie rezygnując z jakiejkolwiek szminki Stanisław Rembek: W polu Opo-wieść Instytut Literacki Paryż 1958 r str 308 Do nabycia w księ-garni "Związkowca" cena egzem-plarza S2 00 d n I fpilii '% i P''SV CISI j Polscy szermierze którzy rozgromili reprezentację Ontario 13 do 3 w towarzyskim spotkaniu które odbyło się w Domu Polskim Gr 1 ZPwK w sobotę 20 września Od lewej stoa: Jerzy Pa-włowski — mistrz Polski Wojciech Zabłocki — wicemistrz Polski i Emil Ochyra — mistrz Polski w klasie juniorów Z prawej prof Stanley Sieja — opiekun drużyny na ich czas pobytu w Arno-ryc- e i ramienia rządu USA Reportot o ich pobycie pt "Kto jest Waszym Cenzorem" na str 2 Pochodzenie i nazwy pieniędzy Historia początku pieniędzy nie jest jeszcze dokładnie zba-dana Wiadomo że iuz kilka ty-sięcy lat temu posługiwano się w handlu wymianą towarów Pieniądz jako środek wymienny i określenie wartości — pojawia się dopiero 3000 lat temu Pierwsze słowo "pieniądz" znajdujemy w biblii lecz bez określenia jego nazwy a raczej jako "wartość" Shekcl lub mo-nety srebrne nie określają war-tości pieniądza — a raczej po- równanie do wag W roku 1400 przed Ch starożytne miasto Nippur znało między innymi wartość miar i wag określaną v stosunku do bydła i zboża Homer określa następująco wartość pieniądza: "Kobieta-riie- - iwolnica" jest warta' cztery oxy (woły) jeden ox jest wart trzy-stopow- y blok miedzi lub brązu Podstawą handlu wymiennego w starożytności były stosowane tzw "kontrakty wymienne" oparte na złocie srebrze miedzi i innych metalach Ci którzy mie-li zboże do sprzedania a nie mieli złota a chcąc kupić owce — mu-sieli szukać' nabywcy na zboże i sprzedającego owce — posługu-jąc się kontraktem wymiennym W Chinach używano slcmplo-waineg- o metalu jako środka wy-miennego już w 2800 przed Ch lecz to nie były jeszcze pienią-dze wartościowe ani podobne do obecnych ale znaki w rodzaju noży kluczy ozdób kółek itp Początek srebrnych i złotych pieniędzy datuje się z Grecji 900-80- 0 przed Ch rzymskie 600-55- 0 przed Ch Stamtąd zaczer-pnięto wzory do naszych obec-nych przeróżnych monet i ban-knotów Pierwsze papierowe pieniądze były już w użyciu w roku 119 przed Ch "Poprzednikami" ich były zobowiązania pisane na skó-rze papyrusie itp Ulepszone papierowe pieniądze już są w użyciu od 1200 r W obecnym charakterze jako banknoty są w użyciu w ostatnich 300 latach Najmniejsze pieniądze na świecie są: chuckrum travan-cor- e Indie) nie większe od ziarnka ryżu Zaś największym kamienie na wyspie Yap na Pa-cyfiku — o przekroju 12 stóp w rodź kamieni młyńskich W Kanadzie pierwsze pienią-dze robiono z karl do gry — były one w użyciu w 1645 r Dalej wampum — rodzaj paska wyra-bianego i zdobionego z kości — do 1704 r Srebrne 15 sols i penny są w obiegu od 1670 r Pierwszy kanadyjski srebrny dolar został wvbity dopiero w 1935 r Pierwsze amerykańskie pie-niądze (trzy shihng'ówki) wyszły w 1650 w Massachusetts Papie-rowe tzw kolonialne i kontynen-talne banknoty w 1690 r mie-dziane centy i pół-cent- y w 1793 KSIĄŻKA która powinna być --w każdym polskim domu Sir Oasimir § @zowski ŻYCIE — DZIEŁA — ZASŁUGI Praca biograficzna Dr Wiktora Turka o najciekawszym polskim imigrancie w Kanadzie z interesującą przedmową wybitnego kanadyjskiego polonisty Prof Dr Williama J Rosę 24 rozdziały interesującej opowieści o sukcesach polskiego powstańca ńa nowym kontynencie - 13 ilustracji - 108 stron Cena $150 wrai i przesyłką Zamówienia kierować do: "ZWIĄZKOWIEC" — POLISH ALLIANCE PRESS LTD 1475 Oueen St W Toronto 3 Ont Księgarniom i organizacjom przy większych zamówieniach udzielamy rabatu r monety srebrne w 1794 a złote w 1795 r Nazwa "dollar" — po-chodzi od dolara hiszpańskiego lub "piece od eight" Pierwszy amerykański srebrny dolar wy-bity w 1873 r Najdroższy jest srebrny dolar z 1804 r — 10000 doi Angielskie nazwy pieniędzy pochodzą od rzymskich: livri — £ (funty) soldi — sh (shilingi) denari — d (penny) W starej Bretonii przed okupacją rzym-ską (100-5- 0 przed Ch ) były mo-nety tzw starter half-start- er ąuarter-starle- r — jednak wzoro-wane były na greckich i rzym-skich Od Juliusza Cezara a więc od 44 przed Ch Przez 500 lat okupacji rzym-skiej na wyspie angielskiej były w obiegu tylko pieniądze rzym-skie Dopiero w latach 500-60- 0 Anglosasi dodali (sceatfę) Póź niej doszły: groty złote noble oenominations y suwereny i sterlingi Te dwie ostatnie nazwy i rzymskie zachowały się do dziś dnia W Azji i Afryce większość państw używało języka arabskie-go lub perskiego — datując pie-niądze rokiem erv Mahometa lub Hegira (AH) Początek da-tuje się od 16 lipca 622 r Dnia poprzedzającego wyjście Maho-meta z Mekki do Mediny Lata Hegira są latami przestępnymi i liczą po 354 dni Rok 1255 A H oznacza więc 1839 rok W Indiach używają różnych er Samvat Vikramaditya'ńska za-czyna się od 57 przed Ch Saka Salivanhnska zaczyna się od 78 r nepalska Samvat datowana od 880 r Siamskie pieniądze mają daty trzech różnych er Pierwsza bud-dyjska Putta Sakarat (P S ) za-czyna się od 543 przed Ch ale juz nie uzvwana w 19 wieku Chula Sakarat (CS) od 638 r np 1238 CS oznacza — 1876 r Ratanakosin Sakarat (RS ) od 1781 r np 109 RS — 1890 r Pomijając dokładny opis róż-nych przedmiotów używanych jako pieniądze np karty do gry znaczki książki muszle kije bambusowe skórzane banknoty palmy kokosowe kość słoniową gwoździe żelazne rybie grzbiety szable noże talerze miedziane kości kamienic cięte złoto i sre-bro itp — przejdę do polskich Początki polskich pieniędyy datują się jeszcze z okresu przed Mieszkiem I kiedy to plemiona osiadłe nad Wartą Gopłcm i No-tecią skupiły się w jedną całość i nazwały się Polanami Książęta poszczególnych plemion — bili własne monety Nazwy przyjęto od Rzymian: np Denari — de-ni- er solidi — solidus (solidny) i od Niemców denier przezwano "wendenphennige" Niezależnie od polskich znaj-dziemy na naszych terenach róż-ne obce pieniądze Począwszy od arabskich greckich perskich rzymskich — a skończywszy na zaborczych okupacjach Za Mieszka I (960-99- 2 r) po przekształceniu się drużyny kró-lewskiej w siłę zbrojną ksiąze bi-je własną monetę Dopiero u schyłku życia swojego Mieszko I oddaje swoje państwo pod opiekę rzymskiego papiestwa od-tąd biskupi biją monetę w men-nicach biskupich stąd nazwy: denier kruszwicki poznański el-blądz- ki itp Monety z mennic biskupich pochodzą od 992-110- 0 r Dopiero Władysław Herman bije pienią-dze ze swoim portretem w 1090 r Niezależnie od tego biskupi w Elblągu bili własną monetę az do 1635 r tj gdy Władysław IV w 1635 r przyłączył Elbląg do Polski Kazimierz Wielki bije na mo-netach piciwsze polskie Orły z koroną Zygmunt I poleca zor-ganizować mennicę królewską w Toruniu w 1518 r gdzie szóstaki w stylu włoskim wypływają na czoło monet polskich Narodziny złotego polskiego przypadają na 1564 r (Zygmunt August) Za Stanisława Augusta ulepszono system monetarny Wartość monet polskich była następująca: Dukat — 14 srebrnych szero- kich groszy przed 1496 r Czerwony złoty — 50 gr — 1 dukatowi w 1496 r Złoty polski — 30 gr w 1564 roku Złote polskie — tzw talary czyli półkopki i pół zł — 15 gr — talary czyli ćwierćkopki S Kupolski JANINA MOKRZYCKA artysta fotograf przb}!a nlediwno z Polski z a w l ii t n m I n o olunrclu zakhnlti fotograficznego JANINĘ PHOrO - STUDIO 45 Avenuo Road Toronto Ont tol WAInut 2-59- 33 znpraszajtic równocześnie do ohcjrzenli WYSTAWY jej prnc fottiRrafkznłdi z Totekl 4ród ktńryrh na rńwnlci prntc nn- - Srod7onc mcdiliml na wystawach specjalnością zakładu nt zdjęcia portretowe szczególnie dzieci 75 77 2-- gi i 3-- ci "RHortgage" YC2K $1500 do $30000 Niskie spłaty — Bez bonusu Powyższych pożyczek udzielamy osobom ktorc potrzebują pie-niędzy na spłacenie 2-g- o lub 3 go "mortgafe'c'u" TAKŻE KUPUJEMY I POZY-CZAM- Y NA MORTGAGE Przyjdź i porozmawiaj z nami bez żadnjch zobowiązań albo zadzwoń po infortnariu JAK KUPIĆ DOM Jeśli posiadacie SI 000 możemy pożyczyć do $1 500 Icśli posiadacie SI 500 możemy pożyczyć do $3 000 Cosmopoliłan Financo 641 YONGE ST — WA 3-09- 39 Otwarte codziennie od 9 do 530 w soboty do 1-s-zej Wtorek I czwartek do godz 9 wlecz 47 P H tak — ale z mĘm ADWOKACI GE0RGE BEN BA ADWOKAT I NOTARIUSZ Kłowi po polsku 1147 Dundas St W - Toronto Tel LE 4-84- 31 i LE 4-84- 32 JAN L Z GÓRA ADWOKAT — OBROŃCA NOTARIUSZ 1437 Oueen St W — Toronto Tcl Biura: LE 3-12- 11 Micszk: Oakvil!o VI 5-12- 15 66S E 11 Łuck BA LLB (ŁUKOWSKI) ADWOKAT NOTARIUtr OBROŃCA Wspólnik firmy prawniczej BUnty Pasternak I Łuck 57 BLOOR St W róg Bay pokó]208 TEL WA 4-97- 55 Przyjmujo Inkic wieczorami od 7-- J do tej ornz w roboty l telefontct-ny- m porozumieniem 55 S I William McCulla BA 1 ADWOKAT BARRISTER SOMCITOR W poliktej dzielnicy mówiący po polsku 352 Bathunst St Toronto Ont Tol EM 6-9o- 51 89 P A 8 Fiokelsteln BA ADWOKAT — NOTARIUSZ 296 Spadlna Ave (róg Dundas Tel EM 6-11- 08 MÓWIMY TO POLSKU ''9-- P JAN JAREMKO ADWOKAT CJ C„ DA ALA 493 Ttmpla Bldfl 11 Richmond 8t W Toronto Ont (róg May) Tel biurowy: ĘM 3-19- 74 Domowy: WA 17158" " '" P J S WILLIAMS Q C (J Grocholski) Royal Bank Bulldlno a KING STREET EAST ' 1'okoj 500 Telefon EM 4-85- 94 P LOUIS J ZUKER Adwokat — Notariusz 514 Dundas W - Toronto Ont (róg Spadina) Biur EM 8-174- 6-7 Rei RE 3296 P Stephen Zaliumeny BA A3WOKAT I NOTARIUSZ 1000 Lumsdcn Building 6 Adolaldo St E Toronto Ont Tcl biurowy: EM 4-62- 17 ' domowy: PL 7-06- 12 r Andrew E McKaguo Adwokat — Obrońca Załatwia $prawy wieczorami i na zamówienie Room 201 Northern Ontario Building Office: EM 4-13- 94 BOLESŁAW I B STANISZEWSKI BA ADWOKAT NOTARIUSZ OBROŃCA Wspólnik firmy prawniczej Bafcwell Stevens i Staniszewski 372 Bay St Pokój 506 Toronto Telefon: EM 3-0427- -8-9 wieczorami od 7—9 w gabinecie 220 Roncesvallet Ave LE 2-08- 46 ' V W L LEMS BA„LLB polski adwokat CONCOURSE bldg: ' 100 Adelaide St W Room 107 Tefc EMeSłlBafU "SJSSffUZZA' "w-M- t t- -1 fijgl £ — m mSsŁ iirvazsiTinj H A i Mim s&6wmj J Wlrariw SłTfSWJHir A fW?tyuł£fl isirte I unllShi 1 mil mmi t'JiirmWiSrml£fc" mm m m m W 1 1 K_' i Ti ' hi a tHiI ifi Waffl
Object Description
Rating | |
Title | Zwilazkowiec Alliancer, September 27, 1958 |
Language | pl |
Subject | Poland -- Newspapers; Newspapers -- Poland; Polish Canadians Newspapers |
Date | 1958-09-27 |
Type | application/pdf |
Format | text |
Identifier | ZwilaD2000243 |
Description
Title | 000333b |
OCR text | H HjJL- - C0 CZYTAĆ? powieściach wojennych ope- - niczf-cie- j czarno-białjr- a JU"""1 Kre-l- i się waleczne po- - rc!f bonater- - rcerzy bez ska- - 5 ktonm " "O Icl MlrtLIl IUU- - nie myślą tylko o „„- - -- m rlla Łtń ofene na n" j—y -- - — 'ch smierc będzie najwszą na- - „Ha KO aiuscj =i— ---- _ (f tchórze 'pnnosiKi nibKie iiid- - lektorzy autorzy dają piiiałf p'nawe opisy walk rum całą ich grozę ale ui-iuj-ąc lfS i w nie pew ne piękno Piękno '„Irpniołnuei Inaczej u Draw SUMMaw neiiiuen JEM r)zie dosKonafym oaia- - neta maluaiMU realistycznie po- - TClk? wielką bitwę trwanie w popach i urm bezwładną u- - nu i pad patrolowy jednak skupia pizede wszystkim „nieku Jceo opowieści wojen sa wiec w pierwszym „„miiadanami o na rzędzie żołnierzach na [rencie Sann akcia woienna śluzy lfdMiie iakn iłn na którym zary-towiii- e if iPtzcze bardziej wyra-a!u- e człowiek Pterw -- za powieść Rembeka "Na-ES- D ukazała mc jeszcze w 1928 r zapewniła młodemu naówczas autorowi poczesne miejsce w liter-aturze Me Rembek nie jest pisa-ne- m płodnym i trzeba było czekać 3 do 1937 r na pojawienie się na stępnej powieści "W polu" unie mają tę samą tematykę a mianow-icie wojnę 1920 r Po ostatmei wojnie ukazał się werw "Wjrok na Franciszka Kło-sa' Akcja lej powieści rozgrywa się podczas okupacji niemieckiej 1956 r "Ballada o wzgardli-n- m wisielcu" powieść o powstan-iu stjczniowjm W każdej więc powieści Rembe ka znajdujemy jako tło działania wjenne w każdej ujawnia się je go batalistyczne zacięcie a żadna me jest jak juz wspomnieliśmy i wzorcową powieścią wojenną Obie przedwojenne powieści I Rembeka są oczywiście wyczerpane i me zanosi się — przynajmniej B tolowo — na ponovne len wyda nie Może wpływa na to fakt że rozgrywają się w walce z armią aerwoną a może być odgrywają role 1 inne czynniki W każdym raz-ie dobrze się stało ?c "W polu" zostało znowu udostępniono czyteln-ikom Instytut Literacki w Pary-- n wydał w kwietniu br "Cment-arze" Marka Hłaski które nie mo ll) się ukazać w kraju a obecnie zareprezentował opowieść "W pol-u" Akcja jej toczy się na małym birdzo małym wycinku frontu są to bomem dzieje kilkudziesięciu żołnierzy jednej zaledwie kompan-ii Naturalnie marginesowo spo tkamy się względnie słyszymy o Innych odcinkach osobach ale to Wkieś dalekie echa i Bohaterem opowieści jest kapral międz Denisem i Augusta) Górny którego poznajemy dopiero po jego śmierci O którym mówią wszyscy gdy go zabrakło Wyra-sta na groźny symbol Śmierć "jego bowiem zawisła nad kompanią po-ciągnęła za sobą jej całkowitą za-gładę Nie dlatego ze kpr Górny był znakomitym żołnierzem nieza-stąpionym dowódcą Nie' I właści-wie nie wiemy dlaczego rozłożył się takim tragicznym cieniem nad swoimi towarzyszami broni Nie on jeden przecież zginał na woj-nie' Zginął na patrolu w czasie bytno ści w szpitalu swego przyjaciela sierżanta Derenia A ten trz mał kompanię w twardych rybach Le-gionista sthiżbista i doskonały podoficer Wszyscy wiedzieli ze obaj przyjaźnili się jednakże nikt me przypuszczał że związki mię-dzy nimi są tak silne że śmierć Górnego spowoduje tak szalenie głęboką zmianę sierz Derenia Gdy po powrocie ze szpitala do-wiedział się o śmierci kpr Górne-go zaszył się w sobie Zmarnowa-liście go — mówił wokoło Ta śmierć musi być pomszczona Nie mógł Dereń nikogo obwiniać bo przecież ani dowódca kompanii ani podoficerowie nie byli odpo-wiedzialni za tę śmierć A że wy-słano go na patrol? Przecież to normalne jest wysyłanie za każ-dym razem innego podoficera na patrol Dlaczegóż więc zte można było wyznaczyć Górnego? Dereń by tego nie uczynił ale ppor Papłosiński nie mógł mieć żadnych hamulców Zresztą nic nie wiedział o związkach między Dere-niem a Górnym A kiedy Dereń czyni wyrzuty swoim dowódcom otrzymuje od nich tylko opryskli-wą odpowiedź Dereń jednak robi swoje Wszyscy w kompanii pod wpływem jego nastawienia nastro-jów dochodzą do wniosku że Górny był aniołem stróżem Jak długo żył tak długo w kompanii było dobrze Nie ponosiła strat znajdowała się w natarciu A teraz spadają na nią nieszczęścia Co-dziennie ktoś ubywa Niepotrzeb-nie — mówi Dereń Rośnie więc mur obcości między dowódcą ppor Ludomskim i jego zastępcą ppor Paprosińskim a kompanią Powstają dwa światy i to wrogie Żołnierze sarkają a nawet w pe-wnej chwili buntują się Niektó-rzy uciekają do innych oddzia-łów a jeden nawet przechodzi na stronę nieprzyjacielską byle jak najdalej od ppor Ludomskiego Buntuje się szef kompanii sierż Sołyszko i ginie od kuli żołnierza A dowódca nie jest ani złvm żoł-nierzem ani złym człowiekiem Wręcz przeciwnie! Do śmierci kpr Górnego był przez wszystkich lu-biany utrzymywał z nimi serdecz-ne bliskie koleżeńskie stosunki Dereń jest ciężko chory właści-wie powinien pójść do szpitala a STANISŁAW HALEK uprzejmie zawiadamia o otwarciu damskiej pracowni krawieckiej pod nazwą "STANLEY'S ORICINAL LADIES FASHIONS" 643 Sf Clair Ave W — Toronto Kostiumy i płaszcze z materiałów własnych i powierzonych Duży wybór materiałów importowanych Telefon: LE 1-2- 342 77-7- 9 DENISON HARDWARE Naczynia kuchenne — Porcelana — Farby — Kompletne zestawy narzędzi rzemieślniczych — Artykuły "plumberskie" i elektryczne Dopasowywanie kluczy DUŻA ZNIŻKA CEN ZA FARBY 472 OUEPN ST W _ TORONTO — EM 61447 TED KOWICKI - Szkoła Muzyczna HARMONIA Gitara — Skrzypce — Fortepian Sprzedajemy i wypożyczamy instrumenty muzyczne LE 1-7- 957 Toronto 1102"A" BloorStW 'RADING Go 87 (Canada) Lłd 57 Oueen Sł W Toronto 1 Oni oraz uprawnieni "dealerzy" przypominają ze teraz trzeba wysyłać dary jesienne Materiały wełniane lekarstwa węgiel żywność i setki innych artykułów' zawiera cennik Pekao WYŚLIJ PACZKĘ DZIŚ JESZCZEI PflPM Ą £ £ &UkKjiafA£'d&iSa w - 5 9 V A -- - 71 S 77 ' I ' ' m "ZWIĄZKOWIEC" WRZESIEŃ (September) Sobota 27 — 19S8 " ŚTR i TO- - n' raf v-- 't?% ~—-—m~m-mm—- ~— —t— i —— —ul mt&I 6SU V( 'SI t Wk ppor Ludomski proponuje mu to lecz ten odmawia Dowódca chce się go pozbyć by w ten sposób u-ci- ec przed losem oderwać się od tej zmory kpr Górnego ale Dereń j zostaje jak ten mściwy wykonaw ca wyroku Powoli w akcji natar-ciu i odwrocie zostają ranni wzglę-dnie giną wszyscy żołnierze Roz bitki gdzieś znikają Uciekają od "morowej" kompana przydzielone posiłki Ludomski z nadludzkim wręcz wysiłkiem trzyma ostatnie resztki i wreszcie osamotniony zo-staje ciężko ranny "Scrzancie tam w tyle został ranny pewnie wasz dowódca kom panu" Dereń zatrzymał się natychmiast Popatrzył jeszcze przez chwilę za uciekającymi artylerzystami jak-by namyślając się głęboko i za w rócił Ze sto kroków tylko miał do po-lany gdzie wydostali się z lasu na drogę Było tu widno jakby w ja-kiś krwawy migotliwy dzień na wszystkich bowiem skrajach palił się las górą i dołem Rude płomyki skakały po gałęziach w grubych kłębach niebieskawego dymu niby nieprzeliczone stado igrających wiewiórek Złocista toń rozlewała się po poszyciu Pod niebem niby bańki mydlane mieniły się obłocz-ki szrapnelowe Ziemia pryskała całymi kawałami od bijących w nią bez litości granatów Derenia nic to wszystko nie prze-rażało Stał się lekki i radosny jak nigdy Oczy mu płonęły W nosie i ustach czuł żar własnego odde-chu Co parę chwil odczuwał przy-jemny kurcz serca jakby je ściska-ła figlarnie ciepła i miękka rącz-ka dziecka Rozkoszne dreszczyki wstrząsały jego nerwami przywo-dząc myśli o wygodnym łóżku szpi-talnym które był tak lekkomyślnie opuścił — Mam gorączkę — uprzytomnił sobie ale nic go to nie zaniepo-koiło Bo oto o kilkanaście kroków od czarnego leja po świeżo wybu-chłym granacie dojrzał bielejącą postać ludzką Był to podporucznik Ludomski Leżał na twarzy w kałuży krwi jak niegdyś kapral Górny Żył jeszcze bo członkami jego wstrząsały kon-wulsje Dereń podważył go butem i prze-wrócił na wznak Oficer miał ro-zerwane gardło jak niegdyś ka-pral Górny Przez otwarte usta wa-liła mu krew jak z artezyjskiej studni Oddech w rozdartej tchawi-cy świszczał przeraźliwie i zatapiał się w strumieniach posoki okrop-nym szlochem podobnym do bul-gotania baniek błotnych nad głową utopionego człowieka Wywrócone białka błyskały w blasku łuny Możliwe że umierający miał jeszcze trochę świadomości swego stanu bo zwrócił na sierżanta przeźroczyste od jasności pożarnej źrenice z wyrazem prośby czy nie-śmiałej nadziei Ale ten rozejrzał się wokoło jakby obawiając się że go ktoś może podsłuchać a potem nachylił się nad leżącym dowódcą kompanii i zasyczał pełnym niena-wiści szeptem: — A co warto było tak zmarno-wać Górnego? Potem zaraz odwrócił się i wsa-dziwszy ręce w kieszenie postrzę-pionych spodni ruszył z powrotem bo wokół zrywały się raz po raz czarne wulkany pękających grana-tów" Zemsta wykonana Sierżant De-reń sądzi że sprawiedliwości stało się zadość bo "kompania która dopuściła do śmierci kaprala Gór-nego przestała istnieć" Opowieść to wysoce dramatycz-na wstrząsająca w szczegółach pełna wysokiego napięcia Żadna z nakreślonych postaci nie jest pa-pierowa lecz prawdziwa nieomal dotykalna Na tym małym wycinku frontu nie jest ważna wojna lecz indywidualna walka każdego z żoł nierzy A tę kreśli Rembek prze raźliwie realistycznie rezygnując z jakiejkolwiek szminki Stanisław Rembek: W polu Opo-wieść Instytut Literacki Paryż 1958 r str 308 Do nabycia w księ-garni "Związkowca" cena egzem-plarza S2 00 d n I fpilii '% i P''SV CISI j Polscy szermierze którzy rozgromili reprezentację Ontario 13 do 3 w towarzyskim spotkaniu które odbyło się w Domu Polskim Gr 1 ZPwK w sobotę 20 września Od lewej stoa: Jerzy Pa-włowski — mistrz Polski Wojciech Zabłocki — wicemistrz Polski i Emil Ochyra — mistrz Polski w klasie juniorów Z prawej prof Stanley Sieja — opiekun drużyny na ich czas pobytu w Arno-ryc- e i ramienia rządu USA Reportot o ich pobycie pt "Kto jest Waszym Cenzorem" na str 2 Pochodzenie i nazwy pieniędzy Historia początku pieniędzy nie jest jeszcze dokładnie zba-dana Wiadomo że iuz kilka ty-sięcy lat temu posługiwano się w handlu wymianą towarów Pieniądz jako środek wymienny i określenie wartości — pojawia się dopiero 3000 lat temu Pierwsze słowo "pieniądz" znajdujemy w biblii lecz bez określenia jego nazwy a raczej jako "wartość" Shekcl lub mo-nety srebrne nie określają war-tości pieniądza — a raczej po- równanie do wag W roku 1400 przed Ch starożytne miasto Nippur znało między innymi wartość miar i wag określaną v stosunku do bydła i zboża Homer określa następująco wartość pieniądza: "Kobieta-riie- - iwolnica" jest warta' cztery oxy (woły) jeden ox jest wart trzy-stopow- y blok miedzi lub brązu Podstawą handlu wymiennego w starożytności były stosowane tzw "kontrakty wymienne" oparte na złocie srebrze miedzi i innych metalach Ci którzy mie-li zboże do sprzedania a nie mieli złota a chcąc kupić owce — mu-sieli szukać' nabywcy na zboże i sprzedającego owce — posługu-jąc się kontraktem wymiennym W Chinach używano slcmplo-waineg- o metalu jako środka wy-miennego już w 2800 przed Ch lecz to nie były jeszcze pienią-dze wartościowe ani podobne do obecnych ale znaki w rodzaju noży kluczy ozdób kółek itp Początek srebrnych i złotych pieniędzy datuje się z Grecji 900-80- 0 przed Ch rzymskie 600-55- 0 przed Ch Stamtąd zaczer-pnięto wzory do naszych obec-nych przeróżnych monet i ban-knotów Pierwsze papierowe pieniądze były już w użyciu w roku 119 przed Ch "Poprzednikami" ich były zobowiązania pisane na skó-rze papyrusie itp Ulepszone papierowe pieniądze już są w użyciu od 1200 r W obecnym charakterze jako banknoty są w użyciu w ostatnich 300 latach Najmniejsze pieniądze na świecie są: chuckrum travan-cor- e Indie) nie większe od ziarnka ryżu Zaś największym kamienie na wyspie Yap na Pa-cyfiku — o przekroju 12 stóp w rodź kamieni młyńskich W Kanadzie pierwsze pienią-dze robiono z karl do gry — były one w użyciu w 1645 r Dalej wampum — rodzaj paska wyra-bianego i zdobionego z kości — do 1704 r Srebrne 15 sols i penny są w obiegu od 1670 r Pierwszy kanadyjski srebrny dolar został wvbity dopiero w 1935 r Pierwsze amerykańskie pie-niądze (trzy shihng'ówki) wyszły w 1650 w Massachusetts Papie-rowe tzw kolonialne i kontynen-talne banknoty w 1690 r mie-dziane centy i pół-cent- y w 1793 KSIĄŻKA która powinna być --w każdym polskim domu Sir Oasimir § @zowski ŻYCIE — DZIEŁA — ZASŁUGI Praca biograficzna Dr Wiktora Turka o najciekawszym polskim imigrancie w Kanadzie z interesującą przedmową wybitnego kanadyjskiego polonisty Prof Dr Williama J Rosę 24 rozdziały interesującej opowieści o sukcesach polskiego powstańca ńa nowym kontynencie - 13 ilustracji - 108 stron Cena $150 wrai i przesyłką Zamówienia kierować do: "ZWIĄZKOWIEC" — POLISH ALLIANCE PRESS LTD 1475 Oueen St W Toronto 3 Ont Księgarniom i organizacjom przy większych zamówieniach udzielamy rabatu r monety srebrne w 1794 a złote w 1795 r Nazwa "dollar" — po-chodzi od dolara hiszpańskiego lub "piece od eight" Pierwszy amerykański srebrny dolar wy-bity w 1873 r Najdroższy jest srebrny dolar z 1804 r — 10000 doi Angielskie nazwy pieniędzy pochodzą od rzymskich: livri — £ (funty) soldi — sh (shilingi) denari — d (penny) W starej Bretonii przed okupacją rzym-ską (100-5- 0 przed Ch ) były mo-nety tzw starter half-start- er ąuarter-starle- r — jednak wzoro-wane były na greckich i rzym-skich Od Juliusza Cezara a więc od 44 przed Ch Przez 500 lat okupacji rzym-skiej na wyspie angielskiej były w obiegu tylko pieniądze rzym-skie Dopiero w latach 500-60- 0 Anglosasi dodali (sceatfę) Póź niej doszły: groty złote noble oenominations y suwereny i sterlingi Te dwie ostatnie nazwy i rzymskie zachowały się do dziś dnia W Azji i Afryce większość państw używało języka arabskie-go lub perskiego — datując pie-niądze rokiem erv Mahometa lub Hegira (AH) Początek da-tuje się od 16 lipca 622 r Dnia poprzedzającego wyjście Maho-meta z Mekki do Mediny Lata Hegira są latami przestępnymi i liczą po 354 dni Rok 1255 A H oznacza więc 1839 rok W Indiach używają różnych er Samvat Vikramaditya'ńska za-czyna się od 57 przed Ch Saka Salivanhnska zaczyna się od 78 r nepalska Samvat datowana od 880 r Siamskie pieniądze mają daty trzech różnych er Pierwsza bud-dyjska Putta Sakarat (P S ) za-czyna się od 543 przed Ch ale juz nie uzvwana w 19 wieku Chula Sakarat (CS) od 638 r np 1238 CS oznacza — 1876 r Ratanakosin Sakarat (RS ) od 1781 r np 109 RS — 1890 r Pomijając dokładny opis róż-nych przedmiotów używanych jako pieniądze np karty do gry znaczki książki muszle kije bambusowe skórzane banknoty palmy kokosowe kość słoniową gwoździe żelazne rybie grzbiety szable noże talerze miedziane kości kamienic cięte złoto i sre-bro itp — przejdę do polskich Początki polskich pieniędyy datują się jeszcze z okresu przed Mieszkiem I kiedy to plemiona osiadłe nad Wartą Gopłcm i No-tecią skupiły się w jedną całość i nazwały się Polanami Książęta poszczególnych plemion — bili własne monety Nazwy przyjęto od Rzymian: np Denari — de-ni- er solidi — solidus (solidny) i od Niemców denier przezwano "wendenphennige" Niezależnie od polskich znaj-dziemy na naszych terenach róż-ne obce pieniądze Począwszy od arabskich greckich perskich rzymskich — a skończywszy na zaborczych okupacjach Za Mieszka I (960-99- 2 r) po przekształceniu się drużyny kró-lewskiej w siłę zbrojną ksiąze bi-je własną monetę Dopiero u schyłku życia swojego Mieszko I oddaje swoje państwo pod opiekę rzymskiego papiestwa od-tąd biskupi biją monetę w men-nicach biskupich stąd nazwy: denier kruszwicki poznański el-blądz- ki itp Monety z mennic biskupich pochodzą od 992-110- 0 r Dopiero Władysław Herman bije pienią-dze ze swoim portretem w 1090 r Niezależnie od tego biskupi w Elblągu bili własną monetę az do 1635 r tj gdy Władysław IV w 1635 r przyłączył Elbląg do Polski Kazimierz Wielki bije na mo-netach piciwsze polskie Orły z koroną Zygmunt I poleca zor-ganizować mennicę królewską w Toruniu w 1518 r gdzie szóstaki w stylu włoskim wypływają na czoło monet polskich Narodziny złotego polskiego przypadają na 1564 r (Zygmunt August) Za Stanisława Augusta ulepszono system monetarny Wartość monet polskich była następująca: Dukat — 14 srebrnych szero- kich groszy przed 1496 r Czerwony złoty — 50 gr — 1 dukatowi w 1496 r Złoty polski — 30 gr w 1564 roku Złote polskie — tzw talary czyli półkopki i pół zł — 15 gr — talary czyli ćwierćkopki S Kupolski JANINA MOKRZYCKA artysta fotograf przb}!a nlediwno z Polski z a w l ii t n m I n o olunrclu zakhnlti fotograficznego JANINĘ PHOrO - STUDIO 45 Avenuo Road Toronto Ont tol WAInut 2-59- 33 znpraszajtic równocześnie do ohcjrzenli WYSTAWY jej prnc fottiRrafkznłdi z Totekl 4ród ktńryrh na rńwnlci prntc nn- - Srod7onc mcdiliml na wystawach specjalnością zakładu nt zdjęcia portretowe szczególnie dzieci 75 77 2-- gi i 3-- ci "RHortgage" YC2K $1500 do $30000 Niskie spłaty — Bez bonusu Powyższych pożyczek udzielamy osobom ktorc potrzebują pie-niędzy na spłacenie 2-g- o lub 3 go "mortgafe'c'u" TAKŻE KUPUJEMY I POZY-CZAM- Y NA MORTGAGE Przyjdź i porozmawiaj z nami bez żadnjch zobowiązań albo zadzwoń po infortnariu JAK KUPIĆ DOM Jeśli posiadacie SI 000 możemy pożyczyć do $1 500 Icśli posiadacie SI 500 możemy pożyczyć do $3 000 Cosmopoliłan Financo 641 YONGE ST — WA 3-09- 39 Otwarte codziennie od 9 do 530 w soboty do 1-s-zej Wtorek I czwartek do godz 9 wlecz 47 P H tak — ale z mĘm ADWOKACI GE0RGE BEN BA ADWOKAT I NOTARIUSZ Kłowi po polsku 1147 Dundas St W - Toronto Tel LE 4-84- 31 i LE 4-84- 32 JAN L Z GÓRA ADWOKAT — OBROŃCA NOTARIUSZ 1437 Oueen St W — Toronto Tcl Biura: LE 3-12- 11 Micszk: Oakvil!o VI 5-12- 15 66S E 11 Łuck BA LLB (ŁUKOWSKI) ADWOKAT NOTARIUtr OBROŃCA Wspólnik firmy prawniczej BUnty Pasternak I Łuck 57 BLOOR St W róg Bay pokó]208 TEL WA 4-97- 55 Przyjmujo Inkic wieczorami od 7-- J do tej ornz w roboty l telefontct-ny- m porozumieniem 55 S I William McCulla BA 1 ADWOKAT BARRISTER SOMCITOR W poliktej dzielnicy mówiący po polsku 352 Bathunst St Toronto Ont Tol EM 6-9o- 51 89 P A 8 Fiokelsteln BA ADWOKAT — NOTARIUSZ 296 Spadlna Ave (róg Dundas Tel EM 6-11- 08 MÓWIMY TO POLSKU ''9-- P JAN JAREMKO ADWOKAT CJ C„ DA ALA 493 Ttmpla Bldfl 11 Richmond 8t W Toronto Ont (róg May) Tel biurowy: ĘM 3-19- 74 Domowy: WA 17158" " '" P J S WILLIAMS Q C (J Grocholski) Royal Bank Bulldlno a KING STREET EAST ' 1'okoj 500 Telefon EM 4-85- 94 P LOUIS J ZUKER Adwokat — Notariusz 514 Dundas W - Toronto Ont (róg Spadina) Biur EM 8-174- 6-7 Rei RE 3296 P Stephen Zaliumeny BA A3WOKAT I NOTARIUSZ 1000 Lumsdcn Building 6 Adolaldo St E Toronto Ont Tcl biurowy: EM 4-62- 17 ' domowy: PL 7-06- 12 r Andrew E McKaguo Adwokat — Obrońca Załatwia $prawy wieczorami i na zamówienie Room 201 Northern Ontario Building Office: EM 4-13- 94 BOLESŁAW I B STANISZEWSKI BA ADWOKAT NOTARIUSZ OBROŃCA Wspólnik firmy prawniczej Bafcwell Stevens i Staniszewski 372 Bay St Pokój 506 Toronto Telefon: EM 3-0427- -8-9 wieczorami od 7—9 w gabinecie 220 Roncesvallet Ave LE 2-08- 46 ' V W L LEMS BA„LLB polski adwokat CONCOURSE bldg: ' 100 Adelaide St W Room 107 Tefc EMeSłlBafU "SJSSffUZZA' "w-M- t t- -1 fijgl £ — m mSsŁ iirvazsiTinj H A i Mim s&6wmj J Wlrariw SłTfSWJHir A fW?tyuł£fl isirte I unllShi 1 mil mmi t'JiirmWiSrml£fc" mm m m m W 1 1 K_' i Ti ' hi a tHiI ifi Waffl |
Tags
Comments
Post a Comment for 000333b