000022a |
Previous | 2 of 8 | Next |
|
small (250x250 max)
medium (500x500 max)
Large
Extra Large
large ( > 500x500)
Full Resolution
|
This page
All
|
X
1
3
"Związkowiec" (The AHiancer)
Prlnted for every Wednesday and Saturday by
POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED
Organ Związku Polaków w Kanadzie wydawany przez
Dyrekcje Prasowa: M Wolnik
Rłdaktor F Głogowski Kler Drukarni K
przewodniczący S Wróbel
PRENUMERATA
Roczna w Kanadzie $600 W Stanach Zjednoczonych
Półroczna $350 i innych krajach $700
Kwartalna $200 Pojedynczy numer lOć
1475 Quetn Street West Tel LE 1-2-
491 Toronto Ont
AntŁorlzed u aecond class mail by the Office Department Ottawa
and for payment of postage i casb
WEZWANIE DO 0BPĘŻEM
W odpowiedzi na najbardziej gwałtowne ataki komunistów
duńskich Chruszćzow prawie iż wysunął gałązkę oliwną Prze-mówienia
jego na kongresie partii komunistycznej NRD w Berlinie
oczekiwano z dużym zainteresowaniem zakładając iż nastąpi zasa-dnicza
wypowiedź w sporze 'ideologicznym" że rozprawi się ze
swoimi chińskimi przeciwnikami A tymczasem okazał się więcej
aniżeli wstrzemięźliwym
Mało tego! Podjął sugestię chińską przedstawioną ubiegłego
roku przez Czu En-l- ai w Moskwie w czasie ostatniego kongresu
partii komunistycznej ZSRR Kiedy z trybuny padły wówczas ostre
słowa potępienia partii albańskiej Czu En-l- ai oświadczył iż spory
należy załatwić w drodze bezpośrednich wewnętrznych rokowań
i nie powinno się ich wynosić na zewnątrz Proponował zwołanie
konferencji dla usunięcia powstałych rozbieżności Nad propozycją
jednak przeszło się do porządku dziennego Uznano iż nie nadaje
się nawet do rozpatrzenia
W Berlinie natomiast Chruszćzow pierwszy wspomniał o celo-wości
zwołania takiej konferencji przywódców partii komunisty
cznych dodając'tylkoiż sprawa jeszcze nie dojrzała Innymi słowy I
przyjął w zasadzie propozycję chińską ale czeka odpowiedniejszego
momentu' dla podjęiia rozmów Czy z założonymi' rękoma? Chyba
niej Należy raczej przypuszczać że Moskwa poufnie i prywatnie
przekazała swoje warunki Zapewne więc domaga się przede wszy-stkim
zaprzestania ze strony chińskiej i albańskiej wszelkich kry-tycznych
wystąpień wobec ZSRR osobistych ataków na Chrusz-czow- a
i jego popleczników Dopiero po uspokojeniu się nastrojów
mogłaby odbyć się wpierw konferencja węższa z udziałem jedynie
grupy czołowych komunistów z kilku państw a dopiero później
szersza z delegatami wszystkich partii
Dlaczego Chruszćzow cofnął się przed dalszym zaostrzeniem
sporu wewnętrznego? Gomułka który w Berlinie rozwinął stano-wisko
Chruszczowa akcentował konieczność jedności w obozie
komunistycznym Podjął tezę przedstawioną w --bardzo obszernym
artykule "Prawdy" ale byłoby uproszczeniem utrzymywać iż cho-dzi
jedynie o względy wewnętrzno-komunistyczn- e Naturalnie jaw-na
rozbieżność osłabia wszystkie propagandowe slogany komuni-styczne
ale '"nie posiada to poważnego znaczenia praktycznego
Znakomita większość partii komunistycznych wypowiedziała się
Łowiem za stanowiskiem Moskwy Dalej nic absolutnie nie wska-zuje'
na to by Chiny zmierzały do utworzenia rywalizacyjnego?
centralnego ośrodka komunistycznego Mimo bardzo ostrych wy-stąpień
"przywódcy chińskich komunistów nie zdradzali ochoty zer-wan- ia więzów partyjnych
Wysyłali swoich delegatów na wszystkie kolejne kongresy
jakkolwiek wiedzieli iż przypadnie im w udziale przykra i kłap'otli-w- a
rola Z żadnym państwem rządzonym przez komunistów Pekin
nie zerwał stosunków mimo licznych afrontów A Chruszćzow jak-kolwiek
zdecydował się dostarczyć Indiom pewną ilość samolotów
nie omieszkał 'przestrzecZ"achodu przed wtrącaniem się w "ro-dzinny
spór" z' Chinami " J
W Berlinie Chruszćzow --poszedł o 'krok dalej a Gomułka w
porozumieniu z nim jeVzczę dalej Zaapelowali niejako o "zawie-szenie
broni" Uczynili Ho po bardzo ostrym ataku Ulbrichta
przywódcy partii niemieckiej
v- - Wydaje się że ów apel o "zawieszenie broni" podyktowany
został przede wszystkim sytuacją międzynarodową Dalsza walka
"ideologiczna" nie grozi wprawdzie powstaniem drugiego centrum
ruchu komunistycznego ale krępuje aktywność Moskwy na arenie
międzynarodowej Utrudnia poważnie działalność w krajach afro-azjatycki- ch
i Ameryki Łacińskiej Zaostrzenie rozbieżności dałoby
mocarstwom zachodnim tlmożliwość przyciągnięcia niektórych
państwvlawirująŁcychJwkierunkxiMoskvy A-przeci- eż poza Kubą
nie pdwstałovżadne!tnoYe''państwo korhunistycznef Wiele z łych
k'tórej uzyskały 'niepodległośćTw Afryceezy-Azjrkofzyst- a i ubiega
_!'_ v _-_- wj "rcrr 'i-- : i_ I -- _Y_- -_- i-'i_- gusjjuuaj
"sÓcjaliżmąle-jednócż- e broriisięrzedlinfiltracją
smalyczhie "przechyla
jednak-Cliinys- ą
prężeniem Moskwa? Zapewne
międzynarodowej
wewnętrznych" szczególnie Wstrzymanie
niekorzystnie
kompromis
przy-gotowania
ffyftiniaLny w
jedną z
państwem?-Tyl- ko pozornie
takie sprawy
zaskakujące brzmi paradoksal-nie
Oczywiście' każdy że
Quebec"jest i to jed-na
naiwiekśzyćh' i
szych
bardzo samodzielnie
tylkćrskrupulatnie' strzeże
autonomicznych uprawnień
rządu pro-wincjonalnego
mieści
ludnościowy
od w
prowincjach
przytłaczają-cą
wyznaniowym
niekatolickiej Jest Wresz-cie"sum- a
czynników tradycyjno-politycznyc- h
przyczynia
utrzymania" specyficznej
„Powszechnie
przekonanie- - że to
podlkażdyni
kbnsenvat}-vTi- a Operuje
gotowy-milformułkamin- ie
konfrontację z rzeczy-wistością
przecież
podkreślać
takbylood dziesiątków lat
sekr
Post
Mazurkiewicz Kler Arfm R Frlkke
niedeślichodzi owzgledv"Dolitvki
- -- 2
©
sprawdzać cudze nawet
własne z aktualnym stanem
Bo sam fakt że —
nawet dobre — przed 10
laty znaczy jest złe
dziś A przecież życie
na wręcz przeciw-nie
toczy wartko Często na-wet
wartko
W dwóch latach za-szły
w
aniżeli w pozostałych prowin-cjach
z ogromnym trudem
to do świadomości zna-komitej
an-glosaskiej
Zdumiewają-ce
wręcz jest ona
o swoich francusko języcznych
uocrem
naiwne karmiąc
ćwierć prawdami
kłamstewkami je
jak Najsmut-niejsze
jest że słyszy je z ust Anglosasów mieszkających
w Montrealu Ottawie Zdra-dzają
one brak
tymL dwoma grupami ludnościo-wymi
które żyjąc obok siebie
sie znają Bo
o -- anglosaskiej
Pod koniec 1961 roku opinia
publiczna została zaalarmowana
wiadomościami o ruchu separa-tystycznym
w Quebecu Jedni
ramionami powtarza
slv y pwnu Lii) jJUMiuiu iząuy jeunupanyjiie pr-opaguj
ko- -
Tnums tyczną i pumyczyązaieziiustii uu itiusiiwy one
łnT-cfncnn- ki i' 7fifriv1nrn Mfarrln nipnnrrmiminin TVTnelAun
je kierunku zachodnim jak to -- wykazał
tyzwuj wypauftuw wuwiuei _
v ~Czy w równym zainteresowane od- -
co
natomiast może' im znacznie 'więcej z
powodów] gospodarczych
poważnych 'dostaw sowieckich państw bloku sowie
ckiego odbiło ślę na chińskiej gospodarce narodowej
Sytuacja ńai różnych odcinkach jest tam wręcz tragiczna Jeśli
-- byłaby skłonna — i w stanie —- zapłacić cenę za
"ideologiczny" za formalną jedność to przypuszczalnie
taką przyjmie doprowadzi to dc
rzeczywistego wyrównania do zabliźnienia ran zadanych
w czasie kilkuletniej walki będzie to rodzaj przerwy dla
się do następnej rundy
L -- f ' PŚŁJC
Czy Quebec jest pro-wincji
czy też niezależ-nym
postawienie jest
wie
prowincją
z najbogat
ale też-wiadom- o iż rzą-dzi
się Nie'
swo-ich
aleiszereg
nie się w
v
-- ramach
Naturalnicsklad
Quebecu różni się składu
innych _ Ludność
francuska stanowi
większość Jest również
jednolita pod względem
odsetek ludności
nikły
się do
Qu&beciu panuje
prowincja
względem zacofana
i sżę
innymi
troszcząc się
zbytnio Jo
"Łatwiej powtarzać u-trwal- one poglądy iż
ani
J
Ja
żeli a"
rze-czy
coś było
i to
nie iż nie
nie stoi
miejscu ale
się
zbyt
ostatnich
Quebec większe umiany
Ale
dochodzi
większości
jakmało wie
rodakach Ztęoym pow- tarza formułki
się jeśli nie ta-nimi
Zażywa
pigułki nasenne
się
czy
kontaktu miedzy
wzajemnie nie i
strona francuska powtarza głup-stwa
W7ruszali
Ooiviv
utrzymują
onfn
'w
stopniu
zależeć
oraz innych
--Moskwa sowitą
Pekin ofertę Nie jednakże ani
różnic-an- i
Ale
prawie'
posunięć
icli
bar-dziej
pozycji
jeszcze wieloma
ludności
Kanady
"W dniu 1 stycznia 1963 r rozpo-częła
się nowa dwuletnia kadencja
Kongresu Polonii Kanadyjskiej —
nowy okres pracy społecznej Polo-nii
W miesiącach letnich w szere-gu
artykułów na łamach tego pis-ma
przedstawiłem z mego osobiste-go
punktu widzenia społeczne tło
naszej Polonii ideowe cele Kon-gresu
jego prace jego osiągnięcia
Artykuły te były pisane z pamię-ci
bez wgłębiania się w archiwa
czy inne źródła informacji o Kon-gresie
Starały się one zawierać
obiektywną ocenę stanu społeczne-go
Polonii sytuacji w jakiej orga-nizacje
się znajdują lecz prawdo-podobnie
były subiektywne gdy
chodziło o wskazówki jak ta Polo-nia
ma się rozwijać jakie kierun-ki
obrać Jest to naturalne bo by-ły
one jakby szybkim spojrzeniem
na problem Kongresu przez czło-wieka
który sam od szeregu lat
siedzi w zarządzie jest zaintereso-wany
w rozwoju i postępie Polonii
r6w COrocznie cele do-Polo- mi
broczynne „„ Montreal
ir J--1-- A4wup-: wejiMT- i-rowui! ! p_-- fp
Kanadyiskiei to rorwó'
Kongresu — to przyszłość Polonii
Kanadyjskiej
POWSTANIE KPK
Pisane tak prędce artykuły
mogą zawierać w sobie pewne nie
ścisłości zwłaszcza jeśli chodzi o
daty czy liczby I tak wspomniałem
datę i miejsce założenia Zrzeszenia
Stowarzyszeń Polskich w Kanadzia
jako rok 1933 i miasto Winnipeg
Pan Topolnicki z Montrealu w liście
do "Związkowca" ma rację że
przed ostatecznym powołaniem
Zrzeszenia odbyło się szereg ze-brań
w różnych miastach Kanady
jak np w Montrealu Toronto Ha-miltonie
i innych Nadrzędna or-ganizacja
Polonii Kanadyjskiej nie
mogła powstać nagle Wymagało to
wiele zabiegów i przygotowań Je-dnak
statut Zrzeszenia Stowarzy-szeń
Polskich w Kanadzie nosi da-tę
roku 1933 i podaje miasto Win-nipeg
i dlatego te dane umieści-łem
w swych artykułach
ILU MAMY INŻYNIERÓW
POLAKÓW?
Drugą liczbą narzucającą wątpli-wości
jest podanie liczby 1000 in-żynierów
polskich w Kanadzie Nie-którzy
mówią że jest ich mniej
inni że więcej Z danych staty-stycznych
Rządu Federalnego któ
re nie podają oddzielnie liczby in-żynierów
Polaków można wydedu-kowa- ć
tę liczbę Starałem się ją
sprawdzić w inny sposób Przesze-dłem
całą listę członków Associa-tio-n
of Professional Engineers of
Ontario Przy każdym nazwisku
tam podanym jest imię rok uzy
skania stopnia uniwersyteckiego
i miejsce uniwersytetu lub polite-chniki
Na podstawie tego można
śmiało rozpoznać polskiego inży
niera nawet gdyby on ukończył stu-dia
w Niemczech np w Mona-chium
lub gdzieindziej bo imię ta
kie jak Mieczysław czy Tadeusz
zdTdza i pochodzenie Otóż w ten
sr ób wynalazłem około 300 pe-wnych
nazwisk w Ontario Niewie-le
mniej inżynierów polskich pra-cuje
w Quebecku — powiedzmy
250 i Pozostałe prowincje Kanady
mogą dostarczyć około 200 inżynie-rów
a jeśli do tego doliczymy ar-chitektów
leśników i rolników
którzy nie są zaliczani do "Profes-sional
Engineers" w Kanadzie —
całkowita liczba świata techniczne
go polskiego z uniwersyteckim wy-kształceniem
będzie sięgać 900 do
1000 osób Ma się rozumieć
uwzględniwszy techników i kreśla-rzy
liczba ta znacznie by wzrosła
Qu-che-c
I
jąc: znamy to Coś podobnego
działo się przed 30 laty! Inni u- - —„ „i: :i t„ „„„ „:„nn ii-- iii} mcui ii iu wict--Ł jueyu--
ważne bo nie może ist- -
nieć
4-iPt- vm Pł'g1bPklch
sobie wyobrażają cze-go
chcą? Nie podoba im sie
niech sobie ida!
Oczywiście nie są to poglądy
czv opinie polityków Na uszty- wnieni podziału i pozo- stała Kanada wpłynął przemoż-nie
Maurice Duplessis Polityk
zdolny ale i bezwzględny Do-skonały
mówca i demagog Do
Izby Ustawodawczej wszedł w
1927 r w wieku lat 37 z ramie-nia
partii konserwatywnej W
1933 r został obrany przywód-ca
prowincjonalnej partii kon-serwatywnej
a w trzy lata póź-niej
'zerwał z nia i założył własne
stronnictwo Union Nationale W
wyborach które odbyły się w
sierpniu tego roku odniósł zwy-cięstwo
i utworzył nad W na-stępnych
wyborach w listopadze
1939 r został pokonany by zno-wu"
w 1944 zwyciężyć Pozostał
na czele rządu aż do śmierci we
wrześniu 1959 r Stworzył sys- tem rządów personalnych De-cydował
o wszystkim'Bsam Roz-winął
protekcjonizm do niezna-nych
rozmiarów Oczywiście w
parze z tym szła korupcja
JAK ŁOŻYMY NA CELE
SPOŁECZNE
Dyskutowałem z innym praco-wnikiem
społecznym nad ilością
funduszy zbieranych corocznie na
cele charytatywne Otóż podane
cyfry odpowiadają z grubsza praw-dzie
ale raczej jako minimum
1000 dolarów rocznie wpływa do
Zarządu Głównego ze znaczków na
opiekę społeczną poza granicami
Kanady wydanych w okresie Świąt
Bożego Narodzenia 7000—8 000 'do-larów
rocznie na inwalidów (chy-ba
co najmniej) wpływa z całej Ka-nady
Ostatnia zbiórka na ten cel
w Montrealu dała wyniki idące w
kilka tysięcy dolarów Najtrudniej
uchwycić sumy na opiekę społecz-ną
w Kanadzie Są one prawdopo-dobnie
dużo większe niż można
się spodziewać
Montreal w pewnym sensie prze-wodzi
w tym Instytut Dobroczyn-ności
i imprezy takie jak "Tag
na polskie
Kanadzie
na
Ouebec
Day" — dostarczają tysiące dola
ma ambicje budowy polskiego do-mu
dla starców (czy inicjatywa ta
jest praktyczna to inna rzecz)
Jest to --więcej niż daje Toronto
na te cele lub Zarząd Główny KPK
Należy to tylko chwalić wyra
żać podziw ale z drugiej strony
też należy się dziwić że ośrodek
polonijny tego typu o dużym sku-pisku
polskiej inteligencji stosun-kowo
zaniedbał (zaznaczam stosun-kowo)
polskie sprawy kulturalne
oświatowe na te cele
zdają się być mniejsze niż w To-ronto
mimo że Toronto oprócz te-go
głównie chyba podtrzymuje dwa
pisma polskie Jako dowód tego
można podkreślić że Fundusz Wie-czysty
Milenium z jego kulturalny-mi
celami najtrudniej' znajduje
zrozumienie w Montrealu Na Fun-dusz
Mickiewiczowski składki na-pływają
też raczej z nad Peace Ri-v- er
z Alberty- - niż z Montrealu A
przecież Fundusz" Mickiewiczowski
dziahi na terenie całej Kanady i w
Montrealu też
Wziąwszy pod uwagę powyższe
dane można osądzić że Polonia Ka-nadyjska
na wszystkie cele chary
tatywne przez Kongres przez orga--i
nizacje członkowskie zbiera corocz- -
nie conajmniej 12000—14000 do- -
larów- -
ROLSKOŚĆ W PARAFIACH
Poruszając sprawy kulturalne
niedość podkreśliłem pewnego ro-dzaju
odrodzenie się polskie nie-których
parafii Parafie około 20 a
nawet 10 lat temu miały skłonność
wynaradawiania się i wykazywały
brak zainteresowania się sprawa
mi społecznymi Polonii
W ostatnich łatach zaszły znacz-ne
zmiany zwłaszcza w większych
skupiskach polonijnych takich jak
Toronto Hamilton i inne W To-ronto
szkoła polska przy parafii
Św Kazimierza odgrywa dużą rolę
w kształceniu młodzieży w języku
polskim zatrudniając między inny-mi
fachowe siły świeckie jako nau-czycieli
W Winnipegu ks Kozakiewicz
oprowadzał mńie po szkole para-fialnej
która ma już tradycje wy-chowywania
całych pokoleń pol-skich
Tam się rodzina
z której Polonia Winni- -
peska może być tylko dumna No
ale tam prowincjonalne względy
decydują że szkolnictwo jest ina
czej organizowane
W ogóle jednak daje się zauwa-żyć
wzrost troski ze strony ducho- -
wieństwa polskiego o przyszłość
Partia jego była fikcją albo
jvolkll vioitj vii uji pouii)
wskazywało Wypowiada
a
bez' Kanady a jeszcze inni
nhurronin unłB reform Zdawał sobie
Francuzi
Quebec
r
i
Fundusze
kształciła
Tarasków
go zabrakło partia zaczęła trze-- 1
w posaaacn -
nUce' J™l!?™]rJ:
bowiem doskonale sprawę z te
żet nadszedł czas zmiany
że one pilne Chciał zerwać z
dziedzictwem tDuplessisa
zdołał jednak z powodu śmier-ci
niczego dokonać Kolejny pre- mier z Nationale Antonio
Barrette był również zwolenni-kiem
reform ale napotkał w ło-nie
partii na większe trudności
niż jego poprzednik Zwrócił
się o mandat do wyborców i nie
otrzymał go Dowladzy doszła
partia liberalna "pod przewodnic-twem
Lesage'a Zwyciężvli
nowi ludzie z nowym progra- mem Społeczeństwo wypowie-działo
s!e za reformami
W "wystąpieniach przywódców
liberalnych zabrzmiała wyraźna
nuta nacjonalistyczna tak silna
iż np separatyści z entuzjazmem mówili o Lesage
czy Renę jednym z ndaujwpyrboiwtniinecjsjozyncahlnegcozłonkNóiwektrózrąe-wystąpienia
Lesaee przypomina- li' de Gaulle'a -- wielkości Obaj mówili o
Czyżby dopiero Lesage rozbu-dził
świadcmośći durne narodo-- w ludności francuskiej Quebe--
naszych pokoleń o polskość ele-mentu
w którym jedynie mogą
znaleźć się powołania na polskich
kapłanów Oby ten jakże właściwy
objaw się w należytej
współpracy między Kongresem a
Duchowieństwem w odpowiednim
podziale ról rozgraniczeniu prac
a nie przeszkadzaniu sobie
BADANIE OPINII POLONII
Pisząc o działalności Kongresu
nie znalazłem miejsca ma szerszą
wzmiankę o stanowisku jakie za-jął
Kongres w sprawie odesłania
Skarbów Wawelskich do Polski
Chociaż Skarby Wawelskie dosłow-nie
nie jak to niektórzy w
ferworze dyskusji się wyrażali a
wprost przeciwnie znajdowały się
pod należytą opieką w muzeum w
Quebecku jednak opinia Polaków
w świecie i Polonii Kanadyjskiej
w szczególności z upływem czasu
kierowała się coraz więcej w stro-nę
decyzji odesłania ich do Kraju
Chociaż Skarb Narodowy "Danina
Polska Ltd" z dużą troską łożył
przez cały czas pieniądze na
Skarbów a specjalni ku-stosze
jeździli do Quebecku i spra-wdzali
ich fizyczny stan — z chwi-lą
śmierci premiera Quebecku M
Duplessis i zmiany stosu nków- - po-litycznych
w Polsce po październi-ku
1956 — nacisk polskiej opinii
publicznej był tak mocny że Kon-gres
Polonii Kanadyjskiej chcąc
sprawdzić tę zarządził refe-rendum
wśród organizacji pol-skich
w Kanadzie Referendum
wykazało że przygniatająca więk-szość
organizcaji wypowiedziała się
Z3 odesłaniem Skarbów do Kraju
Ta akcja Kongresu bezwzględnie
ostateczne powzięcie de-cyzji
Rządowi Kanadyjskiemu Peł-ne
zrozumienia stanowisko czynni-ków
polskiej emigracji politycznej
oraz niemały udział w mediacjach
znanego pianisty p Witolda Mał-cużyńskie- go
dopełniły reszty
Notuję ten fakt by podkreślić
że Kongres może w nadzwyczaj-nych
wypadkach uciekać się do
specjalnego narzędzia badania
opinii społecznej Polonii Kanadyj-skiej
jakim jest referendum for- -
ma jak najwięcej przyjęta w świe
eie demokratycznym Był to jedy
ny wypadek przeprowadzenia w
sposób należyty referendum i do-dał
on niewątpliwie powagi Kon-gresowi
v ILU NAS JEST?
Podając liczbę Polaków w Ka-nadzie
użyłem w pierwszych arty
kułach liczby 250000 — w później
szych przeszło 300000 Ostatni
spis określa tę liczbę dokładnie "na
323517 W naszej polonijnej
lubimy używać liczb możliwie naj-większych
Mówi Lsic że w Toronto
jest 40000 do 50000 Polaków mó:
wi się ze w Montrealu jest 25000
Polaków! Te maksymalne liczby
nie mają praktycznego znaczenia
Przesadne często obejmują byłych
obywateli polskich
(
którzy z tych
czy dnnych względów podali za ]ę:
zyk swego ojca lub matki język
polski Często jednak oni z polsko-ścią
mają bardzo mało lub nic
wspólnego zdarza się 'że 'są wręcz
wrogo nastawieni 'do Polski Polo-nii
i polskości Za miarę potencja
łu polskiego' można
brać liczbę 300000 'podzieloną
przez- - trzy lub cztery tj przez
przeciętną liczbę członków rodziny
Dużo jednak praktyczniejszą liczbą
będzie przypuszczalna ilość czytel
ników polskich pism (bo słaby to
Polak co nie czyta polskiej gazety
S cu? Nie! To zbyt i '
mu ICg" idloijny pUKlciU JjtJSa- -
ci Ona dyktuje mu postępowa- -
nie
vJest to pogląd powszechny w
Ouebecu i tym sie też tłumaczy
popularność obecnego rządu I
uayoy nie geografia wyborcza
tak korzystna dla okręgów wiej- - skich liberałowie wprowadzili
by do 95 osobowej Izby nie 63
posłów ale 80 z tak silnym bo- - wiem odzewem' spotkali się w
społeczeństwie
Lsage nie oacina się jak Du
plessis od Ottawy nie nastawia
się li tylko ha walkę z' rządem
federalnym na czynienie z nie-go
kozła ofiarnego obarczanie
go odpowiedzialnością za wszel-kie"
braki niedociągnięcia itp
Nie! Buduje "wielkość" Ouebe-cu
Quebec wywodzą Lesage i Le-vesq- ue jest bogatą
Posiada nieomal nieograniczone
zasoby naturalne posiada pra- cowitą ludność ale niestety nie
dysponuje sam tymi "naturalny-śmroi
dkbóowgacntwa amwiykorzNyisetanpieosiaicdha
Podniesienie gosoodarki narodo-wej
niezależność gospodarcza jest źródłem pomyślności Lud- ność Quebecu musi być gospoda-rzem
u siebie
Pierwszym krokiem w tym kie- rduenl kuenjeergstetyucpzanńysctwh"owiePnnAie kźr™ó-- !
Juz w ostatnim roku jego rzą-'g- e stał się jedynie rzecznikiem
dów wiele na to że jasno i o-gwalto- wnie traci wpływy edv twarde uczucia i nwśli Inrinn-- S
szczec jego następ S„S
go: na
są
Nie
Union
Jean
niektórzy
Levesqiie
wyraził
"gniły"
kon-serwację
opinię
ułatwiła
pracy
społecznego
uproszczony
prowincją
nastrojów
'ieści
Opncowane na podstawie prasy krajowej
TROJACZKI
Białystok — 26-letn- ia miesz
kanka wsi Szafranki w woj bia
łostockim Barbara Rafałowska
urodziła bm trojaczki: dwie
dziewczynki i chłopca
Barbara Rafałowska jest żoną
traktorzysty i posiada juz trzy
letnią córeczkę
NADUŻYCIA KSIĘGOWEJ
Łódź — Przed Sadem Woje
wódzkim dla m Lodzi zapadł
wyrok w procesie o nadużycia w
Szkole Podstawowej nr 80 oraz
w Państwowym Przedszkolu nr
6 popełnione przez księgową An
nę Urbanowicz
Oskarżona opracowując bud-żet
dla obu tych placówek pla-nowała
większe sumy wydatków
a powstałe w ten sposób nadwyż-ki
chowała do własnej kieszeni
W tym celu na czekach gotówko-wych
i fikcyjnych listach płac
sfałszowała podpisy kierowników
oraz wielu innych osób Ogółem Urbanowicz sprzeniewierzy-ła
1200 tys zł
Defraudantka została skazana
na 13 lat więzienia i pół miliona
grzywny jak też orzeczono prze-padek
jej mienia w całości Pro-ces
toczyłsięw trybie doraźnym
STATEK DLA
INDONEZJI
Szczecin — W środę 9 bm
odbyło się w Stoczni im A War-skieg- o
w Szczecinie uroczyste
podniesienie bandery na dziesię-ciotysięczni- ku
"Hadji Agus Sa-lim- "
Jest to ostatni z serii 23 stat-ków
pełnomorskich budowanych
w stoczniach polskich na zamó-wienie
indonezyiskiego armato-ra
Z tego 13 statków zbudowała
stocznia szczecińska i 10 stocz-nia
gdyńska
ZGON KOMPOZYTORA
Poznań — Dnia 10 stycznia
po ciężkiej chorobie zmarł w Po-znaniu
dr Tadeusz Szeligowski
wybitny polski kompozytor i
działacz muzyczny
Urodzony we Lwowie 15 wrze-śnia
1696 roku' wcześnie począł
zdradzać muzyczne zamiłowania
Studiował w Konserwatorium
grę na fortepianie a następnie
i Kompozycie u B Wallek-Wa- -
lewskiego później w Paryżu' u
sławnej Nadii Boulanger Po pó-wrocie
do Polski objął stanowi- -
sko profesora Konserwatorium
w Poznaniu a nastęonie w Wił
nie gdzie pozostał aż do wojny
Po wojnie pracował w Warsza-wie
poczym powrócił do Pozna-nia
'ł -
polskiego czasopisma czy książki
czy chociażby polskiego biuletynu
kościelnego) Tęliczbc ja oceniam
na 25000 do 30000 Jeśli tę cyfrę
pomnożymy teraz przez trzv 'czy
czlery to "otrzymamy 'liczbę'' około
100 000 świadomych 'członków Po-- '
lonii Kanadyjskiej
Liczba-- PoSaków zorganizowanych
w organizacjach świeckich prawdo-podobnie
wrnosr'tylko 12000 do
15000 Te lioOoYreprezemtu je 'fak-tycznie
Polonię Iw 'jakiejkolwiek
dna "liczbie ?ry{" Nie jesj'to'znowu
tak mai o Słabością' tych 12U00
jest rczbieje organizacyjne i- - brak
jednolitej akcji- - Im więcej te
12000 Polaków-- - będzie popierać
ideowo i materialnie Kongres po-lonii
Kanadyjskiej tym lepszą
przyszłość zdobędzie sobie Polonia
w Kanadzie
' -- _ S - aŁj— n-- - fc hasłem odbyły się wybory Wszy- - stkie elektrownie maia bvć wy
właszczone Lesage zastrzegł się
iż nie zamierza nacjonalizowac
wszystKicn gałęzi produkcji ale
też nie powiedział iż poprzesta
nie na elektrowniach Każda
sprawa zostanie w odpowiednie j
chwili oddzielnie roznatrynna
Nacjonalizm oczywiście nie za- -
myka sę na odcinku gospodar- -
czymi Przemiany widoczne są na
polu' kulturalnym Przeprowa- - dza się reformę systemu szkol- -
nego dostosowując go do bieżą- -
cych potrzeb Quebec musi prze- - skoczyć zaniedbania nadrobić
stracone lata I czyni io szybko
gwałtownie
Nacjonalizm separatystów o-ka- zał się mniej atrakcyjny ani-- zeu
nadaj tpTlSSlili zowano nawet najdosadnieisze
wypowiedzi Duplessisa a teraz
oarazo ogięane wvstamn a T- - sag2'a członków ieeo rządu orU
v_ „ 'J'" JHUUJl
1
MC--AB- eil(r „
mmier Ontario J Robarts
że plan Medicare nie
będzie dyskutowany podczas naj-bliższ- ej sesji gdyż Jest jeszcze
przedmiotem studiów-specjaln- ei
go komitetu Według wcześniej-sze]
wypowiedzi nie zamierza
tu administra"scpyejcnjeaglnCegMoed'aipcaarare-Irtm
fiztrnaleźćAT_dt lar_in_~ieso rozwt ia™ (I - łu 0DCcneJ aaminii
z Polski
EKSPORT UBRAŃ MĘSKICH
Katowice — O 40 procent wzrastają tegoroczne zadania
eksportowe załóg Bytomskich
Zakładów Przemysłu Odzieżowe-"-
1 go Fabryka ma dostarczyć za-graniczn-ym
odbiorcom 106 tysię-cy
ubrań męskich -
Głównym odbiorcą bytomskich
ubrań będzie ZSRR
Wzory bytomskich ubrań po-wędru- ją w br także na eksport
do innych krajów min do USA Sudanu Somali Libii Islandii'
Kanady
Gwinejscy odbiorcy otrzymaia
w br 260 ubrań
OKRADALI SPÓŁDZIELNIĘ
Kraków — Prokuratura W-ojewódzka
w Krakowie zakończy- ła śledztwo przeciwko grupie by- łych pracowników Spółdzielni
Inwalidów "Wisła" oskarżonych
o dokonanie milionowych nadu-żyć
Jak stwierdza akt oskarżenia
były kierownik działu włókienni-czego
spółdzielni' "Wisła" w Cho
czni (pow Wadowice) — Euge- -
kładu włókienniczego tej sp6-dziel- ni w Żywcu — Józef Kii-
- munt przy pomocy wspólników
zagarnęli w wyniku nieuczci
wych machinacji ponad 2 min
złotych
W procesie który odbędzie
się przed Sądem Wojewódzkim
w Krakowie zeznania złoży po- nad 80 świadków
POTWORNY MORD
Łódź — Milicja Obywatelska
poszukuje Władysława Ogrodni-ka
podejrzanego o zamordowa-nie
swego 6-letni-ego
syna Bog- dana oraz swojej teściowej A-ntoniny
Kubiak i szwagierki Ma
rianny Kubiak
Pomiędzy Władysławem Ogr-odnikiem
a jego żoną dochodziło
często do awantur Od pewnego
czasu' Ogrodnikowi nie mieszka-ła'
z mężem zaś syna Bogdana
umieściła u swej matki w Głów-nie-
Kiedy 5 bm Wanda Ogrodnik
przyjechała odwiedzić syna z-astała
dom zamknięty Zaniepo
kojona zwróciła się do sąsiadowi
Wyważono drzwi Oczom' obe-cnych
ukazał się' przeraża jacy wi- -
uutt — w KUUUIU lezaiy zmasa- - krowane siekiera zwłoki synaO
grddnikowej jej matki i siostry
Podejrzany' o dokonanie tego
ohydnego mordu' jest Władysław
Ogrodnik Widziano go w czwa-rtek
3 bm- - w Głównie pod Łodzią
a następnego dnia w Łodzi- -
SPADEK PRZESTĘPCZOŚCI
" "'Tl Warszawa — Ze statystyk
przeprowadzonych przez" MO do-chodzeń
w sprawach karnych'
znajdujących swój 'epilog w są-dzie
wynikaj' iż liczba 'wystąpień '
o charakterze} chuligańskimnie-c- o
' wyrosła - '
'Dane' za- - trzy- - kwartały uh r:
mówią 'o 373 'ty takich' wystą-pień
tj 0 55 proc więcej-- ' ii)ż
w' analogicznym" okresie -- roku p-oprzedniego'
'Wzrośf'dotyczy łgłó-wnietakichk'ateg- orii
jakrczynna
zniewagaf groźba attakżeinapas£
na --urzędnika' '--
w v-- '' f yf
iMniej natomiast było„sprawp
ibóiki" szczególnie' z "użyciem ''na
rzędzi niebezpiecznyćhdla' życia
lub 'zdrowia (spadek z 42 tys-d- o 27'tyso: r' ' "- -
Liczba osób które wtichwynk ku odniosły ciężkie obrażenia'
zmniejszyła się' z 43 tys do' 32'
tys
Jeśli chodzi o liczbę osób za-trzymanych
za zakłócenia po-rządku
karanych w trybie karno-admini-stracyjnym
to' zhiniej-szył- a
sie ona ze 114 tys w'I pół-roczu
1961 r dó 90 tys w ana-logicznym
okresie ubr
WIELKA TURA
KONCERTOWA
Warszawa— 'Wielkie 52-koń-eerto-we
tournee rozpoczyna 16
bm Wielka Orkiestra Symfonie- -
czna roiSKiego Kaaia z Katowic
pod dyrekcją swegoi kierownika-Jan- a
Krenza i Jerzego Katlewi- - I
cza z udziałem solistki Barbary'!
Hesse-Bukowski- ei
M
fcinujn
mf
fi&Sl
IVi
M
występów' doskona-fi- p
polskiej orkiestry obejmuję:]!
— 7 koncertów "m inrw }
Kwal
Moskwie Swierdłowsku
sybirsku JiMńnffolia t"H-- Ułan Chiny Pekin Na- - i"
stepnie przelot samolotem
Hone-Kone- u koncerty)
wne™!:0?1?"!"1' odwiedzi w #tiił __""" ~r: ™ina_
M°'ski zespot tam Kontei-mjaj- ą silnym echem (Beh)ftów symfonicznych Następnie
incnicjHi uuiuwYiianoii wystenów) skaa
oświadczył
organizować
WOSPR udaje się Now:ei
trzvtveodniowpi' "Ti(Sdróżv staK
przybędzie1 Grecji wy-stani
dwukrotnie Pireusie
Na "podróż ''dookoła' połowy
oba' Koncerty Chopina 'Symio--
V} ccl(
tlów
kiem
hsunj
k-4V-xi
iirual'
'cdon
'Berli
była
nicbi
Fest
wyst
fBĆrl
-- lityc
3Z"CC wA
sąj-- '
F'
'cdoi
fefr
ftaK
linię
"sów m
IfcSi
tfrjew
iJiZl
l-n-ycl
rjpod
o£odci
dzai
Mf
-- Mło
któ
?sp3
"'Gri
r'4łu
ber
1&SA $gP
fgol
w
?%ren
pm
Irknrlni
fn i
I"f
C
3?
Fl
VII
11
Trasa tej
łej
ZSRR
Nowo- - &
i
Bator i —
oo
i
lP
swej gigan-- i 4~r a i- - uj i Jmarca 1°' ?- u tW
się aa IO y#{
(8 po
do Ze- -
do i
"w
te
KO
'
zem
tt"łH
-- mu
fw-WH- 1
gni
tan
czy
szo
rnlc
trsw
MSVl
?
Łi-i- Sl
Bł
m
(3 do
-- VSZV
n
"
i
iwiatny WnSPR nm-trntowa- n ' ~ł
szeroki repertuar"'utworów k)at
sycznvch iyieleoolskićhl m lJhL 1
m
nie Koncertująca Szymanow- -
' skieg utwory- - Bacewiczóvniyj 'rsg
Pendereckiego Noskowskiego j UM
muiuusztu
Object Description
| Rating | |
| Title | Zwilazkowiec Alliancer, January 23, 1963 |
| Language | pl |
| Subject | Poland -- Newspapers; Newspapers -- Poland; Polish Canadians Newspapers |
| Date | 1963-01-23 |
| Type | application/pdf |
| Format | text |
| Identifier | ZwilaD2000478 |
Description
| Title | 000022a |
| OCR text | X 1 3 "Związkowiec" (The AHiancer) Prlnted for every Wednesday and Saturday by POLISH ALLIANCE PRESS LIMITED Organ Związku Polaków w Kanadzie wydawany przez Dyrekcje Prasowa: M Wolnik Rłdaktor F Głogowski Kler Drukarni K przewodniczący S Wróbel PRENUMERATA Roczna w Kanadzie $600 W Stanach Zjednoczonych Półroczna $350 i innych krajach $700 Kwartalna $200 Pojedynczy numer lOć 1475 Quetn Street West Tel LE 1-2- 491 Toronto Ont AntŁorlzed u aecond class mail by the Office Department Ottawa and for payment of postage i casb WEZWANIE DO 0BPĘŻEM W odpowiedzi na najbardziej gwałtowne ataki komunistów duńskich Chruszćzow prawie iż wysunął gałązkę oliwną Prze-mówienia jego na kongresie partii komunistycznej NRD w Berlinie oczekiwano z dużym zainteresowaniem zakładając iż nastąpi zasa-dnicza wypowiedź w sporze 'ideologicznym" że rozprawi się ze swoimi chińskimi przeciwnikami A tymczasem okazał się więcej aniżeli wstrzemięźliwym Mało tego! Podjął sugestię chińską przedstawioną ubiegłego roku przez Czu En-l- ai w Moskwie w czasie ostatniego kongresu partii komunistycznej ZSRR Kiedy z trybuny padły wówczas ostre słowa potępienia partii albańskiej Czu En-l- ai oświadczył iż spory należy załatwić w drodze bezpośrednich wewnętrznych rokowań i nie powinno się ich wynosić na zewnątrz Proponował zwołanie konferencji dla usunięcia powstałych rozbieżności Nad propozycją jednak przeszło się do porządku dziennego Uznano iż nie nadaje się nawet do rozpatrzenia W Berlinie natomiast Chruszćzow pierwszy wspomniał o celo-wości zwołania takiej konferencji przywódców partii komunisty cznych dodając'tylkoiż sprawa jeszcze nie dojrzała Innymi słowy I przyjął w zasadzie propozycję chińską ale czeka odpowiedniejszego momentu' dla podjęiia rozmów Czy z założonymi' rękoma? Chyba niej Należy raczej przypuszczać że Moskwa poufnie i prywatnie przekazała swoje warunki Zapewne więc domaga się przede wszy-stkim zaprzestania ze strony chińskiej i albańskiej wszelkich kry-tycznych wystąpień wobec ZSRR osobistych ataków na Chrusz-czow- a i jego popleczników Dopiero po uspokojeniu się nastrojów mogłaby odbyć się wpierw konferencja węższa z udziałem jedynie grupy czołowych komunistów z kilku państw a dopiero później szersza z delegatami wszystkich partii Dlaczego Chruszćzow cofnął się przed dalszym zaostrzeniem sporu wewnętrznego? Gomułka który w Berlinie rozwinął stano-wisko Chruszczowa akcentował konieczność jedności w obozie komunistycznym Podjął tezę przedstawioną w --bardzo obszernym artykule "Prawdy" ale byłoby uproszczeniem utrzymywać iż cho-dzi jedynie o względy wewnętrzno-komunistyczn- e Naturalnie jaw-na rozbieżność osłabia wszystkie propagandowe slogany komuni-styczne ale '"nie posiada to poważnego znaczenia praktycznego Znakomita większość partii komunistycznych wypowiedziała się Łowiem za stanowiskiem Moskwy Dalej nic absolutnie nie wska-zuje' na to by Chiny zmierzały do utworzenia rywalizacyjnego? centralnego ośrodka komunistycznego Mimo bardzo ostrych wy-stąpień "przywódcy chińskich komunistów nie zdradzali ochoty zer-wan- ia więzów partyjnych Wysyłali swoich delegatów na wszystkie kolejne kongresy jakkolwiek wiedzieli iż przypadnie im w udziale przykra i kłap'otli-w- a rola Z żadnym państwem rządzonym przez komunistów Pekin nie zerwał stosunków mimo licznych afrontów A Chruszćzow jak-kolwiek zdecydował się dostarczyć Indiom pewną ilość samolotów nie omieszkał 'przestrzecZ"achodu przed wtrącaniem się w "ro-dzinny spór" z' Chinami " J W Berlinie Chruszćzow --poszedł o 'krok dalej a Gomułka w porozumieniu z nim jeVzczę dalej Zaapelowali niejako o "zawie-szenie broni" Uczynili Ho po bardzo ostrym ataku Ulbrichta przywódcy partii niemieckiej v- - Wydaje się że ów apel o "zawieszenie broni" podyktowany został przede wszystkim sytuacją międzynarodową Dalsza walka "ideologiczna" nie grozi wprawdzie powstaniem drugiego centrum ruchu komunistycznego ale krępuje aktywność Moskwy na arenie międzynarodowej Utrudnia poważnie działalność w krajach afro-azjatycki- ch i Ameryki Łacińskiej Zaostrzenie rozbieżności dałoby mocarstwom zachodnim tlmożliwość przyciągnięcia niektórych państwvlawirująŁcychJwkierunkxiMoskvy A-przeci- eż poza Kubą nie pdwstałovżadne!tnoYe''państwo korhunistycznef Wiele z łych k'tórej uzyskały 'niepodległośćTw Afryceezy-Azjrkofzyst- a i ubiega _!'_ v _-_- wj "rcrr 'i-- : i_ I -- _Y_- -_- i-'i_- gusjjuuaj "sÓcjaliżmąle-jednócż- e broriisięrzedlinfiltracją smalyczhie "przechyla jednak-Cliinys- ą prężeniem Moskwa? Zapewne międzynarodowej wewnętrznych" szczególnie Wstrzymanie niekorzystnie kompromis przy-gotowania ffyftiniaLny w jedną z państwem?-Tyl- ko pozornie takie sprawy zaskakujące brzmi paradoksal-nie Oczywiście' każdy że Quebec"jest i to jed-na naiwiekśzyćh' i szych bardzo samodzielnie tylkćrskrupulatnie' strzeże autonomicznych uprawnień rządu pro-wincjonalnego mieści ludnościowy od w prowincjach przytłaczają-cą wyznaniowym niekatolickiej Jest Wresz-cie"sum- a czynników tradycyjno-politycznyc- h przyczynia utrzymania" specyficznej „Powszechnie przekonanie- - że to podlkażdyni kbnsenvat}-vTi- a Operuje gotowy-milformułkamin- ie konfrontację z rzeczy-wistością przecież podkreślać takbylood dziesiątków lat sekr Post Mazurkiewicz Kler Arfm R Frlkke niedeślichodzi owzgledv"Dolitvki - -- 2 © sprawdzać cudze nawet własne z aktualnym stanem Bo sam fakt że — nawet dobre — przed 10 laty znaczy jest złe dziś A przecież życie na wręcz przeciw-nie toczy wartko Często na-wet wartko W dwóch latach za-szły w aniżeli w pozostałych prowin-cjach z ogromnym trudem to do świadomości zna-komitej an-glosaskiej Zdumiewają-ce wręcz jest ona o swoich francusko języcznych uocrem naiwne karmiąc ćwierć prawdami kłamstewkami je jak Najsmut-niejsze jest że słyszy je z ust Anglosasów mieszkających w Montrealu Ottawie Zdra-dzają one brak tymL dwoma grupami ludnościo-wymi które żyjąc obok siebie sie znają Bo o -- anglosaskiej Pod koniec 1961 roku opinia publiczna została zaalarmowana wiadomościami o ruchu separa-tystycznym w Quebecu Jedni ramionami powtarza slv y pwnu Lii) jJUMiuiu iząuy jeunupanyjiie pr-opaguj ko- - Tnums tyczną i pumyczyązaieziiustii uu itiusiiwy one łnT-cfncnn- ki i' 7fifriv1nrn Mfarrln nipnnrrmiminin TVTnelAun je kierunku zachodnim jak to -- wykazał tyzwuj wypauftuw wuwiuei _ v ~Czy w równym zainteresowane od- - co natomiast może' im znacznie 'więcej z powodów] gospodarczych poważnych 'dostaw sowieckich państw bloku sowie ckiego odbiło ślę na chińskiej gospodarce narodowej Sytuacja ńai różnych odcinkach jest tam wręcz tragiczna Jeśli -- byłaby skłonna — i w stanie —- zapłacić cenę za "ideologiczny" za formalną jedność to przypuszczalnie taką przyjmie doprowadzi to dc rzeczywistego wyrównania do zabliźnienia ran zadanych w czasie kilkuletniej walki będzie to rodzaj przerwy dla się do następnej rundy L -- f ' PŚŁJC Czy Quebec jest pro-wincji czy też niezależ-nym postawienie jest wie prowincją z najbogat ale też-wiadom- o iż rzą-dzi się Nie' swo-ich aleiszereg nie się w v -- ramach Naturalnicsklad Quebecu różni się składu innych _ Ludność francuska stanowi większość Jest również jednolita pod względem odsetek ludności nikły się do Qu&beciu panuje prowincja względem zacofana i sżę innymi troszcząc się zbytnio Jo "Łatwiej powtarzać u-trwal- one poglądy iż ani J Ja żeli a" rze-czy coś było i to nie iż nie nie stoi miejscu ale się zbyt ostatnich Quebec większe umiany Ale dochodzi większości jakmało wie rodakach Ztęoym pow- tarza formułki się jeśli nie ta-nimi Zażywa pigułki nasenne się czy kontaktu miedzy wzajemnie nie i strona francuska powtarza głup-stwa W7ruszali Ooiviv utrzymują onfn 'w stopniu zależeć oraz innych --Moskwa sowitą Pekin ofertę Nie jednakże ani różnic-an- i Ale prawie' posunięć icli bar-dziej pozycji jeszcze wieloma ludności Kanady "W dniu 1 stycznia 1963 r rozpo-częła się nowa dwuletnia kadencja Kongresu Polonii Kanadyjskiej — nowy okres pracy społecznej Polo-nii W miesiącach letnich w szere-gu artykułów na łamach tego pis-ma przedstawiłem z mego osobiste-go punktu widzenia społeczne tło naszej Polonii ideowe cele Kon-gresu jego prace jego osiągnięcia Artykuły te były pisane z pamię-ci bez wgłębiania się w archiwa czy inne źródła informacji o Kon-gresie Starały się one zawierać obiektywną ocenę stanu społeczne-go Polonii sytuacji w jakiej orga-nizacje się znajdują lecz prawdo-podobnie były subiektywne gdy chodziło o wskazówki jak ta Polo-nia ma się rozwijać jakie kierun-ki obrać Jest to naturalne bo by-ły one jakby szybkim spojrzeniem na problem Kongresu przez czło-wieka który sam od szeregu lat siedzi w zarządzie jest zaintereso-wany w rozwoju i postępie Polonii r6w COrocznie cele do-Polo- mi broczynne „„ Montreal ir J--1-- A4wup-: wejiMT- i-rowui! ! p_-- fp Kanadyiskiei to rorwó' Kongresu — to przyszłość Polonii Kanadyjskiej POWSTANIE KPK Pisane tak prędce artykuły mogą zawierać w sobie pewne nie ścisłości zwłaszcza jeśli chodzi o daty czy liczby I tak wspomniałem datę i miejsce założenia Zrzeszenia Stowarzyszeń Polskich w Kanadzia jako rok 1933 i miasto Winnipeg Pan Topolnicki z Montrealu w liście do "Związkowca" ma rację że przed ostatecznym powołaniem Zrzeszenia odbyło się szereg ze-brań w różnych miastach Kanady jak np w Montrealu Toronto Ha-miltonie i innych Nadrzędna or-ganizacja Polonii Kanadyjskiej nie mogła powstać nagle Wymagało to wiele zabiegów i przygotowań Je-dnak statut Zrzeszenia Stowarzy-szeń Polskich w Kanadzie nosi da-tę roku 1933 i podaje miasto Win-nipeg i dlatego te dane umieści-łem w swych artykułach ILU MAMY INŻYNIERÓW POLAKÓW? Drugą liczbą narzucającą wątpli-wości jest podanie liczby 1000 in-żynierów polskich w Kanadzie Nie-którzy mówią że jest ich mniej inni że więcej Z danych staty-stycznych Rządu Federalnego któ re nie podają oddzielnie liczby in-żynierów Polaków można wydedu-kowa- ć tę liczbę Starałem się ją sprawdzić w inny sposób Przesze-dłem całą listę członków Associa-tio-n of Professional Engineers of Ontario Przy każdym nazwisku tam podanym jest imię rok uzy skania stopnia uniwersyteckiego i miejsce uniwersytetu lub polite-chniki Na podstawie tego można śmiało rozpoznać polskiego inży niera nawet gdyby on ukończył stu-dia w Niemczech np w Mona-chium lub gdzieindziej bo imię ta kie jak Mieczysław czy Tadeusz zdTdza i pochodzenie Otóż w ten sr ób wynalazłem około 300 pe-wnych nazwisk w Ontario Niewie-le mniej inżynierów polskich pra-cuje w Quebecku — powiedzmy 250 i Pozostałe prowincje Kanady mogą dostarczyć około 200 inżynie-rów a jeśli do tego doliczymy ar-chitektów leśników i rolników którzy nie są zaliczani do "Profes-sional Engineers" w Kanadzie — całkowita liczba świata techniczne go polskiego z uniwersyteckim wy-kształceniem będzie sięgać 900 do 1000 osób Ma się rozumieć uwzględniwszy techników i kreśla-rzy liczba ta znacznie by wzrosła Qu-che-c I jąc: znamy to Coś podobnego działo się przed 30 laty! Inni u- - —„ „i: :i t„ „„„ „:„nn ii-- iii} mcui ii iu wict--Ł jueyu-- ważne bo nie może ist- - nieć 4-iPt- vm Pł'g1bPklch sobie wyobrażają cze-go chcą? Nie podoba im sie niech sobie ida! Oczywiście nie są to poglądy czv opinie polityków Na uszty- wnieni podziału i pozo- stała Kanada wpłynął przemoż-nie Maurice Duplessis Polityk zdolny ale i bezwzględny Do-skonały mówca i demagog Do Izby Ustawodawczej wszedł w 1927 r w wieku lat 37 z ramie-nia partii konserwatywnej W 1933 r został obrany przywód-ca prowincjonalnej partii kon-serwatywnej a w trzy lata póź-niej 'zerwał z nia i założył własne stronnictwo Union Nationale W wyborach które odbyły się w sierpniu tego roku odniósł zwy-cięstwo i utworzył nad W na-stępnych wyborach w listopadze 1939 r został pokonany by zno-wu" w 1944 zwyciężyć Pozostał na czele rządu aż do śmierci we wrześniu 1959 r Stworzył sys- tem rządów personalnych De-cydował o wszystkim'Bsam Roz-winął protekcjonizm do niezna-nych rozmiarów Oczywiście w parze z tym szła korupcja JAK ŁOŻYMY NA CELE SPOŁECZNE Dyskutowałem z innym praco-wnikiem społecznym nad ilością funduszy zbieranych corocznie na cele charytatywne Otóż podane cyfry odpowiadają z grubsza praw-dzie ale raczej jako minimum 1000 dolarów rocznie wpływa do Zarządu Głównego ze znaczków na opiekę społeczną poza granicami Kanady wydanych w okresie Świąt Bożego Narodzenia 7000—8 000 'do-larów rocznie na inwalidów (chy-ba co najmniej) wpływa z całej Ka-nady Ostatnia zbiórka na ten cel w Montrealu dała wyniki idące w kilka tysięcy dolarów Najtrudniej uchwycić sumy na opiekę społecz-ną w Kanadzie Są one prawdopo-dobnie dużo większe niż można się spodziewać Montreal w pewnym sensie prze-wodzi w tym Instytut Dobroczyn-ności i imprezy takie jak "Tag na polskie Kanadzie na Ouebec Day" — dostarczają tysiące dola ma ambicje budowy polskiego do-mu dla starców (czy inicjatywa ta jest praktyczna to inna rzecz) Jest to --więcej niż daje Toronto na te cele lub Zarząd Główny KPK Należy to tylko chwalić wyra żać podziw ale z drugiej strony też należy się dziwić że ośrodek polonijny tego typu o dużym sku-pisku polskiej inteligencji stosun-kowo zaniedbał (zaznaczam stosun-kowo) polskie sprawy kulturalne oświatowe na te cele zdają się być mniejsze niż w To-ronto mimo że Toronto oprócz te-go głównie chyba podtrzymuje dwa pisma polskie Jako dowód tego można podkreślić że Fundusz Wie-czysty Milenium z jego kulturalny-mi celami najtrudniej' znajduje zrozumienie w Montrealu Na Fun-dusz Mickiewiczowski składki na-pływają też raczej z nad Peace Ri-v- er z Alberty- - niż z Montrealu A przecież Fundusz" Mickiewiczowski dziahi na terenie całej Kanady i w Montrealu też Wziąwszy pod uwagę powyższe dane można osądzić że Polonia Ka-nadyjska na wszystkie cele chary tatywne przez Kongres przez orga--i nizacje członkowskie zbiera corocz- - nie conajmniej 12000—14000 do- - larów- - ROLSKOŚĆ W PARAFIACH Poruszając sprawy kulturalne niedość podkreśliłem pewnego ro-dzaju odrodzenie się polskie nie-których parafii Parafie około 20 a nawet 10 lat temu miały skłonność wynaradawiania się i wykazywały brak zainteresowania się sprawa mi społecznymi Polonii W ostatnich łatach zaszły znacz-ne zmiany zwłaszcza w większych skupiskach polonijnych takich jak Toronto Hamilton i inne W To-ronto szkoła polska przy parafii Św Kazimierza odgrywa dużą rolę w kształceniu młodzieży w języku polskim zatrudniając między inny-mi fachowe siły świeckie jako nau-czycieli W Winnipegu ks Kozakiewicz oprowadzał mńie po szkole para-fialnej która ma już tradycje wy-chowywania całych pokoleń pol-skich Tam się rodzina z której Polonia Winni- - peska może być tylko dumna No ale tam prowincjonalne względy decydują że szkolnictwo jest ina czej organizowane W ogóle jednak daje się zauwa-żyć wzrost troski ze strony ducho- - wieństwa polskiego o przyszłość Partia jego była fikcją albo jvolkll vioitj vii uji pouii) wskazywało Wypowiada a bez' Kanady a jeszcze inni nhurronin unłB reform Zdawał sobie Francuzi Quebec r i Fundusze kształciła Tarasków go zabrakło partia zaczęła trze-- 1 w posaaacn - nUce' J™l!?™]rJ: bowiem doskonale sprawę z te żet nadszedł czas zmiany że one pilne Chciał zerwać z dziedzictwem tDuplessisa zdołał jednak z powodu śmier-ci niczego dokonać Kolejny pre- mier z Nationale Antonio Barrette był również zwolenni-kiem reform ale napotkał w ło-nie partii na większe trudności niż jego poprzednik Zwrócił się o mandat do wyborców i nie otrzymał go Dowladzy doszła partia liberalna "pod przewodnic-twem Lesage'a Zwyciężvli nowi ludzie z nowym progra- mem Społeczeństwo wypowie-działo s!e za reformami W "wystąpieniach przywódców liberalnych zabrzmiała wyraźna nuta nacjonalistyczna tak silna iż np separatyści z entuzjazmem mówili o Lesage czy Renę jednym z ndaujwpyrboiwtniinecjsjozyncahlnegcozłonkNóiwektrózrąe-wystąpienia Lesaee przypomina- li' de Gaulle'a -- wielkości Obaj mówili o Czyżby dopiero Lesage rozbu-dził świadcmośći durne narodo-- w ludności francuskiej Quebe-- naszych pokoleń o polskość ele-mentu w którym jedynie mogą znaleźć się powołania na polskich kapłanów Oby ten jakże właściwy objaw się w należytej współpracy między Kongresem a Duchowieństwem w odpowiednim podziale ról rozgraniczeniu prac a nie przeszkadzaniu sobie BADANIE OPINII POLONII Pisząc o działalności Kongresu nie znalazłem miejsca ma szerszą wzmiankę o stanowisku jakie za-jął Kongres w sprawie odesłania Skarbów Wawelskich do Polski Chociaż Skarby Wawelskie dosłow-nie nie jak to niektórzy w ferworze dyskusji się wyrażali a wprost przeciwnie znajdowały się pod należytą opieką w muzeum w Quebecku jednak opinia Polaków w świecie i Polonii Kanadyjskiej w szczególności z upływem czasu kierowała się coraz więcej w stro-nę decyzji odesłania ich do Kraju Chociaż Skarb Narodowy "Danina Polska Ltd" z dużą troską łożył przez cały czas pieniądze na Skarbów a specjalni ku-stosze jeździli do Quebecku i spra-wdzali ich fizyczny stan — z chwi-lą śmierci premiera Quebecku M Duplessis i zmiany stosu nków- - po-litycznych w Polsce po październi-ku 1956 — nacisk polskiej opinii publicznej był tak mocny że Kon-gres Polonii Kanadyjskiej chcąc sprawdzić tę zarządził refe-rendum wśród organizacji pol-skich w Kanadzie Referendum wykazało że przygniatająca więk-szość organizcaji wypowiedziała się Z3 odesłaniem Skarbów do Kraju Ta akcja Kongresu bezwzględnie ostateczne powzięcie de-cyzji Rządowi Kanadyjskiemu Peł-ne zrozumienia stanowisko czynni-ków polskiej emigracji politycznej oraz niemały udział w mediacjach znanego pianisty p Witolda Mał-cużyńskie- go dopełniły reszty Notuję ten fakt by podkreślić że Kongres może w nadzwyczaj-nych wypadkach uciekać się do specjalnego narzędzia badania opinii społecznej Polonii Kanadyj-skiej jakim jest referendum for- - ma jak najwięcej przyjęta w świe eie demokratycznym Był to jedy ny wypadek przeprowadzenia w sposób należyty referendum i do-dał on niewątpliwie powagi Kon-gresowi v ILU NAS JEST? Podając liczbę Polaków w Ka-nadzie użyłem w pierwszych arty kułach liczby 250000 — w później szych przeszło 300000 Ostatni spis określa tę liczbę dokładnie "na 323517 W naszej polonijnej lubimy używać liczb możliwie naj-większych Mówi Lsic że w Toronto jest 40000 do 50000 Polaków mó: wi się ze w Montrealu jest 25000 Polaków! Te maksymalne liczby nie mają praktycznego znaczenia Przesadne często obejmują byłych obywateli polskich ( którzy z tych czy dnnych względów podali za ]ę: zyk swego ojca lub matki język polski Często jednak oni z polsko-ścią mają bardzo mało lub nic wspólnego zdarza się 'że 'są wręcz wrogo nastawieni 'do Polski Polo-nii i polskości Za miarę potencja łu polskiego' można brać liczbę 300000 'podzieloną przez- - trzy lub cztery tj przez przeciętną liczbę członków rodziny Dużo jednak praktyczniejszą liczbą będzie przypuszczalna ilość czytel ników polskich pism (bo słaby to Polak co nie czyta polskiej gazety S cu? Nie! To zbyt i ' mu ICg" idloijny pUKlciU JjtJSa- - ci Ona dyktuje mu postępowa- - nie vJest to pogląd powszechny w Ouebecu i tym sie też tłumaczy popularność obecnego rządu I uayoy nie geografia wyborcza tak korzystna dla okręgów wiej- - skich liberałowie wprowadzili by do 95 osobowej Izby nie 63 posłów ale 80 z tak silnym bo- - wiem odzewem' spotkali się w społeczeństwie Lsage nie oacina się jak Du plessis od Ottawy nie nastawia się li tylko ha walkę z' rządem federalnym na czynienie z nie-go kozła ofiarnego obarczanie go odpowiedzialnością za wszel-kie" braki niedociągnięcia itp Nie! Buduje "wielkość" Ouebe-cu Quebec wywodzą Lesage i Le-vesq- ue jest bogatą Posiada nieomal nieograniczone zasoby naturalne posiada pra- cowitą ludność ale niestety nie dysponuje sam tymi "naturalny-śmroi dkbóowgacntwa amwiykorzNyisetanpieosiaicdha Podniesienie gosoodarki narodo-wej niezależność gospodarcza jest źródłem pomyślności Lud- ność Quebecu musi być gospoda-rzem u siebie Pierwszym krokiem w tym kie- rduenl kuenjeergstetyucpzanńysctwh"owiePnnAie kźr™ó-- ! Juz w ostatnim roku jego rzą-'g- e stał się jedynie rzecznikiem dów wiele na to że jasno i o-gwalto- wnie traci wpływy edv twarde uczucia i nwśli Inrinn-- S szczec jego następ S„S go: na są Nie Union Jean niektórzy Levesqiie wyraził "gniły" kon-serwację opinię ułatwiła pracy społecznego uproszczony prowincją nastrojów 'ieści Opncowane na podstawie prasy krajowej TROJACZKI Białystok — 26-letn- ia miesz kanka wsi Szafranki w woj bia łostockim Barbara Rafałowska urodziła bm trojaczki: dwie dziewczynki i chłopca Barbara Rafałowska jest żoną traktorzysty i posiada juz trzy letnią córeczkę NADUŻYCIA KSIĘGOWEJ Łódź — Przed Sadem Woje wódzkim dla m Lodzi zapadł wyrok w procesie o nadużycia w Szkole Podstawowej nr 80 oraz w Państwowym Przedszkolu nr 6 popełnione przez księgową An nę Urbanowicz Oskarżona opracowując bud-żet dla obu tych placówek pla-nowała większe sumy wydatków a powstałe w ten sposób nadwyż-ki chowała do własnej kieszeni W tym celu na czekach gotówko-wych i fikcyjnych listach płac sfałszowała podpisy kierowników oraz wielu innych osób Ogółem Urbanowicz sprzeniewierzy-ła 1200 tys zł Defraudantka została skazana na 13 lat więzienia i pół miliona grzywny jak też orzeczono prze-padek jej mienia w całości Pro-ces toczyłsięw trybie doraźnym STATEK DLA INDONEZJI Szczecin — W środę 9 bm odbyło się w Stoczni im A War-skieg- o w Szczecinie uroczyste podniesienie bandery na dziesię-ciotysięczni- ku "Hadji Agus Sa-lim- " Jest to ostatni z serii 23 stat-ków pełnomorskich budowanych w stoczniach polskich na zamó-wienie indonezyiskiego armato-ra Z tego 13 statków zbudowała stocznia szczecińska i 10 stocz-nia gdyńska ZGON KOMPOZYTORA Poznań — Dnia 10 stycznia po ciężkiej chorobie zmarł w Po-znaniu dr Tadeusz Szeligowski wybitny polski kompozytor i działacz muzyczny Urodzony we Lwowie 15 wrze-śnia 1696 roku' wcześnie począł zdradzać muzyczne zamiłowania Studiował w Konserwatorium grę na fortepianie a następnie i Kompozycie u B Wallek-Wa- - lewskiego później w Paryżu' u sławnej Nadii Boulanger Po pó-wrocie do Polski objął stanowi- - sko profesora Konserwatorium w Poznaniu a nastęonie w Wił nie gdzie pozostał aż do wojny Po wojnie pracował w Warsza-wie poczym powrócił do Pozna-nia 'ł - polskiego czasopisma czy książki czy chociażby polskiego biuletynu kościelnego) Tęliczbc ja oceniam na 25000 do 30000 Jeśli tę cyfrę pomnożymy teraz przez trzv 'czy czlery to "otrzymamy 'liczbę'' około 100 000 świadomych 'członków Po-- ' lonii Kanadyjskiej Liczba-- PoSaków zorganizowanych w organizacjach świeckich prawdo-podobnie wrnosr'tylko 12000 do 15000 Te lioOoYreprezemtu je 'fak-tycznie Polonię Iw 'jakiejkolwiek dna "liczbie ?ry{" Nie jesj'to'znowu tak mai o Słabością' tych 12U00 jest rczbieje organizacyjne i- - brak jednolitej akcji- - Im więcej te 12000 Polaków-- - będzie popierać ideowo i materialnie Kongres po-lonii Kanadyjskiej tym lepszą przyszłość zdobędzie sobie Polonia w Kanadzie ' -- _ S - aŁj— n-- - fc hasłem odbyły się wybory Wszy- - stkie elektrownie maia bvć wy właszczone Lesage zastrzegł się iż nie zamierza nacjonalizowac wszystKicn gałęzi produkcji ale też nie powiedział iż poprzesta nie na elektrowniach Każda sprawa zostanie w odpowiednie j chwili oddzielnie roznatrynna Nacjonalizm oczywiście nie za- - myka sę na odcinku gospodar- - czymi Przemiany widoczne są na polu' kulturalnym Przeprowa- - dza się reformę systemu szkol- - nego dostosowując go do bieżą- - cych potrzeb Quebec musi prze- - skoczyć zaniedbania nadrobić stracone lata I czyni io szybko gwałtownie Nacjonalizm separatystów o-ka- zał się mniej atrakcyjny ani-- zeu nadaj tpTlSSlili zowano nawet najdosadnieisze wypowiedzi Duplessisa a teraz oarazo ogięane wvstamn a T- - sag2'a członków ieeo rządu orU v_ „ 'J'" JHUUJl 1 MC--AB- eil(r „ mmier Ontario J Robarts że plan Medicare nie będzie dyskutowany podczas naj-bliższ- ej sesji gdyż Jest jeszcze przedmiotem studiów-specjaln- ei go komitetu Według wcześniej-sze] wypowiedzi nie zamierza tu administra"scpyejcnjeaglnCegMoed'aipcaarare-Irtm fiztrnaleźćAT_dt lar_in_~ieso rozwt ia™ (I - łu 0DCcneJ aaminii z Polski EKSPORT UBRAŃ MĘSKICH Katowice — O 40 procent wzrastają tegoroczne zadania eksportowe załóg Bytomskich Zakładów Przemysłu Odzieżowe-"- 1 go Fabryka ma dostarczyć za-graniczn-ym odbiorcom 106 tysię-cy ubrań męskich - Głównym odbiorcą bytomskich ubrań będzie ZSRR Wzory bytomskich ubrań po-wędru- ją w br także na eksport do innych krajów min do USA Sudanu Somali Libii Islandii' Kanady Gwinejscy odbiorcy otrzymaia w br 260 ubrań OKRADALI SPÓŁDZIELNIĘ Kraków — Prokuratura W-ojewódzka w Krakowie zakończy- ła śledztwo przeciwko grupie by- łych pracowników Spółdzielni Inwalidów "Wisła" oskarżonych o dokonanie milionowych nadu-żyć Jak stwierdza akt oskarżenia były kierownik działu włókienni-czego spółdzielni' "Wisła" w Cho czni (pow Wadowice) — Euge- - kładu włókienniczego tej sp6-dziel- ni w Żywcu — Józef Kii- - munt przy pomocy wspólników zagarnęli w wyniku nieuczci wych machinacji ponad 2 min złotych W procesie który odbędzie się przed Sądem Wojewódzkim w Krakowie zeznania złoży po- nad 80 świadków POTWORNY MORD Łódź — Milicja Obywatelska poszukuje Władysława Ogrodni-ka podejrzanego o zamordowa-nie swego 6-letni-ego syna Bog- dana oraz swojej teściowej A-ntoniny Kubiak i szwagierki Ma rianny Kubiak Pomiędzy Władysławem Ogr-odnikiem a jego żoną dochodziło często do awantur Od pewnego czasu' Ogrodnikowi nie mieszka-ła' z mężem zaś syna Bogdana umieściła u swej matki w Głów-nie- Kiedy 5 bm Wanda Ogrodnik przyjechała odwiedzić syna z-astała dom zamknięty Zaniepo kojona zwróciła się do sąsiadowi Wyważono drzwi Oczom' obe-cnych ukazał się' przeraża jacy wi- - uutt — w KUUUIU lezaiy zmasa- - krowane siekiera zwłoki synaO grddnikowej jej matki i siostry Podejrzany' o dokonanie tego ohydnego mordu' jest Władysław Ogrodnik Widziano go w czwa-rtek 3 bm- - w Głównie pod Łodzią a następnego dnia w Łodzi- - SPADEK PRZESTĘPCZOŚCI " "'Tl Warszawa — Ze statystyk przeprowadzonych przez" MO do-chodzeń w sprawach karnych' znajdujących swój 'epilog w są-dzie wynikaj' iż liczba 'wystąpień ' o charakterze} chuligańskimnie-c- o ' wyrosła - ' 'Dane' za- - trzy- - kwartały uh r: mówią 'o 373 'ty takich' wystą-pień tj 0 55 proc więcej-- ' ii)ż w' analogicznym" okresie -- roku p-oprzedniego' 'Wzrośf'dotyczy łgłó-wnietakichk'ateg- orii jakrczynna zniewagaf groźba attakżeinapas£ na --urzędnika' '-- w v-- '' f yf iMniej natomiast było„sprawp ibóiki" szczególnie' z "użyciem ''na rzędzi niebezpiecznyćhdla' życia lub 'zdrowia (spadek z 42 tys-d- o 27'tyso: r' ' "- - Liczba osób które wtichwynk ku odniosły ciężkie obrażenia' zmniejszyła się' z 43 tys do' 32' tys Jeśli chodzi o liczbę osób za-trzymanych za zakłócenia po-rządku karanych w trybie karno-admini-stracyjnym to' zhiniej-szył- a sie ona ze 114 tys w'I pół-roczu 1961 r dó 90 tys w ana-logicznym okresie ubr WIELKA TURA KONCERTOWA Warszawa— 'Wielkie 52-koń-eerto-we tournee rozpoczyna 16 bm Wielka Orkiestra Symfonie- - czna roiSKiego Kaaia z Katowic pod dyrekcją swegoi kierownika-Jan- a Krenza i Jerzego Katlewi- - I cza z udziałem solistki Barbary'! Hesse-Bukowski- ei M fcinujn mf fi&Sl IVi M występów' doskona-fi- p polskiej orkiestry obejmuję:]! — 7 koncertów "m inrw } Kwal Moskwie Swierdłowsku sybirsku JiMńnffolia t"H-- Ułan Chiny Pekin Na- - i" stepnie przelot samolotem Hone-Kone- u koncerty) wne™!:0?1?"!"1' odwiedzi w #tiił __""" ~r: ™ina_ M°'ski zespot tam Kontei-mjaj- ą silnym echem (Beh)ftów symfonicznych Następnie incnicjHi uuiuwYiianoii wystenów) skaa oświadczył organizować WOSPR udaje się Now:ei trzvtveodniowpi' "Ti(Sdróżv staK przybędzie1 Grecji wy-stani dwukrotnie Pireusie Na "podróż ''dookoła' połowy oba' Koncerty Chopina 'Symio-- V} ccl( tlów kiem hsunj k-4V-xi iirual' 'cdon 'Berli była nicbi Fest wyst fBĆrl -- lityc 3Z"CC wA sąj-- ' F' 'cdoi fefr ftaK linię "sów m IfcSi tfrjew iJiZl l-n-ycl rjpod o£odci dzai Mf -- Mło któ ?sp3 "'Gri r'4łu ber 1&SA $gP fgol w ?%ren pm Irknrlni fn i I"f C 3? Fl VII 11 Trasa tej łej ZSRR Nowo- - & i Bator i — oo i lP swej gigan-- i 4~r a i- - uj i Jmarca 1°' ?- u tW się aa IO y#{ (8 po do Ze- - do i "w te KO ' zem tt"łH -- mu fw-WH- 1 gni tan czy szo rnlc trsw MSVl ? Łi-i- Sl Bł m (3 do -- VSZV n " i iwiatny WnSPR nm-trntowa- n ' ~ł szeroki repertuar"'utworów k)at sycznvch iyieleoolskićhl m lJhL 1 m nie Koncertująca Szymanow- - ' skieg utwory- - Bacewiczóvniyj 'rsg Pendereckiego Noskowskiego j UM muiuusztu |
Tags
Comments
Post a Comment for 000022a
