Nase Novine, September 13, 1978

              l и пост Кочо Рацин. По тој повод на овие маниЉестации ФшЖШШкг$ ш ШШШШШКИШШМШ Шбт ШП1И
км
На 12 јуни во Титов Велес со пригодни манифестации бешс одбе-лежа- на
35-годишни-
ната од смрта на македонскиот познат револуци-оне- р
присус-твува- а
пове&е општественици и културни работници од С.Р. Максдо-ниј- а
Mcfy кон Страхнл Гигов, Александар Варналиев, Благој Иваиов
и др.
За животот и дслото на Кочо Рацин говореше Димитар Солев,
претседател на Друштвото на писатслитс на Македонија. Во рамкитс
на прославувањето на 35-годишнин- ата 6д смртта на Рацин, на 13 јуни
члековитс на Претседатслството на Друштвото на писатслите на
Максдонија и Советот на Рациновите срсдби го посетија гробот на
поетот и положија ловорбви веици.
Co цел и ние да сс придружимс кон оваа прослава и на еден иачин
да ја одбележимс 35-годишни-
ната од смртта и 70-годишнин- ата од
животот на КОЧОРАЦИН, даваме кратох осврт за животот и поет-скот- о
творештво на овој наш поет и револуционср: —
Овој месец, поточно на 13јуни
изминаа 34 грдини од трагичната
смрт на македонскиот поет Кочо
Рацин. Тој и npimafa на генера-цијат- а
македонски поети Mefy
двете светски војни и во неа го
зазема централното место. Тоа е
поетот што се родил во една
мала напатена1 земја; со мал
непризнаван и поробуван народ,
земја од која грабеле и присвоју-вал- е блиски и далечни освојува-чи- .
Рацин е сведок, на тра време,
а вечни сведоци се неговите песни
со кои ги започнал и ги напишал
првите нови страници во совре-менат- а
македонска литература.
Времето во кое живеел„тој rte го
издиктира поетовиот животен
пат и неговото книжевно творе-штв- о.
Кочо Апостолов Солев-Раци- н
се родил на 22 декември 1908 год.
во Титов Велес во сиромашна
грнчарска фамилија. Само што
го започнал своето гимназиско
образование, поради немање мо-жнос- ти за школување морал да
ја замени ученичката клупа со
грнчарското колце и да му се
СКЛ
Ј-"Г- -ч. ЛГ
rоiOa.шyflLтJшиLт-- %.т?
ичтелшу
W7S®
!з
ШШшШШШ
придружи на татко му во занае-то- т.
Тие години во младоста на
поетот се многу тешки. Сиро-маштија- та
на неговата фамилија
и макотрпниот живот на сиот
работен народ, предизвикуваат
протест во неговата душа, го
тераат да тргне по борбениот
пат на измачениот народ, да
упати поглед кон идниот слобо-де- н
' Двдаедне.сетгодишниот грнчарски
работник, заробен сред четирите
Бидншта на грнчарската рабо-тилни- ца
не можел да се помири
со тешката судбина во која се
Haofan тој заедно со неговиот
народ. Секогаш понесен со мис-лат- а, "Ке победиме!", со сета
своја лутина удира со перото на
тосашното општество. Токму
покрај грнчарското колце rte се
родат првите литературни твор-б- и
на Рацин; в'о 1928 год., во за-гребск- ото
списание "Критика"
rte бидат објавени песната "Си-нов- и
глади" и прозниот состав
"Резултат", кои во себе носат
социјален протест и бунт преку
кого поетот сосема јасно го наја- -
Стопанска банка со своите филијали во
сите градови на Македонија и Белград, Ви стои
на располагаље за сите видови иа банкарски
услуги за испрабање на пари до ЈЗашите родни-н- и
и пријатели, отварање на девизни штедни
сметки и книшки како и користење на кредити
за станови, куКи и деловна опрема.
На штедните влоги Банката ви плаба:
— ШТЕДНИ ВЛОГОВИ
ПО ВИДУВАЊЕ 7,5%
— ШТЕДНИ ВЛОГОВИ ОРОЧЕНИ
НА1ГОДИНА --' 9%
--г ШТЕДНИ ВЛОГОВИ ОРОЧЕНИ
НА 2 ГОДИНИ 10%
Co штедните влогови по видување можете
да располагатсво секое време.
Штедните влогови се тајни и за нив гаран-тир- а
Федерацијата.
За информации и упатства, јавете се на
Претставништвото иа Стопанска банка во То-ронт- о,
со адреса на: i
741 Broadview Ave., soba 303, telefon 461-120- 8.
Работното време на Претставништвото е
секој ден од 10 — 6 часот и сабота од 10 — 4,30
часот.
1w9ftcmaцgwwм'm,и,
Кочо Рацин
вува својот став кон тогашното
општество. Во неговите почет-ничк- и
творби кои биле напишани
на српскјд јазик, главна преоку-пациј- а
се проблемите на обеспра-венио- т
народ кој е аргатин и
искористена работна сила и на
плодородните полиња, и во фаб-рики- те
и во каменоломите...
Од ден на ден, Рацин почнува
да го занемарува грнчарството,
оддавај£и му се се пове£е на
пишувањето. Пишувал и во сво-ит- е
творби внесувал голем про-тес- т
и иронија кои експлоатато-рит- е
на неговиот народ, пишувал
со голема верба за подобар
живот во иднина.
Ако не цитираме некои стихо-в- и
од Рациновите песни при
нашево искажување за неговата
поезија која е тесно поврзана со
неговиот живот; тогаш и ништо
како да не сме рекле за поетот,
зашто тој со стиховите ни се
доближува, ни зборува... Токму
со следниот стих од песната
"Копачите", која покасно rte се
вброи во редот на песните од
збирката '-Бе-
ли мугри", поетот
if,
ЈМЛ
ira.'ii
I'fc+W.All
IWmK№J 4't.V"1'"'Ч
I ,Л!.Ј"
ЈЈЖ.ВМ1Л.РПЉ."1 шш
Wj.
ШШ"M
ШЛ
WVi!
1!
I1W1'W''. il
;y
'
4
rVTiil ff'mMu.JVMH
T m UTTJ
iffiSSSSSS
ja согледува вистината кон-noja-т- а
на нов и светол ден:
"КОПАЧИТЕ"
"Се к'ти нота црна!
Се рути карпа-мрак- !
и петли в село пејат
и зората се зори —
над карпа в крв се мие
и темнината пие
силно , светнал
ден!"
Во 1930 год., во сараевското
списание "Снага" К. Рацин Ле се
појави со неколку песни на срп-ск- и
јазик во кои го продлабочува
првонајавениот социјален про-тес- т.
Тоа се песните "Челичном
строју", "У предвечерје", мИз
фабрике", во кои почнува да се
забележува неговиот поусовр-ше- н
уметнички израз.
Но, едно што го мачи Рацина
при неговото објавување на пес-нит- е
е мислата, кога се му се
стави крај на неговите песни
пишувана на српски јазик...?! Тој
во себе ја носеше идеата за пот-крева- ње
напредно книжевно спи-сан- ие
на македонски јазик. Би-деј- и
патот кон остварувањето . на оваа идеа бил тежок, тој '
продолжува своите творби да ги"
објавува во загребското списа-ни- е
"Литература", при што во
1932 год. за неговата новела "Во
каменелоЈАот", Рацин добива на-гра- да.
Во времето од 1928, па се до
1932 год., Рациновите книжевни
остварувања се одвиваат во Ве-ле- с,
Материјалната .состојба на
поетовото семејство уште пове-ft- e
се влошува поради болеста на
татко му, така да сите грнчарски
работи naf-аа- т врз него. Но,
наспроти сите тешкотии овие
години се едни од најплодните во
Рациновата работа. Работел де-ноно- но,
понесен од големите
писатели и мислители — водачи
и творци на човештвото. Негова-т- а
желба да го избави својот
народ од мрачните и тажни дено-в- и
е голема. Како дар за сето тоа
ice му бидат само маки, гонења,
затворања. што tfe го пратат низ
неговиот живот.
Во 1931 год., сакајКи да замине
илегално за Хамбург а потоа за
Советскиот Сојуз, е уапсен во