Zwilazkowiec Alliancer, March 14, 1937

              i--
"-"sLLLLL-LR
l!f
Ii- - ril
H ?vo mm
1
I
er
6
6M'&M$tałS
irwTtjwLU-K-I y i "4 -- "n pj ł-nH-m
v
Stronica fi 2Ś' W-:I:- Z KÓjiWlTJB C" MARZEC fo!ARGH 14 — 1937
Wólie Giosy Korespoideitie
i Za zsmieszczonCw te) rubryce Wolna
Muiił oyctpine Kroiło wgziuwtw
icriicin neojRtjj zauriega hdii poprawną prarBKf i SKrocenie HCKOpiSOW nie rwritł tle- -
SPRAWOZDANIE
z Uroczystości Nadania Nazwy
Orkiestrze Dętej Gr 9 Z P w K
TORONTO ONT
Dnfa 26 luteao 1937 roku odbyła tle
podniosła uroczystość która przez dlugl
czat pozostanie w pamięci tym którzy
byli iwiadkami tejże adyż przez ten wy
czyn postąpiła Polonja w Toronto o Je
der krok naprzód w kierunku kulturalno
muzycznym Spełniły sie tyczenia wieU
jednostek ziarno rzucane od dłuższego
czasu nie chciało schodzić aż rzucone
przez 'Grupę 9-- tą Z P w K zeszło I wy
dało plon który dla chluby Polonji I Ź
P w K będzie wydawał owoce JaknaJJe
psze Rośliną która tak w krótkim cza-sie
zeszła I Już4zaczyna plony wydawaó
jest Orkiestra Dęta składająca sie z 28
instrumentów której podczas tej uroczy
stołcl nadano nazwę "Polonja"
Niechże wiec każdy stara sie popieraó
urządzane przedsięwzięcia na spłacenie
Instrumentów aby w Jaknajkrótszym cza
sie można Ich spłacić I powiększyć ze
spól Chciałem nadmienić że do Orkies-try
należą młodzi chłopcy od 10 do 20 lat
przez co można mleć gwarancję że Or-kiestra
ma byt i postępy Jaknajlepsze
PROGRAM UROCZYSTOŚCI
Otwarcie zagaił P WleezkowskI prze-wodniczący
Orkiestry "Polonia" Na
przewodniczącego programu powołał F
Porębskiego który poprosił Orkiestrę P
Januszewskiego do odegrania Hymnu Na
rodowego Polskiego Po odegraniu prze
wodnlczący poprosił do zajęcia pierw-szych
miejsc honorowych go£el oraz
przedstawicieli 1 delegatów organizacji
polsklchw Toronto
Następnie Pi Niezbyt odegrał solo 'na
skrzypcach przy akompanjamencie na
pianinie przez P Jaworską Następny riu
'mer został powitany 'rzęststemt oklaska
ml przez wszystkich zebranych na sali
gdyż po odsłonięciu kurtyny ukazało się
28 mlodychjZuehów z Instrumentami któ
rzy dla ogólnego zdumienia I podziwu' o-dcgrair-jHymn
I marsz za co zostali na
grodzeni burzą oklasków co się Im w
rzeczywistości należało gdyż cala nauka
ocf początku nie trwała cale 4 miesiące
Następnie przewodniczący poprosił P
A Piekarza ó' wygfoszenlemowy okollez
nośclowej który "w dosadnych1 słowach
wyjaśnił zebranym początki założenia Or
klestry oraz dalszy jej cel I pożytek Ja
ki przez to mbżeniy'dsiągnąć Po mowie
P Piekarza przewodniczący zwrócił sie'
do zebranych na sali z propozycją nada
nla nazwyOrkiestrze podstawiając pro
pozycja nazwy "Polonia iegodńlonej
przez Komitet Wszyscy' na Ba'll przyjęli
"propozycję oklaskami Jednogłośnie --
Po nadaniu 'nazwy Orkiestra "Polania''
odegrała iwalca nagrodzona i burzą i oklas-ków
Następnie przewodniczący poprosH do
przemówień' P Przedstawicieli I Delega-- j
tów którzy przemawiając! składając' ży'
czenla kładli nacisk abycnlość Polonji
poparia Jaknajleplej cel Orkiestry
Przemawiali' jak następuje) Przedstawi
ciel "Związkowca' Red Stanlewsklt P
R Romankjewlcz nauotycielka szkoły
Związkowej Grupy 8J"VteJ P K VVk"
znany I lubiany prelegent Polonji w TO
rento P M Nędza przedstawiciel Zarżą
du Centralnego'Z Pw KP Szeptyckl z'
Gr7-mejŹ- " P w K Kwielesiewlez z
Gr 8Zpw K P Ziuta De Pod o ska z
PolsklegoiChóru Fljharmonlcznego P' A
Cajkowska z Klubu Młodzieży Polsko Ka
nadyjsklej" Pj F Sterna' z Towarzystwa
Wzajemnej Pomocy! Panie! Winkow-ska
I Plekarzowa wręczyły' kwiaty kapel
mistrzowi' Orlriestry "PoJonla"P Napler
Orkiestra Symfoniczna pod dyrekcją P
Napler odegrała kijka ślicznych utworów
P Ziuta De Podoska odśpiewała kilka plo
senek I grała na pianinie publiczność
nie chciała Ją puścić' ze sceny wywołu-jąc
I
Ją pojtllka razy oklaskami
Również ślicznie śpiewał' tenor' P Luis
Ryclardelll Duet na harmonji 1 skrzyp-cach
wykonany przez Panów Dezruczka
t Niezbyt wyszedł świetnlet dowód bu-rza
oklasków
Wszystkim się podobał występ P A
PodgórskfeJ na pianlnTe "która pomimo
tak młodego wieku zdobyia dwa złote me
dale podczas kontestÓw' w Toronto P
Dezruczka odegrał solo na harmonji za
co dóstal burzę oklasków
Na zakończenie Orkiestra P Januszew
skiego odegrała marsza Przewodniczący
podziękował wszystkim za lczne przyby
cle oraz tym wszystkim którzy wzięli u
dział "w programie
DATKI ZtOiONE NA ORKIESTRĘ
W DNIU UROCZYSTOŚCI
Po $5LO0 złożyli! ZarządCentralnyZ P
w KJ K Wilk K S Chodyniecey
Po $300: Polski ChÓr Filharmdnkzny
Po S200-- J Pikula Januszewski K S
Romanklewlcźf F Sterna W Janusz J
Piotrowski
Po J100 zlożylfs J Daszkiewicz B Ka
mleńscy J Mrozek J Zlukowskl Klub
Młodzieży Pofsko jCan J Sawoń AVK
WItek5T Daniel}'A Vaja j?A' OoW O-lszewska!
Ludwik FVorębskl! JKubll!
J M Mocarskl Y Pietraszko"! J Pje-kar- z
Li Szeptyckl Weszezyekt! B Kę
dzja MVedzV F PloskljKLugrszyn!
Wl Ćzeperj K Chmtel! sl Więczkowsklf
W Żurawski G Staniszewska Byilk?
J Zienkiewicz H MJelewskiVAiBrykF
Boczicowśkii K Romankiewicz S Ko-iu- eh
Mjęwęgłowskl:
Po5Óć tlożyliiW Hu J Kowalczyk
G Kowalczyk J Porębska M PruJjH
Adamska W NilańczukM Jakubowska
W Gąslorowskl P Padykula J Stolar-ski
J Kotulskj M Rouf W Wjadyka
Wolińska L Wofniak W Rudnicki S
Tomaszewski M iurawska' J Krzysz-czy- k
K-- Pędziwilk: J Marek sA Krzysz
ezyk J Skład J Milewski J Kłoś] R
Wojees Buchowicz Traczyk
Ołosy I KsrasDondcnci nstzYch Czvternllc6w
nis więcej ja owii mrim papieru zwytuego
On Vr rlnwll clsrkAuns I C n tCn krtr I
Po 25c złożyli: M Majka Wróblewski
S Pezlański B Iwan Kopacz S Turów
ska M Kopacz M Kralicz M Zdanow
ska J R J Lipiec B Beleń The Turner
M Makuch M Inowska W Buklis A
Rogalski J Purof B S J Palec J Za
woda D Skorobachaty J Rajter H
Bączkowska J Placheta Buchowskl Ol
jaszewskl
DatH w kopertach I bezimienne $9205
Wstęp $£200
Razem $15405
Wszystkim którzy złożyli datki na Or-kiestrę
"Polonia" Gr 9-t- eJ Z P w K
Komitet Orkiestry serdecznie dziękuje
F Porębski Sekr
SPRAWOZDANIE Z WIECU
HAMILTON ONT
Dnia 21 lutego b r został urządzony
wlec werbunkowy przez Grupę 2-g- ą Z P
w K na którym z powodu zlej pogody pu
bliczność nie była liczna lecz dość zaln
teresowanych znalazło się obywateli któ
rzy złożyli aplikacje na członków Z P
w K
Prezes Grupy 2-g- Iej ob F Suma za
galł wlec I powołał na sekretarza niżej
podpisanego poczem powołał organlzato
ra Z C ob K J Mazurkiewicza Jako
mówcę a raczej informatora który
przedstawił obecnym warunki życzącym
wstąpić w szeregi Z P w K Mówca
przedstawił również fakta z życia które
nas otaczają I w każdej dobie może nas
zepchnąć los z drogi którą sobie Obra
llśmy nie zastanawiając się nad przysz
lośclą apelując ażeby każdy we włas-ny
Interesie zabezpieczy! siebie I rodzinę
na wypadek choroby czy Śmierci Mówca
odczytał również cyfrowe sprawozdanie
z całego roku przedstawiając ogółowi
wiele zostało wypłacono świadomym oby
watelom którzy nie chodzą luzem opla
cając tych 60 c są również zabezpieczę
nie w razie nieszczęścia Mówca również
zwięźle podkreślił znaczenie wychowania
młodzieży organizując Harcerstwo w 'o-Medi-ach
polskich które w przyszłości ma
trzymać polskość na obczyźnie
Po skończonej mowie zabrał glos pre-zes
ob F Sumak dając kilka Informa-cji
wyłącznie tyczących "się wstąpienia
w1 szeregi Z' P w' K
Przed zamknięciem wiecu mówca po
zwolił o złożenie zapytań przez zaintere
sowanycli na co zostały postawione dwa
pytania nie" tyczące slęiSpraw werbun-kowych
jednakże mówca odpowiedział
wyczerpująco pocezm wlec został zam- -
knięTy
A Kargol' Sekretarz Wiecu
Co] Słychać y Grupie l-sz- ejl
TORONTO ONT
W sobotędnla 6-- go marca brwDo
mu Pilskim" 62 Claremont St odbył ślę
wieczorek' członków Grupy 1-s-zej
na któ
ry przybyli również I zaproszeni goście
Wprawdzie nie wszyscy członkowie
przybyli na ten wieczorek lecz tak Jak
to Już zwykle bywa że nle( wszyscy rozu
mieją pewną rzecz Jednakowo chociaż
należą do jednego zespołu Zazwyczaj
tyjko nieliczni oddają swoją pracę oraz
swój zapracowanyi grosz' ofiarują na cel
szlachetny Ten właśnie najlepiej rozu- -'
ml który najwięcej poświęca Pracy fi-zycznej
ten też I niesie swoją materjal-n- ą
pomoc dla rozwoju danego zespołu
Wielu zaś członków to martwota nie
przedstawiająca żadnej wartości dla or
ganlzacjl Chociaż nie wszyscy Jak za-znaczyłem
powyżej poparlj ten cel Jad-nakow- oż
w rzeczywistości wieczorek u-d- al
się dość dobrze: Bawiono się do póź-nej
godziny w nocy przy dźwlęfraeh mu-zyki
zespołu pod kierownictwem preze
sa Grupy ob łJ Pankowskiego Słodkie
napoje oraz przekąski dodawały-- otuchy
mocy do tańca wszystkim obecnym Du
źo członków nie tańczyło wykręcając się
twn te zapomnieli gdyż od dłuższego cza
su nie tańczyli
Oh Miler znany szeroko ze swej szeze to
rości oflarowa "na szkółkę Języka pol-skiego
dja najlepiej uczących slęj dzieci
dwie "nagrody jedna w sumie $5 a dru
ga $250 Jak również ob Bogdan ofiaro
wal $300 A więc' troje dzieci które bę-dą
miały najlepsze stopnie przy końcu
roku szkolnego otrzymają te pieniądze ki
Zaznaczyć należy że cały dochód z te
go wieczorku jest przeznaczony dla- - szko
y język? polskiego Gr 1szeJ
Wszystkim więc obecnym na tym wie-czorku
Zarząd Grupy" oraz Komitet
Szkolny składają przez lamy "Związków
ca" serdeczne dzięki
Za Komite'Szkolny Gr t-s-zej
L Godlewski
POKWITOWANIE
TORONTO ONT
Z ramienia upoważnienia Ądmintstra-ćj- f do
Grupy it -- szej ŻPyt K7 z dnia 11-- go
"marca 1936 roku upoważniono mnie do
kolekty na zakupione przeze mnie k!łtk)
dobibljoTeklGr i-sztjlo-apanl
Sokoljez'
NaJjłtye Nr 1 t 2-- gl skelektowalem
jka następuje:
$100 złożył ob Kcziel: po 50c obluł
klewsklTcb HorniakPo 2Sc złożyli! ob
Janik Skrętkowicz Staroń Sowiński
PankowskC Podgćrski Siwiec Bielaszko
Konarszezuk Po' 15c zlożylis ob iyfi
Gałka Sowizdrzał Holik I Michalska
Po iOcrziożyJi: ci: Prus Sierpniak Stro
jek Czuba Sobieski Wygaś WłMiewicz
Lach u t "Grześicowa Guziak Portka Do
min Oprządek Buczyński Żielno Ar- -
czewski Kołodziejczyk Po 5c złożyli
ob Oprządek Razem złożono $700
Za "sumę tę-kupiłe-m
książki następują
eej treści: "Cysarskle Cięeie "wiat
Twardych Ludzi" cdi A Sokolicz: "Hi-storia'
Demokracji Polskiej" przez BLi-manowłkie-go
3 tomy Granica" przez
Zofie ŃaJkówskai 'Grypa szaleje w Na
Rerfaket nli hlan-- a arfBnw(aiiTlin&il
pisanego tyiKO na jeanej stronie atri-- i
prawie" przez Jaluf Kureki "Kwaśnlacy'
przez H Drzewieckiego
Książki te zostały oddane do ibibljotekl
Grupy 1-s-zeJ
Wszystkim ofiarodawcom dziękuję w
imieniu Grupy" 1-s- zeJ 4
Jan Kozieł
WIECZOREK Z HERBATKĄ
TORONTO ONT
Towarzystwo dziewcząt imienia "Anlo
ła Stróża" przy pnrafjl ćwiętego Jana
Chrzciciela Polskiego Narodowego Kato-lickiego
Kościoła urządza wieczornicę
połączoną z herbatką w sali Kościoła
przy ulicy Bellwoods i Queen dnia 13-g- o
marca b r Program będzie' urozmaico-ny
śpiewami deklamacjami przedstawię
niem gry na pianinie Itd Sztuka w Jed
nym akcie pod nazwą "Racławice" bę-dzie
odegrana przez następujące osoby:
Franciszek Tomasik Michalina Kołodziej
czyk Zofja Bugaj Olesia Bugaj iHelena
Pruszkowska Regina Pruszkowska E-ml- lja
Johnson Felixa Kwaszna NataIJa
śtiz Irena Orłowska Józefa Sołtys Bro
nlsława Jaczklewicz Marjan' Matusiak
Mieczysław Piotrowski Leon Gardzlala
Edward Piotrowski Edward Orłowski I
Inne dzieci z Towarzystwa Dochód Jest
przeznaczony na dobry cel który Jest
godny poparcia Polonji
Józefa Sołtys
"PROSZC O GŁOS'V
TORONTO ONT
W Nr 8 "Głosu Pracy" została zamle
szczona karykatura pisma 'Związkowiec'
pod tytułem "Psia Dola" Czekałem aż
świadomi Związkowcy gremjalnie zabiorą
w tej sprawie glos śląc protesty: przeciw
ko łobuzerskim wyskokom panówfz "Gło
su Pracy"- -
O co właściwie rozchodzi się tym pa-nom?
Rozchodzi się "o to że"zostato u-mieszc- zone
w "Zwlązkowcu"xparę arty-kułów
na które dotychczasGjosiPracy"
nie dal wyczerpującego wyjaśnienia po
danym w tych artykułach faktom gdyż
takie szczegóły Jakie były podane i wie
czerzy wigilijnej pod Nr 222Paimerston
ul mógł podać Jedynie uczestnlktej bie-siady
I Inne [artykuły omawiające hiezbl
te fakty na które" redakcja' "Głosu Pra-cy
nie dala zupehile argumentu- -
Dlatego też ażeby wszystkimi oczy za-mybi- lći
uciekli się do' starego oklepane
go lecz nigdy niezawodzącego jtricKU"
Zaczęto psy wieszać'na"wszystklch l'na
wszystklerri zaczęto wysyTaćśplegów dla
wyśledzenia autora zaczęto się domy-ślać
i J podejrzę wać wszyśtkichj nle sympa
tyzuJąćychzvnmJ a jw) końcu 'nawet Je
den z czoTowyclv filarów ' pan Morski i pod
adresem 'niektórych 'członków" Związku
wyraził lic iżsniogą byćlbicl '
Pragnętemuspanii zwrócić maleńką U
wagę że( zamieszkujemy' wi demókra)ycz
nej Kanadzie niech zapomni że występu
jeJako komjsarz G PIm że tutaj dla
taklcft jest kaganiec kaftan 'bezpieczeń'-- '
stwa i bezpłatne pomieszkanie na koszt
"państwowy którzy chcą skakać do cu-dz- ej
'twarzyLze' tutaj nikogonle wj?żąf a
pozwalają się bronić 1 że"Ony pi Morski
mógłby ponieść dość potężne karesy na
swej flzJognmJI'Niech się ni zdaje
Szipanomże za pieniądze wyludzaneod
robotników będziide sobie wypłacać 'do
bre pejdyalbymóc Jadaćobladjrw luk
susowych Jadłodajniach ażeby móoztmle
Szkać w apartanjentowych lokalachy a
nie między robodarzamlj na" Turner Te-cums- eth
Nlngara Adelaide itp od' któ
rych wyciągacie ostatni zapracowany
krwawo cent- - śpiewać "międzynarodów-kę"!
1 robić rewolucję przy galonach
Mnie się zdaje że tacy waleczni rohati
oicy w postaci pa Morskiego i innjrchr
mieliby wdzięczne pole do popiiu na po
lach pod Madrytem a nie jak powyiaj
podałem przy galonach
Czy Wy Szanowni domniemani klerów'
nicy ruchu robotniczego myślicie że bę
dziecię ciągnąć korzy&t z ruchuobotni-cieg- o
podczas gdy inni krew 1 życie: za
oddają? Myślicie ze gdyby nawetsys
tern społeczny zapanował do Jakiego
wzdychacie to byście porobili' sobie żło-by
I stanęli na czele ruchu robotniczego!
Napewno nie I Ponieważ wasze postępki
podcinają najżywotniejsze korzenie ru-chu
robotniczego ba przez waue postęp
cofacie ruch robotniczy o i lata wstecz
Ponieważ na nadane przez ''Zwlązko-wica- "
artykuły nie macie1 argumentu
przeto nie wam nie pozostaje więcej jak
uderzyć się w piersi 1 przyznać slęT- - srze
cznie do błędów a cd tego czasu począć
pracę jaki macic eel I kierunek w zgo-dzie'
i harmonji zeiyszystktemiorganiza
cjaml życzyłbym wam poznanie progra
mu robotniczego kolo którego krążycie
jak ćmykoło światła a którego ra zna
jąc nies możecie-wprowadzi- ć w życte
Radziłbym rtwniez aby Ci wszyscyj
których ta korespondecja się tyczy'
zaczęli tę zbożną pracę od redukcji swych
pejd ażeby w ten sposób odciążyć właś
nie tej klask interesie 'której vtak bar
Czo pracujecie Nie naruszałem Was ni-gdy
dokąd mnie' osobiście' nia naruszono
lecz że ruch robotniczy: leży ml na ser-c- u
memniej niż Wami a patrzae~naWa
sie postępowanie które nie są zgodne T
gloszonemi przez Was hastami przeto za
liralem w tej sprawie glos pragnąc po- - j
dzielić sięz ogółem czytelników "Związ-kowca
Toronto 1 marca 1937 r
--A Szczepkowski
NAJAZD NA DOM
WEST TORONTO ONT
W) ubiegłą nfedziełc w poebiednej po-rze
paczka przyjaciół i dobrych znajo
mych sekretarza finansowego Zarządu
Centralnego najechała na dom państwa
Gutowskich urządzając Im t iw "sur- -
prlce party"
Tak sprytnie I povcichu najazd się udał
że" gospodarze nie wiedzieli kiedy i co
Jak znaleźli tię inczeni przez najeźdź-ców
we własnym domu Natychmiast zna
lazło się jadło picie i stoły rozstawione
pełno gości rozbawionych zaczęło wesołą
zabawę
Honorowym gospodarzem I toastmist-rze- m
był Administrator "Związkowca"
ob Mazurkiewicz z żoną Widzieliśmy
tam ob Staniszewskich malżon Rusz-cza- k
Nowaków dyrektorów mleczarni
"Clowerdale Dalry" ob Horniaka M-ichalskiego
I obojga Dźwinkowskich Ko-nopkę
Kowalskiego itd W końcu odwie
dzili naszeco sekretarza z Hamiltonu ob
Kargol l Sochacki Podniesiono sprawę
"Domu Polskiego" na West Toronto na
który rozbawiony ogół złożył $1200 oraz
na "Związkowca" $1550 Poczem późnem
wieczorem wszystko się rozjechało do
swoich domów
Jeden z Obecnych
SPRAWOZDANIE KÓŁKA AMA-TORSKIEGO
PRZY TOWi B O
MONTREAL QUE
W niedzielę dnia 28 lutego w Domu
Polskim przy ulicy Frontenac zostało o
degrane bardzo śliczne przedstawienie w
2-- ch utworach dramatycznych Pierwszy
utwór p t "Dzieci w Jaskini Zbójców"f
w której brały udział następujące osoby
Rudolfo herszt zbójców pan F Dudek
Hrabia p S Piwowarczyk Synowie hra
biego: Zdzisław Gajewski I Feliks Matu-szewt- ez
Piotro porucznik p J Kolano
Sterno zbójca wysyłany na zwiady p
A Kwiecień Zbójcy: p Pendzleńskl p
Maślanka p Piłat I p Uzar
W drugim utworze p t "Skazaniec"
brali udział: Gen Rosynskl p J Cz Ga
Jewskl Piotr Sawicki więzień p F Du-dek
Helena żona Piotra panna K Ró-zyc- ka
żandarm p Maślanka Suflerowa-l- a
wielka twórczyni wierszy na wszyst-kie
obchody patrjotyczne i znana ze
swej działalności na niwie społecznej pa
ni K Gajewska
Aktorzy cl wywiązali się ze swych za-dań
chwalebnie oczem mogły świadczyć
nieustające oklaski zebranej publicznoś
ci przypatrującej się popisowi naszych
artystów Dlatego pragnę Im wszystkim
przez łamy 'Związkowca" złożyć JaknaJ
serdecznlejsze podziękowanie za Ich tru
dy I pracę Jak również składam serdecz
ne podziękowanie tym wszystkim któ-rzy
raczyli do nas zagościć rozumiejąc
że najmniejsza ofiara złożona przez nich
nie pójdzie na marne
J K Reżyser
TROCHĘ NOWOŚCI
MONTUEAL QUE
Nasza Polonja w Montrealu przy Froii
tenaku okryła się wielkim smutkiem z
powodu pożaru Jaki nawiedził "Dom Pol
sklÓgleń wybuchł dnia 1-- go marca t r
prawdopodobnie około godziny 12-t- ej w
nocyz'} powodu pra]ąeego"slę pieca który
eksplodował Spaliła się scena i całe u-- :
rządzenie wewnętrzne a do reszty straż
nlcy) przy'1 gaszeniu pozrywali poriłjgę
'scenę I 'zniszczyli bibliotekę Itd Straty
pokrywa1 asekuracja' f wkrótce PÓlonja
'dołoży reszty I stanie -- ponownie otwarty
nasz1 ukochany Dom Poiski" w" ktorerr
będziemy się oświecać' grać- - śpiewać I
bawić 'się po bratersku
Tylko to ważne — aby JaknaJprędzeJ
było
Dnia 20 lutego t r- - mlaremj zaszczyt o-glą- dać
Dcm w Point Charles któryzaku
piło "Towarzystwo Bratniej Pomocy"
Dom się przedstawia nie ile i tamtejsi
Polacy mogą być z niego zardzo dumni
Trzeba Im życzyć najlepszego rozwoju
z ody I wielkiej cierpliwości" której Jest
brak nam Polakom
Podam Wam tu średniowieczne metody
Jakiemf posługuje się tutejszypolskl kler
Kółko Amatorskie" "Tęcza" dało rolę
-- łwnij już rie mlcdejowibie ale za to
(ob-e- j katoliczce Jak się-- cfowfedztal spo
wiednik tej pani że przyjęła rolę i że bę
dzte grać u 'bolszewików" w tej chwili
zagroził jej że nie da rozgrzeszenia i wy
klnie ją z ambony Stra-szy- f ją podobno
piekłem smołą I siarką wbfjającemi
gwoździami aż kobieta przelękła się cal
kowicie i musiała po doktora posyłać
Czy w Toronto mogłoby- - coś podobne-go
powstać? My tu sądzimy — że chyba
nie- - Montreal Jest specjalnością od ta-kich
rzeczy
♦
Komunikuję również' o bardzo cieką- -
wej sprawie Jaka powstdia na tutejszym
bruku Ni mniej ni więc tylko to że
niedługo obejdziemy się bez waszego
'Związkowca" gdyż' Jak niesie fama po
naszej osadzie to p GarczyńskI niefor-tunny
ostatni redaktor nleboszki "Pclo
nji" wraz z ekspertem od "Gdynia Ame- -'
ryka Ltnjt" z pi Piątkowskim zaczną
wkrótce wyd&wa? tygodniowe pismo p t
"Kanadyjczyk" Który ma być wyrazicie
lem nietylko Polaków w Kanadzie ale
również obrońcą i propagatorem pronie-mieckiej
orjentacji na tutejszym -r- uńcie
Z tego powodu nasi miejscowi kslę
ża strasznie się cieszą i przyrzekli już-- —
-- tak Jak f "Słowu Polskiemu"— po-moc
I potępjenietych którzyby niechcle
II czytać naszego -- ''Kanadyjczyka"
Wydawcy zaś otrzymają specjalne Mo'
goilawleriitwo ottrehę dopraeyV
Nasz Montreal Jest znany z tego że na
leży do" miast "wiecznej gorącej miłości
Kochają się tu_ prawie wszyscy każdemu
Inaczej seree' bije lkrew w"żylach'krąży'
Nikt nie chce być tu samotny każdy
wzdycha do raju małżeńskiego
Na tej podstawie mężowie zmieniają
żony-- a żony mężów Kawajerowie żabie"
rają źonydruglm a nie brak i kobiet
które z przed ołtarza pannom kawale- -
rów Tu u nas jest wszy stko_ przyjęte mi
my-t- u 'właśnie dziś na myśli jednego ta'
kiego eksperta cd zdobywania serc nie
wjeścich Pomimo że ten pan zburzył
już kilka stadeł małżeńskich a teraz po
nownie wzdycha ?o Jednego domostwa
gdzie sobie upatrzył ofiarę swoich za-chcianek
Czy mąż się natem nie pozna
doniosę o tern później
Korespondent
Jakimi Powinni Być Księżall
Dalszy Ciąg z Poprzed numeru
Wówczas to w Kościele myśl do
czesrjgo --panowaniay zaszczepio-na
utworzeniem państwa kościel-nego
przez cesarza "Franków Karo
la Wielkiego rozrosła si? i spotęż
niala bo papieże nie tylko do wo-'e- n
tych wzywali ale je wprost na
kazywali Wojny krzyżowe nie
nrźywrócily Chrześcijaństwu Gro
bu Chrystusa ale jak z jednej
strony przyczyniły się do przenie
sienią do Europy wielu zdobycz}- -
nauki i cywilizacji Wschodu tak
z drugiej strony spaczyły myśl
wielkiego założyciela religji miło
ści Z tych to wojen krzyżowych
wzięły swój zaczątek owe zakony
mnichów w zbroi i z mieczem w rę
ku tych Krzyżaków którzy o-gni- em
i mieczem niszczyli Polskę
i Litwę Tak to nauka Chrystusa
szerzona była już nie krwią mę-czeńską
jej nauczycieli ale krwią
nawracanych i pychą nawracają-cych
Ksiądz stał się krwawym ry
cerzem misjonarzem
Tymczasem Kościół rósł w wnłv
wy i bogactwaa że wojenne rze
miosło zajmowało cónajtęższą
część społeczeństwa świeckiego
więc coraz więcej dziedzin nracy
społecznej i naukowej leżące odło
giemdostawało się w ręce duchów
ne uyn więc ci Księża i lekarzami
i profesorami na powstających
wówczas dopiero uniwersytetach
byli bibliotekarzami i przepisywa
li rękopisy byli chemikami al-chemikami
i astrologami
Równocześnie też ksiądz świec
ki a najczęściej zakonnik zdoby-wał
sobie na dworach panujących
coraz większe wpływy polityczne
jako spowiednik króla lub królo-wej
Wpłv"wy te stawały się co-raz
pnzemożniejsze i im to należy
zawdzięczać owe prześladowania
ludzi innych religji które w śred
nich wiekach rozprzestrzeniły się
pó całej Europie a których naj-straszliwszym
najbardziej hanie
bnym wyrazem stała się inkwizy
cja hiszpańska Państwo dawało
tym mnichom władzę sędziów i
katów Dó inkwizycji powrócimy
później Wzmiankujemy ją tylko
w tej chwili aby tern wyraźniej za
znaczyć jak strasznie spaczoną
była wówczas nauka Chrystusa'
jak dalecy byli ci księża fnkwizyto
rzy i kaci od myśli Mistrza z Na
zaretu który błogosławił pokój
czyniącym
Wielka' epoka odrodzenia któ-rej
pierwszym wyrazem w XVI-ty- m wieku był wielki rozwój ma- larstwa i' izeźbyr'żwróclł:iru£vagc ludziria' świat starych Greków V
Rzymianin wszc"zególńościńaiich
literaturę [ filozbfję" Zwolna za-częli
synowie- - rodzin zamożniej
szych zajmować się więcej nauką
i sztuką a choć" nauka ' ta była
wówczas jeszcze niemal monopo-lem
kisęży to jednak z pod jarz-ma
tego poczęły i początku nie
śmiało potem coraz odważniej wy
dobywać się -- jaśniejsze i śmielsze
umysły Oczywiście odkrycia ich
i wynalazki źle były widziane
przez duchowieństwo i' nieraz jak
na Galileusza spadały gniewy
księży postaci' klątw
Ala rozpęd już- - byk dany Umy-sły
uwalniały się coraz: szybciej z
ciążącej na nich zmory klerykal- -
nej tyranji a reformacja Lutra
wywołana oburzeniem na rozwiiiz
łość panującą wśrodj ówczesnego
duchowieństwa i kupczenie świą-tościa- mi przyczyniła się w potęż
nej mierna do tego wybawienia
myśli ludzkiej! z:" tej niewoljj
Coraz to więcej dziedzin pracy
ludzkiej uwalniało się z pod despo
tyzmu księży coraz to bardziej
skurczał się umysłowy stan posia
dania duchowieństwa Na te to
czasy przypada w-- Polsce przej-ście
niemal całego szkolnictwa w
ręce księżyca zwfaszcza Jezuitów
a później Pijarów Że księża i w
tej dziedzinie nieodpowiedniej im
pracy nic dobrego dla Polski nie
uczynili ale jedynie przysporzyli
bogaćtwr i wpływów- - politycznych
sobie'samym"o temune każdy któ
czytał bezstronną historję kraju
rodzinnego Młodzież kształcona
wsefwilfźmie dla księży i dla mai
gnatów wychowana w dewocji i
ciasnocie pójęć wyszedłszy ze szkóf powszechnie wykształcona
nie_ wnosiła w życia poważnegopo
jęcia obywatelskich obowiązków1
ale pychę ziwadjactwo prywatę
i pamięć o tem że kwestarzowi z klasztoru italeiy dać- - suty opatru
ńek To wychtwanie ten brak "po
czucia obowiązków" wobec kraju
ta ignorancja1 i buta szlachecka
stały się wkrótce potem przyczy-ną
upadku Polski! Ksiądr - nau-czyciel
"społeczeństwa biorąc się
do "nieswojej rzeczy był narodo-- 1
wego nieszczęścia" pierwszym' p"o-średń- im powiodem
Tymczasem gdy' się tak u nas
działo wTreśzcieiEuropy riich wol
ńościowy pbtęźał' Wielcy filozófo wk francuscy jak: Sionteśąuieu Voltaire Rosseau Diderot budzi
li umysły zwiekowejjniewoli a"re
wólucja~ francuska-któr- a byłariaj
dobitniejszym wyrazem i "sku-tkiem
tego ruchu myślowego znió sła raz na zawsze panowanieiksię
zjryr państwie nauk społecznych i
ścisłych
Wprawdzie i dziś jeszcze zna- leźć moipa księży oddających się
pwohwańaiżunejz ndaawucneymaileczsaąsatmo ilwijepdonroo'
ssptkeicjanlineleicjznśwe iecakiiejtepraocdydajęWkWt
swięcają się duszpasterstfe
ograniczają się do pnyktólfit
życia według nauki Cirrl?Mi
To wycofanie się księży ? AłMT
pracy które im prawem hliffiir'
piawieiii iJiiiypiiuaiy w udzis'1 '"v~w" """'""'i Jt vy szycn czasacn łatwo zrozu:
Z pewnością nie miało na w_p_ły_w_u ich spostrzeżenip nie się aio nieswoje- go rzt os„iJ pinuai lyiKo maziom szko nkriezywwcdayl- - Nnaie kpsoiędżzyiałatołorozhunmi zwłaszcza tu w Kanadzie r-m- y że księża imają się zajęć f
sluuukKieunwce zkgauniałnnniie rwonolpoowie' i] i jących z pojęciem sługi bożeca iPi rIruimn krn" imTeuX cnLuf-i-aIi unni rystus ' macr®p jezen stwierdzamy że mie nie się księży do spraw polfe MH
nych wojennych wrcłinn--
zw
czych itp nie licujących w : na
s_ri_e l5e_ni utucnoweg-- o p—owoła s no tzanw:szeb„£n„o:wMo„dował„n: S7tłnrinv a RNa
kość nieobliczalne krzywdy i JW51
szczęścia to równocześnie nnlnf
caioemikcsięsżoymeodwtyypcahdawsżzeysttokiwe
wodów nie nastąpiło za ich do! wolnem zrueczeńiem ale że ii rzy
nęlo ich z tych stanowisk sp
UiCllńLWU 7J
Ludzie uświadamiając sio w
ustannie zmieniali sve zacofi poglądy polityczne i snnW c łnlnl! ll !nM„ !__! ! VŁ ¥" J11UU1I uii AiiTiiir iv i i imi'i i iietfjp
li tych którzy im w drodze doK
wolności stawali Równolegle f' z postępem pojęć politycąfiwn
szedł postęp i specjalizacja u-J- m która odrzucała średhiowiecjp
zabobony alchemję astrologjfl tp i: otl pi-zcdstawici-eli
vriffi?
żądała prawdziwej wiedzy niełlf
tajemniczych zaklęć i magicmjfip
sztuczek Przytcm wszystkimi!!
ża z natury rzeczy konsenvatjfł"kj
ni nie mogli nadążyć kroku zsffJzi
ca naprzód wiedzą i co krobfoA
Wali WiKlirzppTnnśrM nnnl-rirłBr-z raj przez nich głoszona Na"tft
oczywiście sprzeczności takich fltłz
- !„- - - i u iij iiiii !— vv m firi:i via nior-i-- łir (pji- -ł krycia dziesiejsze valą lys"MSa
naszych wczorajszych zapatl8JŚe
-- _—- i --wan naukowycli JNauka wie ot n
i nn fnlVio nv7Diuinłt nti'ifb lM
przygotowana Księża którzy v 'o r
tfaczony" im przeznaczony mw
l_--r_z-_- __ ii " i — - - ' --#ł przez unrystusa dla utrzyma: m
swej powagi w-dziedzina-cli
mi M
Kapłaństwem nie rnąjących'wt
uchu uiuczai sie zawsze numi i relą nieomylności- - — oczvwl
VI1 l„„ii„rłJt rn i- - :
uia-vmołnKUllHUlu- au J0 iez { gSŁ zmieniły "się stosunki gdy po? gj"
wiedzy' ośmieszył taki nieruchopiS
w nauce konserwatyzm urok"! ftp
omylnośći księży w polityce (fci
plomacji w dziedzinie nauki i W
leciał się jak bańka mydlam fĘTi
ludzkość idąca wciąż nam-zó- d #rr
czeła księdza tm-nin- ń' iprh-ni- a ifti
księdza i odmówiła mu wiinri
Icgliwości w rzeczach poza 'u fi
gijnycń Kapą
W cywilizowanych krajach e: iwi
pejskich księża już "dawno z$fjc li się z tj'm stanem rzeczy Wi§yr'
nadzie ma się rzecz podobnie Sa r
z wyjątkiem niestety naszych florzi
skich stosunków 'f&
Czemu to przypisać? Scln
Niestety tylko temu brakom :f0j
światy który jeszcze-- tak dobit lm
czuć się wśród nas: daje Wpftas
szość naszych przybyszów oś?pcc
ty nie przywiozła z-sob- ą ze'sfe:fga]
go kraju bo jej tam nabyć ritia
gli wśród opłakanych stosuut o
politycznych I znowu niesie: pto?
wielu jej tu nie nabywa ch#frz(
po temu jeśli nie najidealniejąWł
to xv każdym razie o wiele konc
tniejsze sposobnośct iKi
Za wiele pieniędzy naszeco %pr&-d- u idzie wciąż jeszcze na w0&JSoc
phvo za wiele na księże imftpt na' pisma ' oświatowe P3
Księża paraf ji niemieckich fcffjby f ciiśkićh lub kanadyjskich ffJCaac
maju zupemie inna wouet "mjb
Parafjan grają rolę' nii ksic2
scy wobec "polaków Nie śmiąjMyś
oni narzucać im swej P0raŁMę
rozkazów w rzeczach niedotya
cych" religji Dla tych NiefCia
ksiądż-tytk- o kapłanem SlucUf
go y kościele jako swego Kierfj nika religijnego a poza kosci
szanująigołotyle o ile jest H
njm szacunku człowiekiem i
Wśród tych cj-wilizowan-ydij
rodowośćir żaden ksiądz nie w
żyłby się żadzić jak cariM
kiemj kościelnymi żaden bf
Imiał wyklinaćzt ambon Pl
światowyćh7 żaden tem mniej-pózyi-o-liłby
sobie' ha"zle trait
nie swj-ćh-i paraf jani albo dairt
im ziegOiprzyKiaau nienoiuir
życiem Nielmoirliby bni Hp c
nićbo)wiedzaT-ż- e Daraf jarie P- -
ko rskutecznie postaraliby fWSi
usunięcie" z parafji takiego śĘ71
dza Eałoć
u nas1 inaczej u nas w _nVtŁS2 ft parafiach ksiądz ieszcze W" częstogra rolęVktórej grać naj an
w:iriien If jest w tem dużo" &„
własnej winy dla tego źeE' jróc
porwalamy Pozwalamy zas
tdeogmoiemzea briakcywnailmnejośowdwaip-a(Dtalysz- y {iciet
Ciąg Nastąpi)